Zapewne spotkałeś się z określeniem crowdsourcing - jest ono w ostatnich latach szczególnie popularne i często można przeczytać o różnych akcjach crowdsourcingowych. Jednak czy wiedziałeś, że crowdsourcing ma swoje szerokie zastosowanie w marketingu? Korzystają z niego największe firmy na całym świecie i niesie on za sobą mnóstwo korzyści. Dowiedz się, czym dokładnie jest crowdsourcing i jak wykorzystać go w twojej firmie!
Crowdsourcing - co to właściwie oznacza?
Crowdsourcing (ang. crowd - tłum, sourcing - zaopatrzenie, ale też źródło zaopatrzenia) to działanie, które polega na powierzeniu wykonania części zadań grupie ludzi niebędących pracownikami danej firmy. Tym jednak różni się od tradycyjnie rozumianego outsourcingu, że skierowany jest do bardzo szerokiej grupy w systemie otwartym - swoją propozycję lub rozwiązanie konkretnego problemu może zaproponować prawie każdy, nie tylko specjaliści. Crowdsourcing na przestrzeni lat znacznie wyewoluował, przysparzając teoretykom nieco problemów z jego dokładną klasyfikacją.
Raport firmy Deloitte, Tech Trends 2014: Inspiring Distruptions, jest jednym z najświeższych opracowań zagadnienia crowdsourcingu. Wymienione są w nim trzy zasadnicze jego rodzaje:
Crowdsourcing prosty (simple crowdsourcing) - związany z wykonywaniem przez grupę prostych zadań, zwykle przy wykorzystaniu takich platform jak Amazon Mechanical Turk czy Gigwalk. Prosty crowdsourcing polega np. na etykietowaniu zdjęć, weryfikacji tłumaczeń, wprowadzaniu niektórych danych. Dzięki temu osoby zaangażowane w takie akcje otrzymują niewielki zarobek, a firma oferująca takie usługi przede wszystkim oszczędza czas swoich stałych pracowników i nie obciąża ich zadaniami mniejszej rangi.
Crowdsourcing złożony (complex crowdsourcing) - to rodzaj crowdsourcingu, który skierowany jest do osób posiadających pewną wiedzę w danej dziedzinie. O ile crowdsourcing prosty oferuje proste zadania, które wykonać może właściwie każdy, o tyle crowdsourcing złożony opiera się na wiedzy i doświadczeniu specjalistów. Jest to sposób na pozyskanie przez firmę cennych rozwiązań przy współpracy z grupą świetnych fachowców. Przy crowdsourcingu złożonym zastosowanie znajduje m.in. platforma crowdSPRING, będąca swoistym sieciowym rynkiem dla designerów czy copywriterów.
Crowdsourcing elastyczny (open-ended crowdsourcing) - jest to crowdsourcing oparty na zebraniu nowych pomysłów, innowacji, nowatorskich zastosowań. Wiele dużych firm korzysta z tego rozwiązania, za którym często idą dosyć pokaźne nagrody dla kreatywnych osób.
Oczywiście, jest to tylko jedna z wielu istniejących klasyfikacji crowdsourcingu. Jest ona jednak przejrzysta i pozwala na zrozumienie różnorodności tego zjawiska.
Crowdsourcing - co można powierzyć tłumowi?
Przykłady zastosowania crowdsourcingu są bardzo różne i dotyczą rozmaitych projektów. Dla dobrego zrozumienia tego, co może stać się przedmiotem crowdsourcing marketingu, przywołamy kilka akcji crowdsourcingowych przeprowadzonych przez duże firmy.
Forbes’ Names You Need To Know polegała na tym, że znana gazeta finansowa postanowiła czerpać wiedzę i informacje od czytelników. Dzięki temu czytelnicy dostarczali redakcji wiele interesujących tematów, do których nie docierali sami dziennikarze, a dodatkowo umożliwili redakcji kontakt ze znanymi i wpływowymi osobami w świecie finansów, które do tamtej pory nie znajdowały się w orbicie zainteresowania medialnego.
Lego DesignByMe to akcja, w której “tłum” mógł za pośrednictwem specjalnej aplikacji tworzyć własne projekty klockowych zestawów, budowli itp. i udostępniać je szerszemu gronu odbiorców. Dzięki temu firma Lego zebrała cenne informacje o potrzebach klientów i ich wymaganiach. Efektem było zmniejszenie kosztów produkcji i wzrost zadowolenia konsumentów z ich produktów.
