W prawie podatkowym pojęcie kaucji nie zostało zdefiniowane. W słowniku języka polskiego natomiast kaucja określona jest jako suma pieniężna złożona w ramach gwarancji dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia tego zobowiązania. Co do zasady więc, kaucja będąca zabezpieczeniem umowy podlega zwrotowi w momencie jej wykonania.
Czy kaucja stanowi przychód i podlega opodatkowaniu?
Zgodnie z ustawą o PIT przychodem są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Kaucja pieniężna nie jest traktowana jako kwota pozostawiona przyjmującemu do dyspozycji. Nie może on nią swobodnie rozporządzać, a jedynie zatrzymać na określony czas, gdyż z zasady podlega ona zwrotowi.
Samo otrzymanie przez stronę umowy kaucji, ze względu na jej zwrotny charakter, nie stanowi więc dla niej przychodów i nie podlega opodatkowaniu.
Kiedy kaucja staje się przychodem?
Może się jednak zdarzyć, że strona umowy w wyniku niewykonania bądź niewłaściwego wykonania umowy zatrzyma wpłaconą przez wykonawcę kaucję. W takiej sytuacji zatrzymana kaucja staje się przychodem i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
