Czym jest jednorazowa amortyzacja?
To specjalny sposób zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów. Prawo do amortyzacji jednorazowej mają zarówno podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych jak i od osób prawnych. Jednorazowego odpisu można dokonać od środków trwałych znacznie przekraczających 3,5 tys. zł. Jednorazowy odpis amortyzacyjny stanowi pomoc publiczną, której łączna wartość w okresie trzech lat nie może przekroczyć 200 tys. euro, a dla sektora transportu drogowego nie może przekroczyć 100 tys. euro. Należy pilnować tego limitu, bo w razie jego przekroczenia trzeba będzie zwrócić część już otrzymaną. Ogólne zasady amortyzacji zawarte są w art. 22 –22o updof (art. 16a–16m updop).
Jednorazowa amortyzacja w 2011 r.
Jeszcze w 2010 r. obowiązywał podwyższony limit jednorazowego odpisu i wynosił 100 tys. euro (422 tys. zł). Jednak w tym roku nastąpił powrót do niższego limitu amortyzacji jednorazowej czyli do 50 tys. euro (197 tys. zł ). Należy pamiętać, że to limit roczny, w przyszłym roku może już obowiązywać inny. Dlatego przy spełnieniu odpowiednich warunków można z niego korzystać co roku.
Komu przysługuje jednorazowy odpis?
- Podatnikom, którzy rozpoczynają w danym roku działalność gospodarczą bez względu na ich wielkość. Istotnym staje się tu, kto nabywa środki trwałe, prowadzi ich ewidencję i dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Zatem nie dotyczy to podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy w roku rozpoczęcia działalności i w okresie dwóch lat od roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia prowadzili działalność samodzielnie lub jako wspólnicy spółki niemającej osobowości prawnej oraz gdy małżonek podatnika prowadził ją, a pomiędzy małżonkami wówczas istniała wspólność majątkowa. Jednorazowa amortyzacja nie dotyczy również podatników podatku dochodowego od osób prawnych, którzy utworzyli swoją działalność w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, w wyniku przekształcenia spółki lub spółek niemających osobowości prawnej oraz działalności utworzonych przez osoby fizyczne, które wniosły do niej kapitał ze swego poprzedniego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej 10 tys. euro.
- Małym podatnikom, u których wartość dochodu ze sprzedaży wraz z należnym podatkiem VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 1,2 mln euro (wyrażonej w złotówkach – czyli nie przekroczyła w 2010 r. kwoty 4,7 mln zł).
- Firmom transportowym, ponieważ jednorazowy odpis amortyzacyjny, mimo że jest pomocą publiczną, nie stanowi zapomogi na zakup środka transportu.
Reguły realizacji odpisów
Istota preferencji podatkowej jednorazowego odpisu polega na powiększeniu zyskania przychodów o jednorazową kwotę odpisów z tytułu zużycia środków trwałych, co wiąże się ze zmniejszeniem podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. W pierwszym roku używania środka trwałego podatnik ma prawo zrealizowania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego według dowolnej stopy amortyzacyjnej (100%, 60%, 30% itp.). W następnym latach trzeba już amortyzować środek trwały według ogólnych zasad (metoda liniowa, degresywna). Jednorazowy odpis można zrealizować nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych w pierwszym roku podatkowym oraz niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych. Decyzję skorzystania z jednorazowego odpisu już w pierwszym roku użytkowania środka trwałego warto dobrze przemyśleć, gdyż może okazać się, że przy dużych inwestycjach, rozliczając amortyzację, podatnik osiągnie stratę. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto zwrócić się o interpretację do odpowiednich organów skarbowych. We składanym wniosku należy wyczerpująco przedstawić zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe. Pytania powinny być zadawane precyzyjnie. Podatnik także ma obowiązek przedstawienia własnego stanowiska w danej sprawie (podanie odpowiednich argumentów na poparcie stanowiska, np. orzeczeń sądów czy ETS). Wydana interpretacja zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego. Formularze wniosków są dostępne w urzędach skarbowych.