Firma Blizzard, która przygotowała grę Diablo III, skorzystała z pomocy internautów, zanim wypuściła produkcję na rynek. Gracze mogli testować wersję beta gry, a potem dzielić się z producentami swoimi uwagami i wychwyconymi błędami. Akcja okazała się niezmiernie przydatna, a zainteresowanie nią było tak duże, że tylko niektórzy gracze mogli stać się beta-testerami.
Jak przygotować się do akcji crowdsourcingowej?
Zanim zdecydujesz się na przeprowadzenie akcji crowdsourcingowej, zastanów się, czy jest to najlepsze w danej chwili rozwiązanie. Weź pod uwagę przede wszystkim to, czy problem, którym chcesz zainteresować grupę, nie wiąże się z poufnymi sprawami firmy i nie porusza tematów zbyt kontrowersyjnych. Jeśli zadanie, które przed nią stawiasz jest dosyć nietypowe, najpierw zrób akcję pilotażową na mniejszej grupie osób. Przekonasz się wtedy, czy zostało ono właściwie zrozumiane i nie stwarza nadmiernych problemów, jeśli chodzi o realizację.
Jeśli testy pilotażowe wykażą problemy z właściwym rozumieniem zagadnienia, być może nie przedstawiłeś go wystarczająco jasno. Staraj się klarownie i prosto tłumaczyć grupie swoje wymagania i cele - dzięki temu odpowiedź ze strony osób zaangażowanych w akcję będzie bardziej dopasowana do twoich wymagań.
Nie każdy projekt może być skierowany do bardzo szerokiej grupy odbiorców. Grupa nie oznacza bowiem dosłownie wszystkich - profiluj pewną grupę docelową stosownie do celów, które chcesz osiągnąć. Głównie dotyczy to zadań z określonego wcześniej crowdsourcingu złożonego - korzystaj z platform internetowych skupiających określonych specjalistów, takich jak np. crowdSPRING. Dzięki temu uzyskasz wartościowe projekty i nie zostaniesz zalany falą odpowiedzi od ludzi o niewłaściwych kompetencjach.
Nieustannie nadzoruj przebieg akcji crowdsourcing, sprawdzaj nadesłane projekty. Inspiruj grupę do działania, a jeśli trzeba, nakieruj ją na określone tory. Zadbaj również o właściwe ustalenie deadline’ów, wynagrodzenia oraz metod motywacyjnych.
Crowdsourcing - zalety i wady
Niewątpliwą zaletą crowdsourcingu jest uzyskanie rozwiązań, które są rzeczywistą potrzebą grupy odbiorców. Podczas akcji crowdsourcingowych, jak było to we wspomnianym przypadku Lego DesignByMe, możesz uzyskać jasny obraz oczekiwań twoich klientów. Dzięki temu łatwiej stworzysz dopasowaną ofertę.
Crowdsourcing to również możliwość pozyskania świeżych, oryginalnych koncepcji, przedstawionych przez grupę fachowców. Warto jednak w tym przypadku przeprowadzić dokładną ewaluację wyników - czasem może okazać się, że grupa jest mądrzejsza niż najmądrzejszy jej reprezentant.
Crowdsourcing bazuje również na rozgłosie i pomaga budować wizerunek marki. “Tłum” chętnie angażuje się w tego typu akcje i docenia fakt, że firma pozwala, aby klienci mieli wpływ na jej funkcjonowania. Poprawia to zaufanie do marki i kreuje obraz firmy jako otwartej na współpracę i nowe wyzwania.
Niestety, crowdsourcing posiada również kilka wad - jak choćby wspomniany problem wycieku informacji, do których dostępu nie powinny mieć osoby spoza firmy. Czasem zdarzają się sytuacje, że proponowane przez “tłum” koncepcje nie do końca są dobre dla firmy - problem ten może pojawić się np. przy niewłaściwie sprofilowanej grupie docelowej twoich działań crowdsourcingowych. Należy też liczyć się z tym, że część odbiorców akcji potraktuje ją nie do końca poważnie, co może odbić się na wizerunku firmy.
