Zgodnie z ustawą z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.), pracownik w okresie zwolnienia lekarskiego ma prawo do wynagrodzenia chorobowego, a w przypadku zwolnienia dłuższego niż 33 dni do zasiłku chorobowego (osoby powyżej 50 roku życia - zwolnienie dłuższe niż 14 dni). Zdarzają się sytuacje, kiedy pracownik, mimo zwolnienia, nadal pracuje. Czy w takim przypadku traci on całkowite prawo do wynagrodzenia chorobowego?
Odpowiedź na to pytanie jest negatywna. Za okres czasu, w którym pracownik wykonywał pracę, należy mu się normalnie wynagrodzenie. Zgodnie bowiem z art. 80 KP za pracę wykonaną pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Za resztę czasu, w trakcie którego pracownik przebywał na zwolnieniu z powodu orzeczonej niezdolności do pracy, pracownik powinien otrzymać stosowne wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy (jeśli zwolnienie trwa dłużej niż 33 dni).
Jeśli pracownik, po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA, nie przerwie wykonywania swojej pracy, ma on nadal prawo do wynagrodzenia chorobowego za pozostałe, następne dni, kiedy na zwolnieniu przebywał. Pracownik nie może jedynie domagać się wypłaty wynagrodzenia chorobowego na dni, kiedy dobrowolnie wykonywał swoją pracę a posiadał jednocześnie zaświadczenie o niezdolności do jej wykonywania.
W sytuacji, kiedy pracownik po przepracowaniu kilku godzin, uda się do lekarza i otrzyma zaświadczenie ZUS ZLA, także ma on prawo do wynagrodzenia chorobowego (zasiłku) za ten dzień. Ponadto, należy mu się jednocześnie wynagrodzenie za przepracowane w tym dniu godziny. Dzieje się tak ze względu na to, iż zasiłek za jeden dzień wypłaca się w wysokości tzw. "stawki dziennej", wyliczonej na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy kalendarzowych (odpowiednio pełnych kalendarzowych miesięcy zatrudnienia trwającego krócej niż 12 miesięcy). W związku z tym przepisem, nie ma możliwości wypłaty zasiłku chorobowego za godziny. Tylko wynagrodzenie za pracę może być naliczane i wypłacane w ten sposób. W ustawodawstwie polskim nie ma także przepisu zabraniającego wypłaty zasiłku chorobowego w przypadku, gdy pracownik otrzymuje wynagrodzenie tylko za przepracowaną część dnia. Dlatego też w takiej sytuacji pracownik otrzyma zarówno wynagrodzenie za pracę jak i zasiłek, w wysokości 1/30 kwoty stanowiącej podstawę wymiaru zasiłku.
Pracownik, przebywając na zwolnieniu, nie może skrócić sobie sam okresu, na który zaświadczenie lekarskie zostało wystawione. Taką możliwość posiada jedynie lekarz orzecznik ZUS. Po analizie dokumentacji medycznej i zbadaniu pracownika, może podjąć on decyzję o ustaleniu wcześniejszej daty ustania niezdolności do pracy niż pierwotnie określona w zaświadczeniu ZUS ZLA.
Należy pamiętać, iż w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby, pracownik nie może wykonywać pracy zarobkowej na rzecz innego pracodawcy (jednocześnie składając u macierzystego wniosek o wypłatę zasiłku) ani wykorzystywać zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem. W takiej sytuacji pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego (także wynagrodzenia chorobowego) za cały okres wskazany w zaświadczeniu lekarskim, w trakcie którego pracownik wykonywał te czynności (art. 17 ustawy zasiłkowej).
