Question 1

Jestem zatrudniona w firmie na podstawie umowy o pracę na czas określony. Miesiąc temu dowiedziałam się, że jestem w ciąży. Umowa o pracę kończy się przed terminem porodu. Czy rozwiązanie umowy w trakcie ciąży jest możliwe?

Accepted Answer

W sytuacji kiedy pracownica dowiaduje się, że jest w ciąży, a zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na czas określony, ma wiele wątpliwości. Kobieta spodziewajaca się dziecka jest jednak chroniona przepisami Kodeksu pracy, w związku z czym pracodawca musi ją traktować w sposób szczególny, zgodnie z przyjętym prawem.

Koniec umowy w trakcie ciąży

Pracownica, która w trakcie ciąży zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na czas określony, powinna być traktowana w wyjątkowy sposób. Pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć takiej osobie stosunku pracy, a w przypadku gdy umowa kończy się przed terminem planowanego rozwiązania ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Sytuacja taka ma miejsce w dwóch przypadkach:

kiedy pracownica jest zatrudniona na czas określony,
kiedy pracownica jest zatrudniona na okres próbny dłuższy niż 1 miesiąc,

pod warunkiem że rozwiązanie umowy miałoby miejsce po 3. miesiącu trwania ciąży.#zobacztez#

Umowa w takim przypadku przedłuża się z mocy prawa, a pracodawca nie musi dokonywać jakichkolwiek czynności prawnych. Tak przedłużona umowa rozwiązuje się z dniem urodzenie dziecka.

[alert-info]Przedłużenie terminowej umowy o pracę do dnia porodu dzieje się z mocy prawa, pracodawca nie musi dokonywać jakichkolwiek czynności prawnych. Rozwiązuje się ona z dniem narodzin dziecka.[/alert-info]

Z omówionego wyżej prawa nie mogą niestety skorzystać pracownice, które są zatrudnione na podstawie:

umowy na okres próbny poniżej jednego miesiąca,
umowy o pracę w celu zastępstwa innego pracownika, w czasie jego nieobecności.

[alert-info]W projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz innych ustaw w związku ze wdrożeniem w życie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunówzlikwidowany ma zostać przepis dotyczący braku ochrony dla kobiety w ciąży, z którą zawarto umowę o pracę na okres próbny nieprzekraczający jednego miesiąca.[/alert-info]

Umowa o pracę w czasie ciąży może także wygasnąć:

z dniem śmierci pracownicy,
z dniem śmierci pracodawcy (gdy nie doszło do przejęcia zakładu pracy),
z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika.

#banner-165577#

Rozwiązanie umowy w trakcie ciąży jest możliwe

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracowniczki, a także w okresie jej urlopu macierzyńskiego. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, kiedy pracodawca ma prawo zwolnić kobietę w ciąży.

Pierwszy przypadek ma miejsce wtedy, kiedy firma ogłasza upadłość lub likwidację. W tej sytuacji nie ma znaczenia, na podstawie jakiej umowy zatrudniona jest pracownica i czy aktualnie jest w ciąży.

Drugim przypadkiem jest sytuacja, kiedy pracownica:

dopuściła się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych

lub

popełniła w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwiło dalsze jej zatrudnianie na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
utraciła uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku (ze swojej winy).

W tym drugim przypadku na zwolnienie pracownicy muszą jednak wyrazić zgodę związki zawodowe, o ile takowe funkcjonują w firmie, a pracownica do nich należała. Dopuszczalne jest rozwiązanie umowy z kobietą w ciąży za porozumieniem stron. Jest to częsta alternatywa dla zwolnienia dyscyplinarnego.

Nieświadomość ciąży a złożenie wypowiedzenia

Może również zdarzyć się, że pracodawca wręczył pracownicy wypowiedzenie umowy o pracę, a pracownica przyjęła je. Po jakimś czasie okazało się, że jest ona w ciąży, o której nie wiedziała, podpisując dokument. Jeśli w dniu rozwiązania umowy pracownica była w ciąży powyżej 3. miesiąca, pracodawca po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego ciążę pracownicy ma obowiązek przywrócić ją pracy.

Podobna sytuacja ma miejsce, w przypadku gdy to sama pracownica składa wypowiedzenie w miejscu pracy, nie wiedząc o tym, że jest w ciąży. Należy wówczas złożyć do pracodawcy pisemne oświadczenie o odstąpieniu od wypowiedzenia, uzasadniając to ciążą oraz dołączając zaświadczenie lekarskie.

Rozwiązanie umowy przez pracownicę

Kobieta spodziewająca się dziecka ma prawo rozwiązać stosunek pracy – może to zrobić zarówno za wypowiedzeniem, jak i bez wypowiedzenia, jeśli uprawniają ją do tego przepisy. Byłaby to jednak sytuacja wyjątkowa, ponieważ w ten sposób może stracić prawo do zasiłku.

Cofnięcie wypowiedzenia przez pracownicę będącą w ciąży

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego dopuszcza się możliwość uchylenia się od oświadczenia woli złożonego przez pracownicę, która w chwili zawierania porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę nie wiedziała, że jest w ciąży. Takie oświadczenie uważane jest za złożone pod wpływem błędu (PKN 156/01). Wynika z tego, że pracownica może wycofać wypowiedzenie umowy o pracę jedynie pod warunkiem, że w momencie jego składania nie wiedziała o swoim stanie lub o przysługujących jej z tego tytułu uprawnieniach, takich jak: urlop macierzyński, ochrona stosunku pracy. Natomiast pracownica na cofnięcie wypowiedzenia ma siedem dni od dnia, w którym dowiedziała się o ciąży. Oświadczenie o cofnięciu wypowiedzenia powinno zostać złożone na piśmie i z uzasadnieniem. Pracodawca powinien je zaakceptować. W takiej sytuacji wypowiedzenie złożone przez pracownicę uznaje się za niezłożone.

W sytuacji gdy pracownica – wiedząc, że jest w ciąży – złożyła wypowiedzenie umowy o pracę lub wyraziła zgodę na rozwiązanie jej za porozumieniem stron, nie przysługuje jej możliwość cofnięcia wypowiedzenia. Natomiast gdy pracownica zaszła w ciążę po zawarciu porozumienia rozwiązującego umowę o pracę, a przed upływem terminu rozwiązania umowy, wtedy nie ma podstawy do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli – czyli cofnięcie wypowiedzenia nie jest możliwe.

Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają szczególną ochronę kobiet w ciąży, która polega głównie na zakazie rozwiązywania z nimi umowy o pracę. Należy jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach rozwiązanie umowy w trakcie ciąży jest możliwe.

#polecamy#

#banner-165580#

Question 2

Moi pracownicy czasami oddają krew. W tej sytuacji powinni otrzymać cały dzień wolny w dniu oddawania krwi, czy tylko jego część przypadającą na wszystkie procedury? Czy pracownik powinien mnie poinformować o swojej nieobecności wcześniej? Za zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew mam mu naliczyć wynagrodzenie?

Accepted Answer

Patryk, Kłodzko

Okres zwolnienia od pracy jest uzależniony od zaświadczenia, jakie zostanie wydane pracownikowi przez stację krwiodawstwa.

Usprawiedliwienie nieobecności w pracy w przepisach

Zgodnie z Kodeksem pracy pracownik jest zobowiązany do wykonywania pracy w czasie i miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Oznacza to, że osoba zatrudniona powinna potwierdzać swoją obecność w pracy. Oczywiście niekiedy mają miejsce wydarzenia, które nie pozwalają na wykonywanie w danym dniu obowiązków służbowych. Zgodnie z § 1. rozporządzenia w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są:

zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie;
inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.

[alert-info]Nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy powoduje nie tylko utratę wynagrodzenia za czas nieprzepracowany, ale w niektórych przypadkach uprawnia pracodawcę do wypowiedzenia pracownikowi umowy w trybie dyscyplinarnym.[/alert-info]

#zobacztez#

W jakim terminie pracownik powinien poinformować pracodawcę o nieobecności?

Zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem w sytuacji gdy pracownik jest w stanie z góry określić termin swojej nieobecności, wówczas zobowiązany jest do poinformowania o tym fakcie pracodawcy wcześniej. Chodzi tu nie tylko o okres absencji, ale także o jej przyczynę. Zgłoszenie nieobecności w późniejszym terminie jest uzasadnione tylko w razie wystąpienia szczególnych okoliczności. Wśród nich wymienia się obłożną chorobę połączoną z brakiem lub nieobecnością domowników albo inne zdarzenia losowe.

Z kolei jeśli zdarzenie, którym spowodowana jest nieobecność pracownika, jest nagłe, wówczas zatrudniony zobligowany jest do powiadomienia pracodawcy o tym fakcie niezwłocznie, jednak nie później niż w drugim dniu absencji. W tym przypadku niedotrzymanie terminu również będzie usprawiedliwione w sytuacji, gdy zaistniały powody uniemożliwiające przekazanie informacji w ustalonym przepisami czasie. Co ważne, od razu po ustaniu przyczyn uniemożliwiających powiadomienie pracodawcy o zdarzeniu pracownik powinien jak najszybciej skontaktować się z przełożonym.

[alert-info]Termin oraz sposób informowania o nieobecności w pracy powinien zostać określony w regulaminie pracy. Jeżeli pracodawca nie ma jednak obowiązku sporządzania takiego aktu w zakładzie, informację powinien przekazać pracownikowi w formie pisemnej, nie później niż 7 dni od dnia nawiązania stosunku pracy. Wskazuje na to art. 29 § 3 Kodeksu pracy.[/alert-info]

Sposób informowania pracodawcy o nieobecności

Zgodnie z powyższym oddawanie krwi nie należy do zdarzeń nagłych, dlatego pracownik powinien poinformować pracodawcę o swojej absencji z tej przyczyny z odpowiednim wyprzedzeniem. Zatrudniony może zawiadomić o nieobecności:

osobiście;
przez inną osobę;
telefonicznie;
za pośrednictwem innego środka łączności;
drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego

– pod warunkiem, że w zakładzie pracy nie określono konkretnej formy przekazywania takiej informacji.

#banner-165796#

Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew – jak należy udokumentować?

Kwestię zwolnienia od pracy z tytułu oddawania krwi reguluje szczegółowo § 12 rozporządzenia: „Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Pracodawca jest również obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy”.

Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew przysługuje wyłącznie, gdy zdarzenie to zostanie odpowiednio udokumentowane. Jest to niezbędne na cele ustalenia, czy zatrudniony zachowuje za czas nieobecności prawo do pensji. Dowodem potwierdzającym oddanie przez daną osobę krwi jest zaświadczenie wydane przez stację krwiodawstwa – należy je przekazać pracodawcy.

To stacja krwiodawstwa decyduje o tym, czy pracownik zostanie zwolniony. Ilość czasu wolnego potwierdzona jest w oświadczeniu, które krwiodawca potrzebuje, aby przedłożyć swojemu pracodawcy. Może zdarzyć się również sytuacja, kiedy to stan zdrowia pracownika nie pozwala mu na oddanie krwi. Wtedy stacja krwiodawstwa również powinna wystawić zaświadczenie, w którym wskaże czas spędzony przez pracownika w tym miejscu. Taki dokument jest podstawą do usprawiedliwienia absencji.

#banner-165793#

Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew a wynagrodzenie

Za czas zwolnienia określonego w zaświadczeniu pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia tak jak przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu, z tą różnicą, że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypada dzień oddawania krwi.

Przykład 1.

Stała pensja pana Zygmunta wynosi 5000 zł. Dodatkowo otrzymuje zmienną premię regulaminową. Pracownik poinformował przełożonego o fakcie oddawania krwi 15 lutego, co potwierdził zaświadczeniem ze stacji krwiodawstwa. Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew zostało udzielone na cały dzień, co oznacza, że przepracował 8 godzin mniej niż było to przewidziane w harmonogramie. W lutym do przepracowania było 160 godzin. Premia regulaminowa została przyznana w wysokości 950 zł (pomniejszoną za 1 dzień absencji). W związku z tym panu Zygmuntowi przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w pełnej wysokości + premia 950 zł oraz 50 zł (uzupełnienie) wyliczone w następujący sposób:

950 zł / 152 h (160 h – 8 h) = 6,25 zł/h

6,25 zł/h x 8 h (godziny nieprzepracowane) = 50 zł

W sumie za luty powinien otrzymać wynagrodzenie w wysokości 6000 zł.

Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew jest jasno opisane w przepisach. Ważne jest, aby pracownik udowodnił fakt poddania się odpowiedniemu zabiegowi w stacji krwiodawstwa, dzięki czemu zachowa prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany. #polecamy#

#banner-165799#

Question 3

Zatrudniam pracownika, który od jakiegoś czasu przebywa na zwolnieniu lekarskim. L4 wystawione jest także na okres obejmujący dni wolne od pracy. Czy ustalając 33 dni, za które to pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe, trzeba je uwzględniać? Jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego? Czy okresy choroby się sumują?

