Polski Ład wprowadził modyfikacje, które dotyczą nie tylko przedsiębiorców, ale również osób fizycznych będących w związkach małżeńskich lub wychowujących dzieci. W artykule przeanalizujemy wspólne rozliczenie z małżonkiem i możliwość skorzystania z ulgi na dziecko na podstawie przepisów które będą obowiązywały od rozliczenia za 2021 rok, czyli w zeznaniach rocznych składanych już w 2022 roku!
Wspólne rozliczenie z małżonkiem – co się zmienia?
Wspólne rozliczenie z małżonkiem jest możliwe pod warunkiem, że istnieje między nimi wspólność majątkowa, która nie ustanie w trakcie roku podatkowego. Dzięki temu małżonkowie nie muszą pozostawać w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, tak jak miało to miejsce dotychczas. Należy jednak zwrócić uwagę na dokładne brzmienie art. 6 ust. 2 ustawy o PIT, zgodnie z którym wspólne rozliczenie dotyczy małżonków w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:
pozostających przez cały rok podatkowy albo
od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.
Powyższe oznacza, że w przypadku rozwodu w trakcie roku podatnicy nie mogą rozliczać się wspólnie za tę część roku, w której pozostawali w związku małżeńskim.
Przykład 1.
Pani Natalia i pan Marcel zawarli związek małżeński 15 listopada 2021 roku. Czy wspólne opodatkowanie małżonków w zeznaniu rocznym za 2021 rok jest możliwe?
Tak, jeżeli małżonkowie pozostawali we wspólności majątkowej od dnia zawarcia małżeństwa do końca roku, którego rozliczenie dotyczy, to na skutek zmian wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu mogą rozliczyć się wspólnie za 2021 rok.
Przykład 2.
Pani Halina i pan Bartłomiej od 2015 roku są w związku małżeńskim. W połowie 2021 roku zdecydowali się na rozdzielność majątkową. Czy mogą rozliczyć się wspólnie na jednym zeznaniu rocznym za 2021 rok?
Nie, z racji tego, że w okresie trwania związku małżeńskiego w roku, za który składają zeznanie roczne, nie ma między nimi wspólności majątkowej.
podatkiem liniowym;
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z wyjątkiem najmu prywatnego;
na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Polski Ład zmienił również sposób ustalania podatku w przypadku wspólnego rozliczania małżonków. Tak jak dotychczas podstawą opodatkowania jest połowa sumy dochodów małżonków po odliczeniu przez każdego z nich kwot zmniejszających dochód. Natomiast podatek określa się w podwójnej wysokości. Należy jednak zwrócić uwagę na nową ulgę wprowadzoną wraz z Polskim Ładem. Jest to tzw. ulga dla klasy średniej, która także przysługuje małżonkom rozliczającym się wspólnie. Skorzystanie z ulgi dla klasy średniej w ramach wspólnego rozliczenia reguluje art. 26 ust. 4c ustawy o PIT. Jeżeli małżonkowie składają wspólne zeznanie podatkowe, z ulgi dla klasy średniej może skorzystać:
- każdy małżonek pod warunkiem, że połowa rocznych, łącznych uprawniających do ulgi przychodów małżonków, mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł lub
- ten małżonek (a także każdy z nich indywidualnie), którego przychody mieszczą się we wskazanym przedziale.
Kolejną zmianą, która obowiązuje od 1 stycznia 2022 roku, czyli uwzględnianą w zeznaniu rocznym za 2022, jest brak możliwości wspólnego rozliczenia z samotnie wychowywanym dzieckiem na skutek uchylenia art. 26 ust. 4 ustawy o PIT. W zamian za to ustawodawca wprowadził dodatkowe odliczenie od podatku z tego tytułu. Zasady funkcjonowania odliczenia znajdują się w art. 27ea ustawy o PIT, zgodnie z którym wysokość odliczenia to maksymalnie 1500 zł. Jest ona stała i nie zależy od uzyskanych przychodów.
rodzic lub opiekun jest:
panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką albo rozwodnikiem;
osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;
osobą pozostającą w związku małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę pozbawienia wolności, oraz
rodzic lub opiekun samotnie wychowuje dzieci:
małoletnie;
pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
nie uzyskały przychodów opodatkowanych podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (z wyjątkiem najmu prywatnego);
nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z Ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 roku o podatku tonażowym lub Ustawy z dnia 6 lipca 2016 roku o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych (skala podatkowa) lub 19% podatkiem od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych lub dotyczących upadłości konsumenckiej i ulgi na powrót, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej, oraz
rodzic lub opiekun podlega:
nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu albo
ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, jeżeli:
ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, oraz
osiągnął podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym, oraz
udokumentował certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Ulga na dziecko w zeznaniu rocznym, tzw. ulga dla rodzin 4+
Polski Ład wprowadza dodatkową ulgę dla rodzin, w której znajduje się minimum czworo dzieci. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o PIT zwolnione z podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości 85 528 zł, jeżeli w danym roku podatkowym:
sprawował władzę rodzicielską lub był opiekunem prawnym nad co najmniej czwórką dzieci – jeżeli dzieci z nim zamieszkiwały, lub
sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, lub
wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny – w przypadku dzieci pełnoletnich, lub
sprawował funkcję rodziny zastępczej.
Co ważne, aby dzieci mogły zostać uwzględnione przy weryfikacji realizacji wskazanych wyżej warunków, zgodnie z art. 27ea ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT muszą spełniać przynajmniej jeden z poniższych, czyli być:
małoletnie;
pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
nie uzyskały przychodów opodatkowanych podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (z wyjątkiem najmu prywatnego);
nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.
