Każdy, kto buduje swój biznes online, powinien stosować się do praw w internecie. Wykorzystywanie czy naruszanie czyichś treści bez zgody twórcy jest przestępstwem. Dlatego znajomość praw autorskich w sieci pozwoli uniknąć wielu nieprzyjemnych sytuacji. Przygotowaliśmy dla Ciebie kompendium wiedzy na ten temat. Dowiesz się między innymi, o czym trzeba pamiętać, aby nie naruszyć praw autorskich i co grozi w takim wypadku.
Czym się charakteryzuje prawo w internecie?
Prawa autorskie to zbiór uprawnień, które należą do konkretnego twórcy (lub twórców). Reguluje je Ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo autorskie w internecie chroni autora przed wykorzystaniem jego dzieła bez pozwolenia. To autor decyduje, kto, kiedy i w jakim celu może czerpać korzyści z jego twórczości.
Co zaliczamy do praw autorskich?
Do praw autorskich zaliczamy między innymi dzieła literackie, naukowe, fotografie czy utwory muzyczne i audiowizualne. To każdy tekst z podpisem autora w internecie, zdjęcie, film czy, obecnie bardzo popularny, mem (obrazek humorystyczny). Wszystkie te rzeczy to twórczość pewnego autora, który ma do nich pełne, oficjalne i jedyne prawo do rozpowszechniania.
Prawa autorskie składają się również z praw osobistych i majątkowych. Każde z nich regulują inne przepisy. Niżej wyjaśniamy, czym się charakteryzują i jaka jest między nimi różnica.
Jaka jest różnica między prawem osobistym a majątkowym?
Prawo osobiste nabywamy w momencie stworzenia pewnego dzieła (tekstu, obrazu czy filmiku) i nie możemy się ich zrzec. Przypisujemy do niego swoje nazwisko, formę oraz termin publikacji. Prawa osobiste nie wygasają i nie da się ich przydzielić komuś innemu.
Z kolei prawo majątkowe określa zasady przekazywania dzieła danego twórcy innym osobom. W dużej mierze łączy się więc z aspektem finansowym. Może mieć również wieloletnią ważność – wygasa dopiero 70 lat po śmierci autora. Osoba, która nabędzie upoważnienie do dzieła za pośrednictwem prawa majątkowego, może te dzieło dowolnie eksploatować.
O czym pamiętać, aby nie naruszyć praw autorskich w sieci?
Internet to miejsce, w którym masz dostęp do wielu źródeł informacji. Powinieneś jednak rozważnie z nich korzystać. Tworząc wpis na bloga lub posta na social media, dokładnie sprawdzaj, czym się inspirujesz. Takie dobra chroni właśnie prawo autorskie w internecie. Nie możesz więc przywłaszczać sobie cudzej treści i podpisywać jej swoim imieniem i nazwiskiem. Zanim wykorzystasz treść do własnych celów, zapoznaj się z ich licencją Creative Commons. Określa ona ścisłe zasady korzystania z danego dobra w ramach praw autorskich w sieci. Jeśli licencji nie ma na stronie, zawsze możesz bezpośrednio skontaktować się z właścicielem danego dzieła. To samo w przypadku obrazu, infografiki, filmu czy utworu muzycznego.
Jeśli piszesz artykuł specjalistyczny i chcesz posłużyć się ważnymi badaniami, zawsze napisz, kto jest ich twórcą. Możesz również zacytować pewien fragment tekstu, oddzielając go od reszty i, koniecznie, wskaż autora wypowiedzi. Zabieg ten nazywa się prawem cytatu, za który nie trzeba ponosić żadnych kosztów, związanych z wykorzystaniem czyjegoś dzieła. Natomiast musi być ono należycie uzasadnione.
W social mediach wykorzystuj funkcję „udostępnij”, dzięki której Twoi odbiorcy zobaczą, kto napisał dany post lub wrzucił zdjęcie. Dzięki temu nie przypiszesz sobie cudzych słów, za co możesz ponieść spore konsekwencje. Pamiętaj jednak o tym, aby zapytać autora o pozwolenie. Szczególnie jeśli jego dzieło masz zamiar wykorzystać w celach komercyjnych.
Co grozi za naruszenie praw autorskich w sieci?
Kopiowanie czyichś treści do własnego użytku i podpisywanie się pod nią swoim nazwiskiem jest plagiatem. Mówiąc inaczej - przestępstwem. Zgodnie z artykułem 155 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, osoba, która przywłaszcza sobie autorstwo cudzego dzieła, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 3 lat. Z kolei ten, kto w celu osiągnięcia korzyści finansowych narusza cudze prawa autorskie w sieci, również podlega grzywnie lub karze ograniczenia bądź pozbawienia wolności do roku[1].
Dowiedz się więcej – rozpocznij Cyfrowe Rewolucje!
Prawa autorskie to nie jedyny temat, który jest ważny dla właściciela firmy. Jeśli prowadzisz biznes, a jego rozwój w sieci jest dla Ciebie ważny, zapoznaj się z projektem Cyfrowe Rewolucje. To inicjatywa, której celem jest pomoc przedsiębiorcom w przejściu przez – złożony często – proces internetowej ekspansji. Na stronie internetowej cyfrowerewolucje.pl znajdziesz kompendium wiedzy na różne, związane z prowadzeniem firmy tematy. Dowiesz się, jakie prawo Cię obowiązuje, jak otworzyć sklep internetowy, jak go promować, a nawet jak dostarczać klientom zamówione towary. To prawdziwa skarbnica wiedzy dla przedsiębiorców.
[1] http://www.prawoautorskie.pl/roz-14-odpowiedzialnosc-karna
Artykuł sponsorowany
