Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) w razie upadłości banku zapewnia dysponentom wypłaty środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych. Przedmiotem gwarancji jest wierzytelność deponenta. Mówiąc prościej, BFG wypłaca pieniądze osobie uprawnionej, gdy bank (SKOK) danej osoby, zbankrutuje.
Aby Bankowy Fundusz Gwarancyjny mógł realizować zadania w zakresie funkcjonowania systemu gwarantowania środków pieniężnych, posiada rachunek specjalny rozliczeń gwarantowanych w Narodowym Banku Polskim. Na rachunek ten wpływają środki pieniężne, które pochodzą z wpłat obowiązkowych wszystkich banków, objętych systemem gwarantowanym, a także środki z funduszu pomocowego oraz odsetki z tytułu opóźnienia w dokonywaniu wpłat przez banki.
Budowa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
Bankowy Fundusz Gwarancyjny składa się z dwóch funduszy:
-
statutowego - tworzony po to, aby zapewniał kwoty na wypłaty środków gwarantowanych przez Fundusz. Środki te pochodzą z wpłat NBP i Ministra Finansów, a także z kwot uzyskanych z masy upadłościowej upadłych banków oraz nadwyżki bilansowej,
-
pomocowego - jego rolą jest zapewnianie środków na finansowanie zadań GFB. Pieniądze te umieszczone są na rachunku wyodrębnionym z rachunku bieżącego. Pochodzą z obowiązkowych wpłat rocznych podmiotów objętych systemem gwarantowanym (banków), z odsetek z tytułu opóźnienia wpłat rocznych.
W przypadku upadłości banku BFG wypłaca środki znajdujące się na rachunkach bankowych ( złotowych i walutowych) wraz z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości banku - do równowartości 100 000 euro w 100%. W każdym roku kwota ta może jednak ulegać zmianie. Środki gwarantowane zawsze wypłacane są w złotówkach.
Jak przebiega proces wypłaty środków gwarantowanych?
Bank lub SKOK, który ogłasza upadłość sporządza listę osób uprawnionych do odbioru środków gwarantowanych. Następnie BFG podaje do publicznej wiadomości termin i miejsce wypłat. Po okazaniu dokumentu tożsamości we wskazanym podmiocie, pieniądze można wypłacić w gotówce lub zlecić przelew na rachunek.
Aby wyliczyć kwotę wypłaty środków z Bankowego Funduszu Gwarantowanego, należy przyjąć średni kurs euro (zgodny z tabelą kursową NBP) obowiązujący w dniu ogłoszenia upadłości przez bank.
Przykład 1.
Klient zdeponował kwotę 110 000 zł na rachunku lokat terminowych .
Bank ogłosił upadłość po roku trwania lokaty. Zgodnie z umową oprocentowanie lokaty wynosiło 5% w skali roku ( bez okresowej kapitalizacji - odsetki płatne po upływie roku). Średni kurs euro w dniu ogłoszenia upadłości banku wynosił 1 euro = 4,50 zł.
Jakiej kwoty wypłaty z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego spodziewać się może deponent?
1. Ustalamy kwotę, jaką po roku otrzymałby deponent, gdyby bank nie ogłosił upadłości:
a) kwota należnych odsetek:
110 00 x 5% = 5500 zł
b) kwota łączna (depozyt + odsetki):
110 000 zł + 5500 zł = 115 500 zł
2. Wypłata z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego wynosi 115 500 zł (25 666,67 euro), ponieważ nie przekracza ustawowej kwoty gwarantowanej ( równowartości 100 000 euro).
| Ważne! Jeżeli klient posiada zobowiązania wobec banku (np. kredyty), to podczas wyliczania środków gwarantowanych należy pomniejszyć sumę środków ulokowanych na wszystkich rachunkach o wartość tego zobowiązania. |
Jeżeli kwota przekroczyłaby limit gwarancji, środki wypłacane byłyby przez zarządcę lub syndyka z masy upadłościowej banku w trybie postępowania upadłościowego.
Wypłaty dokonywane są w terminie 7 dni roboczych od dnia wystąpienia przez upadły bank z wnioskiem o ogłoszenie upadłości banku lub SKOK-u.
Po zakończeniu wypłat we wskazanym podmiocie środki gwarantowane można odebrać w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym w terminie 5 lat od dnia złożenia przez uprawnioną instytucję wniosku o ogłoszenie upadłości banku lub SKOK-u.
Jakie zadania ma Bankowy Fundusz Gwarancyjny?
Ponadto Bankowy Fundusz Gwarancyjny:
-
udziela pomocy finansowej bankom, które utraciły płynność finansową i znajdują się w sytuacji niewypłacalnosci,
-
wspiera procesy restruktyzacyjne dotyczące spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a także udziela im pomocy w razie powstania niebezpieczeństwa ich niewypłacalnosci,
-
opracowuje analizy i prognozy, które dotyczą sektora bankowego oraz spółdzielczych kas oszczędnosciowo-kredytowych,
-
gromadzi i analizuje informacje dotyczące podmiotów objętych systemem gwarantowania,
-
bankom krajowym, które realizują program naprawczy, udziela gwarancji zwiększenia funduszu własnego, a następnie, gdy wykonają tę gwarancję, nabywają lub obejmują akcje, obligacje lub bankowe papiery wartościowe