Accepted Answer

Pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek za każdy dzień niezdolności do pracy. Bez znaczenia pozostaje, czy choroba przypada w okresie, w którym pracownik powinien wykonywać pracę, czy też w dniach wolnych od pracy. Pracodawca musi wiedzieć, przez jaki czas wypłaca pracownikowi poszczególne świadczenia.

Jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego – kiedy wypłacić wynagrodzenie chorobowe, a kiedy zasiłek?

Okres, przez który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe, zależny jest od wieku pracownika. Osobom, które nie ukończyły 50. roku życia wspomniane świadczenie przysługuje przez okres 33 dni, natomiast dla pracowników powyżej 50 lat wynagrodzenie chorobowe przysługuje przez 14 dni.

[alert-info]Art. 92 § 4 Kodeksu pracy
Za czas niezdolności do pracy, o której mowa w § 1, trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.[/alert-info]

#zobacztez#

Warto również doprecyzować, że w roku, w którym pracownik kończy 50 lat, wynagrodzenie chorobowe przysługuje mu przez 33 dni. Dopiero od początku następnego roku pracodawca będzie wypłacał to świadczenie przez 14 dni. Zostało to wyjaśnione w art. 92 § 5 Kodeksu pracy.

Przykład 1.

Pan Ryszard urodził się 13 września 1973 roku. Pierwsze zwolnienie lekarskie otrzymał od 25 sierpnia do 30 września 2023 roku. Pomimo ukończenia przez pracownika w dniu 13 września 50. roku życia pracodawca powinien wypłacić wynagrodzenie chorobowe za okres 33 dni. Dopiero od 2024 roku świadczenie będzie należne jedynie przez 14 dni.

Co ważne, pula 33 dni lub 14 dni dotyczy całego roku kalendarzowego. Pracownik nie musi chorować przez ciągły okres. Od 34. lub 15. dnia choroby otrzymuje już świadczenie w postaci zasiłku chorobowego z ZUS-u. Zasiłek chorobowy wypłacany jest zwykle przez okres 182 dni, a w przypadku gdy niezdolność do pracy powstaje w okresie ciąży lub została spowodowana gruźlicą – przez 270 dni.

Przykład 2.

Z powodu przewlekłej choroby pani Leokadia często otrzymuje zwolnienia lekarskie. W 2024 roku była niezdolna do pracy w okresie:

17.01 – 25.01 – 9 dni
10.03 – 12.03 – 3 dni
29.05 – 9.06 – 12 dni
20.07 – 24.07 – 5 dni
1.10 – 8.10 – 8 dni

Nie ukończyła 50. roku życia, więc wynagrodzenie chorobowe będzie jej przysługiwało przez 33 dni. Limit ten mija w trakcie L4 otrzymanego w październiku. Oznacza to, że za okres od 1 do 3 października otrzyma wynagrodzenie chorobowe, a od 4. do 8. będzie przysługiwał jej zasiłek chorobowy.

Przykład 3.

Pan Miłosz od stycznia do końca maja 2024 roku pracował w firmie X. W tym okresie przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 12 dni. Od połowy czerwca podjął pracę w firmie Z. W 2024 roku pan Miłosz może otrzymać wynagrodzenie chorobowe u nowego pracodawcy przez 21 dni. Po tym czasie będzie przysługiwał mu zasiłek.

#banner-165703#

Jakie nieobecności uwzględnia się w puli 33 i 14 dni?

Przepisy ściśle określają, za jakiego rodzaju niezdolności do pracy przysługuje wynagrodzenie czy zasiłek chorobowy. Zalicza się do nich:

chorobę pracownika, w tym chorobę w czasie ciąży;
przebywanie na kwarantannie bądź izolacji;
pobyt w szpitalu;
wypadek w drodze do lub z pracy;
poddanie się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

W razie wypadku podczas wykonywania pracy pracownik również otrzymuje L4. Jednakże jeżeli zdarzenie zostanie uznane za wypadek w pracy, to zatrudnionemu będzie przysługiwał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. W związku z tym dni zwolnienia lekarskiego nie wlicza się do limitów dotyczących wynagrodzenia chorobowego.

Zwolnienie lekarskie na opiekę nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny również nie powinno zostać uwzględniane w puli 33/14 dni. Za okres sprawowania opieki ubezpieczonemu od pierwszego dnia przysługuje zasiłek opiekuńczy.

Niezdolność do pracy na przełomie roku

Wiemy już, jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego podlegające wliczeniu do limitów dotyczących wynagrodzenia chorobowego. Warto przypomnieć, że wspomniane pule odnoszą się do jednego roku kalendarzowego. Oznacza to, że w kolejnym roku pracownik ponownie będzie otrzymywał od pracodawcy świadczenie przez 33 lub 14 dni. Problematyczna może być sytuacja, gdy niezdolność do pracy występuje na przełomie roku. Wtedy istotny jest rodzaj świadczenia przysługujący 31 grudnia. Jeżeli tego dnia pracownik miał prawo do:

wynagrodzenia chorobowego, wówczas od 1 stycznia ponownie przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe przez okres 33 lub 14 dni. Zasada ta obowiązuje także wtedy, gdy 31 grudnia był 33. dniem (lub 14. dniem) niezdolności do pracy;
zasiłku chorobowego, to od 1 stycznia w dalszym ciągu będzie przysługiwał mu zasiłek chorobowy za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. Gdyby pomiędzy zwolnieniami wystąpił chociażby jeden dzień przerwy, to za okres po przerwie pracownik uzyskuje prawo do wynagrodzenia chorobowego przez 33/14 dni. Nie ma znaczenia, czy taka przerwa wystąpi w dzień roboczy, czy dzień wolny od pracy.

Przykład 4.

Pan Franciszek otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 14 grudnia do 12 stycznia. W dniu 31 grudnia przysługiwało mu wynagrodzenie chorobowe. Od 1 stycznia będzie miał zatem w dalszym ciągu prawo do wynagrodzenia chorobowego przez okres 33 dni.

#banner-165700#

Przykład 5.

Pani Irena jest niezdolna do pracy od 15 października 2023 roku do 29 stycznia 2024 roku. 31 grudnia miała prawo do zasiłku chorobowego, więc od 1 do 29 stycznia będzie przysługiwał jej zasiłek chorobowy. Kolejne zwolnienie lekarz wystawił 1 lutego 2024 roku. W związku z przerwą pomiędzy kolejnymi zwolnieniami lekarskimi od 1 lutego pracownicy będzie przysługiwał wynagrodzenie chorobowe.

Jakie dokumenty powinien sporządzić pracodawca od 34. lub 15. dnia?

Dowiedzieliśmy się, jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego. Teraz należy wspomnieć o tym, jakie formalności ciążą na pracodawcy po upływie okresu, za jaki należne jest wynagrodzenie chorobowe. Jeśli niezdolność do pracy przekracza 33 lub 14 dni w ciągu roku, to pracodawca niebędący płatnikiem zasiłków zobowiązany jest przekazać do ZUS-u zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3. Na podstawie tego druku zatrudnionemu zostanie wypłacony zasiłek chorobowy.

Wprowadzanie niezdolności do pracy w systemie wFirma.pl

System wFirma.pl umożliwia rozliczanie nieobecności chorobowych pracowników oraz wystawianie stosownych zaświadczeń, które należy przekazać do ZUS-u. Aby wprowadzić chorobę pracownika, trzeba przejść do zakładki KADRY » PRACOWNICY » Szczegóły pracownika » CZAS PRACY » NIEOBECNOŚCI » DODAJ.

jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego - dodawanie choroby

Po pojawieniu się okna w polu Rodzaj wprowadza się chorobę i poniżej wybiera właściwy kod świadczenia przerwy.

Co ważne, w sytuacji gdy program wykryje, że wprowadzona nieobecność wykroczy poza okres 33 lub 14 dni, wówczas automatycznie poinformuje użytkownika o podziale okresu odpowiednio na kod 331 oraz 313.

jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego - komunikat

Jeżeli pracodawca nie jest płatnikiem zasiłków, to po zapisaniu choroby może zaznaczyć wpis i wybrać opcję DRUKUJ » ZUS Z-3. Wówczas pojawi się wypełniony formularz, który po zapisaniu można pobrać na dysk:

w formacie PDF, a następnie wydrukować i wysłać listem do ZUS-u lub
w formacie XML, a następnie zaimportować plik na PUE i przekazać go do ZUS-u elektronicznie.

Ponadto podczas wyliczania list płac wynagrodzenie chorobowe bądź zasiłek zostaną naliczone automatycznie.

Aby wiedzieć, jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego pracownika, należy pamiętać nie tylko o zasadzie dotyczącej wieku, ale także mieć świadomość, jaki rodzaj nieobecności uwzględniać w puli 33 lub 14 dni. Pomocne w tym pozostają systemy kadrowe, w których przedsiębiorca otrzymuje podpowiedzi o prawidłowym rozliczeniu takich absencji.

#polecamy#

#banner-165706#

Question 4

1 grudnia 2023 roku założyłam działalność i wybrałam ryczałt jako formę opodatkowania. Czy mogę od razu opłacać składkę od wyższego pułapu przychodu, jeśli w poprzednim roku działalność nie była prowadzona przez cały rok? Dzięki temu wyjdzie mi składka zdrowotna bez dopłaty na koniec roku.

Accepted Answer

Podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych opłacają składkę zdrowotną na podstawie uzyskanego przychodu. Niektórzy z nich mogą korzystać z przywileju uiszczania składki liczonej w sposób uproszczony. Aby było to możliwe, należy spełnić podstawowy warunek, jakim jest prowadzenie działalności w roku poprzednim.

Uproszczona składka zdrowotna na ryczałcie – warunki konieczne

Zgodnie z art. 81 ust. 2h ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podatnik, który spełni trzy warunki:

w bieżącym roku przychody z działalności rozlicza na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
przez cały poprzedni rok kalendarzowy prowadził działalność gospodarczą,
przez cały poprzedni rok kalendarzowy uzyskiwał przychody opodatkowane skalą podatkową, podatkiem liniowym (w tym również gdy korzystał z IP BOX) lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

– może opłacać uproszczoną składkę zdrowotną, czyli ustaloną na podstawie przychodów uzyskanych w poprzednim roku.[alert-info]Warunkiem koniecznym przy wyliczeniu składki zdrowotnej na podstawie przychodów z poprzedniego roku jest prowadzenie działalności właśnie przez ten cały poprzedni rok. Podatnicy, którzy we wcześniejszym roku założyli firmę w jego trakcie, opłacają składkę zdrowotną na zasadach ogólnych, czyli na podstawie bieżącego przychodu, o czym więcej w artykule: Jak wygląda wyliczenie składki zdrowotnej u ryczałtowca?[/alert-info]

Przykład 1.

Pani Anna otworzyła działalność 5 stycznia 2023 roku. Czy może skorzystać z przywileju opłacania składki zdrowotnej na zasadach uproszczonych w 2024 roku?

Nie, ponieważ nie został spełniony podstawowy warunek, jakim jest prowadzenie działalności przez cały poprzedni rok kalendarzowy.

#zobacztez#

Składka zdrowotna bez dopłaty na ryczałcie

Decydując się na rozliczenie składki zdrowotnej w oparciu o metodę uproszczoną, pułap przychodu, od którego uzależniona jest wysokość składki zdrowotnej, ustala się na podstawie przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszonych o sumę zapłaconych w tym poprzednim roku składek na ubezpieczenie społeczne (pod warunkiem, że nie były one ujęte w kosztach uzyskania przychodów).

Przykład 2.

Pani Kinga przez cały 2023 rok prowadziła działalność opodatkowaną skalą podatkową. W 2024 roku zmieniła formę opodatkowania na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i zdecydowała się uiszczać składkę zdrowotną na zasadach uproszczonych. W 2023 roku uzyskała przychód z działalności w kwocie 70 000 zł i zapłaciła składki społeczne w wysokości 15 000 zł, które ujmowała jako koszt w KPiR. W jakiej wysokości pani Kinga opłaca składkę zdrowotną w 2024 roku?

Stosując metodę uproszczoną, podstawą ustalenia wysokości składki zdrowotnej jest przychód z roku poprzedniego. W związku z tym, że składki społeczne stanowiły koszt uzyskania przychodu, nie uwzględnia się ich przy ustalaniu progu składki na rok 2024. Dlatego też pani Kinga reguluje składkę zdrowotną z drugiego progu, ponieważ przychody przekroczyły kwotę 60 000 zł.

