Nabycie środka trwałego do firmy stanowi często zbyt duży wydatek dla przedsiębiorców o statusie małego podatnika. Dość często wybieranym przez nich wyjściem jest leasing finansowy. Dzięki niemu podatnik może zaliczyć wartość nabywanego sprzętu do ewidencji środków trwałych swojej firmy, a jednocześnie nie musi od razu spłacić całej kwoty zakupu. Ponadto dzięki statusowi małego podatnika może zostać zastosowana jednorazowa amortyzacja środka trwałego – pozwala mu to na znaczące obniżenie podstawy opodatkowania w okresie nabycia sprzętu. W tym miejscu pojawiają się jednak wątpliwości – jak jednorazowa amortyzacja leasingowanego środka trwałego wpływa na obowiązkową korektę kosztów?
Amortyzacja środka trwałego w leasingu finansowym
Amortyzacja środka trwałego, nabytego w drodze leasingu finansowego, nie jest traktowana w szczególny sposób. Oznacza to, że przedsiębiorca może zastosować dowolną wybraną przez siebie metodę amortyzacji, oczywiście o ile jest ona dopuszczalna dla konkretnego sprzętu. To, w jaki sposób można zamortyzować konkretną maszynę, wynika z przepisów ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych oraz Klasyfikacji Środków Trwałych.
Najczęściej stosowaną metodą amortyzacji jest metoda liniowa, pozwalająca na odliczanie równych kwot w określonej wysokości przez ustalony czas. Amortyzacja degresywna pozwala na rozpoczęcie odpisów od wartości wyższych, które zmniejszają się wraz z upływem czasu i podstawą odpisu (z każdym odpisem wartość środka trwałego będącego podstawą wyliczenia kolejnego odpisu jest pomniejszana o ten pierwszy). Amortyzacja przyspieszona odnosi się do takich środków trwałych, które przed wprowadzeniem do ewidencji były użytkowane przez okres co najmniej sześciu miesięcy, bądź które są ulepszone lub wykorzystywane bardziej intensywnie.
Amortyzację jednorazową można stosować w przypadku niskocennych środków trwałych – czyli takich, których wartość nie przekracza 10 000 zł. Amortyzację jednorazową mogą stosować również przedsiębiorcy o statucie małych podatników – jest to możliwość dana im w ramach pomocy de minimis. Należy przy tym pamiętać, że skorzystanie z takiej amortyzacji obwarowane jest dodatkowymi wymaganiami jak np. limit maksymalnej amortyzacji jednorazowej, który wynosi 50.000 EUR
Amortyzacja jednorazowa w leasingu finansowym, tak samo jak w przypadku zakupu za gotówkę, dotyczy środków trwałych z grup 3 do 8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyjątkiem samochodów osobowych, i dostępna jest dla firm rozpoczynających działalność oraz jak wcześniej wspomniano dla małych podatników.
Jednorazowa amortyzacja środka trwałego a obowiązkowa korekta kosztów
Skoro już wiadomo, że składnik majątku nabyty w drodze leasingu finansowego może być amortyzowany jednorazowo, warto przyjrzeć się dokładnie drugiemu istotnemu aspektowi takiej transakcji, jakim jest obowiązkowa korekta kosztów.
Od 1 stycznia 2013 r. do końca 2015 roku zgodnie z przepisami ustawy o PIT, podatnik ma obowiązek skorygowania zaliczonych do kosztów, ale nieopłaconych wydatków. Taka konieczność pojawia się w momencie, gdy upłynie 30 dni od wskazanego terminu płatności (o ile nie jest on dłuższy niż 60 dni) lub gdy upłynie 90 dni od daty zaliczenia wydatku do kosztów (jeśli termin płatności przekracza 60 dni). Korekta oznacza pomniejszenie w danym okresie kosztów uzyskania przychodów od kwoty nieopłaconego wydatku. Jeśli okaże się, że w tym okresie koszty są zbyt niskie, podatnik musi zwiększyć odpowiednio wartość przychodów. Po uregulowaniu wydatku możliwe jest ponowne zaliczenie go do kosztów podatkowych.
