Cechą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest brak zasady subsydiarności odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki co oznacza, że wierzyciel nie ma możliwości egzekucji należności z majątku członków zarządu, nawet jeśli będzie ona bezskuteczna z majątku spółki. Kodeks spółek handlowych przewiduje jednak sytuacje, w których zarząd sp. z o. o. ponosi odpowiedzialność za powstałe zobowiązania. W artykule opisujemy, kiedy egzekucja z majątku członków zarządu spółki z o.o. jest możliwa.
Odpowiedzialność majątkowa zarządu spółki z o.o.
Zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych, członkowie zarząduodpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki w przypadku bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce. Co więcej, na podstawie utrwalonego poglądu Sądu Najwyższego określa się, że odpowiedzialność ponoszą te osoby, które były członkami zarządu w czasie istnienia zobowiązania i bezpośrednio przyczyniły się do jego powstania, a ściślej - w czasie istnienia podstawy tego zobowiązania. Oznacza to, że odpowiedzialnością objęte są także zobowiązania jeszcze niewymagalne w okresie, w którym dana osoba pełniła funkcję w zarządzie. Członkowie zarządu odpowiadają niezależnie od swej winy i spowodowania szkody ze strony wierzycieli.
Uchylenie się od odpowiedzialności majątkowej
Nie w każdej jednak sytuacji można pociągnąć zarząd spółki do odpowiedzialności finansowej za zobowiązania. W kilku przypadkach członek zarządu może uchronić się od egzekucji z własnego majątku, nawet jeżeli wykazano bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce. Warunkiem jest wykazanie, że:
-
W terminie 2 tygodni od chwili powstania podstawy do ogłoszenia upadłości został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęte zostało postępowanie układowe. Ważne jest, aby zgłoszenie nie zawierało błędów formalnych. W przeciwnym razie - jeśli zostanie oddalone - nie stanowi podstawy do wyłączenia odpowiedzialności;
-
W przypadku niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości albo niewszczęcie postępowania układowego, takie postępowanie nastąpiło nie z winy członka zarządu. Zwykle członek zarządu powołuje się tu na chorobę lub nieobecność z ważnych przyczyn, która uniemożliwiała mu złożenie wniosku. Natomiast sam brak wiedzy o finansach spółki nie wyłącza członka zarządu z odpowiedzialności;
-
Pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego, wierzyciel nie poniósł szkody. Czyli innymi słowy wierzyciel zostałby zaspokojony w wysokości wyższej, niż nastąpiło to wskutek zaniechania tego zgłoszenia.
Ciężar udowodnienia, że wystąpiła jedna z przesłanek wyłączających odpowiedzialność, spoczywa na członku zarządu, wobec którego kierowany jest pozew.
Przedawnienie roszczeń wierzycieli
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenie wierzycieli przeciwko członkom zarządu za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ulega przedawnieniu w terminie trzech lat. Potwierdzają to wydawane wyroki przez sąd.