[alert-info]W przypadku ryczałtu wyróżniamy trzy progi przychodów, od których zależna jest wysokość składki. W 2024 roku składka zdrowotna na ryczałcie wynosi dla przychodu:

do 60 000 zł: 419,46 zł,
powyżej 60 000 zł, ale poniżej 300 000 zł: 699,11 zł,
powyżej 300 000 zł: 1 258,39 zł.[/alert-info]

Jeżeli przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną uproszczoną i przychody uzyskane w bieżącym roku mieszczą się w tym samym progu przychodu co w roku poprzednim, to w ostatecznym rozliczeniu rocznym wyjdzie składka zdrowotna bez dopłaty na koniec roku. Ma to związek z faktem, że roczna składka zdrowotna ustalana jest w oparciu o próg, w którym znajduje się łączny przychód na ostatni dzień roku kalendarzowego.

Przykład 3.

Pan Łukasz opłaca w 2024 roku składkę zdrowotną uproszczoną na ryczałcie w kwocie 699,11 zł co miesiąc. Czy możliwa jest w jego przypadku składka zdrowotna bez dopłaty w ujęciu rocznym?

Tak, jeżeli pan Łukasz nie uzyska w 2024 roku przychodów w wysokości wyższej niż 300 000 zł, to nie będzie dopłacał składki zdrowotnej w kalkulacji rocznej składki zdrowotnej za 2024 rok.

Przykład 4.

Pan Piotr opłaca w 2024 roku składkę zdrowotną uproszczoną na ryczałcie w kwocie 419,46 zł. W październiku 2024 roku suma przychodów od początku roku wyniosła 320 000 zł. Czy pan Piotr od października ma obowiązek opłacać składkę zdrowotną z wyższego progu?

Nie, pan Piotr przez cały 2024 rok opłaca składkę zdrowotną w stałej wysokości bez względu na to, jaka jest wartość przychodu uzyskana w trakcie roku. Jeżeli w ujęciu rocznym przekroczył przychód z kolejnego progu, czyli 300 000 zł, to w kalkulacji rocznej składki zdrowotnej będzie musiał dokonać jej dopłaty za cały rok.

Jeżeli po zakończonym roku okaże się, że przedsiębiorca nadpłacał składkę zdrowotną, ponieważ przychody w bieżącym roku były niższe niż w roku poprzednim i ostatecznie nie przekroczyły progu, z którego składka była opłacana przez cały rok, to ZUS zwróci podatnikowi nadpłaconą wartość składek. Przy czym automatycznie nadpłata będzie widniała na koncie jako możliwa do wykorzystania przy płatności składek za kolejne miesiące lub na poczet pokrycia zaległości. Natomiast zwrot na konto bankowe płatnika nastąpi jedynie na jego wniosek.[alert-info]Uproszczoną składkę zdrowotną opłaca się na podstawie weryfikacji przychodu za poprzedni rok. Podatnik nie może wobec tego dobrowolnie opłacać wyższej składki zdrowotnej z progu przychodu wyższego niż ten za rok ubiegły.[/alert-info]

Przykład 5.

Pani Paulina w 2023 roku uzyskała przychód w kwocie 50 000 zł. W 2024 roku chce opłacać składkę zdrowotną z drugiego progu, czyli dla przychodów przekraczających 60 000 zł. Czy pani Paulina może dobrowolnie nadpłacać składkę zdrowotną w trakcie 2024 roku?

Nie, pani Paulina może ustalać wysokość składki zdrowotnej na podstawie bieżącego przychodu lub na podstawie przychodu za zeszły rok. Jeżeli zdecyduje się na drugą metodę, to przez cały 2024 rok opłaca składkę zdrowotną w kwocie 419,46 zł co miesiąc bez względu na to, jaką wartość przychodu uzyska w trakcie roku. Dopłata składki zdrowotnej będzie miała miejsce po zakończonym roku w ramach kalkulacji rocznej składki zdrowotnej.

[alert-info]Co do zasady przedsiębiorca powinien w comiesięcznym formularzu rozliczeniowym przekazywanym do ZUS-u wskazywać faktyczną wartość przychodu zgodnie ze stosowaną metodą ustalania wysokości składki zdrowotnej. Natomiast fakt dokonywania dobrowolnych nadpłat składki leży w gestii przedsiębiorcy.[/alert-info]

Podsumowując, składka zdrowotna bez dopłaty na koniec roku jest możliwa, jeżeli podatnik w bieżącym roku uzyska przychody na podobnym poziomie co w roku poprzednim. Dodatkowo z przywileju opłacania uproszczonej składki zdrowotnej mogą korzystać podatnicy, którzy w poprzednim roku prowadzili działalność przez pełny rok kalendarzowy, czyli od 1 stycznia.

#banner-164929#

Składka zdrowotna uproszczona w systemie wFirma.pl

W celu wyliczenia składki zdrowotnej w systemie wFirma.pl należy przejść do zakładki: START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ gdzie w zakładce ZAAWANSOWANE możliwy jest wybór metody rozliczania składki zdrowotnej jako Uproszczony – na podstawie przychodu z ubiegłego roku.

składka zdrowotna bez dopłaty

#banner-164926#

#polecamy#

#banner-164932#

Question 5

W mojej firmie wszyscy pracują w biurze, ale zdarzają się sytuacje, w których pracownik z jakiegoś powodu chce pracować z domu. Czy nowe przepisy będą umożliwiały takie rozwiązanie, czy będzie tu miała zastosowanie okazjonalna praca zdalna?

Accepted Answer

W związku z wieloma postulatami pracodawców w Kodeksie pracy znalazła się regulacja dotycząca „okazjonalnej pracy zdalnej”. Jak podkreśla ustawodawca, ma to być forma pracy zdalnej wykonywanej częściowo, która ma szczególny charakter – tj. incydentalność jej wykonywania, fakt jej wykonywania wyłącznie ze względu na potrzeby pracownika – dlatego została unormowana w sposób odmienny.

#zobacztez#

Okazjonalna praca zdalna 2024 r. – jej szczególny charakter

Praca zdalna może być wykonywana okazjonalnie na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym.

[alert-info]Wymiar okazjonalnej pracy zdalnej w ciągu roku kalendarzowego nie będzie mógł przekraczać 24 dni.[/alert-info]

Okazjonalna praca zdalna ma być incydentalna i zastosowana wyłącznie ze względu na potrzeby pracownika. Z inicjatywą takiej formy pracy zdalnej będzie mógł wystąpić wyłącznie pracownik. W tym celu powinien sporządzić stosowny wniosek i przekazać go pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej.

W uzasadnieniu do projektu znalazł się przykład wykorzystania okazjonalnej pracy zdalnej i może to być:

#banner-163399#

Przykład 1.

Pan Jan w związku z uroczystością rodzinną, która odbędzie się kilkadziesiąt kilometrów od jego miejsca zamieszkania we wtorek, wystąpił do pracodawcy o pracę zdalną w poniedziałek. Czy może tu być zastosowana okazjonalna praca zdalna?

Tak, z wnioskiem występuje pracownik i zostanie ona zastosowana wyłącznie ze względu na potrzeby pracownika.

[alert-info]Okazjonalna praca zdalna może być zastosowana w okolicznościach incydentalnych i szczególnych, uzasadnionych wyłącznie interesem pracownika.[/alert-info]

Wniosek o okazjonalną pracę zdalną można znaleźć w artykule: Wniosek o okazjonalną pracę zdalną – wzór z omówieniem.

#banner-163396#

Czy stosuje się przepisy o pracy zdalnej?

Niezależnie od charakteru okazjonalnej pracy zdalnej pracodawca będzie miał obowiązek zapewnienia pracownikowi w jej trakcie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jednak z uwagi na szczególną formę okazjonalnej pracy zdalnej w projekcie zaproponowano, że w tym przypadku nie będą więc stosowane przepisy regulujące pracę zdalną dotyczące m.in.:

ustalenia zasad wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub regulaminie;
przekazania przez pracodawcę dodatkowej informacji o warunkach zatrudnienia pracownika;
możliwości efektywnego wycofania się przez każdą ze stron z wykonywania pracy zdalnej;
obowiązku zapewnienia przez pracodawcę pracownikowi materiałów i narzędzi pracy niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, pokrycia wymienionych w projekcie kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, a także zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę zdalną pomocy technicznej i niezbędnych szkoleń w zakresie obsługi narzędzi pracy;
wyłączenia obowiązku przeprowadzania szkoleń okresowych pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych, niezależnie od rodzaju przeważającej działalności pracodawcy.

Natomiast istotne jest, że nie wyłączono zastosowania projektowanego art. 67²⁵ kp. Dzięki temu jeżeli pracodawca dobrowolnie postanowi zwrócić pracownikowi wykonującemu okazjonalną pracę zdalną koszty bezpośrednio z nią związane (pomimo braku ustawowego obowiązku), wówczas nie będą one stanowiły przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – to znaczy nie będą opodatkowane.

Kontrola okazjonalnej pracy zdalnej 2024

Możliwa jest kontrola pracownika korzystającego z takiej formy pracy zdalnej. Zgodnie z projektowanymi zmianami kontrola wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania procedur ochrony danych osobowych, odbywać się będzie zgodnie z warunkami ustalonymi z pracownikiem. Rozwiązanie takie zostało wprowadzone, ponieważ zasady wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej nie będą określone w aktach wewnątrzzakładowych.

Okazjonalna praca w systemach kadrowych

Obecnie pojawił się projekt nowego świadectwa pracy, w którym będzie zawarta informacja o wykorzystaniu okazjonalnej pracy zdalnej. System wFirma.pl po opublikowaniu rozporządzenia będzie dostosowany do tych zmian: Świadectwo pracy pracownika w systemie wFirma.pl.

Nowe przepisy zakładają, że praca zdalna może być realizowana okazjonalnie na wniosek pracownika w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym. Przy takim rozwiązaniu nie będzie konieczne stosowanie wszystkich przepisów dotyczących pracy zdalnej – z pewnością sprawi to, że będzie on popularna.#polecamy#

#banner-190063#

Question 6

Założyłem działalność w połowie roku. Czy minimalna roczna składka zdrowotna wyliczana powinna być proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których prowadziłem działalność, czy z uwzględnieniem 12 miesięcy?

Accepted Answer

Rozliczenie rocznej składki zdrowotnej ma miejsce po zakończonym roku na formularzu ZUS składanym za kwiecień do 20 maja. W przypadku rocznej składki zdrowotnej za 2023 rok rozliczenie następuje do 20 maja 2024 roku.

Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić podstawę?

Zgodnie z art. 81 ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w sytuacji gdy podstawa wymiaru składki zdrowotnej jest niższa niż iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, to podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi ta wartość.[alert-info]Minimalna podstawa rocznej składki zdrowotnej = liczba miesięcy, w których działalność była prowadzona × minimalne wynagrodzenie w pierwszym dniu roku składkowego.

Zgodnie z powyższym wzorem minimalna podstawa składki zdrowotnej za 2023 rok u podatników prowadzących działalność przez cały rok wynosiła 41 880 zł, czyli 12 miesięcy × 3 490 zł.

W 2024 roku minimalna wartość rocznej składki zdrowotnej wynosi 50 904 zł, czyli 12 miesięcy x 4 242 zł.[/alert-info] Oznacza to, że zakładając działalność w trakcie roku należy uwzględnić w wyliczeniu minimalnej składki zdrowotnej ilość miesięcy prowadzenia działalności w danym roku.

#zobacztez#

Minimalna roczna składka zdrowotna – jak ustalić jej wysokość?

Wysokość minimalnej rocznej składki zdrowotnej ustalana jest jako 9% podstawy wymiaru składki minimalnej, co wynika z art. 79a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.[alert-info]W 2023 roku minimalna roczna składka zdrowotna u podatników prowadzących działalność gospodarczą przez cały rok nie mogła być niższa niż 3 769,20 zł (314,10 zł × 12) a w 2024 roku nie może być niższa niż 4 581,36 zł (381,78 zł x 12).[/alert-info]

Przykład 1.

Pan Paweł prowadził w 2023 roku działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i uzyskał dochód w wysokości 60 000 zł. Jaka będzie podstawa minimalnej składki zdrowotnej?

Wysokość składki zdrowotnej na podstawie uzyskanego dochodu to 60 000 zł × 4,9%, czyli 2 940 zł. Roczna składka zdrowotna obliczona na podstawie faktycznego dochodu jest niższa niż minimalna wartość składki zdrowotnej (która wynosiła 3 769,20 zł). Oznacza to, że pan Paweł w ramach rozliczenia rocznej składki zdrowotnej powinien wykazać składkę w wysokości 3 769,20 zł.

Jeżeli przedsiębiorca otworzył działalność w trakcie roku, to minimalna roczna składka zdrowotna nie może być niższa niż minimalna składka miesięczna za miesiące prowadzenia działalności.

