Rozliczam się z podatku VAT według metody kasowej. Zatem w sytuacji gdy otrzymam płatność za wystawioną fakturę sprzedaży, w dacie tej ujmuję sprzedaż w rejestrze VAT sprzedaży. Następnie podatek ten rozliczany jest w JPK_V7 i z tego tytułu opłacam zobowiązanie względem VAT. Od przyszłego miesiąca zawieszam działalność gospodarczą, a z racji tego, że mam wiele nieopłaconych należności, zostaną one zapłacone już w okresie zawieszenia. Co powinienem zrobić w sytuacji, gdy ma miejsce zawieszenie działalności gospodarczej, a ja otrzymam jakąś płatność? Czy od tej transakcji trzeba rozliczać podatek VAT w momencie otrzymania płatności, czy dopiero po odwieszeniu działalności?
Arkadiusz, Opole
Metoda kasowa jest specyficzną formą rozliczania podatku VAT, gdyż obowiązek podatkowy powstaje dopiero w momencie otrzymania zapłaty z tytułu dokonanej transakcji. Co do zasady w okresie zawieszenia działalności gospodarczej podatnik nie ma obowiązku składania pliku JPK_V7. Jednak otrzymana od kontrahenta zapłata – w przypadku stosowania metody kasowej VAT – może powodować obowiązek wykazania podatku należnego.
Zawieszenie działalności gospodarczej a obowiązki przedsiębiorcy
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców zawieszenia działalności gospodarczej można dokonać na czas określony lub nieokreślony, jednak okres ten nie może być dłuższy niż 30 dni w przypadku przedsiębiorców niewpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego.
W okresie zawieszenia działalności podatnik nie ma obowiązku uiszczania zaliczek na podatek dochodowy. W sytuacji gdy zawieszenie działalności miało miejsce w trakcie roku podatkowego bądź na cały rok podatkowy, przedsiębiorca ma obowiązek złożenia na koniec roku zeznania rocznego z tytułu działalności.
Na gruncie podatku VAT również nie występuje obowiązek wysyłki pliku JPK_V7. Wyjątek stanowią okresy, w których dochodzi do sprzedaży środka trwałego lub zakupów, dla których obowiązek rozliczenia podatku występuje niezależnie od tego, czy działalność znajduje się w trakcie zawieszenia, czy też nie.
Jakie czynności może wykonywać przedsiębiorca w trakcie zawieszenia działalności?
Podczas zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać z niej bieżących przychodów. Oznacza to, że w tym czasie nie powinien dokonywać sprzedaży towarów lub świadczyć usług będących przedmiotem zawieszonej działalności gospodarczej.
Jednak jak wynika z art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca może:
- wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
- przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
- osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
- powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.
W związku z powyższym przepisy ustawy pozwalają na przyjmowanie należności z tytułu sprzedaży dokonanej przed okresem zawieszenia. Zatem w sytuacji gdy kontrahent będzie zwlekał z zapłatą, może zdarzyć się, że sprzedawca otrzyma ją już w trakcie zawieszenia działalności.
Na czym polega metoda kasowa VAT?
Metoda kasowa w podatku VAT na mocy art. 21 ust. 1 ustawy o VAT charakteryzuje się tym, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie zapłaty za towar lub usługę. Wyjątek stanowi sytuacja, w której sprzedaż została dokonana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej oraz niebędącej czynnym podatnikiem VAT. Wówczas, mimo braku otrzymanej zapłaty, podatek VAT należy wykazać w rejestrze VAT sprzedaży nie później niż w 180 dniu od dnia wykonania usługi lub wydania towaru.
Przykład 1.
Przedsiębiorca Stanisław stosuje metodę kasową do rozliczania podatku VAT. 11 lutego 2021 roku świadczył usługę na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, niebędącej czynnym podatnikiem VAT, i wystawił z tego tytułu fakturę. Klient jednak do dziś nie dokonał zapłaty. Czy pan Stanisław powinien wykazać VAT należny z tytułu niezapłaconej faktury?
Z racji tego, że usługa była świadczona na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, niebędącej czynnym podatnikiem VAT, przedsiębiorca powinien wykazać VAT należny, mimo braku otrzymania zapłaty w 180 dniu od daty wykonania usługi, czyli w sierpniu 2021 roku.
Metoda kasowa VAT przy zawieszeniu działalności
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności ma prawo przyjmować należności powstałe przed datą zawieszenia oraz powinien wypełniać obowiązki nałożone na niego przepisami prawa. Co za tym idzie, jeżeli podatnik rozliczający się metodą kasową z VAT przyjmie zapłatę za fakturę wystawioną przed zawieszeniem działalności, powinien wykazać tę kwotę w ewidencji VAT za okres, w którym tę zapłatę otrzymał. W takiej sytuacji, mimo zawieszenia działalności, należy złożyć plik JPK_V7 oraz opłacić podatek z niej wynikający.
