Wiele osób marzy o porzuceniu pracy na etacie i założeniu własnej firmy. Tym, co odstrasza potencjalnych przedsiębiorców od uruchomienia własnego biznesu, są obawy przed ogromną liczbą formalności do spełnienia. Okazuje się jednak, że obecnie założenie własnego przedsiębiorstwa wcale nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. W poniższym artykule wyjaśniamy wszystko, co warto wiedzieć na temat zakładania własnej firmy. Zapraszamy do lektury.
Od czego zacząć? Liczy się pomysł!
Aby własna firma miała rację bytu, musi być oparta na dobrym, sprawdzonym pomyśle. Każdy potencjalny przedsiębiorca powinien bardzo dokładnie zastanowić się nad koncepcją swojego biznesu. Być może uda mu się wymyślić jakąś innowację, dzięki czemu już na starcie pozyska spore grono klientów?
Tworząc pomysł na własną firmę, najlepiej jest uwzględniać własne kompetencje oraz doświadczenie. Dobrze, gdy dana osoba doskonale orientuje się w meandrach danej branży, ponieważ wówczas łatwiej jej będzie odnaleźć się w codziennych obowiązkach, co zwłaszcza na początku biznesowej drogi ma szczególnie istotne znaczenie.
Wielu właścicieli firm decyduje się na przykład na założenie działalności gospodarczej o podobnym profilu co wcześniejsze przedsiębiorstwo, w którym dotychczas byli zatrudnieni w ramach etatu. Jest to świetne rozwiązanie, ponieważ w takim przypadku doskonale znamy uwarunkowania danej branży, zatem dotarcie do klientów i kontrahentów stanie się o wiele łatwiejsze.
Przez kogo może być prowadzona własna firma w Polsce?
Własna firma w Polsce może być prowadzona wyłącznie przez osobę pełnoletnią, ponieważ tylko wtedy ponosi się pełną odpowiedzialność za swoje działania i ma się pełną zdolność do podejmowania decyzji. Osoby niepełnoletnie, które chcą prowadzić własny biznes, w wielu przypadkach będą musiały korzystać z pomocy swoich ustawowych przedstawicieli, zazwyczaj będą to rodzice.
Oznacza to, że własna firma może być również prowadzona przez obcokrajowców. Niemniej obywatele:
- państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na tych samych zasadach co obywatele Polski,
- państwa spoza Unii Europejskiej lub spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele Polski, pod warunkiem posiadania odpowiedniego tytułu pobytowego, na przykład zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub zezwolenia na pobyt czasowy, wydanego w związku ze studiami.
Własna firma a nisza rynkowa
Kolejnym świetnym rozwiązaniem jest zidentyfikowanie niszy rynkowej. Jeżeli odnajdziemy pewien trend, który dopiero się rodzi i przeczuwamy, że już wkrótce zainteresowanie na określone produkty bądź usługi będzie o wiele wyższe, nie czekajmy ani chwili i zakładajmy własną firmę.
Niszowy biznes to ogromna szansa, ponieważ nie ma jeszcze firm oferujących podobne usługi na rynku. Tym samym zdobycie klientów będzie o wiele łatwiejsze. Prowadzenie takiej firmy daje także więcej możliwości pod względem polityki cenowej.
Oczywiście, ma to również swoje minusy. Mianowicie: może okazać się, że popyt na daną usługę był tylko chwilowy, przez co pomysł wcale nie będzie tak korzystny, jak wydawał się na początku. Z tego względu stworzeniu koncepcji biznesu należy poświęcić jak najwięcej czasu. Tylko wtedy będziemy mieć pewność, że własna firma przyniesie nam sukces finansowy.
Czy własna firma zawsze podlega rejestracji?
Warto mieć na uwadze, że własna firma nie zawsze będzie podlegała rejestracji, bowiem ustawa Prawo przedsiębiorców dopuszcza możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej.
Własna firma prowadzona w ramach działalności nierejestrowanej możliwa jest wyłącznie przez osoby fizyczne. Istnieją również inne wytyczne, gdyż zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców, działalność wykonywana przez osobę fizyczną nie jest uznawana za działalność gospodarczą, o ile dochód z tej aktywności nie przewyższa w żadnym miesiącu:
- 50% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującego do 30 czerwca 2023 roku, gdzie limit miesięcznych przychodów od stycznia 2023 roku wynosił 1745 zł,
- a od lipca 2023 roku limit dla działalności nierejestrowanej wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia - aktualnie wynosząc 2700 zł.