Przykład 2.

Pan Sebastian otworzył działalność w sierpniu 2023 roku opodatkowaną skalą podatkową. W trakcie 2023 roku uzyskał dochód w kwocie 25 000 zł. Ile wynosi minimalna składka zdrowotna za 2023 rok?

Pan Sebastian prowadził działalność przez 5 miesięcy 2023 roku. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna, jaką powinien opłacić, wynosi 1 570,50 zł, czyli 5 miesięcy × 314,10 zł. Uzyskując dochód w kwocie 25 000 zł, pan Sebastian zapłacił składkę zdrowotną za 2023 rok w wysokości 2 250 zł, czyli 25 000 zł × 9%. Oznacza to, że nie wystąpi niedopłata składki zdrowotnej w rozliczeniu rocznym.

[alert-info]Minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności w danym roku.[/alert-info]

Jeżeli w danym roku podatnik zawiesił działalność, to ma obowiązek zapłaty składki zdrowotnej za okres prowadzenia działalności, a więc z wyłączeniem pełnych okresów, w których działalność była zawieszona.

#banner-162292#

Przykład 3.

Pan Michał prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. W dniu 15 marca 2023 roku zawiesił ją i wznowił 1 września 2023 roku. Jak powinien obliczyć minimalną składkę zdrowotną polegającą zapłacie za 2023 rok?

Pan Michał zawiesił prowadzenie działalności na 5 pełnych miesięcy. Oznacza to, że minimalna roczna składka zdrowotna obliczana jest na podstawie 7 miesięcy w 2023 roku i wynosi 2 198,70 zł, czyli 7 miesięcy × 314,10 zł.

[alert-info]W przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie występuje pojęcie minimalnej rocznej składki zdrowotnej. Podatnicy muszą zwrócić uwagę na próg przychodu w ramach danego roku, w którym się znajdują w grudniu tego roku. Natomiast przy rozpoczęciu działalności w trakcie roku miesiące, za które opłacana jest składka zdrowotna, to miesiące prowadzenia działalności (z wyłączeniem miesięcy, w których działalność została zawieszona).[/alert-info]

Podsumowując, minimalną roczną składkę zdrowotną należy wyliczać proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których działalność była prowadzona, z wyłączeniem pełnych miesięcy ewentualnego zawieszenia działalności.

Minimalna roczna składka zdrowotna w rozliczeniu rocznym

W celu wygenerowania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej w systemie wFirma.pl należy przejść do zakładki: START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ. Po wybraniu jako Miesiąc opcji KWIECIEŃ pojawią się w oknie dodatkowe checkbox’y:

Deklaracja ZUS DRA,
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej.

minimalna roczna składka zdrowotna

W oknie generatora rocznej składki zdrowotnej należy wybrać formę opodatkowania za rozliczany rok i ilość miesięcy podlegania ubezpieczeniom zdrowotnym (zazwyczaj ilość miesięcy prowadzonej działalności w których nie była zawieszona). Dzięki temu w podzakładce ZAAWANSOWANE jeżeli składka zdrowotna wyliczona na podstawie danych z rozliczanego roku będzie niższa niż minimalna roczna składka zdrowotna wtedy system do wyliczeń przyjmie wartości minimalne automatycznie.

#banner-162295#

#polecamy#

#banner-162298#

Question 7

Z 15 stycznia 2020 roku rozpocząłem działalność gospodarczą, korzystając z 2-letniej ulgi dla nowych firm w ZUS. Niedługo przestaną mnie obowiązywać preferencyjne składki ZUS. W związku z tym, czy muszę podejmować jakieś kroki, czy w ZUS-ie wszystko wydarzy się „automatycznie”?

Accepted Answer

Jest to ulga oferowana nowym przedsiębiorcom bądź tym, którzy kończą korzystanie z ulgi na start. Preferencyjne składki ZUS obejmują okres 24 pełnych miesięcy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dzięki niej przedsiębiorcy mogą płacić mniejsze składki za ubezpieczenia społeczne. Zgłoszenia do preferencji należy dokonać z wykorzystaniem deklaracji zgłoszeniowej ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Przy czym:

ZUS ZUA jest to deklaracja służąca do zgłoszenia się przedsiębiorcy zarówno do ubezpieczeń społecznych, jak i ubezpieczenia zdrowotnego,
ZUS ZZA służy przedsiębiorcy do zgłoszenia się do ubezpieczenia ZUS tylko zdrowotnego.

#zobacztez#

Minimalne opłaty za preferencyjne składki ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych określił odgórnie dolny limit podstawy opłacanych składek. Wynosi ona nie mniej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Osoby objęte 2-letnią ulgą zobowiązane są do opłacania, z tytułu prowadzonej działalności, składek na:

ubezpieczenia społeczne,
ubezpieczenie zdrowotne.

Istnieją jednak wyjątki, w przypadku których przedsiębiorca może zostać zwolniony z opłacania składek za ubezpieczenia społeczne.

Preferencyjne składki ZUS dobiegają końca, co dalej?

Przedsiębiorca świadomy zbliżającego się końca okresu trwania małego ZUS powinien zastanowić się, na jakie składki przejdzie po 2-letniej uldze. Możliwość wyboru ogranicza się do dwóch opcji:

opłacania standardowych składek ZUS, tzw. dużego ZUS,
opłacania składek od dochodu, tzw. mały ZUS.

Duży ZUS

Przejście na standardowe składki ZUS oznacza obowiązek opłacania przez przedsiębiorcę składek, których podstawę stanowi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Stopy procentowe składek, jakie zobligowany jest opłacać przedsiębiorca, zostały ujęte w tabeli.

Rodzaj ubezpieczenia	Stawka %	Styczeń - Grudzień 2023 r.
emerytalne	19,52	916,35 zł
rentowe	8,00	375,55 zł
chorobowe	2,45	115,01 zł
wypadkowa	1,67	78,40 zł
RAZEM	31,64	1 485,31 zł

Wysokość składki zdrowotnej jest bardzo zróżnicowana. Od stycznia 2022 r. nastąpiła istna rewolucja w przepisach określających wysokość składek zdrowotnych. Zarówno podstawa składki zdrowotnej jak i jej procent naliczenia będą zależały głównie od formy opodatkowania, z kolei procent podstawy będzie się mieścił w zakresie od 4,9% do 9%.

[alert-info]Przeczytaj o zmianach w ustalaniu składki zdrowotnej od 2022 roku: Składka zdrowotna osób prowadzących działalność[/alert-info]

Mały ZUS

Od 2019 roku przedsiębiorcy mają możliwość korzystać z kolejnej ulgi – składek od przychodu, czyli tzw. małego ZUS. Natomiast w 2020 doszło do przekształcenia formy tej ulgi oraz warunków do jej przystąpienia. Po wejściu w życie zmian ulga „składki od przychodu” zmieniła się na ulgę „składki od dochodów”.

Ulga „składki od przychodu” obowiązywała tylko do stycznia 2020 roku, a od lutego 2020 obowiązuje już tylko "składka od dochodu". Co do zasady do małego ZUS-u przedsiębiorca może zgłosić się do 8 stycznia danego roku. Do składek od dochodu może zgłosić się również przedsiębiorca kończący opłacać preferencyjne składki ZUS. Zgłoszenia takiego należy dokonać z nowym kodem w ciągu 7 dni od daty zakończenia preferencyjnych składek ZUS.

Z tej metodologii rozliczania się z ZUS mogą korzystać osoby, których przychód w poprzednim roku nie przekroczył 120 tys. zł. Ten rodzaj ulgi obowiązuje przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności. Po przekroczeniu tego okresu przedsiębiorca zobligowany będzie przejść na zwykłe składki ZUS, a prawo do ponownego korzystania z tego rozwiązania zostanie nadane po upływie kolejnych 2 lat. Każdy przedsiębiorca opłacający składki od dochodu musi indywidualnie określić swoją podstawę wyliczania składek.

[alert-info]Składki od dochodu obowiązują od 1 lutego 2020 roku, którego limit wynosi 120 tys. zł przychodu z roku poprzedniego.[/alert-info]

#banner-160576#

Koniec 2-letniej ulgi dla nowych firm

Preferencyjne składki ZUS można opłacać przez 24 miesiące, a na koniec okresu trwania tej ulgi należy dopełnić kilku formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Po pierwsze, należy złożyć druk ZUS ZWUA, za pomocą którego następuje wyrejestrowanie płatnika składek. Należy w nim wskazać termin następujący po dniu zakończenia obowiązywania preferencji oraz wpisać kod tytułu ubezpieczenia 05 70. Jako kod przyczyny wyrejestrowania należy wskazać 600 – czyli inny powód dokonania wyrejestrowania. Co ważne, wyrejestrowania takiego powinno się dokonać w terminie 7 dni od daty zakończenia prawa do 2-letniej ulgi dla nowych firm.

Drugi krok to dokonanie ponownej rejestracji za pomocą formularza ZUS ZUA lub wspomnianego wyżej ZUS ZZA. Należy wskazać w nim termin objęcia nowym obowiązkiem ubezpieczeniowym. Termin ten powinien być taki sam jak termin wyrejestrowania. Zgodność terminowa jest potrzebna do zachowania ciągłości ubezpieczenia. Zgłoszenia należy dokonać z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 lub jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się przejść na składki od dochodu – z kodem tytułu ubezpieczeń 05 90. Obowiązującym terminem w tym wypadku jest okres 7 dni od momentu, w którym zaczynają obowiązywać wyższe składki ZUS.

Trzeci i ostatni krok to złożenie deklaracji ZUS DRA za pierwszy miesiąc opłacania składek na nowych zasadach (opłata za tzw. duży ZUS lub składki od przychodu). Za jej pomocą określa się podstawę do wyliczenia składek. Deklarację tę należy złożyć najpóźniej 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni pod warunkiem, że przedsiębiorca opłaca składki wyłącznie za siebie W przypadku, gdy dochodzi do zatrudniania pracowników lub zleceniobiorców, opłat za ZUS trzeba dokonywać do 15. dnia następnego miesiąca.

Przerejestrowanie z preferencyjnych składek na duży ZUS w systemie wFirma.pl

Pierwszym krokiem jest wyrejestrowanie z ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZWUA - tak jak zostało to opisane powyżej. W tym celu należy z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ wygenerować deklarację ZUS ZWUA.

Preferencyjne składki ZUS - ZUS ZWUA

W następnym kroku dokonujemy ponownej rejestracji w ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZUA. Deklarację generuje się z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » ZUS ZUA.

Preferencyjne składki ZUS - zgłoszenie do dużego ZUS

Po dokonaniu przerejestrowania w ZUS, należy dokonać zmiany schematu składek ZUS w systemie na cele rozliczeniowe.

Preferencyjne składki ZUS - zmiana schematu składek

Podsumowując, przedsiębiorca powinien dopilnować formalności związanych z poinformowaniem ZUS o zmianie obowiązku ubezpieczeniowego. Dokonuje się tego poprzez odpowiednie wyrejestrowanie się z ubezpieczeń, a następnie poprzez ponowną rejestrację. Należy również pamiętać o terminowym złożeniu pierwszej deklaracji rozliczeniowej DRA z uwzględnieniem nowego obowiązku ubezpieczeniowego.

#polecamy#

#banner-160582#

Question 8

Ostatnio zawarłem umowę zlecenie z osobą małoletnią do pomocy przy dekorowaniu biura. Nie wiem jak wystawić jej deklarację po rozliczeniu dochodu. Czy deklaracja PIT-11 dla małoletniego wystawiana jest na niego czy na rodzica, opiekuna prawnego?

Accepted Answer

Każda osoba prowadząca działalność po zakończeniu roku podatkowego ma obowiązek wystawienia swoim pracownikom deklaracji PIT-11. Dotyczy to również sytuacji, których zatrudniani są małoletni.

Obowiązek wystawienia PIT-11 dla zleceniobiorców

Zleceniodawca jest zobligowany do wystawienia deklaracji PIT-11 dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie, o ile wynagrodzenia zleceniobiorców były opodatkowane na zasadach ogólnych. Nie ma tu znaczenia, w jakim wieku są zleceniobiorcy.

Obowiązek wystawiania informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy wynika z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

[alert-info]Art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Płatnicy, o których mowa w art. 32, art. 33 i art. 35, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46, 74, 148 i 152-154. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

[/alert-info]#zobacztez#

Kiedy nie ma potrzeby wystawienia deklaracji PIT-11 dla małoletniego?

