Moment dokonania dostawy towarów lub zrealizowania usługi jest - zgodnie ze zmianami obowiązującymi od początku bieżącego roku - kluczowy dla wyznaczenia momentu powstania obowiązku podatkowego na gruncie VAT. Wcześniej liczyły się albo data wydania towaru, albo wystawienie faktury - o ile musiała być ona sporządzona. Według obecnych przepisów wszystko jest uzależnione od zapisów w umowie pomiędzy sprzedawcą a nabywcą. Z tego wynika, że w pewnych przypadkach obowiązek podatkowy rodzi się w chwili realizacji dostawy towaru, w innych wtedy, gdy zostaną one wydane.
Powstawanie obowiązku podatkowego w VAT w 2014 roku - ogólna zasada
Zmodyfikowana ustawa o VAT nie zawiera już artykułu 19., w którym znajdował się przepis określający moment powstawania obowiązku podatkowego. Nowe regulacje znalazły się w dopisanym przez ustawodawcę artykule 19a. Jego ust. 1 mówi, że teraz obowiązek podatkowy rodzi się w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Warto zauważyć, że jest to wyraźnie odejście od zbytniego przywiązania do faktury - nie ma już związku pomiędzy powstaniem obowiązku podatkowego a wystawieniem faktury, nawet gdy jest ona konieczna.
Ważne! Termin wystawienia faktury to 15 dzień miesiąca następujące po miesiącu dokonania dostawy towaru lub realizacji usługi bądź otrzymania zaliczki. |
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Dostawa towarów
Tak więc, od początku bieżącego roku dla pojawienia się obowiązku podatkowego kluczowa jest data dostawy - przyjrzyjmy się bliżej temu pojęciu. Artykuł 7 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług mówi, że jest to data przeniesienia prawa rozporządzania towarem jak właściciel. Zwykle ma to miejsce w momencie wydania towaru kupującemu.
Pojęcie dostawy towarów zostało omówione w wyroku NSA z dnia 14 września 2010 roku (sygn. akt I FSK 1389/09), w którym znajduje się wniosek, że sformułowanie “rozporządzanie towarami jak właściciel” powinno być rozumiane szeroko.
W interpretacji indywidualnej z dnia 5 grudnia 2013 roku (sygn. akt IPPP1/443-1035/13-2/MP) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zaznaczył, że z wydaniem towaru przez dostawcę związany jest “istotny skutek dokonania sprzedaży towarów, polegający m.in. na przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z towarem oraz ryzyka przypadkowej utraty lub jego uszkodzenia. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z towarem oraz ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru jest co do zasady wydanie towaru. Dokonanie dostawy, o którym mowa w art. 19a ust. 1 ustawy, oznacza zatem faktyczne zrealizowanie dostawy. Jeżeli strony oznaczyły inną chwilę niż wydanie towaru dla przejścia korzyści i ciężarów, to w razie wątpliwości przyjmuje się, że ta sama chwila dotyczy przejścia ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru”. Dyrektor przywołał też artykuł 353¹ Kodeksu cywilnego, gdzie znajduje się zapis, że strony umowy mogą ułożyć stosunek prawny według swoich potrzeb - ale jego treść bądź cel nie mogą sprzeciwiać się naturze stosunku, ustawie oraz zasadom współżycia społecznego. Według Dyrektora IS w Warszawie “z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego”. |
Reasumując, należy dojść do wniosku, że dostawa może mieć miejsce albo w chwili rzeczywistego dostarczenia towaru do kupującego, albo w momencie wydania go klientowi lub przewoźnikowi w magazynie sprzedającego - wszystko jest uzależnione od tego, kiedy na kupującego transferują się korzyści i ciężary powiązane z daną rzeczą. Decydujące są tutaj szczegółowe zapisy w sporządzonej umowie. Jeśli ogólne postanowienia brzmią tak, że:
dostawca ma obowiązek dostarczenia (na własny koszt) danego towaru do kupującego, wtedy chwilą powstania obowiązku podatkowego będzie dzień rzeczywistego zrealizowania dostawy;
dostawca przygotowuje towar, a odbiorem i transportem zajmuje się nabywca, wtedy obowiązek podatkowy rodzi się w momencie wydania towaru kupującemu bądź spedytorowi.
Momentu dostawy - dokumentacja
Ważną rzeczą w kwestii obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług od początku bieżącego roku jest obowiązek dokumentowania zrealizowanej dostawy - także wtedy, kiedy ma ona miejsce w chwili wydania towaru.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
