Z uwagi na wprowadzony zakaz amortyzacji budynków mieszkalnych pojawia się pytanie, w jaki sposób potraktować przypadek posiadanego domku letniskowego o konstrukcji modułowej wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej w postaci najmu krótkoterminowego. Sprawdź, jak wygląda amortyzacja letniskowego domku modułowego.
Zakaz amortyzacji budynków mieszkalnych
W pierwszej kolejności należy odnieść się do ustanowionego zakazu amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Jak bowiem wynika z treści art. 22c pkt 2 ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy.
Ustawa o PIT nie zawiera wyjaśnienia pojęcia „budynek mieszkalny”, ale w tym zakresie można sięgnąć do treści objaśnień KŚT. Możemy tam przeczytać, że budynki to zadaszone obiekty budowlane, na trwale połączone z gruntem, wraz ze wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów. Pojęcie „budynek” obejmuje również samodzielne podziemne obiekty budowlane, takie jak centra handlowe, warsztaty, garaże podziemne.
Natomiast budynki mieszkalne to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny zgodnie z jego przeznaczeniem.
Zasadne w tym zakresie wydaje się również odniesienie do ustawy Prawo budowlane. Otóż w myśl art. 3 pkt 2 tejże ustawy przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz ma fundamenty i dach.
Zauważmy zatem, że istotnym elementem uznania danej rzeczy za budynek jest trwałe związanie z gruntem. Takiej cechy nie będzie miał letniskowy domek modułowy, który nie jest wybudowany na fundamencie. Taki domek jest przeważnie umieszczany na podporach (słupach) i może zostać w łatwy sposób zdemontowany i przeniesiony w inne miejsce.
W tym zakresie możemy posiłkować się treścią wyroku WSA w Szczecinie z 10 grudnia 2014 roku (I SA/Sz 402/14), gdzie czytamy:
Amortyzacja letniskowego domku modułowego
Amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie obniżenia kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej przedmiotów, które zużywają się w okresie dłuższym niż 1 rok (środków trwałych).
Odpisów amortyzacyjnych zasadniczo dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki przyjęto do używania i wprowadzono do ewidencji, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.
Okres amortyzacji jest zwykle zbliżony do standardowego okresu użytkowania danego rodzaju środków trwałych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokości stawek amortyzacyjnych wskazanych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiących załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby dany składnik majątku mógł zostać zaliczony do środków trwałych, musi stanowić własność lub współwłasność podatnika.
Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych stanowi załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stawki amortyzacyjne przyporządkowane są do środków trwałych oznaczonych symbolami.
Domki letniskowe niezwiązane w sposób trwały z gruntem podlegają sklasyfikowaniu w rodzaju 806 KŚT. Rodzaj ten obejmuje kioski, budki, domki kempingowe, zadaszenia ochronne i podobne różne obiekty wolnostojące, niezwiązane w sposób trwały z gruntem.
W takim przypadku zgodnie z Wykazem roczna stawka amortyzacyjna wynosi 10% rocznie.
W przypadku domków letniskowych należy również wziąć pod uwagę ich sezonowy charakter. Wynajem krótkoterminowy jest prowadzony przeważnie tylko przez niewielką część roku podatkowego. W związku z tym zastosowanie znajdzie art. 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, który podaje, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od używanych sezonowo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie ich wykorzystywania.
Środki trwałe używane sezonowo to składniki majątku, które w związku ze specyfiką działalności podatnika są przez niego wykorzystywane tylko w określonym okresie roku. Poza sezonem te składniki majątku nie są wykorzystywane do prowadzonej działalności, jednak nie można uznać, że są zbędne lub nieprzydatne.
W tym przypadku wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku.
Możliwe jest więc ustalenie – dla środków trwałych wykorzystywanych sezonowo – wysokości odpisów amortyzacyjnych w wyższej lub niższej wysokości:
- przez dokonanie tych odpisów w okresie ich wykorzystania, a wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie, lub
- przez dokonanie tych odpisów w okresie ich wykorzystania, a wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez 12 miesięcy w roku
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 9 sierpnia 2019 roku (nr 0112-KDIL3-3.4011.215.2019.1.MM) należy przyjąć, że domki letniskowe są środkami trwałymi wykorzystywanymi sezonowo podlegającymi amortyzacji na zasadach określonych w art. 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wysokość odpisu miesięcznego podatnik powinien zatem ustalić przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie (w miesiącach używania składniki majątku ulegają przyspieszonej amortyzacji, a suma odpisów w tych miesiącach jest w tym przypadku równa odpisowi rocznemu).
Tym samym, prowadząc działalność gospodarczą przez część roku, np. od kwietnia do października, czyli używając środka trwałego sezonowo w okresie letnim od maja do września, podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wykorzystywanego sezonowo środka trwałego na podstawie metody przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy używania środka trwałego w sezonie.
Przykładowo, jeżeli ustalona według 10% stawki roczna kwota odpisu amortyzacyjnego dla domku letniskowego wynosi 3 500 zł, natomiast domek jest wykorzystywany przez okres 5 miesięcy, to przez okres wykorzystywania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej podatnik może zaliczyć do kosztów odpis w wysokości 1 458 zł (3 500 zł : 12 × 5).
Mając powyższe na uwadze, należy pamiętać, że letniskowy domek modułowy nie mieści się w pojęciu budynku mieszkalnego, dlatego też w tym przypadku podatnicy zachowują prawo do jego amortyzacji.
