W toku prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nierzadko ma do czynienia z fakturą o adnotacji „odwrotne obciążenie”. Zdarza się, że on sam dokonuje sprzedaży towarów ujętych w załączniku 11 ustawy o VAT. Niestety nie można mieć pewności, że nasz kontrahent niezależnie czy jest odbiorcą czy dostawcą spełnia wszystkie warunki do tego aby dana transakcja została potraktowana jako transakcja w której to odbiorca rozlicza podatek VAT. Może bowiem się okazać, że towar który nabyliśmy powinien jeszcze być opodatkowany podatkiem VAT wysokości 23% a nie wykazany bez tegoż podatku i jednocześnie pozostawiony do rozliczenia przez nabywcę.
Warunki zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia
Zgodnie z art. 17 ust 1 pkt 7 ustawy o VAT podatnikami są nabywcy towarów (czyli nabywca staje się podmiotem zobligowanym do rozliczenia podatku VAT) wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
dokonującym ich dostawy są podatnicy, określeni w ustawie o VAT jako osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.
Sprzedaż u tych podatników nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT. Zwolnienie podmiotowe dotyczy firm, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. albo podmiotów rozpoczynających w trakcie roku podatkowego sprzedaż podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT - jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 150.000 zł.
nabywcą są podatnicy, określeni w ustawie o VAT jako osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą oraz zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT czyli firmy, które w momencie dokonania transakcji będą posiadały status aktywnego podatnika VAT.
dostawa towarów nie jest objęta zwolnieniem oznacza to, że towary będące przedmiotem sprzedaży nie będą dotyczyć wyłącznie działalności zwolnionej od podatku a z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Mechanizm odwrotnego obciążenia nie będzie miał również zastosowania w sytuacji, gdy przedsiębiorca dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu złota inwestycyjnego w tym również złota inwestycyjnego reprezentowanego przez certyfikaty na złoto asygnowane lub nieasygnowane, lub złota, którym prowadzony jest obrót na rachunkach złota.
Odwrotne obciążenie - zastosowanie mechanizmu
Przedsiębiorca dokonujący dostawy z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia wystawia fakturę na której ujmuje wartość towaru bez podatku VAT natomiast w miejsce stawki może wstawić „----” albo po prostu „OO”. Obowiązkowo dla dostawy towarów o powyższym charakterze musi znaleźć się adnotacja, która może wyglądać w następujący sposób „dostawa towarów objęta mechanizmem odwrotnego obciążenia zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług z późniejszymi zmianami”. Nabywca otrzymując daną fakturę ma świadomość, że jest zobligowany do naliczenia podatku VAT należnego oraz o możliwości jednoczesnego odliczenia w całości kwoty podatku należnego. Ta operacja powoduje wykazanie podatku VAT jako podatku należnego i naliczonego jednocześnie.
Sprzedaż w innym miesiącu niż miesiąc otrzymania faktury
Pamiętać należy również o sytuacji, gdy powyższa sprzedaż udokumentowana fakturą dotyczy np. miesiąca marca 2016 r. a faktura została otrzymana fizycznie w miesiącu kwietniu 2016 r. Wówczas w pierwszej kolejności przedsiębiorca nabywca jest zobligowany do naliczenia podatku należnego VAT w miesiącu, którego dotyczyła dana sprzedaż czyli w marcu 2016 r. a odliczenie tegoż podatku będzie miało miejsce w kwietniu 2016 r. z uwagi na otrzymanie fizycznie dokumentu właśnie w miesiącu kwietniu 2016 r.
Jakie czynności podjąć dla potwierdzenia zachowania staranności rozliczeń podatkowych
Prowadząc działalność gospodarczą przedsiębiorcy spotykają się z wieloma zaskakującymi sytuacjami. Nawet przy wieloletniej współpracy z daną firmą, może się okazać, iż nasz kontrahent nieprawidłowo zaklasyfikował sprzedawany nam towar i wystawił fakturę z adnotacją odwrotne obciążenie.
Narzędzie weryfikujące czy nasz kontrahent jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT udostępniło Ministerstwo Finansów.
W przypadku pozostałych elementów niezbędnych do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia można posłużyć się poniższym oświadczeniem, które przedłożymy do uzupełnienia naszemu kontrahentowi.
.................................... (Miejscowość i data)
OŚWIADCZENIE NABYWCY TOWARÓW Jako osoba upoważniona do reprezentowania i składania oświadczeń woli w imieniu firmy: .......................................................................................................................................................... Oświadczam, iż:
............................................................................................ (pieczęć i podpisy osób uprawnionych do reprezentacji podmiotu) |
Zaznaczyć należy, iż zastosowanie się do powyższych czynności nie gwarantuje zwolnienie z odpowiedzialności w przypadku nieprawidłowego rozliczenia transakcji z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia jednak udowadnia, że przedsiębiorca dołożył wszelkich starań dla celów dowodowych w aspekcie prawidłowego rozliczenia powyższej transakcji.
