Dostawa towarów i usług - kiedy zapłacisz VAT?

Dostawa towarówi usług podlega obowiązkowi opodatkowania VAT. Zasadniczo obowiązek ten powstaje z chwilą dostawy towarów lub wykonania usług. Jakie czynności rozumiane są jako dostawa towarów oraz za świadczenie jakichusług trzeba odprowadzić podatek?

Dostawa towarów a podatek VAT

Najprościej rzecz ujmując, dostawa towarów to przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Oznacza to prawo do faktycznego dysponowania towarem bez konieczności przeniesienia prawa własności, dlatego w definicji dostawy mieszczą się również takie pojęcia, jak przykładowo:

sprzedaż na próbę,
sprzedaż na raty,
sprzedaż z zastrzeżeniem prawa własności.

Są to transakcje, które zakładają przeniesienie praw własności ze sprzedawcy na nabywcę po spełnieniu warunków określonych w umowie.

Należy pamiętać, że dostawa towarów nie można być utożsamiana ze sprzedażą. Na gruncie VAT sprzedaż jest pojęciem szerszym. Obejmuje nie tylko dostawę towarów, ale także świadczenie usług, WDT oraz eksport. Dostawa towarów może nastąpić zarówno przed, jak i po sprzedaży.

Ważne!

Przez dostawę towarów rozumie się także nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do przedsiębiorstwa np. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika, jego pracowników, byłych pracowników, akcjonariuszy, wspólników, udziałowców, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne darowizny.

Powyższa zasada nie dotyczy towarów przekazywanych w postaci prezentów o małej wartości oraz próbek. Łączna wartość prezentów o małej wartości nie może przekroczyć w roku podatkowym 100 zł. Próbka w rozumieniu ustawy o VAT (art. 7 ust. 7) oznacza egzemplarz towaru (lub niewielką ilość towarów) umożliwiającą ocenę towaru w jego końcowej postaci, a podstawowym celem jej przekazania jest promocja towaru.

Dodatkowo dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, to:

przeniesienie prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa,
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione,
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem oraz wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej,
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta,
ustanowienie, przeniesienie lub zbycie prawa spółdzielczego (art. 7, ust. 1, pkt 5),
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie do nich praw.

Świadczenie usług a podatek VAT

W myśl ustawy o VAT świadczenie usług to każde działanie na rzecz podmiotu, które nie stanowi dostawy towarów. Znaczenia nie ma charakter podmiotu, na rzecz którego świadczone są usługi - może być to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Za świadczenie usług należy uznać:

przeniesienie praw własności niematerialnych i prawnych,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji np służebność,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa np. gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Odpłatne świadczenie usług obejmuje także użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa lub nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (art. 8 ust. 2).