Na podstawie ustawy o VAT usługi budowlane oraz budowlano-remontowe są zazwyczaj opodatkowane 23% stawką. Jednakże przepisy szczególne dopuszczają obciążenie wspomnianych usług preferencyjną stawką 8%. Taka sytuacja ma miejsce w stosunku do usług świadczonych na nieruchomościach zaliczanych do społecznego programu mieszkaniowego.
Zapamiętaj! Zgodnie z dyspozycją art. 41 ust. 12 ustawy o VAT usługi, których przedmiotem jest dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja albo przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, podlegają opodatkowaniu 8% stawką VAT. |
Definicja budownictwa objętego programem
Należy także przytoczyć definicję budownictwa mieszkaniowego, które objęte jest społecznym programem mieszkaniowym. Zgodnie z przepisami do tego typu obiektów zostały zakwalifikowane:
obiekty budownictwa mieszkaniowego (lub ich części) sklasyfikowanych wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 z wyłączeniem lokali użytkowych oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych wg PKOB w dziale 12;
budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarka, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.
Z kolei ustawodawca wykluczył z zakresu definicji budownictwa objętego tym szczególnym programem:
budynki mieszkalne jednorodzinne o powierzchni większej niż 300 m2;
lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
W sytuacji gdy powierzchnia nieruchomości przekroczy powyższe limity, obniżona stawka VAT ma zastosowanie jedynie do części podstawy opodatkowania, która odpowiada udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12 c ustawy o VAT).
Przepisy szczególne rozporządzenia
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, preferencyjna 8% stawka VAT ma zastosowanie w szczególności do:
1. robót konserwacyjnych, które dotyczą budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym,
2. robót konserwacyjnych, które dotyczą:
obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w PKOB w dziale 12 w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte 8% stawką na podstawie podpunktu poprzedniego.
Ważne zapisy umowne
Podatnik, który zamierza skorzystać z preferencyjnej stawki podatku, musi dysponować dowodami, które potwierdzą wykonanie usługi na budynkach objętych przedmiotowym programem. Problem jest o tyle doniosły, gdyż to właśnie przedsiębiorca będzie obarczony ciężarem dowodzenia w trakcie ewentualnej kontroli podatkowej.
Ustawodawca zawarł w Ordynacji podatkowej otwarty katalog dowodów, dopuszczając wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (art. 180 § 1 tejże ustawy).
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Z uwagi na ustawowe obostrzenia stosowania obniżonej stawki warto także zawrzeć dane o powierzchni remontowej, budowlanej albo modernizacyjnej nieruchomości.
Protokół zdawczo-odbiorczy i inne dowody
Podatnik powinien zwrócić uwagę także na protokół zdawczo-odbiorczy, który jest szczegółowym potwierdzeniem wykonanych prac. Wartość uprawdopodobniającą możliwość korzystania z preferencyjnej stawki VAT mogą mieć również dowody zapłaty.
Wspominany otwarty katalog dowodów dopuszcza również inne, zależne od okoliczności, środki poświadczające zasadność stosowania preferencyjnej stawki VAT w budownictwie mieszkaniowym.
Gwoli podsumowania: przy ustalaniu stawki podatku VAT nadrzędne znaczenie ma przedmiot świadczonej usługi lub dostawy towarów dokonywanych w ramach wykonywania czynności opodatkowanych. Także dużo zależy od statusu nieruchomości, by przedsiębiorca mógł z czystym sumieniem zastosować obniżoną 8% stawkę VAT.
