Polscy przedsiębiorcy często poszukują sposobów na zmniejszenie swoich zobowiązań podatkowych. Jedną z najbardziej popularnych metod jest formalna rejestracji działalności gospodarczej za granicą. Dzieje się tak głównie z uwagi na niższe stawki podatku obowiązujące w innych krajach. Czy rejestracja firmy za granicą w celu optymalizacji podatkowej przy jednoczesnym prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce jest legalne? Odpowiadamy w artykule!
Rejestracja firmy za granicą a prowadzenie działalności w Polsce
Zdarza się, że polscy podatnicy (osoby fizyczne lub prawne) prowadzący działalność gospodarczą w Polsce i osiągający dochody z terytorium Polski rejestrują swoje firmy na terytorium obcego państwa, mimo że faktycznie nie wykonują tam żadnej działalności. Najbardziej popularne jest zakładanie firmy w Wielkiej Brytanii, Słowacji, na Cyprze, Malcie czy też w Luksemburgu.
Trzeba jednak zauważyć, że pozorna rejestracja firmy za granicą celem optymalizacji, przy równoczesnym wykonywaniu całości operacji gospodarczych w Polsce, jest działaniem niezgodnym z prawem i może zostać uznane przez polski urząd skarbowy za agresywną optymalizację podatkową, która nie prowadzi do skutecznego wyłączenia opodatkowania w Polsce.
Stanowisko Ministerstwa Finansów a rejestracja firmy za granicą w celu optymalizacji podatkowej
Problemem zajęło się również Ministerstwo Finansów, które 12 czerwca 2017 roku wydało ostrzeżenie nr 003/2017 w sprawie optymalizacji podatkowej z wykorzystaniem firm zagranicznych. W piśmie tym Ministerstwo Finansów ostrzega przed stosowaniem schematów agresywnej optymalizacji podatkowej polegających na nadużywaniu podmiotów formalnie zarejestrowanych za granicą w sytuacji, gdy są one faktycznie polskimi podatnikami i są zarządzane z terytorium Polski.
Ministerstwo Finansów wskazuje, że jeżeli przedsiębiorca formalnie zarejestrowany za granicą w rzeczywistości posiada siedzibę w Polsce, to zgodnie z przepisami podatkowymi podlega on opodatkowaniu od całości dochodów w Polsce i to niezależnie od tego, w jakim kraju zostały one uzyskane. Zatem rejestracja firmy za granicą w celu optymalizacji podatkowej jest więc w świetle przepisów nieskuteczna i może skutkować powstaniem zaległości podatkowych w Polsce.
Rejestracja firmy za granicą a miejsce wykonywania zarządu
Cytowane ostrzeżenie dotyczy w głównej mierze podatników podatku dochodowego od osób prawnych. Trzeba zaznaczyć, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy CIT, jeżeli osoby prawne mają siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od wszystkich swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Co istotne wystarczające jest spełnienie tylko jednego z powyższych warunków. W konsekwencji, jeżeli spółka formalnie zarejestrowana jest za granicą, natomiast w rzeczywistości posiada zarząd w Polsce, to i tak podlega w Polsce opodatkowaniu od całości jej dochodów, niezależnie od tego, w jakim kraju zostały one uzyskane.
- przebywanie i wykonywanie swoich funkcji przez członków zarządu na terytorium Polski (co potwierdza np. ich rezydencja podatkowa/obywatelstwo);
- brak lokalnych adresów e-mail/telefonów/wizytówek członków zarządu;
- podpisywanie uchwał/umów/sprawozdań z posiedzeń zagranicznej spółki głównie przez pełnomocników;
- konto bankowe spółki zagranicznej, do którego dostęp jest w Polsce oraz operacje bankowe są zlecane w Polsce lub wręcz następuje pobieranie gotówki kartą „firmową” z bankomatów w Polsce;
- outsourcing większości podstawowych funkcji;
- brak faktycznej możliwości prowadzenia spraw SPV w państwie jej siedziby (brak biura/dostępnej sali konferencyjnej);
- brak przechowywania w zagranicznej siedzibie dokumentacji księgowej/korporacyjnej/prawnej.
Miejsce obowiązku podatkowego osoby fizycznej a rejestracja firmy za granicą
Choć przywoływane pismo Ministerstwa Finansów dotyczy głównie osób prawnych, na zasadach analogii można je również odnieść do osób fizycznych. Należy bowiem wskazać, że zgodnie z art. 3 ust. 1-1a ustawy PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
W rezultacie, jeżeli osoba fizyczna formalnie zarejestruje działalność za granicą, a w rzeczywistości zgodnie z powyższymi warunkami, ma miejsce zamieszkania w Polsce, to podlega ona opodatkowaniu od całości jej dochodów w Polsce. Ponadto, należy pamiętać że rejestracja firmy za granicą przy jednoczesnym prowadzeniu działalności w Polsce jest działaniem nielegalnym i może zostać zakwestionowana przez organy podatkowe.
