Zgodnie z potrzebą dostosowania prawa polskiego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa 12 lutego 2018 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw uchwalona 24 listopada 2017 roku.
Jedną ze zmian do ustawy o cudzoziemcach jest dodanie nowego rozdziału 3a - „Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa”, a także rozdziału 3b – „Pobyt cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu korzystania z mobilności”.
Zgodnie z powyższym, nowy art. 139a określa, że „zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa udziela się, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy w jednostce przyjmującej, mającej siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, oraz są spełnione łącznie warunki wskazane w tym przepisie”.
Natomiast zgodnie z nowym art. 139o ustawy o cudzoziemcach „zezwolenia na pobyt czasowy w celu korzystania z mobilności długoterminowej udziela się, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest korzystanie z mobilności długoterminowej oraz spełnione są łącznie warunki z niniejszego artykułu”.
Wobec powyższego możemy wyróżnić dwa nowe typy zezwoleń na pobyt czasowy:
-
w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,
-
w celu korzystania z mobilności długoterminowej.
Kto może otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy w związku z oddelegowaniem do pracy wewnątrz jednej firmy?
Warto wskazać, że zezwolenie dotyczące wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa może otrzymać cudzoziemiec, który posiada adekwatne do przedmiotu działalności kwalifikacje zawodowe i niezbędne doświadczenie. Wymagania zawodowe powinny być dostosowane do potrzeb przedsiębiorstwa, do którego przenoszony jest pracownik, ale też powinny być zgodne z przepisami zawodów regulowanych, wymaganymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Oddelegowany pracownik bezpośrednio przed dniem przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa powinien posiadać zatrudnienie w ramach tego samego przedsiębiorstwa lub tej samej grupy przedsiębiorstw nieprzerwanie przez okres wynoszący co najmniej:
-
12 miesięcy – w przypadku pracy w charakterze pracownika kadry kierowniczej lub specjalisty,
-
6 miesięcy – w przypadku pracy w charakterze pracownika odbywającego staż.
Pracownik-cudzoziemiec powinien posiadać ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Warto pamiętać, by pracownik miał zapewnione na terytorium Polski miejsce zamieszkania.
Zatem powyższe zezwolenie wydawane jest na pobyt czasowy pracownikom, których miejscem zamieszkania jest obszar poza terytorium państw członkowskich UE, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia Wolnego Handlu (EFTA), stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.
Kto może otrzymać zezwolenie na pobyt czasowy w związku z mobilnością długoterminową?
Pracownik-cudzoziemiec, który zamierza korzystać z zezwolenia na pobyt czasowy w związku z mobilnością długoterminową, powinien posiadać formalne kwalifikacje oraz spełniać warunki, które są wymagane w przypadku zamiaru powierzenia mu wykonywania pracy w zawodzie regulowanym zgodnie z kwalifikacjami zawodowymi nabytymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Pracownik powinien posiadać ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Warto pamiętać o zapewnieniu temu pracownikowi miejsca zamieszkania na terenie Polski oraz możliwości powrotu na stare miejsce pracy do swojej macierzystej siedziby firmy, po zakończeniu okresu przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Pracownik powinien zachować stosowne wynagrodzenie.
Okres ważności nowych zezwoleń na pobyt czasowy
Zgodnie z art. 139p ustawy o cudzoziemcach zezwolenie na pobyt czasowy w związku z mobilnością udziela się na okres nie dłuższy niż okres ważności posiadanego przez cudzoziemca dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1030/2002, z adnotacją "ICT", wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej.
W sytuacji, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy w charakterze pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, zezwolenia udziela się na okres do 1 roku, z tym że okres ten nie może być dłuższy niż okres ważności posiadanego przez cudzoziemca dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1030/2002, z adnotacją "ICT", wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej.
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, dla pracowników-cudzoziemców, którzy realizują staż, będzie wydawane maksymalnie na okres 1 roku. Jeśli chodzi o kadrę kierowniczą oraz specjalistów, zezwolenie na pobyt czasowy będzie wydawane maksymalnie na okres 3 lat. Po upływie okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy, o których mowa powyżej, cudzoziemcy będą zobowiązani do opuszczenia terytorium państw członkowskich. Jednak będą mogli pozostać, jeśli będą posiadać zezwolenia na pobyt na podstawie innych przepisów Unii Europejskiej lub przepisów wewnętrznych kraju, w którym przebywają.
Kto składa wniosek o udzielenie zezwolenia?
Zgodnie z art. 139t ustawy o cudzoziemcach, jeśli chodzi o zezwolenie na pobyt czasowy w celu korzystania z mobilności długoterminowej, wniosek o udzielenie zezwolenia cudzoziemcowi, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, składa jednostka przyjmująca, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na tym terytorium. Jednostka przyjmująca może złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia cudzoziemcowi, który przebywa poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast jego pobyt uznaje się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna, w razie zgodnego z prawem wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po złożeniu tego wniosku.
Należy wskazać, że zezwolenia o pracę na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa udziela (lub odmawia jego udzielenia) wojewoda właściwy ze względu na siedzibę jednostki przyjmującej, w drodze decyzji (por. art. 139i ustawy o cudzoziemcach).
W postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia, o którym mowa w art. 139a ust. 1, stroną postępowania jest wyłącznie jednostka przyjmująca, która zawiadamia niezwłocznie pisemnie wojewodę o każdej zmianie okoliczności mających wpływ na warunki udzielenia tego zezwolenia (por. art. 139k ustawy o cudzoziemcach).
Warto wskazać, że w art. 106a ustawy o cudzoziemcach zawarto informacje w sprawie szczegółów, które powinny się znaleźć w formularzu i załącznikach do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa lub w celu korzystania z mobilności długoterminowej.
Rodzaje mobilności
Warto dodać, iż zgodnie z art. 3 ust. 7a ustawy o cudzoziemcach mobilność oznacza uprawnienie cudzoziemca do wjazdu i pobytu na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej w celu wykonywania pracy w jednostce przyjmującej mającej siedzibę w danym państwie członkowskim Unii Europejskiej w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, wynikające z posiadania ważnego dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z 13 czerwca 2002 r., ustanawiającego jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1, z późn. zm.- Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, str. 3, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem nr 1030/2002", z adnotacją "ICT", wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej niż to, w którym cudzoziemiec korzysta z tego uprawnienia.
Należy wspomnieć, że mobilność krótkoterminowa oznacza korzystanie z mobilności przez okres do 90 dni w dowolnym okresie liczącym 180 dni w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Natomiast mobilność długoterminowa oznacza korzystanie z mobilności przez okres przekraczający 90 dni w danym państwie członkowskim Unii Europejskiej (por. art. 3 ust. 7b i 7c ustawy o cudzoziemcach).
Warunkiem korzystania przez cudzoziemca z mobilności krótkoterminowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest otrzymanie przez Szefa Urzędu zawiadomienia od jednostki przyjmującej mającej siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, które wydało temu cudzoziemcowi dokument pobytowy, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1030/2002, z adnotacją "ICT", o zamiarze korzystania przez cudzoziemca z tej mobilności (por. art. 139 n ustawy o cudzoziemcach)
Konkludując, warto przypomnieć, że od 12 lutego 2018 roku obowiązują dwa rodzaje pozwoleń na pobyt czasowy: w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa i w celu korzystania z mobilności długoterminowej. Wspomniane zezwolenia pozwolą pracodawcom, którzy posiadają oddziały, grupy kapitałowe znajdujące się w różnych państwach, na czasowe przesunięcie kadry zarządzającej, specjalistów, stażystów w celach zawodowych i szkoleniowych wewnątrz tej samej firmy.
