Bank kojarzy się raczej dość prosto i wąsko - z miejscem przechowywania pieniędzy, z kredytami i lokatami. System bankowy w Polsce to jednak nie sieć placówek bankowych, ale spora i szczegółowo uregulowana struktura, pełniąca określone funkcje.
Co to jest system bankowy?
System bankowy można określić jako logiczną i zwartą całość, stworzoną z instytucji bankowych i finansowych danego państwa wraz z obowiązującymi w nim normami. Odnośnie przestrzeganych w tym zakresie regulacji prawnych w Polsce wymienić można trzy najważniejsze ustawy:
- Prawo bankowe,
- o Narodowym Banku Polskim,
- o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
| Uwaga! Zasadniczo wyróżnia się dwa modele systemu bankowego:
|
Z czego składa się system bankowy w Polsce?
Do najważniejszych elementów systemu bankowego można zaliczyć:
- bank centralny, czyli tzw. “bank banków” - w Polsce jest nim NBP;
- Komisję Nadzoru Finansowego (KNF), która czuwa nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym, sprawując przy tym nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego, instytucjami oraz biurami usług płatniczych i kontrolując sektor kas spółdzielczych.
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) zajmujący się zarządzaniem systemem gwarantowania depozytów, by podobnie do KNF zapewniać bezpieczeństwo oraz stabilność rynku finansowego;
- banki komercyjne i spółdzielcze.
| Uwaga! Organami NBP są:
|
System bankowy - jakie pełni funkcje?
System bankowy pełni następujące funkcje:
- emisyjną - w Polsce prawo do emitowania znaków pieniężnych, czyli banknotów i monet, które są prawnymi środkami płatniczymi, ma wyłącznie NBP; ponadto wprowadzone do obiegu złote i grosze mają ustawową moc zwalniania ze wszystkich zobowiązań i nikt nie może odmówić ich przyjęcia jako zapłaty;
- regulacyjną - polegającą na kontrolowaniu podaży pieniądza, z uwzględnieniem popytu na niego, ponieważ bank centralny nie może tworzyć “pustego” pieniądza, bez pokrycia w towarach i usługach;
- depozytowo-kredytową, co wiąże się z mechanizmem przekształcania depozytów w kredyty i pożyczki,
- rozliczeniową - pieniądze za pośrednictwem banku są przekazywane od dłużników dla wierzycieli (w obciążenia jednego konta i uznania drugiego),
- alokacyjną - dzięki niej możliwy jest przepływ środków finansowych z mniej do bardziej efektywnych dziedzin gospodarki i podmiotów gospodarczych,
- finansowo-doradczą - polegająca na zabezpieczaniu interesów klientów wsparciem ze strony odpowiednich służb doradczych,
- stymulacyjną – wpływa na rozwój przedsiębiorczości lokalnej, ze względu na fakt, że bank jest dawcą kapitału.