Jednorazowa amortyzacja środka trwałego a korekta kosztów
W przypadku leasingu finansowego przedsiębiorcy mają prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne środka trwałego, który został nabyty w drodze tego leasingu. Jeśli zdecydują się oni na amortyzację jednorazową, to automatycznie w kosztach podatkowych uwzględniona zostanie cała wartość początkowa leasingowanego środka trwałego. Z drugiej strony – nie jest ona w całości opłacona, wydatek będzie bowiem regulowany systematycznie przez okres trwania umowy leasingowej zgodnie z harmonogramem spłat.
Właściwie pewne jest, że termin płatności całej umowy leasingowej będzie dłuższy niż 60 dni. Tym samym przedsiębiorca w momencie upłynięcia 90 dni od daty, w której zaliczył wartość zamortyzowanego jednorazowo środka trwałego do kosztów, będzie zobowiązany do skorygowania kosztów, czyli pomniejszenia ich o niezapłaconą jeszcze część wartości środka trwałego. Następnie wraz z opłaceniem każdej kolejnej raty leasingowej, możliwe będzie ponowne zaksięgowanie jej w kosztach.
Warto zwrócić uwagę, że takie działanie – korygowanie odpisów amortyzacyjnych w odniesieniu do opłaconej części wartości środka trwałego – będzie miało zastosowanie także w przypadku innych metod amortyzacji. O ile rata leasingowa będzie większa niż odpis amortyzacyjny, problem nie wystąpi – zaliczona w danym okresie część wartości środka trwałego będzie pokrywana na bieżąco z opłaconej raty leasingowej. W przeciwnym razie – jeśli to wartość odpisu jest wyższa niż rata leasingowa – konieczne będzie dopilnowanie korekty kosztów w momencie, w którym upłynie ustawowo wskazany termin. Ponowne zaliczenie wydatku w koszty będzie możliwe z każdą kolejną zapłaconą ratą.
Korekta kosztów - przepisy obowiązujące od 2016 roku
Od stycznia 2016 roku przestają obowiązywać przepisy nakazujące podatnikom dokonywać korekty kosztów z tytułu nieuregulowanych w terminie zapłat.
Ustawodawca wprowadził w ustawie nowelizującej przepisy przejściowe, które odnoszą się do wydatków wyksięgowanych z kosztów uzyskania przychodów w 2015 r., a które podatnik uregulował w 2016 r. Zgodnie z nimi podatnicy, którzy dokonali stosownych korekt kosztów do końca 2015 roku, będą mogli ponownie uznać je za koszt uzyskania przychodu po jego opłaceniu po 1 stycznia 2016.
Zasada ta odnosi się również do odpisów amortyzacyjnych nabytego w drodze leasingu finansowego środka trwałego.
Przykład 1.
Przedsiębiorca zakupił towary handlowe 10 listopada i wtedy też towar wraz z fakturą został dostarczony. Termin płatności został określony na 5 stycznia 2016 roku. Jednak faktura została opłacona dopiero 20 lutego. Korekta kosztów przypada na styczeń, jest to okres obowiązywania nowych przepisów, w związku z czym przedsiębiorca nie wyksięgowuje faktury z kosztów uzyskania przychodu.
Przykład 2.
W grudniu przedsiębiorca kupił towary handlowe. Dostawa towaru oraz wystawienie faktury miało miejsce 1 grudnia 2015 roku, termin płatności przypada na 15 grudnia 2015 roku. Z powodu problemów z płynnością faktura opłacona została dopiero 10 lutego 2016 roku. W związku z obowiązywaniem nowych przepisów koszt nie zostaje wyksięgowany z kosztów firmowych.