Dodatkowo, osoba nie może prowadzić działalności nierejestrowanej, jeśli w ciągu ostatnich 60 miesięcy wcześniejszej aktywności gospodarczej nie wykazywała. W związku z tym, aby podjąć nierejestrowaną działalność, trzeba spełnić także kryterium nieposiadania historii prowadzenia takiego przedsięwzięcia przez poprzednich 60 miesięcy (licząc od daty planowanego rozpoczęcia działalności).
Forma prawna działalności
Bardzo istotną decyzją związaną z uruchamianiem działalności gospodarczej jest także wybór jej formy prawnej. Jest to nieco prostsze aniżeli szukanie pomysłu, jednakże tej kwestii też trzeba poświęcić sporo czasu.
Podejmując tę decyzję należy przede wszystkim uwzględnić, czy uruchamiamy firmę sami czy też we współpracy z innymi osobami. Do wyboru mamy jednoosobową działalność gospodarczą, rozmaite spółki (cywilną, spółki osobowe, spółki kapitałowe). Każda z istniejących form działalności posiada zarówno wady jak i zalety. Warto wiedzieć, że początkujący przedsiębiorcy najczęściej zakładają własne firmy w postaci jednoosobowych działalności gospodarczej. Jest to związane z zerowym kosztem założenia oraz niewielką liczbą procedur.
Ile kosztuje założenie własnej firmy?
Czy założenie własnej firmy jest kosztowne? Wszystko zależy od tego, o jakim rodzaju działalności gospodarczej mówimy. Wśród początkujących przedsiębiorców największą popularnością cieszy się jednoosobowa działalność gospodarcza. W tym przypadku koszt rejestracji firmy wynosi 0 złotych.
Atutem jednoosobowej działalności gospodarczej jest fakt, iż jej prowadzenie jest bardzo proste, zaś proces jej założenia jest niezwykle krótki. Wniosek o uruchomienie działalności gospodarczej składa się na formularzu o symbolu CEIDG-1. Co ważne, procedurę wnioskowania o uruchomienie działalności gospodarczej można przejść zarówno w urzędzie jak i przez internet. To drugie rozwiązanie jest zdecydowanie wygodniejsze.
Założenie spółki jest zdecydowanie droższe
Założenie innych form działalności gospodarczej jest już zdecydowanie droższe. Gdy chodzi o spółkę, wiąże się to z koniecznością wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Jest to koszt 500 złotych. Do tego dochodzi opłata sądowa w wysokości 100 złotych.
Proces założenia spółki polega na podpisaniu umowy cywilnoprawnej bądź sporządzeniu aktu notarialnego. To także wiąże się z kosztami, a mianowicie z podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wysokość tej daniny to 0,5% wartości wkładów, które wniesiono do spółki. Podczas sporządzania aktu notarialnego należy też przekazać wynagrodzenie notariuszowi.
Podstawowe koszty
Własna firma wiąże się także z koniecznością uiszczania określonych danin na rzecz państwa. Mowa tutaj przede wszystkim o podatku dochodowym oraz składkach ZUS. Warto mieć to na uwadze podejmując decyzję o uruchomieniu działalności. Od pewnego czasu istnieją w Polsce rozwiązania prawne dedykowane początkującym przedsiębiorcom, dzięki którym składki na ZUS zostały znacznie obniżone.
Podatek dochodowy
Przedsiębiorcy mają do wyboru cztery formy opodatkowania: podatek PIT (skala podatkowa, podatek liniowy), podatek CIT (dla spółek podlegających ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych) oraz podatek ryczałtowy osób fizycznych. Ten pierwszy podatek jest przeznaczony dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, spółek cywilnych oraz spółek osobowych. Z kolei podatek ryczałtowy, czyli ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to forma opodatkowania, z której mogą korzystać osoby fizyczne oraz wybrane spółki osobowe.
Składki ZUS
Najpoważniejszym kosztem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej są składki ZUS. Każda osoba, która prowadzi legalną działalność gospodarczą, musi je uiszczać. Co miesiąc należy opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne, rentowe i wypadkowe.
Na szczęście, początkujący przedsiębiorcy mają prawo do skorzystania ze specjalnej ulgi ZUS. Przez pierwsze 6 miesięcy mogą być całkowicie zwolnieni z tych składek (prócz składki zdrowotnej). Z kolei przez następne 24 miesiące mogą zyskać możliwość opłacania tzw. preferencyjnego ZUS-u, czyli składek w znacznie obniżonej wysokości.
