Wiele osób bierze udział w różnych konkursach czy loteriach, mając nadzieję na wygraną. Najczęściej w audycjach radiowych czy kumulacjach. Jednak trzeba pamiętać, że wiąże się z nią konieczność zapłaty podatku dochodowego. Ile wynosi podatek od wygranych oraz w jakich sytuacjach należy go uiścić? Odpowiadamy poniżej.
Podatek od wygranych lub darmowego prezentu - ile wynosi i kto go płaci?
Jak stanowi art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od wygranej pobierany jest od przychodów z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową. Dotyczy to zarówno zysków uzyskanych w Polsce, jak i na terytorium innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
W związku z powyższym podatnik, który otrzymuje nagrodę, nie musi osobiście odprowadzać podatku od wygranej do urzędu skarbowego. Podmiot przekazujący wygraną czyli organizator konkursu czy tez promocji pobiera i odprowadza do urzędu skarbowego 10% kwoty od wygranej. Wówczas obdarowany podatnik nie ma obowiązku ujmowania uzyskanego przychodu z tytułu wygranej w rocznym zeznaniu podatkowym.
Przykład 1.
Pan Łukasz wygrał w grze losowej 100 000 zł w Polsce. Czy musi zapłacić podatek od wygranej i wykazać przychód w zeznaniu rocznym?
Podatek pobierany jest przez organizatora gry losowej i wpłacany do urzędu w wysokości 10% wygranej a więc w kwocie 10 000 zł. Tak więc pan Łukasz nie musi płacić dodatkowego podatku z tego tytułu. Pan Łukasz nie wykazuje również uzyskanego przychodu w zeznaniu rocznym tak więc przychód ten nie łączy się z innymi przychodami uzyskanymi np. z prowadzonej działalności czy umowy o pracę.
Podatek od wygranych - kiedy nie trzeba go płacić?
Ustawa o PIT w niektórych sytuacjach przewiduje zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku od wygranej.
Podatek od wygranych nie jest pobierany w przypadku nagród w konkursach:
- organizowanych i ogłaszanych przez środki masowego przekazu,
- specjalnych o tematyce naukowej, kulturalnej, dziennikarskiej, sportowej lub artystycznej,
- dotyczących sprzedaży premiowej,
- pod warunkiem, że jednorazowa wygrana lub prezent nie przekroczy równowartości 2 000 złotych.
Należy jednak mieć na względzie, że ulga ta dotyczy wyłącznie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz przedsiębiorców prowadzących działalność rolniczą.
Z kolei przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest opodatkować otrzymaną nagrodę jako przychód uzyskany z działalności. Pod warunkiem, że nagroda ta czy prezent ma związek z prowadzoną firmą.
Przykład 2.
Pan Krzysztof jest programistą i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wygrał kwotę 500 zł w muzycznym konkursie radiowym w drodze do pracy. Czy pan Krzysztof ma obowiązek wykazać uzyskany przychód z racji tego, że prowadzi działalność gospodarczą?
Nie, ponieważ uzyskany przychód nie jest związany z prowadzoną przez pana Krzysztofa działalnością gospodarczą. Dodatkowo z racji tego, że wysokość wygranej nie przekracza kwoty 2 000 zł to podatek od wygranych nie zostanie pobrany ponieważ przychód ten jest ustawowo zwolniony z opodatkowania.
Przykład 3.
Pani Anna prowadzi salon kosmetyczny i wzięła udział w konkursie organizowanym przez jednego ze swoich dostawców. Wygrała 10 zestawów lakierów do paznokci które wykorzystuje standardowo w prowadzonej działalności. Jak pani Anna powinna opodatkować uzyskany przychód?
Z racji tego, że wygrane zestawy lakierów będą wykorzystywane przez panią Annę w działalności powstanie przychód z nieodpłatnych świadczeń który stanowi przychód z prowadzonej działalności. W takiej sytuacji pani Anna powinna ująć go w kolumnie 8 KPiR - Pozostałe przychody w dniu wygranej w konkursie.
Zwolnienie z konieczności zapłaty podatku od wygranych dotyczy również wygranych we wszelkich losowych grach liczbowych. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o PIT aby wygrana nie podlegała opodatkowaniu musi spełnić jednocześnie 3 warunki:
- nie może przekroczyć wartości 2 280 złotych,
- musi zostać zorganizowana i prowadzona przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
- musi dotyczyć gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo, zakładów wzajemnych, loterii promocyjnych, loterii audioteksowych i loterii fantowych.
Sprzedaż wygranej w konkursie a zwolnienie z podatku
W praktyce może dojść do sytuacji, gdy obdarowany będzie chciał dokonać sprzedaży otrzymanej nagrody. Wówczas sprzedaż wygranej będzie wiązać się z obowiązkiem zapłaty podatku. Jednak powstanie wtedy konieczność uiszczenia podatku od wzbogacenia.
Jeśli jednak sprzedaż takiej wygranej nastąpi przed upływem 6 miesięcy, to osiągnięty przychód należy wykazać w rocznej deklaracji podatkowej.
W przypadku nieruchomości np. mieszkania, aby korzystać ze zwolnienia z podatku musi minąć pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.
Przykład 4.
W styczniu pani Milena wygrała w konkursie telewizyjnym samochód osobowy który zamierza sprzedać. Organizator konkursu pobrał od pani Mileny podatek od wygranych w wysokości 10% wartości auta. Kiedy pani Milena może sprzedaż pojazd bez obowiązku zapłaty podatku dochodowego ze sprzedaży?
Aby móc skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego pani Milena powinna odczekać ze sprzedażą 6 miesięcy a więc dokonać sprzedaży najwcześniej w sierpniu.
Podatek od wygranej poza terytorium Polski
W przypadku wygranych poza granicami Polski obowiązek odprowadzenia podatku od wygranych ciąży na podatniku. Wówczas wygraną tą musi on wykazać w zeznaniu podatkowym i osobiście odprowadzić podatek bez względu na kwotę wygranej. W takim przypadku nie obowiązują limity zwalniające z obowiązku zapłaty podatku od wygranej.
Jeżeli polski rezydent podatkowy wygra w konkursie zagranicznym to należy zweryfikować, czy wiąże Polskę z tym krajem umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Typowa umowa oparta na Konwencji Modelowej OECD nie zawiera żadnych szczególnych uregulowań, jeżeli chodzi o wygrane w konkursach. Dlatego też przyjmuje się, że ma tu zastosowanie przepis odnoszący się do pozostałych dochodów, który w większości umów międzynarodowych zgodnie z którym:
„dochody osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie”.
W związku z powyższym, dochody polskiego rezydenta z tytułu wygranej w zagranicznym konkursie podlegają opodatkowaniu wyłącznie w kraju miejsca zamieszkania, tj. w Polsce. Przychód ten należy wykazać w zeznaniu rocznym jako przychód z innych źródeł.
