0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Własna działalność gospodarcza - pierwsze kroki

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Marzysz o własnym biznesie, ale masz obawy przed jego rozpoczęciem? Założenie działalności wcale nie jest takie trudne jak mogłoby się wydawać. Niemniej jednak kluczową kwestią jest posiadanie pomysłu na biznes.

Własna działalność gospodarcza - pomysł

Pomysł na własną działalność gospodarczą to jeden z obszarów, który stanowi mocny punkt zaczepienia budowy własnej firmy. Pomysł na biznes to coś co może wyróżnić danego przedsiębiorcę na tle innych gdy decyduje się on na wejście w dział rynku szeroko rozproszonego, z dużą konkurencją. Niektórzy mają świetne pomysły ale boją się ryzyka. W konsekwencji wolą pracować dla kogoś i być zależnym od innych. Często wynika to z tego, że nie potrafią wyliczyć korzyści płynących z prowadzenia własnej firmy, które w zestawieniu na szali z ryzykiem niejednokrotnie go przewyższają. Dlatego osoby, które mają pomysł na biznes nie powinny się tak szybko poddawać.

Życie pokazuje, że nie zawsze pomysł na biznes tożsamy jest z wymyśleniem czegoś nowego, czegoś czego jeszcze nie było i co stanowiłoby w rozumieniu rynkowym pewną innowację. Czasem wystarczy dobry moment rozpoczęcia działalności lub znalezienie niszy rynkowej, w obrębie której znikoma konkurencja pozwala na dość dużą swobodę w kształtowaniu ceny. Tak naprawdę na powodzenie własnej firmy wpływa wiele czynników, a w zależności od rodzaju i formy przedsięwzięcia ich siła wpływu jest różna.

Formy działalności gospodarczej

W zależności od rodzaju działalności i jej charakteru przedsiębiorca musi wybrać formę działalności. Zakładający firmę musi rozważyć czy jego własna działalność gospodarcza ma posiadać osobowość prawną, jaką przyjąć odpowiedzialność za prowadzoną działalność czy też jaką formę rozliczeń z podatku ma przyjąć. Niżej opisane kwestie pozwolą na zapoznanie się z dostępnymi na rynku opcjami, które każdy z przedsiębiorców na początku musi rozważyć.

Osobowość prawna

Osobowość prawna - oznacza zdolność jednostki organizacyjnej do bycia podmiotem praw i obowiązków w stosunkach cywilnoprawnych. Wiąże się to z nabywaniem praw i zaciąganiem zobowiązań własnym działaniem i na własny rachunek oraz dysponowaniem własnym majątkiem. Osobowość prawna nadaje również możliwość samodzielnego występowania przed sądami i organami administracji.

Ze względu na posiadanie osobowości prawnej wyróżnia się następujące formy działalności:

  1. spółki posiadające osobowość prawną - to spółki kapitałowe tj. spółka z ograniczoną działalnością oraz spółka akcyjna. Spółka nabywa osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru;
  2. spółki będące tzw. ułomna osobą prawną - to jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, którym ustawa przyznała zdolność prawną. Zalicza się do nich spółki osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna), spółkę z o.o. w organizacji, spółkę akcyjną w organizacji; stowarzyszenia zwykłe oraz wspólnoty mieszkaniowe.
    Ułomna osoba prawna może nabywać prawa oraz zaciągać zobowiązania. Może również być pozywana a także ona może pozywać. Różnica między jednostkami posiadającymi osobowość prawną polega na tym, że członkowie spółki jako ułomnej osoby prawnej ponoszą poniekąd odpowiedzialność za zobowiązania tej spółki.
  3. podmioty nie posiadające osobowości prawnej - ostatnią grupę tworzą podmioty, które nie posiadają osobowości prawnej. Należą do nich spółki cywilne oraz indywidualne działalności gospodarcze osób fizycznych.

Własna działalność gospodarcza - indywidualnie czy wspólnicy

Jeżeli decydujemy się na indywidualną działalność bez wspólników to do wyboru mamy jednoosobową działalność gospodarczą lub jednoosobową spółkę z ograniczona odpowiedzialnością. Poznajmy wady i zalety każdej z tych form:

Jednoosobowa działalność gospodarcza

ZALETYWADY
prosta rejestracja (jeden wniosek CEIDG-1)odpowiedzialność całym swoim majątkiem
prosta obsługa administracyjna i księgowaprzedsiębiorca sam opłaca składki ZUS
wybór opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, karta podatkowa, ryczałt) 
możliwość otrzymania dotacji 
preferencyjne składki na ubezpieczenia ZUS przez pierwsze 24 m-ce 

Jednoosobowa spółka z o.o.

ZALETYWADY
rozdzielenie odpowiedzialności, brak odpowiedzialności właściciela jego prywatnym majątkiemkażda z umów pomiędzy jedynym wspólnikiem a spółką musi być podpisywana w obecności notariusza
pełna kontrolawymagalny kapitał zakładowy (min. 5.000)
możliwość szybkiego wyjścia (sprzedaż udziałów)podwójne opodatkowanie
 koszty założenia
 prowadzenie pełnej księgowości

Prowadzenie działalności ze wspólnikiem

Jeżeli natomiast spółkę zakładamy wraz ze wspólnikiem lub wspólnikami przede wszystkim musimy mieć do nich zaufanie. Formy działalności, w których mogą funkcjonować wspólnicy to spółka cywilna, spółki osobowe oraz spółki kapitałowe.

