Podatnicy, którzy są uznawani za artystów albo za twórców na gruncie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, mogą korzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.
Limit kwotowy
Zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) koszty te wynoszą 50% kwoty przychodu, który został uzyskany na podstawie korzystania przez twórców z praw autorskich oraz artystów wykonawców z praw pokrewnych (w rozumieniu odrębnych przepisów).
Co do zasady oblicza się je od przychodu, który jest pomniejszony o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe.
Dnia 1 stycznia 2013 r. nastąpiła nowelizacja ustawy PIT. Zgodnie z nią łączne koszty uzyskania przychodów w skali roku podatkowego nie mogą przekroczyć ½ kwoty, która stanowi granicę pierwszego przedziału skali podatkowej - 42.764 zł.
Kto skorzysta?
Z podwyższonych kosztów mogą korzystać artyści oraz twórcy, którzy są zatrudnieni na podstawie umów o pracę, umów cywilnoprawnych, ale także z tytułu uzyskiwanych tantiem od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Należy podkreślić, że możliwość skorzystania z 50% kosztów, nie została uzależniona od źródła uzyskiwanych przychodów.
Kto w drodze wyjątku nie skorzysta?
Należy mieć na uwadze art. 22 ust. 12 ustawy PIT. Zgodnie z jego dyspozycją, podwyższone koszty uzyskania przychodów nie mają zastosowania do przychodów określonych w art. 14 - czyli do osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zgodnie z przytoczonym przepisem twórca, który uzyskuje przychody z działalności gospodarczej na podstawie praw autorskich, nie może zastosować podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, lecz jedynie te faktyczne, poniesione w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Rozbieżności w interpretacjach podatkowych
Interpretacje podatkowe na przestrzeni paru lat w przedmiocie zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów były bardzo niejednolite. Fiskus zamiennie klasyfikował np. wytworzenie i sprzedaż programów komputerowych do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z tytułu praw majątkowych.
Organy podatkowe podkreślały, że dla kwalifikacji przychodów z tytułu praw autorskich ma znaczenie ścisły związek tych praw z prowadzoną działalnością gospodarczą (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 maja 2012 r., sygn. ITPB1/415-276/12/MR).
Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy PIT przez działalność gospodarczą należy rozumieć działalność zarobkową, wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową lub polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż lub polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych, prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 pkt 1,2, i 4-9.
Odmienne stanowisko można zauważyć już od połowy 2013 r. Według organów skarbowych można zaliczyć do przychodów z praw majątkowych sprzedaż utworu np. programu komputerowego, mimo że podatnik prowadzi działalność gospodarczą. Skutkiem tego będzie możliwość stosowania zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 maja 2013 r., sygn.IBPBI/1/415-175/13/BK; podobnie interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 października 2013 r., sygn. IPPB1/415-718/13-4/EC).
Ocena ryzyka
Należy w pierwszej kolejności ustalić, czy uzyskanie danego przychodu jest skutkiem działań, które noszą znamiona działalności gospodarczej. Dopiero gruntowna analiza, która wykluczy działanie czynności wcześniej wymienionych, umożliwi zakwalifikowanie przychodów z praw autorskich do innych źródeł.
Zatem kwalifikacja przychodów uzyskiwanych przez przedsiębiorcę-twórcę ma nadrzędne znaczenie w kontekście przyporządkowania ryczałtowych lub faktycznie poniesionych kosztów uzyskania przychodów.
