W związku z nastaniem epidemii koronawirusa w Polsce ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie całego szeregu nowych regulacji, które mają na celu ułatwienie działalności przedsiębiorcom w tych trudnych czasach oraz pomoc w zwalczaniu epidemii. Z poniższego artykułu dowiesz się, na czym polega jednorazowa amortyzacja środków trwałych nabywanych do wytwarzania towarów przyczyniających się do walki z koronawirusem.
Jednorazowa amortyzacja - zasady dokonywania
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że przepisy ustawy PIT znają mechanizm dokonywania jednorazowej amortyzacji. Stanowią o tym ich dwie grupy.
Po pierwsze na podstawie art. 22k ust. 7–13 ustawy PIT podatnicy mogą dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych do wysokości 50 000 euro. Z możliwości tej mogą korzystać mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej. Jednorazowa amortyzacja w tym wariancie dotyczy środków trwałych zaliczonych do grupy 3–8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych.
Po drugie na podstawie art. 22k ust. 14–21 ustawy PIT podatnicy mogą dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych do wysokości 100 000 zł. Z możliwości tej mogą skorzystać wszyscy podatnicy, przy czym należy pamiętać, że jednorazowa amortyzacja ma zastosowanie do fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 KŚT.
Nowa możliwość dokonywania jednorazowej amortyzacji
Na mocy ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych dodano do ustawy PIT nowy art. 52s. Warto go przywołać w całości. Następnie przejdziemy do jego szczegółowej analizy:
„1. Podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 roku.
2. Za towary, o których mowa w ust. 1, uważa się w szczególności: maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk”.
Przede wszystkim należy zauważyć, że przepis nie wprowadza żadnego limitu kwotowego, jeżeli chodzi o wartość początkową nabytego środka trwałego. To oznacza, że podatnik może jednorazowo ująć w kosztach całą wartość początkową środka trwałego w postaci odpisu amortyzacyjnego.
Zwróćmy również uwagę, że powyższy przepis dotyczy wyłącznie środków trwałych ujętych w ewidencji ŚT. W konsekwencji, aby skorzystać z tej możliwości, podatnik musi wpisać nabyty środek trwały do ewidencji. Dodatkowo chodzi o nabyte środki trwałe, co z zakresu przepisu eliminuje składniki wytworzone przez podatnika.
Z uwagi na cel wprowadzenia przepisu bardzo ważne jest także, aby środek trwały został nabyty do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem koronawirusowi. Art. 52s ust. 2 ustawy PIT wymienia wprawdzie, jakie towary kwalifikują się do tej kategorii, jednakże warto podkreślić, że przepis posługuje się zwrotem „w szczególności”, co oznacza, że wskazane towary mają charakter jedynie przykładowy i w grupie tej mieszczą się również inne towary, o ile przyczyniają się do przeciwdziałania COVID-19.
Ponadto ww. artykuł odnosi się do definicji przeciwdziałania COVID-19 zawartej w art. 2 ust. 2 Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Zgodnie z tą definicją przez „przeciwdziałanie COVID-19” rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2, zwanej COVID-19.
Analizowany przepis wskazuje na jednorazową amortyzację środka trwałego nabytego w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19. W związku z tak sformułowaną treścią mogą pojawić się wątpliwości, czy amortyzacja na opisanych zasadach możliwa jest także w przypadku nabycia środka trwałego, który w części wykorzystywany jest do ww. celu.
Wykładnia językowa i funkcjonalna prowadzi do wniosku, że jednorazowa amortyzacja możliwa jest wyłącznie co do środków trwałych wykorzystywanych wyłącznie do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19. W rezultacie wydaje się, że jedynie 100% wykorzystywanie środka trwałego do produkcji wskazanych towarów daje prawo do jednorazowej amortyzacji. Z pewnością jednak kwestia ta będzie musiała zostać doprecyzowana przez ustawodawcę poprzez objaśnienia podatkowe czy też w drodze indywidualnych interpretacji.
Przykład 1.
Podatnik nabył maszynę produkującą przyłbice ochronne. Stanowi ona dla niego środek trwały, który został wprowadzony do ewidencji. Maszyna w 80% będzie produkowała przyłbice mające na celu przeciwdziałanie rozprzestrzeniania się koronawirusa. Pozostałe 20% czasu pracy będzie wykorzystywana na firmowe potrzeby podatnika. W tych okolicznościach wydaje się, że jednorazowa amortyzacja określona w art. 52s ustawy PIT nie znajdzie zastosowania.
Wzajemna relacja pomiędzy nowymi a starymi przepisami dotyczącymi jednorazowej amortyzacji
Zastanawiając się, w jaki sposób przedstawia się wzajemna relacja pomiędzy poszczególnymi wariantami jednorazowej amortyzacji, należy przede wszystkim podkreślić, że nowo dodany art. 52s ustawy PIT nie znosi poprzednio obowiązujących regulacji, lecz je uzupełnia. To z kolei powoduje, że podatnik równolegle może korzystać zarówno z mechanizmów określonych w art. 22k, jak i art. 52s ustawy PIT.
Kolejną bardzo ważną informacją jest fakt, że wartość środka trwałego zamortyzowanego na podstawie art. 52s ustawy PIT nie wlicza się ani do limitu 50 000 euro, ani też do limitu 100 000 zł określonych w art. 22k ustawy PIT.
Przykład 2.
Podatnik zakupił maszynę produkującą przyłbice ochronne o wartości 150 000 zł. Stanowi ona dla niego środek trwały, który został wprowadzony do ewidencji. Jest w całości wykorzystywana do przeciwdziałania COVID-19. Oprócz tego podatnik planuje zakup fabrycznie nowej frezarki o wartości 40 000 zł. Wartość maszyny produkującej przyłbice nie wlicza się do limitu 100 000 zł określonego w art. 22k ustawy PIT, w związku z czym może on obie maszyny jednorazowo zamortyzować.
Na zakończenie odnieśmy się jeszcze do kwestii momentu dokonania odpisu amortyzacyjnego w myśl art. 52s ustawy PIT. Sam przepis nie wskazuje na żadne szczególne regulacje w tym zakresie, co oznacza, że należy stosować reguły ogólne określone w art. 22h ust. 1 ustawy PIT. Przepis podaje, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek trwały wprowadzono do ewidencji. Ponadto podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego.
Wprowadzenie do ustawy omawianych regulacji należy ocenić pozytywnie. Z pewnością możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych na opisanych zasadach przyczyni się do zwiększenia skuteczności walki z koronawirusem. Podatnicy muszą jednak mieć na uwadze warunki, jakie należy spełnić, aby jednorazowa amortyzacja była możliwa.