Zawarcie umowy zlecenie nie zawsze powoduje konieczność wystawienia informacji o dochodach i pobranych zaliczkach. Deklaracji PIT-11 dla małoletniego nie wystawia się w sytuacji, gdy umowa opiewała na kwotę do maksymalnie 200 zł brutto i został zastosowany zryczałtowany podatek dochodowy (PIT-8AR). Warto jednak mieć na uwadze, że zastosowanie zryczałtowanego podatku nie dotyczy umów z wynagrodzeniem określonym wg stawki za wykonanie jednostki.

Przykład 1.

Pan Mariusz zatrudnił na podstawie umowy zlecenie Marysię (lat 16) do pomocy w pakowaniu paczek świątecznych. W umowie została określona stawka za 1 godzinę pracy w wysokości 17 zł brutto. Marysia przepracowała 10 godzin. W związku z tym rachunek opiewał na kwotę 170 zł. Od wynagrodzenia zostanie pobrana zaliczka na podatek na zasadach ogólnych, mimo że w rozliczeniu wynagrodzenie jest niższe niż 200 zł.

Jak wystawić PIT-11 dla małoletniego pracownika

Zgodnie z przepisami osiąganie przychodów m.in. z tytułu umowy zlecenie łączy się z powstaniem obowiązku podatkowego, dlatego osoby, które osiągnęły takie przychody, stają się podatnikami zgodnie z definicją zawartą w Ordynacji podatkowej.

[alert-info]Art. 7. § 1. Ordynacji podatkowej
Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.[/alert-info]#banner-161524#

Jeśli stroną umowy zlecenia jest osoba posiadająca status podatnika, to deklaracja PIT-11 powinna być wystawiona na tę osobę, nawet jeśli jest to małoletni. Nie istnieją przepisy prawa, na podstawie których przedsiębiorca, sporządzając deklarację, miałby jako podatnika wskazywać przedstawiciela ustawowego osoby małoletniej.

Jednakże to przedstawiciele ustawowi są zobowiązani do wykonania odpowiednich obowiązków podatkowych w imieniu małoletniego, z powodu braku pełnej zdolności do czynności prawnych.

Oznacza to, że na podstawie PIT-11 dla małoletniego, to rodzice wypełniają i podpisują dla niego deklarację PIT-37.

Przesłanie PIT-11 do urzędu skarbowego i pracownika

Deklarację PIT-11 należy dostarczyć w odpowiednim terminie zarówno do urzędu skarbowego, jak i do pracownika. Terminy przekazania deklaracji do wspomnianych jednostek nie są takie same. Wysyłka PIT-11 do urzędu skarbowego powinna nastąpić maksymalnie do 31 stycznia danego roku za rok poprzedni. Co ważne, tę deklarację od 2019 roku można złożyć wyłącznie w wersji elektronicznej. Jeśli zleceniodawca nie dopełni swoich obowiązków w terminie, wówczas może zostać nałożona na niego grzywna. Aby jej uniknąć, należałoby złożyć czynny żal. Jednak będzie on skuteczny wyłącznie w sytuacji, gdy pracodawca przyzna się do niedopełnienia obowiązków, zanim wykryje to urząd skarbowy. Zleceniobiorca z kolei powinien otrzymać PIT-11 do końca lutego.

Wystawienie PIT-11 dla małoletniego powinno odbyć się na takich samych zasadach jak wystawienie deklaracji dla pozostałych zatrudnionych. Oznacza to, że powinna ona zawierać dane zleceniobiorcy, nawet jeśli nie osiągnął jeszcze pełnoletności. Przepisy bowiem nie przewidują odstępstw w takim przypadku.#polecamy##banner-161527#

Question 9

W grudniu 2023 r. zatrudniłem pracownika. Datę wypłaty wynagrodzenia ustaliliśmy na 10. dzień kolejnego miesiąca, czyli pierwsza pensja została przekazana 10 stycznia. Kiedy generuję PIT-11 za 2023 rok dla tej osoby, wychodzą mi w nim same zera. Czy jest to prawidłowe? Czy mam przekazać do urzędu skarbowego zerowy PIT-11?

Accepted Answer

Roczna deklaracja podatkowa PIT-11

PIT-11 jest to dokument o charakterze informacyjnym, zawiera on w sobie dane o przychodach, dochodach, kosztach oraz o pobranych przez pracodawcę zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zobowiązanym do wystawienia tego dokumentu jest płatnik – czyli pracodawca, który w trakcie roku rozliczeniowego pobierał i wpłacał do US zaliczki na podatek dochodowy.

Formularz PIT-11, mimo że jest deklaracją podatkową, tzn. wykazuje się w nim dane dotyczące przychodów, dochodów, kosztów oraz pobranych zaliczek na podatek, to również należy zawrzeć w nim informacje o pobranych składkach ZUS. W ramach składek ZUS opisuje się zarówno kwoty pobranych składek na ubezpieczenia społeczne, jak i zdrowotne.

W deklaracji PIT-11 za rok 2022 powinny zostać wykazane przychody opodatkowane stawką podatkową 12% oraz 32% (stawka 12% obowiązuje do lipca 2022 r.).

#zobacztez#

W rocznej deklaracji podatkowej PIT-11 płatnicy zawierają dane o wynagrodzeniach wypłaconych z tytułu:

umów o pracę,
umów zlecenie,
umów aktywizacyjnych,
umów o dzieło i innych.

W jakim celu wystawia się PIT-11?

PIT-11 wystawia się ze względu na obowiązek informacyjny, jaki występuje względem US. Oprócz tego płatnicy, czyli pracodawcy, wystawiają deklaracje PIT-11 w celu dostarczenia ich swoim pracownikom i innym zatrudnionym osobom.

Deklaracja ta obowiązkowo musi zostać dostarczona osobom wykonującym pracę na rzecz danego przedsiębiorcy, ponieważ na jej podstawie osoby te wypełniają zeznania roczne PIT-37 lub PIT-36.

Istotne jest zarówno z perspektywy US, jak i samego pracodawcy, żeby wystawione PIT-11 były poprawne nie tylko z perspektywy obliczeniowej, lecz także merytorycznej.

[alert-info]W roku 2023 aktualny jest formularz PIT-11 w wersji 29.[/alert-info]

#banner-120441#

Terminy wysyłki PIT-11

Roczne deklaracje podatkowe za rok 2023, w tym PIT-11, PIT-4R oraz PIT-8AR, należy dostarczyć do US w terminie do końca stycznia 2024 roku. Jedyna dopuszczalna forma dostarczenia dokumentów to forma elektroniczna.

Natomiast PIT-11 pracownikom i innym zatrudnionym osobom należy dostarczyć w terminie do końca lutego 2024 roku. W tym przypadku forma dostarczenia dokumentacji jest dowolna – istotne jedynie jest otrzymanie potwierdzenie odbioru PIT-11.

Które wypłaty wynagrodzeń należy ująć w PIT-11?

W deklaracji PIT-11 dochody i pobrane zaliczki na podatek dochodowy wykazywane są zgodnie z datą wypłaty wynagrodzenia, a nie zgodnie z miesiącem, za który pensja była należna. W przypadku, gdy pracownik nie osiągnął żadnego dochodu podlegającego opodatkowaniu, to zerowy PIT-11 jest prawidłowy.

[alert-info]Art. 32 ust. 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika.[/alert-info]

#banner-161398#

Zerowy PIT-11

Pracodawca, który w danym roku podatkowym nie pobierał zaliczek na podatek dochodowy za pracownika, co do zasady nie jest zobowiązany wystawić zerowego PIT-11. Jednakże wysłany do urzędu skarbowego zerowy PIT-11 dla pracownika nie jest traktowany jako wykroczenie skarbowe i nie podlega żadnej karze.

Płatnicy często decydują się wystawić zerowy PIT-11 i dostarczyć go do US na cele dowodowe. Jest to sposób dodatkowego zabezpieczenia się pracodawców w razie jakichkolwiek kontroli.

Warto mieć jednak na uwadze, że w niektórych sytuacjach konieczne jest sporządzenie zerowej deklaracji – tzn. bez wykazania kwoty dochodu bądź pobranej zaliczki. Dotyczy to głównie następujących przypadków:

wypłacono wynagrodzenie, ale nie pobrano zaliczki na podatek (np. z winy własnej lub pomyłki pracownika);
wypłacono tak niską pensję, że należna od niej zaliczka wyszła zerowa;
wypłacono wynagrodzenie niższe od kwoty wolnej od podatku;
nie wypłacono wynagrodzenia ze względu na kompensatę z wzajemną wierzytelnością i należało pobrać zaliczki od takiego wynagrodzenia.

[alert-info]PIT-11 nie wystawia się w przypadku zatrudnienia pracownika na umowę zlecenie lub umowę o dzieło w przypadku, gdy wartość wynagrodzenia wynikająca z umowy nie przekracza kwoty 200 zł. W sytuacji umowy o pracę na wartość poniżej 200 zł deklarację PIT-11 należy obowiązkowo wygenerować i przekazać do urzędu skarbowego.[/alert-info]W związku z niepobieraniem zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń osób zatrudnionych pracodawca ma prawo wystawić tzw. zerowy PIT-11. To, czy jest to konieczne z perspektywy prawnej, zależy od okoliczności dodatkowych dotyczących rozliczeń za danego pracownika.

Deklaracje PIT-11 w systemie wFirma.pl

Oprogramowanie kadrowo-płacowe wFirma.pl gwarantuje możliwość szybkiego generowania rocznych deklaracji podatkowych. Automatycznie uzupełniane formularze zaciągają dane wprowadzone ówcześnie do systemu.

zerowy pit-11

System wFirma.pl umożliwia również bezpośrednią wysyłkę deklaracji PIT-11 do US. Po zaznaczeniu wygenerowanego dokumentu należy wybrać opcję WYŚLIJ/EKSPORTUJ » WYŚLIJ DO US ALBO ZUS.

zerowy pit-11

Po wysłaniu deklaracji i otrzymaniu potwierdzenia jej odbioru można pobrać UPO (Urzędowe Poświadczenie Odbioru). Dokument ten można przechowywać w dokumentacji firmowej dla celów dowodowych.#polecamy#

#banner-161437#

Question 10

Od kwietnia zatrudniam pracownika na podstawie umowy o pracę. Myślałam, że w związku z tym, że poniosłam stratę, nie będę musiała opłacać podatku dochodowego od wynagrodzenia wypłaconego tej osobie. Proszę o pomoc – czy faktycznie pomimo straty muszę zapłacić zaliczkę na PIT-4R? Jeśli tak, to w jakim terminie należy zrobić przelew?

Accepted Answer

Pracodawca ma obowiązek opłacać za swojego pracownika zaliczki na podatek pobrane z wynagrodzenia. Nie ma tu znaczenia, czy zakład pracy poniósł w danym miesiącu stratę, czy osiągnął dochód. Zaliczka na PIT-4R zależna jest bowiem od dochodów uzyskanych przez osobę zatrudnioną. Co ważne, taki podatek należy opłacać co miesiąc.

Obowiązek poboru podatku z wynagrodzenia pracownika 2024

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) pracodawca zobligowany jest do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od dochodu osiągniętego przez pracownika.

[alert-info]Art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.[/alert-info]

Zaliczka na PIT-4R pobierana jest nie tylko od wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, ale także od wynagrodzeń tych osób, z którymi podpisano:

umowę o dzieło,
umowę-zlecenie,
kontrakt menadżerski,
umowę o naukę zawodu/przyuczenie do zawodu,
praktyki absolwenckie.

#zobacztez#

Ponadto podatek taki pobiera się od wypłat tzw. organów zarządzających – chodzi o wynagrodzenia wspólników spółki. Tu dodatkowo warto zwrócić uwagę, że wyliczenie podatku na zasadach ogólnych nie obejmuje:

umów cywilnoprawnych zawartych na kwotę do 200 zł brutto, od której pobiera się zryczałtowany podatek w wysokości 12% lub 32%. Tu wyłącza się umowy z wynagrodzeniem określonym wg stawki za wykonaną jednostkę – w tym przypadku niezależnie od ostatecznej kwoty konieczne jest pobranie zaliczki na PIT-4R;
umów cywilnoprawnych zawartych z cudzoziemcami nieposiadającymi certyfikatu rezydencji (niezależnie od kwoty wynagrodzenia) – tu wylicza się podatek zryczałtowany w wysokości 20%.

W powyższych przypadkach zaliczka na zryczałtowany podatek wykazywana jest w deklaracji PIT-8AR.

Jak wyliczyć zaliczkę na PIT-4R od wynagrodzenia pracownika w 2024 roku?

Aby obliczyć zaliczkę na podatek PIT-4R, konieczna jest znajomość stawek skali podatkowej. Są one określone w art. 32 ust. 2 updof.

