Pomysł na biznes to pierwszy krok do dobrze prosperującej firmy. Jednakże sam pomysł jest zazwyczaj zbyt mało konkretny, aby mógł stanowić podstawę przedsiębiorstwa - najczęściej niezbędne będzie stworzenie biznesplanu. Natomiast, aby powstał dobry i kompletny biznesplan, warto jego tworzenie rozpocząć od biznesowego modelu.
Model biznesowy to jeden z czynników, które pozwalają prognozować gospodarczą efektywność firmy – obok jej otoczenia i czynników zmian. Pod pojęciem modelu należy rozumieć schemat działania firmy, pozwalający na ustalenie głównych jej cech. Jego zadaniem jest wygenerowanie takiej strategii działania, dzięki której możliwe będzie zdobycie przewagi nad ofertą konkurencji, pozyskanie klientów, a co za tym idzie – zwiększenie zysków oraz rentowności przedsiębiorstwa.
Zatem podstawowym elementem, który powinien zostać opisany w modelu biznesowym, będzie oferowany produkt albo usługa. To od jego specyfiki zależą bowiem wszystkie dalsze decyzje. Wśród cech oferowanego produktu lub usługi powinny się zatem znaleźć przybliżone nakłady, jakie trzeba będzie ponieść na jego wytworzenie oraz jak wobec tego kształtować się będzie ostateczna cena. Następnie należy też ustalić, jakie potrzeby klientów oferta może zaspokajać.
Na podstawie powyższych cech produktu albo usługi można stwierdzić, do kogo skierowana jest oferta przedsiębiorstwa. Zatem, należy wskazać, jakie potrzeby powinni mieć ostateczni klienci i jak można do nich dotrzeć. Warto ustalić, jaki rodzaj reklamy byłby w tym wypadu odpowiedni i najbardziej opłacalny. Tak naprawdę w tym miejscu pojawiają się różnice pomiędzy ofertami dostawców z poszczególnych branż. Najłatwiej jest to zobrazować przykładem, dotyczącym branży meblarskiej. Popularna sieć sklepów IKEA oferuje produkty o stosunkowo niskiej cenie. Oszczędności uzyskuje się tu dzięki mniejszym kosztom montażu, które nie należą do standardowej oferty, czy magazynowania mebli w częściach, co pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni magazynowej. Odnalezienie mebli w magazynie, ich transport i montaż pozostają po stronie klienta.
Natomiast klienci, którzy chcieliby wyłącznie wybrać i zamówić meble, a resztę związanych z nimi formalności pozostawić sprzedawcy, najczęściej decydują się na ofertę innych salonów, które w standardzie mają np. transport czy montaż. Oczywiście, tacy odbiorcy muszą liczyć się także z większymi kosztami zakupów.
Na podstawie cech produktu czy usługi trzeba zatem zwrócić także uwagę na konkurencję. Niezbędne jest zorientowanie się, czy i ile jest firm, które posiadają podobną do planowanej przez przedsiębiorcę oferty. Dalej warto zwrócić uwagę, jakie są cechy sprzedaży konkurenta, które z nich jest się w stanie przebić własną ofertą, a których nie da się ulepszyć. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, kiedy nowa firma będzie konkurować z dużymi korporacjami – np. bardzo ciężko byłoby właścicielowi małego sklepu spożywczego konkurować z siecią Lidl.
Na zakończenie tworzonego modelu biznesowego przedsiębiorcę czeka porównanie – tego, jakie nakłady będzie ponosił w związku ze swoją ofertą, jakie wobec tego będą wynikające z nich ceny ostatecznego produktu, oraz – czy przyjmując takie wartości możliwe jest konkurowanie z istniejącymi na rynku innymi firmami z tej samej branży.
Na podstawie modelu biznesowego można przede wszystkim określić, w jakim stopniu firma będzie rentowna. Jest on również bardzo pomocny podczas tworzenia biznesplanu, który następnie przekazywany jest m.in. potencjalnym inwestorom. Dlatego też warto zadbać o to, aby był stworzony naprawdę kompetentnie i profesjonalnie.
