Przedmiotem naszej dzisiejszej analizy będzie kwestia ustalenia właściwej stawki podatku VAT dla usługi oświetlenia i nagłośnienia imprez rozrywkowych i artystycznych. Zastanowimy się, jaka jest stawka podstawowa w takim przypadku oraz czy jest możliwe zastosowanie zwolnienia od podatku.
Stawka zwolniona dla usług oświetlenia i nagłośnienia
Na początku przeanalizujemy kwestie dopuszczalności zastosowania zwolnienia. Okazuje się bowiem, że taka możliwość jest przewidziana w przepisach, jednak pod pewnymi warunkami.
Otóż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:
- podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
- indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Warunkiem zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.
W skład grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć „kultura” i „usługa kulturalna”. Jednakże zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Natomiast utwory muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe) są przedmiotem prawa autorskiego.
Artystycznymi wykonaniami są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.
W konsekwencji nie jest wykluczone zastosowanie ww. zwolnienia do usług oświetlenia oraz nagłośnienia, jednakże pod warunkiem, że usługi te wpisują się w ramy artystycznego wykonania w ramach usługi kulturalnej.
W tym zakresie dobrym przykładem może być treść interpretacji Dyrektora KIS z 9 września 2022 roku (nr 0111-KDIB3-2.4012.354.2022.2.MD). W piśmie tym organ podatkowy analizował przypadek podatnika, który zajmuje się szeroko pojętą oprawą artystyczną imprez, które każdorazowo adresowane są do konkretnej publiczności, w szczególności wesel, studniówek, bali, imprez firmowych, gal, wydarzeń kulturalno-rozrywkowych, bankietów. W ramach oferowanej usługi zapewnia oprawę składającą się z wodzireja, oprawy muzycznej DJ-a, występów muzycznych i wokalnych, oświetlenia oraz nagłośnienia miejsca przyjęcia.
W odpowiedzi na zadane przez podatnika pytanie Dyrektor KIS wskazał, że skoro podatnik świadczy usługi kulturalne jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w wyniku których stworzy utwór (scenariusz), a usługi będą wynagradzane w formie honorarium, to usługi te będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.
Stawka podstawowa dla usługi oświetlenia i nagłośnienia
W sytuacji, gdy nie są spełnione warunki zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, to omawiane usługi będą podlegać opodatkowaniu stawką podstawową, czyli 23% VAT.
Przykładowo w interpretacji Dyrektora IS w Poznaniu z 22 kwietnia 2011 roku (nr ILPP2/443-198/11-2/SJ) czytamy: „Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca świadczy usługi polegające na montażu/demontażu estrady, oświetlenia, nagłośnienia. Przedmiotowe usługi zaklasyfikowane są do PKWiU 92.32.10-00.00 »Usługi związane z funkcjonowaniem obiektów kulturalnych«. Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż Zainteresowany jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą na zasadach ogólnych – zatem nie spełnia on definicji żadnego z podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, uprawnionych do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT. Wobec powyższego świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na montażu/demontażu estrady, oświetlenia, nagłośnienia, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług przewidzianego przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Reasumując, stawką właściwą dla świadczonych przez Zainteresowanego usług jest podstawowa stawka podatku w wysokości 23%”.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienie, o którym mowa powyżej nie ma zastosowania do usług, które polegają na zapewnieniu przez podatnika sprzętu muzycznego, nagłośnienia i oświetlenia. Są to bowiem czynności o charakterze czysto technicznym, a nie artystycznym i kulturalnym. W tym zakresie podatnik nie działa ponadto jako podmiot wymieniony w normie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) jako indywidualny twórca i artysta wykonawca, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Tym samym usługa polegająca na zapewnieniu nagłośnienia i oświetlenia podczas imprez rozrywkowych organizowanych dla klientów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w wys. 23%.
Przykład 1.
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą jako wodzirej. Obsługuje imprezy rozrywkowe, przygotowując oprawy artystyczne, w skład których wchodzą usługi oświetlenia oraz nagłośnienia. W takim przypadku całość usługi będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 33 lit b) ustawy o VAT.
Przykład 2.
Podatnik prowadzi działalność w zakresie technicznej obsługi imprez rozrywkowych poprzez zapewnienie i obsługę sprzętu oświetleniowego i nagłośnienia. W ramach prowadzonej działalności podatnik wykonuje czynności czysto techniczne. Świadczone przez niego usługi będą podlegać opodatkowaniu stawką podstawową wynoszącą 23%.
Na koniec możemy dodać, że dla usług oświetlenia czy nagłośnienia nie znajdzie zastosowania obniżona stawka VAT.
Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT katalog czynności, do których zastosowanie ma 8% stawka podatku VAT, został określony w załączniku nr 3 do ustawy o VAT.
W załączniku tym w poz. 64, 64 i 68 wymieniono usługi rozrywkowe, jednak wyłącznie w zakresie wstępu.
Katalog czynności, do których zastosowanie znajdzie stawka 8%, nie obejmuje usług związanych z nagłośnieniem i oświetleniem imprez okolicznościowych.
Podsumowując, trzeba wskazać, że stawka podatku VAT dla usługi oświetlenia oraz nagłośnienia imprez rozrywkowych uzależniona jest od tego, czy czynności te wpisują się w zakres usług kulturalnych. Jeśli brak jest elementu artystycznego wykonania, to należy zastosować stawkę podstawową VAT.
