Odpisy amortyzacyjne to nieodzowny element kosztów uzyskania przychodów praktycznie każdego przedsiębiorcy. Stawki amortyzacyjne określają ich wysokość - w tym artykule zostaną one omówione.
Stawki amortyzacyjne - jak wybrać
Roczne stawki amortyzacyjne dla poszczególnych kategorii i rodzajów środków trwałych określone są w załączniku numer 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po ustaleniu odpowiedniej kategorii dla danego środka trwałego, wystarczy sprawdzić w wyżej wspomnianym wykazie, jaka stawka amortyzacji jest odpowiednia.
Jeżeli podatnik ma problemy z ustaleniem, do której kategorii zaliczyć zakupiony środek trwały, a co za tym idzie - jaka jest podstawowa stawka amortyzacji, może zgłosić się o poradę telefoniczną do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi.
Indywidualne stawki amortyzacyjne
Ustawy o podatkach dochodowych od osób fizycznych oraz od osób prawnych dopuszczają możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji w odniesieniu do niektórych rodzajów środków trwałych, jeżeli te są używane lub ulepszone - stawkę ustala wtedy podatnik, natomiast musi zastosować się do limitów minimalnego okresu amortyzacji danych składników majątku - mówi o tym art. 22j UPDOF oraz art. 16j UPDOP:
| Podatnicy (...) mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż: 1) dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji: a) 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł, b) 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25.000 zł i nie przekracza 50.000 zł, c) 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach; 2) dla środków transportu, w tym samochodów osobowych - 30 miesięcy; 3) dla budynków (lokali) i budowli, innych niż wymienione w pkt 4 - 10 lat, z wyjątkiem: a) trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem, b) kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych - dla których okres amortyzacji - nie może być krótszy niż 3 lata; 4) dla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5% - 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat. |
Stawki amortyzacyjne - kiedy można je obniżyć?
Podatnicy, którzy danego roku nie spodziewają się dużych zysków lub z innej przyczyny chcą zmniejszyć koszty podatkowe, mogą skorzystać z prawa do obniżenia stawki amortyzacyjnej. Zmiana taka może mieć miejsce nieograniczoną ilość razy, jednak warunkiem jest zastosowanie liniowej metody amortyzacji odnośnie danego środka trwałego. Istotny jest też czas zmiany stawki amortyzacji - można tego dokonać od razu, przy wprowadzaniu środka trwałego do ewidencji lub przed dokonaniem pierwszego w danym roku podatkowym odpisu amortyzacyjnego:
- w styczniu, jeżeli amortyzacja dokonywana jest miesięcznie,
- na koniec I kwartału, jeżeli amortyzacja dokonywana jest kwartalnie,
- na koniec roku, jeżeli odpisy amortyzacyjne dokonywane są raz w roku.
Jeżeli chodzi o wartość, do jakiej można obniżyć stawkę amortyzacji, to nigdzie w przepisach nie jest ona określona - czyli teoretycznie obniżona stawka może wynosić 0%. Jednak zabieg taki może być ryzykowny z tego względu, że obniżenie stawki amortyzacji do zera oznacza zaniechanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Zaniechanie może mieć natomiast miejsce tylko w ściśle określonych przypadkach, do których obniżenie stawki amortyzacji się nie zalicza. W takim wypadku, najbezpieczniej ustalić obniżoną stawkę na poziomie np.: 0,1%.
