W związku z wprowadzeniem nowelizacji ustaw w ramach Polskiego Ładu od 1 stycznia 2022 roku wdrożona zostanie opcja opodatkowania transakcji finansowych. Dzięki temu możliwa będzie rezygnacja ze zwolnienia z VAT dla podmiotów świadczących usługi finansowe. W artykule opiszemy, jakie warunki należy spełnić, aby miało miejsce opodatkowanie usług finansowych, i z jakimi konsekwencjami podatkowymi się to wiąże.
Opodatkowanie usług finansowych – czy było możliwe w 2021 roku?
W 2021 roku obowiązywały przepisy wskazujące, że usługi finansowe podlegają pod zwolnienie z podatku VAT. Reguluje to art. 43 ust. 1 ustawy o VAT. Co ważne, zwolnienie to stosowane jest względem usług finansowych, w skład których wchodzą:
- transakcje, w tym związane z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów używanych jako środek płatniczy;
- usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi;
- udzielanie m.in. kredytów i pożyczek, których przedmiotem są instrumenty finansowe;
- usługi ubezpieczeniowe;
- usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji oraz innych zabezpieczeń transakcji.
Rezygnacja ze zwolnienia z VAT dla świadczących usługi finansowe od 2022 roku
Od 2022 roku usługi finansowe nadal będą korzystać ze zwolnienia z VAT. Natomiast w ramach wejścia w życie Polskiego Ładu umożliwione jest opodatkowanie wybranych usług finansowych. Wynika to z wprowadzonych pkt 22–24 w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.
Zgodnie z wymienionym aktem prawnym podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług finansowych świadczonych na rzecz podatników i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
- jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
- złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
(Data, miejscowość)
(Dane podatnika)
(Dane naczelnika urzędu skarbowego)
Zawiadomienie
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 zawiadamiam, że od ……… (okres rozliczeniowy) rezygnuję ze zwolnienia od podatku VAT usług, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 świadczonych na rzecz podatników i tym samym wybieram opodatkowanie takich transakcji.
Z poważaniem,
Podatnik, który skorzysta z tego prawa, nie może z niego zrezygnować wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie objętych przepisem usług. Rezygnacja jest możliwa pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie się korzystać ze zwolnienia.
(Data, miejscowość)
(Dane podatnika)
(Dane naczelnika urzędu skarbowego)
Zawiadomienie
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 zawiadamiam, że od ……… (okres rozliczeniowy) rezygnuję z opodatkowania usług, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 świadczonych na rzecz podatników i tym samym wybieram zwolnienie z VAT w stosunku do takich transakcji.
Z poważaniem,
Podatnik, który zrezygnował z opodatkowania, może ponownie je wybrać, ale nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego ponownie korzysta ze zwolnienia z VAT.
W związku z powyższym od stycznia 2022 roku możliwe jest opodatkowanie wybranych usług finansowych wyłącznie dla transakcji B2B, czyli przedsiębiorca sprzedaje przedsiębiorcy.
- usługi dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi;
- usługi zarządzania m.in. funduszami inwestycyjnymi, portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, otwartymi funduszami emerytalnymi, pracowniczymi programami emerytalnymi, obowiązkowym systemem rekompensat i pracowniczymi planami kapitałowymi;
- usługi udzielania, pośrednictwa oraz zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi;
- usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych, w tym usługi pośrednictwa oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi;
- usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych i prowadzenia rachunków pieniężnych oraz wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie;
- usługi, w tym usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach i innych niż spółki podmiotach, które mają osobowość prawną, z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi;
- usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
Podatnicy, którzy zdecydują się na opodatkowywanie usług finansowych, będą musieli opodatkować wszystkie usługi finansowe wymienione powyżej, świadczone na rzecz podatników przez okres co najmniej 2 lat. Co istotne, niedopuszczalne jest wybiórcze stosowanie wymienionych regulacji oraz nie ma możliwości korzystania z opodatkowania tych usług w przypadku sprzedaży na rzecz konsumentów.
Przykład 1.
Pani Halina jest czynną podatniczką VAT i złożyła zawiadomienie o chęci opodatkowania usług finansowych podatkiem VAT. W lipcu wyświadczyła usługę w zakresie depozytu środków pieniężnych firmie ABC (firma ta jest czynnym podatnikiem VAT). Transakcję tę opodatkowała. W sierpniu zrealizowała tę samą usługę firmie YZC ( która jest podatnikiem VAT zwolnionym). Czy pani Halina może zastosować zwolnienie z VAT, jako że nabywcy nie opłaca się opodatkowanie transakcji VAT?
Nie, w związku z tym, że zostało złożone zawiadomienie o rezygnacji ze zwolnienia, to należy opodatkowywać każdą sprzedaż na rzecz firm niezależnie od jej statutu VAT.
Jedną z niewątpliwych zalet opodatkowania usług finansowych jest możliwość odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z ich świadczeniem. Natomiast odbiorcy usług podlegających opodatkowaniu będą uprawnieni do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie tych usług na zasadach ogólnych. Dlatego skorzystanie z tej opcji obniży koszty instytucji finansowych, co może mieć pozytywny wpływ na koszt świadczonych usług.