Spółka cywilna to dokładniej mówiąc umowa spółki cywilnej zawierana między wspólnikami, którzy jeżeli są osobami fizycznymi muszą założyć indywidualne działalności gospodarcze. W jakim celu więc takie rozwiązanie? Daje ono możliwość połączenia zasobów kilku osób i ich pomysłów w nieskomplikowaną strukturę o niskich kosztach założenia. Zwykle forma ta wykorzystywana jest przy małych działalnościach często opartych na powiązaniach rodzinnych w prowadzonym interesie. Główną jej wadą jest solidarna odpowiedzialność.

Kolejne spółki, do których założenia potrzebni są przynajmniej dwaj wspólnicy to wszystkie spółki osobowe, a także kapitałowe. Różnią się głównie szczegółowym podejściem do odpowiedzialności za zobowiązania firmy.

Odpowiedzialność za zobowiązania własnej działalności gospodarczej

W zależności od formy prowadzonej działalności właściciel lub współwłaściciel firmy może charakteryzować się różnym stopniem odpowiedzialności za jej zaległe płatności na rzecz kontrahentów. Stopień w jakim będziemy ryzykować własnym majątkiem zależy więc od formy działalności jaką zdecydujemy się prowadzić. Zatem gdy pomysł na biznes jest kapitałochłonny i opiera się na wymianie między kontrahentami materiałem, towarem lub usługami o dużej wartości warto zrzucić z siebie odpowiedzialność za zobowiązania firmy własnym majątkiem prowadząc np. spółkę z o.o.

W tabeli poniżej przedstawiono charakterystykę opisującą stopień odpowiedzialności właściciela/wspólnika za zobowiązania zaciągane w imieniu prowadzonej firmy.

Forma prowadzonej działalnościOdpowiedzialność
Indywidualna działalność gospodarcza- pełna, zarówno majątkiem firmy jak i swoim
Spółka cywilna- solidarna za spółkę, siebie i wspólnika, w stopniu równym, zarówno majątkiem indywidualnym jak i majątkiem wspólnym (wierzyciel może sam zdecydować, z którego majątku chce pokryć swoje roszczenia)
Spółka jawna (spółka osobowa)- solidarna za spółkę, siebie i wspólnika
Spółka partnerska (spółka osobowa)- osobiście i solidarnie całym swoim majątkiem tylko za zobowiązania spółki nie związane z wykonywaniem wolnego zawodu, za wykonywanie wolnego zawodu każdy ze wspólników odpowiada osobiście za siebie
Spółka komandytowa (spółka osobowa)- komandytariusz - odpowiedzialność do sumy komandytowej
- komplementariusz - całym swoi majątkiem za zobowiązania spółki
Spółka komandytowo-akcyjna (spółka osobowa)- akcjonariusz - nie ponosi odpowiedzialności 
- komplementariusz - całym swoi majątkiem za zobowiązania spółki
Spółka z o.o (spółka kapitałowa)- za zobowiązania spółki odpowiada spółka całym swoim majątkiem
- wspólnicy nie odpowiadają za zaciągnięte zobowiązania w imieniu spółki
Spółka akcyjna (spółka kapitałowa- za zobowiązania spółki odpowiada spółka całym swoim majątkiem
- akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności majątkowej za spółkę

Własna działalność gospodarcza - rozliczenia podatkowe i księgowe

Kwestia rozliczeń podatkowych jest powiązana z odpowiednio prowadzoną ewidencją księgową. Przedsiębiorca zakładający firmę w zależności od przyjętej formy prowadzenia działalności rozlicza się z podatku dochodowego według różnych zasad. Wybór formy opodatkowania oraz formy prowadzonej księgowości zależy ponadto od szczegółowych obostrzeń ujętych w przepisach. Dla przykładu podatek liniowy mogą jedynie opłacać podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, a także podatnicy prowadzący działy specjalne produkcji rolnej. Ta zasada ma jednak jeszcze wyjątki mówiące o tym, że podatnicy, którzy uzyskują z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niemającej osobowości prawnej (np. spółki cywilnej czy jawnej) przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy:

  • wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy, lub
  • wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym

nie mają prawa do opodatkowania dochodu na zasadach liniowych.

Forma opodatkowaniaCharakterystykaForma prowadzonej księgowości

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Skala podatkowa18% (pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek 556,02zł) – dochody (przychód-koszt) do 85.528 zł - 14.839,02zł powiększone o 32% nadwyżki ponad 85.528zł Roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku 3.091złPodatkowa Księga Przychodów i Rozchodów (KPiR)
Podatek liniowy19% dochodu bez względu na jego wysokośćKPiR
Karta podatkowaPoszczególne stawki określone w obwieszczeniu Ministra Finansów  Karta podatkowa
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3% w zależności od tytułu z jakiego osiągane są przychody, szczegóły określa Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne → Art. 12Ewidencja przychodów

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
 Zasady ogólne19% Dochód spółki ustalony na zasadach ogólnych.
19% Dochód z dywidend oraz inny przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pełna księgowość

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów