0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

50% koszty uzyskania przychodów a prawa autorskie

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Przy korzystaniu z praw autorskich lub ich sprzedaży, stosuje się 50% koszty uzyskania przychodów (w skrócie 50% KUP). Wysokość kosztów ryczałtowych wpływa na obniżenie podatku dochodowego.

Kiedy podatnik może stosować 50% koszty uzyskania przychodów?

Kwestię tę reguluje art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof). Stosuje się je w związku z:

  1. zapłatą twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, topografii układu scalonego, wzoru zdobniczego czy znaku towarowego,
  2. opłatą licencyjną za przeniesienie prawa własności wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, topografii układu scalonego, wzoru zdobniczego czy znaku towarowego, otrzymaną w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
  3. korzystaniem przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w przypadku działalności:
  • twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki,
  • literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii,
  • lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
  • badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
  • artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
  • w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
  • publicystycznej.

Należy pamiętać, że 50% koszty uzyskania przychodów dotyczą zarówno umowy o pracę, umowy zlecenie, umowy o dzieło, jak również umowy o przeniesienie prawa własności wynalazku bądź innej podobnej. W jaki sposób określić wartość kosztów? Przede wszystkim stanowią 50% uzyskanego przez podatnika przychodu. 

Koszty uzyskania przychodu a prawa autorskie

Warto pamiętać, że w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, 50% koszty obliczamy od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w określonym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a także ubezpieczenie chorobowe. Zapis ten reguluje art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b upodof.

W przypadku, gdy podatnik otrzymuje wynagrodzenie za korzystanie z praw autorskich w wysokości 10.000 zł, może zastosować do nich 50% koszty uzyskania przychodu w wysokości 5.000 zł. W przykładzie pominięto kwestię składek ZUS.

Jak już było wspomniane, na koszty uzyskania przychodów został nałożony limit kwotowy. Zgodnie z art. 22 ust. 9a updof, łączne 50% koszty uzyskania przychodów w roku podatkowym, ze wskazanych wyżej tytułów, nie mogą przekraczać kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, czyli  120 000zł.

Kwestie dotyczące limitów a 50% koszty uzyskania przychodów

Zgodnie z 32 ust. 7 i art. 41 ust. 11 updof, zostało wskazane przez prawodawcę, że przy obliczaniu zaliczki, płatnicy nie stosują 50% kosztów uzyskania przychodów w przypadku, gdy podatnik złoży im w formie pisemnej oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania. Podatnik powinien złożyć je oddzielnie dla każdego roku podatkowego, a także każdemu płatnikowi, który nie będzie stosował tych kosztów.

Od podatnika zatem zależy, który z płatników będzie stosował w jego przypadku 50% koszty uzyskania przychodów. Zabieg ten stosowany jest jednak przez tych, którzy są przekonani, że wartość kosztów może przekroczyć ustawowy limit. W pozostałych sytuacjach (gdy koszty są poniżej limitu) korzystanie z tej możliwości mija się z celem.

W przypadku, gdy pracodawca posiada oświadczenie od pracownika, 50% koszty uzyskania przychodu nie są stosowane, licząc od następnego miesiąca po tym, kiedy zostało mu ono złożone. Pozostali płatnicy natomiast nie stosują ich w przypadku każdego wynagrodzenia, które zostało wypłacone po otrzymaniu oświadczenia.

Na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nasuwa się wniosek, że również płatnicy zobowiązani są do pilnowania limitu, co jednak nie wynika bezpośrednio z ustawy.

Przepisy, które określają zasady ustalania zaliczek na podatek dochodowy z tytułu wypłacanych wynagrodzeń, w zakresie kosztów uzyskania przychodów zostały omówione w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updof (określają przypadki, w których należy stosować 50% koszty). Z kolei zastrzeżenia zawarte w ust. 9a sugerują, że w roku podatkowym łączna wartość 50% kosztów uzyskania przychodu może wynosić maksymalnie kwotę, która stanowi górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, a więc 120 000 zł.

Powyższe regulacje stosowane są przez płatników, dlatego też według autora, zobligowani są oni również do pilnowania limitu kosztów w trakcie ustalania zaliczki na podatek od wypłacanych przez nich wynagrodzeń. Nie muszą jednak monitorować informacji o tym, czy podatnik uzyskuje koszty u pozostałych płatników, a zatem każdy z nich pilnuje indywidualnie limitu kosztów w stosunku do “swoich” wynagrodzeń.

50% KUP - co w przypadku przekroczenia limitu?

Jak wskazują przepisy updof, jedynie koszty faktycznie poniesione mogą zastąpić koszty określone procentowo. Oznacza to, że w sytuacji wyczerpania limitu 50% kosztów uzyskania przychodów, podatnik nie ma możliwości skorzystania z kosztów 20%, a więc takich, z których korzysta się w przypadku umów zlecenie lub umów o dzieło, które nie wiążą się z przeniesieniem praw autorskich.

W przypadku więc, gdy płatnik przekroczył limit 50% kosztów uzyskania przychodów, nie ma możliwości stosowania 20% kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że w momencie ustalania zaliczki na podatek, po wykorzystaniu limitu, koszty uzyskania przychodu takiemu podatnikowi nie przysługują (koszty zerowe).

50% koszty uzyskania przychodu - PIT roczny a poniesione koszty

Jak się okazuje, pomimo przytoczonych ograniczeń, koszty uzyskania przychodu mogą przekraczać próg 120 000 zł zł oraz 50% próg przychodu. Aby spełnić te warunki, podatnik musi udowodnić, że poniesione koszty uzyskania przychodów są wyższe od zastosowanych przez płatnika 50% kosztów uzyskania przychodu. Wtedy, zgodnie z art. 22 ust. 10 updof, koszty uzyskania przyjmowane są w wysokości tych, które rzeczywiście poniesiono. Innym przykładem, kiedy faktycznie poniesione koszty mogą być zastosowane jest sytuacja, w której podatnik udowodni, że łączne koszty są wyższe od kwoty 120 000 zł (art. 22 ust. 1-3 updof).

Należy jednak pamiętać, że faktycznie poniesione koszty nie są uwzględniane na etapie ustalania zaliczki na podatek, a dopiero w zeznaniu rocznym.

Podwyższone koszty z tytułu przeniesienia praw autorskich – podsumowanie

Zastosowanie 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu jest korzystne, bowiem znacznie obniża to zaliczki na PIT. Warto jednak pamiętać, że aby skorzystać z podwyższonych KUP konieczne jest spełnienie warunków opisanych szczegółowo w przepisach.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów