Na gruncie podatku VAT leasing finansowy jest kwalifikowany inaczej niż leasing operacyjny. W przypadku bowiem leasingu finansowego mamy do czynienia z dostawą towarów, co w dalszej kolejności oznacza, że możliwe jest zastosowanie procedury VAT-marża. Ten nietypowy przypadek będzie przedmiotem niniejszej analizy w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Leasing finansowy a faktura VAT-marża od samochodu używanego - dowiedz się więcej!
Leasing finansowy na gruncie podatku VAT
Jak podaje art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, za odpłatną dostawę towarów uznaje się wydanie towarów na podstawie umowy leasingu zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione.
Przez umowę leasingu rozumie się umowy, w wyniku których zgodnie z przepisami o podatku dochodowym odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.
W rezultacie na gruncie ustawy VAT leasing operacyjny traktowany jest jak świadczenie usług, natomiast leasing finansowy jak dostawa towarów. Jednocześnie aby umowę leasingu zakwalifikować jako dostawę towarów, musi ona spełniać następujące warunki:
- przedmiotem umowy muszą być towary;
- umowa leasingu musi być zawarta na czas określony;
- w wyniku umowy odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający (leasing finansowy) lub przedmiotem leasingu są grunty;
- w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.
Wymogi te mają charakter łączny. Wystarczy więc, aby tylko jeden z ww. warunków nie został spełniony, a umowa leasingu nie zostanie zakwalifikowana jako dostawa towarów w świetle ustawy o podatku od towarów i usług.
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny oraz leasing finansowy wiążą się z odmiennymi konsekwencjami podatkowymi. Leasing finansowy, który w głównej mierze charakteryzuje się tym, że odpisów amortyzacyjnych w podatku dochodowym dokonuje korzystający oraz zasadniczo prawo własności przechodzi na korzystającego z chwilą zapłaty ostatniej raty, uznawany jest na gruncie przepisów ustawy VAT za dostawę towarów.
Natomiast leasing operacyjny, w ramach którego własność przedmiotu leasingu nie przechodzi na korzystającego w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty oraz odpisów amortyzacyjnych dokonuje właściciel, czyli leasingodawca, stanowi świadczenie usług.
Leasing finansowy a procedura VAT-marża
Reguła ogólna wskazuje, że podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest wszystko, co stanowi zapłatę za dokonaną dostawę towarów (art. 29a ust. 1 ustawy VAT).
W przypadku towarów używanych możliwe jest jednak zastosowanie procedury szczególnej, gdzie podatek należny jest obliczany od kwoty marży.
Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy VAT w przypadku podatnika dokonującego dostawy m.in. towarów używanych nabytych uprzednio przez niego w ramach prowadzonej działalności w celu odsprzedaży podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
Przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7 (art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy).
Natomiast przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika (art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy).
Należy zaznaczyć, że opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych oraz istotne jest przy tym, od kogo towary używane zostały nabyte.
I tak, stosownie do art. 120 ust. 10 ustawy VAT-marża, dostawy towarów używanych, które podatnik nabył od:
- osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
- podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
- podatników, jeśli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
- podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
- podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
Warunkiem niezbędnym do zastosowania tej procedury jest określenie, że towar został jednak nabyty w celu odsprzedaży (także w sytuacji, gdy samochód ten przed odsprzedażą podatnik użytkował dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej).
Procedura VAT-marża może znaleźć zastosowanie również w przypadku leasingu finansowego, co potwierdza treść interpretacji Dyrektora KIS z 18 października 2018 roku, nr 0112-KDIL1-1.4012.591.2018.2.RW.
Zakup pojazdu w ramach leasingu finansowego na fakturę VAT-marża
W ramach dostawy towaru w oparciu o leasing finansowy sprzedawca jest zobowiązany wystawić fakturę. Jeżeli sprzedaż odbywa się w drodze procedury VAT-marża, to zgodnie z art. 106e ust. 3 ustawy VAT faktura powinna zawierać wyłącznie dane określone w art. 106e ust. 1 pkt 1–8 i 15–17 ustawy o VAT.
To oznacza, że faktura nie zawiera ceny jednostkowej, wartości sprzedaży netto, stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto oraz kwoty podatku. Podatnik wystawiający ją wpisuje jedynie kwotę należności ogółem (wartość sprzedaży brutto).
W tym miejscu trzeba wskazać na treść art. 120 ust. 19 ustawy VAT, który podaje, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, jeżeli podlegały opodatkowaniu zgodnie z procedurą VAT-marża.
W świetle powyższego podatnik kupujący pojazd w ramach leasingu finansowego w oparciu o procedurę VAT-marża nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu.
Przykład 1.
Przedsiębiorca planuje zakup samochodu używanego, który ma zamiar rozliczyć w ramach leasingu. W jaki sposób rozliczyć nabycie samochodu w ramach leasingu finansowego, gdy kupujący otrzymuje fakturę VAT-marża?
Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT wydanie pojazdu w ramach leasingu finansowego stanowi odpłatną dostawę towarów. Jeżeli przedmiotem jest towar używany przeznaczony do odsprzedaży i nabyty przykładowo od osoby prywatnej, to taka dostawa może odbyć się w procedurze VAT-marża. Sprzedawca wystawia fakturę bez podziału na kwoty netto i kwoty podatku, ponieważ sprzedaż w ramach procedury VAT-marża nie uprawnia do odliczenia podatku naliczonego.
Leasing finansowy a faktura VAT-marża od samochodu używanego
Z uwagi na fakt, iż na gruncie podatku VAT leasing finansowy stanowi dostawę towarów, możliwe jest zastosowanie procedury VAT-marża, gdy przedmiotem umowy jest towar używany. Taka procedura opodatkowania może być wykorzystana w przypadku dostawy towarów używanych nabytych wcześniej przez podatnika w ramach prowadzonej działalności w celu odsprzedaży. Co istotne, dla nabywcy wiąże się to z brakiem prawa do odliczenia podatku naliczonego.