[alert-info]Art. 32 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia wynoszą:
1) za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali – 12% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
2) za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 12% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali;
3) za miesiące następujące po miesiącu, o którym mowa w pkt 2 – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.[/alert-info]

Wyliczenie zaliczki na podatek dochodowy pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę można rozpisać w dwóch krokach:

ustala się podstawę opodatkowania – przychód brutto pomniejszony o składki społeczne oraz koszty uzyskania przychodu w wysokości 250 zł lub 300 zł. Wynik zaokrągla się do pełnych złotych;
podstawę opodatkowania mnoży się przez odpowiednią stawkę podatku, a następnie odejmuje się od niej kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 300 zł.

#banner-161386#

Przykład 1.

Pan Marek otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 5 000,00 zł. Jego miejsce zamieszkania znajduje się w innej miejscowości niż zakład pracy. Ile wyniesie zaliczka na podatek od wynagrodzenia pana Marka wyliczona wg stawki 12%?

Dane do wyliczenia:

składki społeczne: 5 000,00 zł × 13,71% = 685,50 zł;
koszty uzyskania przychodu: 300 zł;
ulga podatkowa od lipca 2022 roku: 300 zł

Wyliczenie zaliczki na PIT-4R:
5 000,00 zł − 685,50 zł − 300,00 zł = 4014,50 zł ~ 4 015,00 zł;
4 015,00 zł × 12% − 300,00 zł = 181,80 zł ~ 182,00 zł.

Gdzie i w jakim terminie wpłacić zaliczkę na PIT-4R za pracownika?

Obecnie każdy podatnik dokonuje wpłaty podatków na indywidualny mikrorachunek podatkowy. Tu należy jednak zaznaczyć, że zaliczki od wynagrodzeń pracowników podlegają wpłacie na mikrorachunek pracodawcy. Jest to ten sam rachunek, na jaki przelewane są środki należne za podatek dochodowy wyliczony z działalności czy podatek VAT. Pracownik może dokonać wpłat na swój indywidualny mikrorachunek podatkowy np. wtedy, gdy wyjdzie mu niedopłata podatku w jego zeznaniu rocznym.

Ważne jest terminowe regulowanie zobowiązań wobec fiskusa. W przypadku podatku za pracownika termin płatności zaliczek przypada na 20. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek został pobrany. Jeżeli 20. dzień miesiąca przypada na dzień wolny od pracy (sobota, niedziela, święto), wówczas termin przesuwa się na kolejny (następujący po tej dacie) dzień roboczy. Nie ma tu możliwości wybrania opłacania zaliczek na PIT-4R kwartalnie, tak jak w przypadku podatku dochodowego z działalności.

Przykład 2.

Pracodawca wypłaca wynagrodzenia z przesunięciem, czyli na 10. dzień miesiąca następujący po miesiącu, za jaki wynagrodzenie jest należne. Wynagrodzenie pracownika za marzec zostało wypłacone 10 kwietnia. Podatek od wynagrodzenia zostanie pobrany w maju, zatem jego wpłaty należy dokonać do 22 maja (20 maja przypada w sobotę).

Podatek dochodowy wykazywany w rocznej deklaracji PIT-4R opłaca pracodawca jako płatnik, za swojego pracownika (podatnika). Należy go obliczyć i pobrać z pensji pracownika. Wyliczony podatek jest częścią składową kwoty brutto wynagrodzenia pracownika. Stanowi ona w pełni koszt uzyskania przychodu w firmie.

Nieterminowa wpłata zaliczki na podatek za pracownika może spowodować konieczność naliczenia odsetek, które będą wymagane, jeśli ich kwota przekroczy 8,70 zł.

Wykazanie zaliczek okresowych w deklaracji PIT-4R

Płatnicy (pracodawcy) nie mają obowiązku okresowego wykazywania zaliczek w okresowych deklaracjach podatkowych. Pobrany od wynagrodzeń podatek wykazuje się w deklaracji rocznej PIT-4R, którą należy sporządzić i wysłać do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę firmy. Zeznanie to należy złożyć maksymalnie do 31 stycznia za rok poprzedni.

Wyliczenie zaliczki na PIT-4R w systemie płacowym

Ustalenie wysokości podatku za pracownika jest proste, gdy używa się specjalnego oprogramowania do rozliczania płac. Takie rozwiązanie oferuje system wFirma.pl. Zaliczkę na PIT-4R można obliczyć w dwóch kliknięciach. Po sporządzeniu list płac za pracowników wyliczenia podatku dokonuje się w zakładce START » PODATKI » PODATEK ZA PRACOWNIKA, gdzie wybrać należy opcję WYLICZ PODATEK.

Następnie pojawi się okno z wyborem miesiąca, za który wyliczona ma zostać zaliczka. Po wyborze odpowiedniego okresu pojawi się wpis z wyliczonym podatkiem.

Kwota PIT-4r do zapłaty

Wszystkie wyliczone w powyższy sposób zaliczki zostaną automatycznie wykazane w deklaracji PIT-4R, którą następnie można wysłać bezpośrednio do urzędu skarbowego dzięki integracji systemu wFirma.pl z bramką Ministerstwa Finansów.

Podsumowując pracodawca ma obowiązek opłacać za swojego pracownika zaliczki na podatek pobrane z wynagrodzenia. Obecnie każdy podatnik dokonuje wpłaty podatków na indywidualny mikrorachunek podatkowy. Tu należy jednak zaznaczyć, że zaliczki od wynagrodzeń pracowników podlegają wpłacie na mikrorachunek pracodawcy. #polecamy##banner-161389#

Question 11

Planuję otworzyć nową działalność w połowie stycznia 2024 roku. Nie przysługuje mi prawo do ulgi na start. Czy powinnam opłacić pełne, czy częściowe składki ZUS? Jak to obliczyć? Jaką należy wziąć podstawę do wyliczeń? Czy pomniejszeniu podlegają wszystkie składki ZUS? Czy są jeszcze inne sytuacje, które mogą skutkować prawem do opłacania częściowych składek ZUS?

Accepted Answer

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca, ma możliwość pomniejszenia składek proporcjonalnie, za dni, w które faktycznie prowadził działalność. Co ważne pomniejszeniu podlegają jedynie składki społeczne, czyli:

emerytalne (19,52%),
rentowe (8%),
dobrowolne chorobowe (2,45%),
wypadkowe (1,67%),
FP (o ile składki opłacana są od standardowej podstawy – 2,45%).

[alert-info]Pomniejszeniu mogą ulegać tylko składki na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna jest niepodzielna – przedsiębiorca zawsze jest zobowiązany opłacić ją w pełnej wysokości.[/alert-info]

Częściowe składki ZUS od preferencji

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, bądź któremu skończył się okres obowiązywania ulgi na start, najczęściej ma prawo do opłacania składek na preferencyjnych warunkach. Preferencyjne składki ZUS umożliwiają przedsiębiorcom opłacanie pomniejszonych składek za ubezpieczenia społeczne przez okres pełnych 24 miesięcy.#zobacztez#

Przykład 1.

Pan Krystian rozpoczynający prowadzenie działalności w terminie 20 maja 2023 roku, nie chce korzystać z ulgi na start tylko od razu korzystać z 2-letniej ulgi dla nowych firm, dokonał rejestracji w ZUS za pomocą odpowiednich deklaracji zgłoszeniowych (ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnej lub ZZA – zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego) w ciągu 7 dni kalendarzowych od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego. Pan Krystian ma prawo korzystać z preferencyjnych składek ZUS przez okres 24 miesięcy, w związku z czym, ulga obowiązywać go będzie do dnia 31 maja 2025 roku włącznie.

Podstawę wymiaru preferencyjnych składek opłacanych przez przedsiębiorców ZUS stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto za pracę. W roku 2024 podstawa ta wyniesie od stycznia 1 272,60 zł, a od lipca 1 290,00 zł (30% z minimalnego wynagrodzenia za pracę).

Częściowa zapłata składek ZUS w trakcie trwania okresu preferencji często związana jest z rozpoczęciem przez przedsiębiorcę prowadzenia działalności w trakcie miesiąca. Nie jest to jednak jedyna podstawa do obliczenia częściowych składek ZUS.

[alert-info]Podstawą do wyliczenia częściowych składek ZUS mogą być np.:

okresy zawieszenia działalności,
likwidacja działalności w trakcie miesiąca czy
okresy objęte zwolnieniem chorobowym przedsiębiorcy.[/alert-info]

Częściowe składki społeczne liczy się poprzez określenie pomniejszonej podstawy na ubezpieczenie społeczne oraz fundusz pracy. Standardową podstawę na ubezpieczenia należy podzielić przez ilość dni występujących w danym miesiącu. Następnie uzyskaną podstawę dzienną należy pomnożyć przez ilość dni, w których prowadzona była działalność gospodarcza z uwzględnieniem dni wolnych oraz świąt.

Po wyliczeniu nowej podstawy składek za dany miesiąc będzie można wyliczyć częściowe składki ZUS.

Przykład 2.

Rozpoczęcie działalności gospodarczej 13 stycznia 2024 r. z prawem do opłacania preferencyjnych składek ZUS.

1 272,60 zł : 31 dni (ilość dni w styczniu) = 41,0516129032 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

41,0516129032 zł x 19 dni (ilość dni prowadzonej działalności) = 779,98 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Częściowe składki ZUS od standardowej podstawy

Może zdarzyć się tak, że przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą, a mimo to nie ma prawa do skorzystania z preferencyjnych składek ZUS. W takim przypadku podstawę do naliczenia standardowych składek ZUS stanowi prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pracę (w 2024 r. – 7 824 zł), a dokładnie 60% tego wynagrodzenia. W roku 2024 podstawa ta wyniesie 4 694,40 zł((7 824 zł) x 60% = 4 694,40 zł).

Przykład 3.

Zawieszenie działalności gospodarczej 19 stycznia 2024 r. przy opłacaniu składek ZUS od standardowej podstawy.

4 694,40 zł : 31 dni = 151,4322580645 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych (bez zaokrąglenia)

151,4322580645 zł x 19 dni = 2 877,21 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.#banner-159256#

Częściowe składki ZUS od ulgi mały ZUS

Na ten moment przedsiębiorcy spełniający określone warunki mają możliwość korzystać z małego ZUS plus – składek od dochodu. Ulga ta zastąpiła ulgę "składki od przychodu" a zasady przystąpienia do niej są odczuwalnie mniej rygorystyczne.

Do małego ZUS plus przedsiębiorca może zgłosić się do 31 stycznia danego roku, gdy zachowuje ciągłość prowadzenia działalności gospodarczej. Przystąpić do małego ZUS plus może również osoba, której przywilej korzystania z 2-letniej ulgi dla nowych firm dobiegł końca, niezależnie od tego, kiedy doszło do zakończenia okresu preferencji. Prawo do małego ZUS plus mają również przedsiębiorcy, którzy w roku poprzednim zawiesili lub zamknęli działalność gospodarczą, po czym w roku bieżącym decydują się na wznowienia funkcjonowania firmy. Warunek dodatkowy, jaki muszą w tej sytuacji spełnić przedsiębiorcy, to obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej w roku poprzednim przez co najmniej okres 60 dni.

Przykład 4.

Przedsiębiorca w roku 2023 prowadził swoją działalność gospodarczą przez okres 9 pełnych miesięcy, po czym zdecydował się ją zawiesić. Dnia 10 stycznia 2024 r. przedsiębiorca planuje wznowić swoją działalność. Jego dochód za rok 2023 wyniósł w sumie 20 000 zł. W związku z tym spełnia warunki do przystąpienia do ulgi składki od dochodu, a podstawa składek za pełne miesiące będzie wynosi 1 272,40 zł

1 272,60 zł : 31 dni (stycznia) = 41,0516129032 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych (bez zaokrąglenia)

41,0516129032 zł x 21 dni = 862,08 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Składka zdrowotna

Składka zdrowotna jako jedyna płacona jest w całości i bez względu na to, czy przedsiębiorca ma prawo do składek preferencyjnych, czy nie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne od 2022 rou zależy od formy opodatkowania. Więcej na jej temat zdrowotnej: Polski Ład – składka zdrowotna osób prowadzących działalność

System pomoże wyliczyć składki

System wFirma.pl dzięki opcji "częściowe składki", widoczna przy dodawaniu deklaracji ZUS DRA START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ obliczy automatycznie częściowe składki.

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności w trakcie miesiąca ma prawo do obniżenia wysokości opłacanych składek za ubezpieczenia społeczne. W zależności od tego, jakie składki ZUS przedsiębiorca jest zobowiązany opłacać (zwykły ZUS, preferencyjne składki lub składki od dochodu), tyle proporcjonalnie wyniosą go częściowe składki ZUS.

