Podatnikiem VAT oprócz osób prowadzących działalność gospodarczą mogą być również osoby przyjmujące pracę np. na podstawie umowy o dzieło. Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 15 ust. 1 określa podatników jako osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym ust. 2 powyższego art. precyzuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Z przepisu tego wynika, że podatnikami podatku VAT są osoby samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą. Opodatkowanie VAT będzie więc miało zastosowanie w przypadku czynności wykonywanych przez osoby działające jako przedsiębiorcy w ramach prowadzonej działalności. Zgodnie z powyższym umowa o dzieło może ale nie musi podlegać VAT, wszystko zależy od jej charakteru. Sprawdź, co wpływa na opodatkowanie VAT umów o dzieło!
Kiedy umowa o dzieło nie jest opodatkowana VAT
Zgonie z art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się m.in. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
- osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
- właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora — jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
— z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.
Jeśli więc osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej wykonuje czynności osobiście w ramach umowy o dzieło i umowa ta zgodnie z art. 15 ust. 3 zawiera łącznie takie elementy jak:
- wynagrodzenie,
- warunki wykonania czynności,
- odpowiedzialność zlecającego za wykonanie dzieła wobec osób trzecich,
to przychody te określane są jako przychody z działalności wykonywanej osobiście i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Spełnienie jednocześnie trzech określonych wyżej elementów powoduje wykluczenie takiej umowy z definicji działalności gospodarczej zawartej w ustawie o VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. W przypadku gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą zawiera umowę o dzieło poza tą działalnością, czyli umowa ta nie dotyczy działalności wykonanej w ramach prowadzonej firmy i jednocześnie spełnia trzy wymienione wyżej warunki, również nie podlega opodatkowaniu VAT. Wykonanie czynności w ramach takiej umowy traktowane jest jako działalność wykonywana osobiście.
Opodatkowanie VAT umów o dzieło
Zgodnie z art. 15 ustawy o VAT opodatkowaniu będą podlegały czynności wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli więc przedsiębiorca zawiera umowę o dzieło w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, to przychód/wynagrodzenie z jej tytułu traktowane będzie jako obrót VAT i tym samym będzie podlegało opodatkowaniu. Za zawarcie umowy o dzieło w ramach prowadzonej działalności uznaje się umowy dotyczące czynności, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności. Jeśli więc przyjęcie zlecenia wykonanie dzieła pokrywa się z przedmiotem prowadzonej działalności, określonym w PKD, bądź pośrednio się z nim wiąże, traktowane jest jako wykonanie dzieła w ramach prowadzonej działalności, a tym samym podlega opodatkowaniu. Tak więc istotne znaczenie ma charakter wykonywanych w ramach tej umowy czynności, gdyż to on decyduje o tym czy umowa będzie traktowana jako wykonana w ramach prowadzonej działalności, czy jako działalność wykonywana osobiście.
Nie zawsze umowy o dzieło w ramach działalności gospodarczej są opodatkowane VAT
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą skorzystać z przedmiotowego bądź podmiotowego zwolnienia z VAT. Przykładowo ze zwolnienia podmiotowego mogą skorzystać podatnicy prowadzący działalność gospodarczą jeśli ich łączna sprzedaż opodatkowana za poprzedni rok nie przekroczyła 200 tys. zł. Osoby rozpoczynające działalność również mogą z mocy prawa skorzystać z tego zwolnienia.
Jeśli więc prowadzący działalność gospodarczą korzysta ze zwolnienia, to przy podejmowaniu pracy na podstawie umowy o dzieło, nie ma obowiązku jej opodatkowania podatkiem VAT. Należy jednak pamiętać, że w przypadku zwolnienia podmiotowego po przekroczeniu limitu sprzedaży należy zarejestrować się jako podatnik VAT czynny i świadczone usługi/sprzedawane towary opodatkować VAT, w tym również wspomniane umowy o dzieło.
Polecamy:
