Rozwiązaniem często wykorzystywanym przez przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności jest wykorzystywanie prywatnego majątku. W sytuacji, gdy spełniają one definicję środka trwałego, podatnik może wprowadzić je do ewidencji środków trwałych i poddać amortyzacji. A co w przypadku, gdy dany przedmiot jest majątkiem wspólnym małżonków? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak powinno wyglądać rozliczanie środka trwałego stanowiącego współwłasność małżeńską.
Kiedy powstaje wspólność majątkowa?
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, wspólność majątkowa małżonków powstaje z mocy ustawy. Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny), poza wymienionymi w art. 33 ustawy.
Wspólny majątek a działalność gospodarcza
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają te składniki majątku, które stanowią własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Jak wynika z przytoczonego przepisu, fakt, iż dany składnik majątku stanowi wspólność majątkową nie wyklucza możliwości korzystania z niego w ramach prowadzonej działalności przez jednego ze współmałżonków.
Jak dokonać wyceny środka stanowiącego współwłasność?
W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.
W związku z powyższym, gdy tylko jeden z małżonków, którego łączy z drugim wspólność majątkowa, wprowadził dany przedmiot do ewidencji środków trwałych, wówczas może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od jego pełnej wartości początkowej. Co więcej, w tej sytuacji nie ma sensu sporządzanie umowy użyczenia majątku, który tak czy inaczej jest majątkiem wspólnym.
Natomiast, jeżeli każdy z małżonków prowadzi oddzielnie działalność gospodarczą i oboje wykorzystują dany składnik majątku w swoich firmach, wówczas wartość początkowa ustalana jest proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Dopiero od tak ustalonej wartości początkowej obliczane są odpisy amortyzacyjne.
