Nieruchomości mogą być sezonowo wykorzystywane w działalności gospodarczej, a więc wyłącznie przez część roku. Czy sezonowe użytkowanie nieruchomości w firmie wpływa na opodatkowanie budynku podatkiem od nieruchomości? Czy przedsiębiorca prowadzący sezonową działalność opłaca podatek od nieruchomości proporcjonalnie do czasu wykorzystania budynku do prowadzenia działalności gospodarczej? W jaki sposób należy amortyzować sezonowe wykorzystanie nieruchomości w firmie?
Podatek od nieruchomości
Podatek od nieruchomości należy do kategorii podatków lokalnych. Jego stawki uzależnione są od decyzji rady gminy, która określa je w drodze uchwały. Stawki ustalone przez radę nie mogą jednak przekroczyć stawek maksymalnych corocznie waloryzowanych na podstawie art. 20 ww. ustawy i ogłaszanych przez ministra finansów w drodze obwieszczenia.
Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Podatek od nieruchomości płatny jest w ratach, których wysokość jest ustalana proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy kwota podatku od nieruchomości do zapłaty nie przekracza 100 zł, wówczas podatek płatny jest jednorazowo w terminie do 15 marca.
Terminy płatności rat z tytułu podatku od nieruchomości przedstawiają się następująco:
- do 15 marca,
- do 15 maja,
- do 15 września,
- do 15 listopada.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podatnikami podatku od nieruchomości na mocy art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
- właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;
- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
- użytkownikami wieczystymi gruntów;
- posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
- wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
- jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.
Nieruchomość wykorzystywana w działalności gospodarczej a podatek od nieruchomości
Nieruchomość posiadana przez przedsiębiorcę wpływa na wysokość podatku od nieruchomości, jaki powinien zapłacić podatnik. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach lokalnych grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to co do zasady grunty, budynki i budowle, które posiada przedsiębiorca lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Odstępstwa od tej reguły zawarte zostały w art. 1a ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W szczególności do budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie są zaliczane budynki mieszkalne, jednak mimo to na mocy art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b tej ustawy zarówno w odniesieniu do budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, jak i do budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, stosowana jest podwyższona stawka podatku od nieruchomości.
Aktualnie stawka podatku od nieruchomości określona przez radę gminy od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej nie może przekroczyć rocznie 23,47 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.
Czy sezonowe wykorzystanie nieruchomości w firmie wpływa na wysokość podatku od nieruchomości?
Zgodnie z przytoczonym powyżej art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych budynki lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynki mieszkalne lub ich części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowane są znacznie wyższą stawką podatku od nieruchomości niż takie same budynki, które nie są wykorzystywane w działalności gospodarczej.
Co więcej, sezonowe wykorzystywanie nieruchomości w działalności gospodarczej nie jest przesłanką do obniżenia wysokości podatku od nieruchomości. Kwota podatku od nieruchomości do zapłaty przez przedsiębiorcę pozostaje niezmienna, niezależnie od tego, czy przedmiotowa nieruchomość jest przez niego wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej przez cały rok, czy tylko przez jego część.
Podatnik prowadzący działalność sezonową w kontekście podatku od nieruchomości nie jest zatem w żaden sposób uprzywilejowany, co oznacza, że nieruchomość wykorzystywana sezonowo w firmie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według standardowych stawek odpowiadających budynkom związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynkom zajętym na prowadzenie działalności gospodarczej i przez cały rok.
Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budynków wykorzystywanych sezonowo do prowadzenia działalności gospodarczej, przy zastosowaniu takich samych stawek i przez cały rok, jak w przypadku nieruchomości użytkowanych w celach firmowych nieustannie potwierdzają sądy administracyjne.
Fragment uzasadnienia prawnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 28 marca 2012 roku (I SA/Gd 60/12):
„Przedsiębiorca, który jest właścicielem budynku gospodarczego, jest zobowiązany do płacenia podatku od nieruchomości wg najwyższych stawek od całego budynku. Art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi, że dla budynków lub ich części, jeżeli są one związane z działalnością gospodarczą, właściwa jest najwyższa stawka. Fakt, iż właścicielem budynku gospodarczego jest przedsiębiorca, przesądza o istnieniu związku budynku z działalnością gospodarczą. Z tego też względu np. w budynku dwukondygnacyjnym obydwie kondygnacje powinny być opodatkowane najwyższymi stawkami, mimo że tylko na parterze lub w jednym pomieszczeniu na kondygnacji prowadzona jest produkcja, a pozostała część domu stoi pusta. W orzecznictwie podkreśla się, iż okresowe niewykorzystywanie nieruchomości nie powoduje, że nieruchomości przestają być związane z prowadzoną przez podmiot gospodarczy działalnością gospodarczą. Należy zauważyć, iż grunty podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą mogą być uznane za związane z działalnością gospodarczą także wtedy, gdy w roku podatkowym nie były wykorzystywane do wspomnianej działalności. »Sam fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla lub grunt jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że nawet budynki niewykorzystywane przez przedsiębiorcę w danym momencie lub też wykorzystywane na inną działalność niż gospodarcza, z wyjątkiem budynków mieszkalnych, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą« – wyrok WSA w Białymstoku z dnia 30 maja 2006 roku, I SA/Bk 95/06”.
Przykład 1.
Pan Leszek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W jej ramach wynajmuje domek letniskowy w pobliżu jeziora Śniardwy. Ze względu na to, że domek cieszy się popularnością w sezonie letnim, pan Leszek prowadzi wynajem jedynie od maja do września. Nieruchomość jest zatem wykorzystywana przez przedsiębiorcę do prowadzonej działalności gospodarczej wyłącznie przez część roku (5 miesięcy). Czy w związku z tym podatek od nieruchomości pan Leszek powinien opłacać w pełnej wysokości?
Sezonowe wykorzystywanie nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej nie wpływa na wysokość zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości. Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że okresowe niewykorzystywanie nieruchomości nie powoduje, że przestaje być ona związana z prowadzoną przez podmiot gospodarczy działalnością gospodarczą.
W konsekwencji pan Leszek powinien opłacać podatek od nieruchomości od budynku wykorzystywanego sezonowo do prowadzenia działalności gospodarczej według standardowych stawek odpowiadających budynkom związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynkom zajętym na prowadzenie działalności gospodarczej i przez cały rok.
Amortyzacja środków trwałych wykorzystywanych sezonowo w firmie
Na podstawie art. 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od używanych sezonowo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie ich wykorzystywania; w tym przypadku wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku.
Oznacza to, że odpisy amortyzacyjne od środka trwałego wykorzystywanego sezonowo do prowadzenia działalności gospodarczej dokonywane są wyłącznie w okresie używania danego środka trwałego w działalności. Wartość tych odpisów jest natomiast ustalana poprzez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie lub przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez 12 miesięcy w roku; wyboru jednej z metod dokonuje podatnik.
Nieruchomości wykorzystywane sezonowo w działalności gospodarczej pozostają z nią związane przez cały rok, a kwota podatku od nieruchomości do zapłaty przez podatnika pozostaje niezmienna. W konsekwencji przy prowadzeniu działalności sezonowej bez zmian pozostają także zasady zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów podatku od nieruchomości wykorzystywanej na cele firmowe.
Wartość podatku od nieruchomości można zatem ująć w kosztach podatkowych także wówczas, gdy nieruchomość jest wykorzystywana sezonowo. Podatek od nieruchomości podlega bezpośredniemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przedsiębiorcy prowadzący PKPiR, bez względu na metodę prowadzenia księgi, mogą podatek od nieruchomości w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w dacie wydania decyzji określającej wymiar tego podatku.