#polecamy##banner-159259#

Question 12

Nasz pracownik we wrześniu przebywał na dwutygodniowym zwolnieniu lekarskim. W trakcie tego zwolnienia doszło do przekroczenia limitu 33 dni wynagrodzenia chorobowego, w związku z czym za drugi tydzień nieobecności zasiłek chorobowy wypłaca ZUS. Pod koniec drugiego tygodnia nieobecności pracownika na ZUS PUE wpłynęło kolejne zwolnienie lekarskie, tym razem była to opieka nad dzieckiem, ponieważ w tym czasie żona pracownika przebywała w szpitalu w związku z porodem drugiego dziecka. Jak rozliczyć taką sytuację?

Accepted Answer

Każda osoba ubezpieczona, która podlega ubezpieczeniu chorobowemu (dobrowolnie lub obowiązkowo), ma prawo do świadczeń za czas niezdolności do pracy udokumentowanych zwolnieniem lekarskim. Przypomnijmy, że pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do wynagrodzenia chorobowego wypłacanego przez pracodawcę przez pierwsze 33 dni choroby w trakcie roku lub 14, jeśli jest powyżej 55. roku życia. Po przekroczeniu tego limitu za okres niezdolności do pracy pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

#zobacztez#

Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?

Podstawę prawną wypłacania zasiłku opiekuńczego stanowi rozdział 7. ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, czyli tzw. ustawa zasiłkowa. Zasiłek opiekuńczy to świadczenie finansowane przez ZUS w sytuacjach konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, który wymaga opieki.

[alert-info]Zasiłek opiekuńczy nie zostanie przyznany, jeśli są inni członkowie rodziny, którzy mogą sprawować opiekę nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny.[/alert-info]

#banner-150181#

Zasiłek opiekuńczy przysługuje w przypadku, kiedy osoba ubezpieczona musi sprawować opiekę nad:

zdrowym dzieckiem, które ma mniej niż 8 lat, ponieważ:

niespodziewanie zamknięto żłobek, klub dziecięcy, przedszkole albo szkołę dziecka (na przykład z powodu awarii);
zachorowała niania, która podpisała umowę uaktywniającą, albo zachorował dzienny opiekun dziecka;
inspektor sanitarny podejrzewa, że dziecko jest nosicielem choroby zakaźnej i wydał decyzję o izolacji dziecka;
małżonek lub rodzic dziecka, który do tej pory zajmował się dzieckiem, jest chory lub przebywa w szpitalu;
matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem;
dzieckiem niepełnosprawnym*, które ma mniej niż 18 lat, ponieważ:

małżonek lub rodzic dziecka, który do tej pory zajmował się dzieckiem, jest chory lub przebywa w szpitalu;
matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem.

*Dziecko niepełnosprawne to dziecko, które posiada:

orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności
albo orzeczenie o niepełnosprawności łącznie z poniższymi wskazaniami:

konieczności stałej lub długotrwałej opieki bądź pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji;
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w jego leczeniu, rehabilitacji i edukacji.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje również w sytuacji, kiedy potrzebna jest opieka nad:

chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które nie ukończyło 18 lat;
chorym dzieckiem;
innym niż dziecko chorym członkiem rodziny.

#banner-150175#

Zasady wypłacania zasiłku opiekuńczego

Zasiłek opiekuńczy w przeciwieństwo do zasiłku chorobowego przysługuje osobom ubezpieczonym bez okresu wyczekiwania, czyli od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i pierwszego dnia wskazanego w zwolnieniu lekarskiem.

Świadczenie to również jest ograniczone czasowo, a limit dni zasiłkowych w przypadku zasiłku opiekuńczego wynosi:

Nie dłużej niż 60 dni w roku kalendarzowym – jeśli opiekujesz się dzieckiem w wieku do 8 lat.
Nie dłużej niż 30 dni w roku kalendarzowym – jeśli opiekujesz się dzieckiem niepełnosprawnym w wieku od 8 do 18 lat.

[alert-info]Limit dni zasiłku opiekuńczego nie wchodzi od limitu zasiłku chorobowego![/alert-info]

Opieka nad dzieckiem podczas zasiłku chorobowego – czy to możliwe?

Przepisy regulujące przyznawanie i wypłacanie zasiłków nie przewidują sytuacji zbiegu zasiłków. Co jednak w sytuacji, kiedy – tak jak w przypadku czytelnika – zwolnienia lekarskie i tym samym okresy zasiłku nachodzą na siebie? W takim przypadku zwolnienie lekarskie dotyczące zasiłku chorobowego pracownika powinno zostać rozliczone w całości za cały okres jego trwania. Po pierwsze dlatego, że tak wynika z przepisów prawa, a drugim z powodów takiego stanu rzeczy jest założenie, że podczas przebywania na zwolnieniu chorobowym osoba powinna poddać się rekonwalescencji i realizować zwolnienie lekarskie zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli mieć czas na odpoczynek i powrót do zdrowia. Jest to sprzeczne z tym, aby w tym samym czasie opiekować się dzieckiem. Jeśli osoba chora może opiekować się dzieckiem i chce z tego tytułu pobierać zasiłek opiekuńczy, to musiałaby skrócić okres zwolnienia lekarskiego. Jednak aby tego dokonać, należałoby udać się ponownie do lekarza, który może stwierdzić skrócenie tego zwolnienia.

Przykład 1.

Pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim w okresie od 18.09.2023 do 1.10.2023 roku. Od 27.09.2023 pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego (po wykorzystaniu limitu wynagrodzenia chorobowego w trakcie całego roku). Z kolei 02.10.2023 roku pracownik otrzymuje kolejne zwolnienie lekarskie na okres tygodnia (02.10.2023 – 07.10.2023) na opiekę nad dzieckiem. W takiej sytuacji pracodawca powinien rozliczyć nieobecność pracownika jako zasiłek chorobowy z końca trwania zwolnienia lekarskiego, tzn. do 1.10.2022, natomiast od 2.10.2022 powinien zostać naliczony zasiłek opiekuńczy.

[alert-info]Jeśli podczas kontroli pracownika na zwolnieniu lekarskim stwierdzono, że osoba w tym czasie samodzielnie opiekuje się dzieckiem (działanie zaplanowane i zamierzone), to świadczenie chorobowe może zostać zakwestionowane.[/alert-info]

Podsumowując, dopiero po zakończeniu zwolnienia lekarskiego pracownik może przejść na zasiłek opiekuńczy związany z opieką nad dzieckiem. Wynika to z faktu, że przepisy zasiłkowe nie przewidują możliwości zbiegu prawa do jakichkolwiek świadczeń chorobowych #polecamy#

#banner-150178#

Question 13

Aktualnie pracuję na etacie i prowadzę działalność gospodarczą. Z tytułu prowadzonej działalności opłacam tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż otrzymuję wynagrodzenie wyższe od minimalnego. Złożyłem jednak wypowiedzenie i będę pracował do 14 października 2023 roku. W jaki sposób zgłosić to do ZUS-u? Ile wynoszą składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę?

Accepted Answer

Jeżeli przedsiębiorca nie będzie posiadał tytułu do objęcia ubezpieczeniami innego niż działalność gospodarcza, wówczas po zakończeniu umowy o pracę powinien zgłosić się do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

Ile wynoszą składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę?

Po zakończeniu umowy o pracę przedsiębiorca powinien zostać objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia działalności. W tym przypadku może skorzystać z następujących wariantów:

preferencja w opłacaniu składek, czyli opłacanie składek od podstawy stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Do tej ulgi może przystąpić pod warunkiem, że nie minęły jeszcze 24 pełne miesiące od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej lub nie upłynęły 2 lata od dnia zakończenia ulgi na start (czyli po rozpoczęciu działalności nastąpiło zgłoszenie do ZUS-u z kodem 05 40);
mały ZUS, gdzie przedsiębiorca ma prawo do opłacania składek naliczonych od podstawy ustalonej w głównej mierze od dochodu. Podstawowym warunkiem skorzystania z tej opcji jest prowadzenie działalności przez co najmniej 60 dni i nieprzekroczenie przychodu w rozumieniu podatku dochodowego w kwocie 120 tys. zł. Parametry te odnoszą się do roku poprzedniego. Z ulgi tej można korzystać przez 36 miesięcy z kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności;
duży ZUS, gdzie składki opłaca się od wysokości 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok kalendarzowy. Z tego wariantu zwykle korzysta się, jeśli nie posiada się prawa do wymienionych wyżej ulg.

[alert-info]W przeciwieństwie do preferencji do małego ZUS-u można przystąpić w trakcie roku tylko w określonych przypadkach, takich jak odwieszenie działalności (gdy była zawieszona na dzień 1 stycznia) i zakończenie korzystania z preferencji. Obecnie trwają pracę rządu nad zmianami w tym zakresie.[/alert-info]#zobacztez#

Przykład 1.

Pan Adam prowadzi działalność od 1 lutego 2022 roku. W maju 2023 roku rozwiązał umowę z pracodawcą. Początkowo był zgłoszony do ZUS-u z kodem 05 70. W związku z tym, że nie minęło jeszcze 2 lata od dnia rozpoczęcia działalności, to przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek do końca stycznia 2024 roku.

Przykład 2.

Pani Antonina prowadzi działalność gospodarczą od 2014 roku. Obecnie jest zatrudniona na podstawie stosunku pracy, który ulega zakończeniu 30 września 2023 roku. W 2022 roku jej przychód nie przekroczył 120 tys. zł, a firma była aktywna dłużej niż 60 dni. W roku zakończenia umowy o pracę pani Antonina była zgłoszona do ZUS-u z kodem 05 10 (duży ZUS). Mimo że spełnia warunki do użytkowania małego ZUS-u, to w związku z tym, że nie dokonała z początkiem roku zgłoszenia z kodem 05 90, nie może skorzystać z tej ulgi i do końca roku powinna opłacać składki od podstawy dużego ZUS-u. Z małego ZUS-u będzie mogła skorzystać od stycznia 2024 roku, o ile spełni wspomniane warunki.

Gdyby pani Antonina zgłosiła się w styczniu 2023 roku do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 90, wówczas po zakończeniu umowy mogłaby przystąpić do małego ZUS-u.

Przerejestrowanie przedsiębiorcy w ZUS-ie krok po kroku

Rozwiązanie umowy o pracę rodzi dla przedsiębiorcy obowiązek sporządzenia deklaracji zgłoszeniowych dotyczących wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego oraz przystąpienia do ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu, natomiast ubezpieczeniem chorobowym może zostać objęty na zasadach dobrowolności (ważne, żeby oznaczyć ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne w odpowiednich miejscach deklaracji).

Przerejestrowania trzeba dokonać na dokumentach:

ZUS ZWUA (wyrejestrowanie), gdzie jako datę ustania ubezpieczeń podaje się dzień następny po dniu zakończenia stosunku pracy, jako kod przyczyny wyrejestrowania wpisuje się 600 – inna przyczyna wyrejestrowania;
ZUS ZUA (zgłoszenie), na którym jako datę przystąpienia do ubezpieczeń należy podać dzień następny po dniu zakończenia stosunku pracy (taki sam jak data wyrejestrowania na ZUS ZWUA).

Deklaracje te trzeba przekazać do ZUS-u w ciągu 7 dni od dnia powstania zmiany.

Przykład 3.

Pan Roman zakończył umowę o pracę 3 sierpnia 2023 roku. Powinien dokonać wyrejestrowania z ubezpieczenia i zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z dniem 4 sierpnia 2023 roku. Deklarację ZUS ZWUA i ZUS ZUA należy wysłać do ZUS-u maksymalnie 11 sierpnia.

#banner-146674#

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę w deklaracji rozliczeniowej

W zależności od tego, czy zatrudnienie ustało w trakcie miesiąca, czy z ostatnim dniem, konieczne jest odpowiednie naliczenie składek na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy (FP). Składkę na FP powinien płacić przedsiębiorca, który nie ukończył 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) oraz jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest równa co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu obowiązującemu w danym roku kalendarzowym.

Przykład 4.

Po zakończeniu umowy o pracę pani Ewa zgłosiła się do małego ZUS-u. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustalona od dochodu wynosiła mniej niż minimalna krajowa. W związku z tym pani Ewa jest zwolniona z opłacania składki na FP.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę w ostatnim dniu miesiąca będą proste do ustalenia. Wtedy bowiem powinny zostać określone w wysokości za cały miesiąc kalendarzowy. W przypadku zakończenia pracy w trakcie miesiąca konieczne jest obliczenie proporcjonalnej podstawy, a dokonuje się tego w następujący sposób: podstawę należną za cały miesiąc dzielimy przez liczbę dni kalendarzowych, a wynik mnożymy przez liczbę dni kalendarzowych podlegania ubezpieczeniom społecznym w danym miesiącu (z uwzględnieniem sobót, niedziel oraz świąt).[alert-info]W sytuacji gdy podstawa jest obliczona proporcjonalnie i jest ona niższa od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, ale przedsiębiorca w pełnych miesiącach pracy jest zobowiązany do naliczenia ich od podstawy wyższej niż płaca minimalna, wówczas konieczne jest obliczenie składki na FP.[/alert-info]

Przykład 5.

Przedsiębiorca zakończył umowę o pracę 14 września 2023 roku. Od 15 września zgłosił się do ubezpieczeń społecznych, w tym dobrowolnego chorobowego; nie korzysta z ulg, więc zobowiązany jest przystąpić do dużego ZUS-u, którego podstawa w 2023 roku wynosi 4 161,00 zł. Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę we wrześniu zostaną ustalone od podstawy: 4 161,00 zł / 31 dni x 17 dni = 2 281,84 zł.

W tym przypadku przedsiębiorca powinien opłacić również składki na FP.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę – rozliczenie w systemie wFirma.pl

W systemie wFirma.pl możliwe jest dokonanie wszystkich niezbędnych formalności związanych z zakończeniem umowy o pracę przez przedsiębiorcę. W pierwszej kolejności konieczne jest sporządzenie deklaracji ZUS ZWUA i ZUS ZUA poprzez START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » ZUS ZWUA / ZUS ZUA.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę deklaracje zgłoszeniowe

Po wygenerowaniu deklaracji za okres, w którym przedsiębiorca podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, konieczna będzie zmiana schematu opłacania składek w systemie, której dokonuje się w USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE. W schemacie składek należy wybrać opcję: DUŻY ZUS, 2-LETNI PREFERNCYJNY ZUS(jeżeli przedsiębiorca ma prawo do opłacania preferencyjnych składek) lub MAŁY ZUS PLUS (gdy ma prawo do małego ZUS-u).

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę schemat

Jeżeli przedsiębiorca zakończył umowę o pracę w trakcie miesiąca, wówczas w deklaracji ZUS DRA generowanej w START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ po otwarciu się okna z wyborem okresu należy przejść do zakładki ZAAWANSOWANE zaznaczyć opcję „Częściowe składki” w celu proporcjonalnego naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne. W okienku Częściowe składki trzeba wprowadzić liczbę dni prowadzenia działalności w danym miesiącu (z uwzględnieniem sobót, niedziel oraz świąt) od momentu zakończenia umowy o pracę, czyli dni, w czasie których przedsiębiorca podlega już pod pełne oskładkowanie.

Ustanie tytułu do ubezpieczeń społecznych, jakim jest zatrudnienie na etat, przynosi osobie prowadzącej działalność kilka dodatkowych obowiązków. Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę należy naliczyć na specjalnych zasadach, dlatego warto skorzystać z narzędzi, które maksymalnie upraszczają ten proces.#polecamy##banner-146680#

Question 14

Od kilku miesięcy zatrudniam dwie osoby na umowy zlecenia ze stałym wynagrodzeniem miesięcznym. Pierwszy ze zleceniobiorców przystąpił do ubezpieczenia chorobowego, drugi zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu. W styczniu obaj przebywali 5 dni na zwolnieniach lekarskich, które są dostępne na PUE. Jak w tej sytuacji należy obliczyć wynagrodzenie za niepełny miesiąc umowy? Jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby?

Accepted Answer

Zdarza się, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia zachoruje i wtedy należy rozważyć, czy i w jaki sposób pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy. Czy należy wypłacić mu wynagrodzenie za czas, w jakim nie pracował? Odpowiedź poniżej.

Czym jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną i jedną z najpopularniejszych form zatrudnienia. Oznacza to, że przy jej zawieraniu, wykonywaniu, rozwiązywaniu czy rozstrzyganiu wszelkich sporów zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Umowa zlecenie to zobowiązanie zleceniobiorcy do wykonania określonej czynności dla innego podmiotu – zleceniodawcy, na warunkach które zostały określone w umowie.

Zatrudniając zleceniobiorcę, powinno się pamiętać, iż w przypadku takiej umowy istnieje obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS-u, jedynie składka zdrowotna jest tu dobrowolna. Zleceniodawca zwolniony jest z odprowadzania składek społecznych za zleceniobiorcę, gdy zleceniobiorca posiada inne tytuły do ubezpieczenia, których kwota jest równa lub wyższa niż minimalna krajowa.[alert-info]W przypadku umowy zlecenia ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.[/alert-info]#zobacztez#

Wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby

Umowy zlecenia nie podlegają regulacjom Kodeksu pracy, czyli w stosunku do osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia nie ma zastosowania rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy. Przepisy prawa nie regulują wprost sposobu zmniejszenia wynagrodzenia zleceniobiorców. Strony stosunku cywilnoprawnego mają pełną swobodę w kształtowaniu związanych z tym zagadnieniem postanowień. Dlatego informacja, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby, powinna zostać uregulowana w samej treści umowy.

W przypadku gdy w treści umowy zlecenia nie ma zapisów, które określałyby, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w razie choroby, wówczas przyjmuje się, że wynagrodzenie może być zredukowane tylko wtedy, gdy zatrudniona osoba nie wykonała w pełni zleconych prac z powodu nieobecności chorobowej. Zatem jeśli mimo choroby zleceniobiorca zrealizował zlecenie w całości, brak jest podstaw do redukowania zapłaty za pracę, czyli otrzymuje on wynagrodzenie w pełnej wysokości.

Jeżeli zlecenie nie zostało wykonane w całości, wówczas – z uwagi na fakt braku przepisów prawnych określających metodę zmniejszenia wynagrodzenia za dni chorobowe w przypadku umów ze stałą miesięczną kwotą – pozostaje to w decyzji zleceniodawcy.[alert-info]Jeżeli mimo choroby zleceniobiorca zrealizował zlecenie w całości, nie należy obniżać mu zapłaty.[/alert-info]

Natomiast zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego zleceniobiorcy nie powinno mieć wpływu na takie wyliczenie. Zleceniodawca może przykładowo:

podzielić kwotę wynagrodzenia przez liczbę dni kalendarzowych w danym miesiącu i pomnożyć otrzymany wynik przez liczbę dni, w których wykonywane było zlecenie w tym miesiącu;
podzielić kwotę miesięcznego wynagrodzenia przez liczbę godzin, w jakich miało być wykonywane zlecenie, i pomnożyć otrzymany wynik przez liczbę godzin wykonywania zlecenia w danym miesiącu;
ustalić procent realizacji zlecenia w danym miesiącu i przemnożyć wyznaczoną stawkę procentową przez wynagrodzenie miesięczne.

Podczas tych wyliczeń należy pamiętać, że w przypadku umów zleceń obowiązuje minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców, która w 2023 roku od lipca wynosi 23,50 zł. Zapłata za pracę po podzieleniu przez liczbę wypracowanych w miesiącu godzin nie może być niższa od 23,50 zł. W przeciwnym wypadku należy wypłacić wyrównanie do tej kwoty.

#banner-145306#

Przykład 1.

Pan Mateusz zatrudniony jest na umowę zlecenie gwarantującą stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 4000 zł brutto. W sierpniu wskutek choroby zrealizował w czasie 100 godzin 90% przewidzianych na ten miesiąc prac i przebywał 5 dni na zwolnieniu chorobowym. A zatem jego wynagrodzenie powinno wynieść 3600 zł brutto (4000 zł x 90%). Uzyskana kwota w przeliczeniu na godzinę jest wyższa od godzinowej stawki minimalnej obowiązującej w 2023 roku, tj. 3600 zł : 100 godzin = 36 zł; (36 zł > 23,50 zł.)

Przykład 2.

Pan Karol pracuje na podstawie umowy zlecenia ze stawką miesięczną wynoszącą 2000 zł. Zgodnie z umową w sierpniu miał do przepracowania 60 godzin, jednak w związku z 5-dniowym zwolnieniem lekarskim przepracował jedynie 50 godzin. Zleceniodawca wyliczył jego wynagrodzenie w następujący sposób:

2 000 zł : 60 godzin = 33,33 zł

33,33 zł x 5 godzin = 1666,67 zł.

Godzinowa kwota w tym przypadku jest wyższa od minimalnej stawki godzinowej.

Przykład 3.

Pan Jan ma zawartą umowę zlecenie przewidującą wynagrodzenie określone w stałej miesięcznej kwocie na poziomie 3 000 zł brutto. W sierpniu:

przepracował w sumie 26 dni (60 godzin);
chorował przez 5 dni.

Zleceniodawca postanowił zmniejszyć wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby w następujący sposób:

3 000 zł : 31 dni = 96,77 zł;

96,77 zł x 26 dni = 2 516,02 zł.

Kwota ta w przeliczeniu na godzinę jest wyższa od godzinowej stawki minimalnej obowiązującej w 2023 roku: 2516,02 zł : 60 godzin = 41,96 zł (41,93 zł > 23,50 zł).

Zleceniobiorcy przebywający na zwolnieniu lekarskim, którzy są zgłoszeni do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, otrzymają za ten czas zasiłek chorobowy. Może się jednak zdarzyć, że zleceniobiorca nie przystąpił dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego albo stał się niezdolny do pracy w tzw. okresie wyczekiwania. W takiej sytuacji może on uzyskać zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA i przedstawić je płatnikowi składek, ale za ten okres nie nabędzie prawa do zasiłku chorobowego.

Decyzja, jak pomniejszać wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby, w większości sytuacji należy do zleceniodawcy. Trzeba jednak pamiętać, że konieczne jest, aby zapłata za pracę po podzieleniu przez liczbę wypracowanych w miesiącu godzin nie była niższa od minimalnej stawki godzinowej obowiązującej w danym roku.#polecamy##banner-145312#

Question 15

Czy jeżeli rozliczam się na jednym formularzu rocznym PIT-36 za 2022 rok zarówno z tytułu dochodów uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej, jak i ze stosunku pracy w pełni podlegającego opodatkowaniu, to mogę ująć na deklaracji również składki ZUS (społeczne i zdrowotne) z PIT-11 otrzymanego od pracodawcy? Wspomnę, że składki społeczne opłacam wyłącznie w ramach stosunku pracy.

Accepted Answer

Na skutek Polskiego Ładu, od rozliczenia za 2022 rok w przypadku przychodów opodatkowanych skalą podatkową nie ma możliwości odliczenia składek opłaconych na ubezpieczenie zdrowotne. Składek na ubezpieczenie zdrowotnej zarówno z działalności jak i ze stosunku pracy nie wykazuje się zatem w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 rok.

Natomiast, w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu umowy o pracę przysługuje ich odliczenie w zeznaniu rocznym, pod warunkiem że zgodnie z art. 26 ust. 1 lit. b) ustawy o PIT dochód w ramach stosunku pracy, który stanowił podstawę ich obliczenia nie korzystał ze zwolnienia z podatku.

Składki społeczne, które wykazane zostały w otrzymanym PIT-11 w poz. 95 lub 96 należy wprowadzić w zeznaniu rocznym PIT-36 w części F. w poz. 220 (jeśli występuje się w zeznaniu jako podatnik) lub w poz. 221 (jeśli występuje się w zeznaniu jako małżonek).

Jak wygenerować zeznanie roczne PIT-36 w systemie wFirma.pl?

W celu przygotowania zeznania rocznego z działalności gospodarczej należy przejść do zakładki START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ a następnie wybrać formularz: Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36).

składki zus

W olejnym kroku należy wskazać rok i cel złożenia zeznania: ZŁOŻENIE DEKLARACJI.

składki zus

Wspomnienie składki społeczne z otrzymanego PIT-11 wykazuje się w poz. 220 lub 221 (w zależności od tego czy w zeznaniu występuje się jako podatnik czy małżonek).

#polecamy#

Zdaniem eksperta

Rozwiązanie umowy w trakcie ciąży a prawa pracownicy

Zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew

Jak liczyć dni zwolnienia lekarskiego w razie choroby pracownika?

Składka zdrowotna bez dopłaty na ryczałcie ewidencjonowanym

Okazjonalna praca zdalna w 2024 r. – zasady jej udzielania

Minimalna roczna składka zdrowotna a założenie firmy w trakcie roku

Preferencyjne składki ZUS – koniec okresu ulgi

Deklaracja PIT-11 dla małoletniego pracownika

Zerowy PIT-11 dla pracownika - jak powinien się zachować pracodawca?

Obowiązek opłacania zaliczek na PIT-4R za zatrudnionego pracownika w 2024 roku

Częściowe składki ZUS a rozpoczęcie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca

Opieka nad dzieckiem w czasie zwolnienia lekarskiego opiekuna

Etat i działalność - składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę

Jak wyliczyć wynagrodzenie zleceniobiorcy w przypadku choroby?

Rozliczenie roczne dochodu uzyskanego z etatu i działalności a składki ZUS

Artykuły

Wzory