Question 1

15 stycznia 2021 roku mój pracownik otrzymał aneks ze zmianą wymiaru czasu pracy z połowy etatu na pełny. 24 stycznia 2021 roku pracownik dostarczył mi zwolnienie lekarskie. Jak kształtuje się podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu?

Accepted Answer

Podstawa wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłku chorobowego z ubezpieczenia społecznego to przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jednakże od tej zasady istnieje kilka wyjątków.

Jak ustalić podstawę wynagrodzenia chorobowego?

Jak już wspomniano wyżej, podstawą wymiaru świadczeń chorobowych jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc choroby pracownika. Od tej kwoty konieczne jest odjęcie składek społecznych pobieranych z pensji przez ubezpieczonego w wysokości 13,71% (emerytalne 9,76%, rentowe 1,5%, chorobowe 2,45%). Osoby zatrudnione w danej firmie krócej niż rok również mogą otrzymać wynagrodzenie chorobowe czy zasiłek. Wtedy do wyliczenia podstawy przyjmuje się przychód osiągnięty za pełne miesiące kalendarzowe poprzedzające miesiąc wystąpienia niezdolności do pracy. Co ważne, jeśli pracę rozpoczęto w trakcie miesiąca, wówczas miesiąc ten się pomija.#zobacztez#

Przykład 1.

Pan Robert jest zatrudniony u danego pracodawcy od 7 marca 2020 roku. Otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 4000 zł oraz od czerwca dodatek za dyżur w wysokości 500 zł. Od 7 do 19 stycznia 2021 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim. Jak zostanie ustalone wynagrodzenie chorobowe?

Do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego przyjąć należy miesiące od kwietnia do maja według stawki 4000 zł (marzec pomijamy, gdyż pracę rozpoczęto w trakcie tego miesiąca), a także od czerwca do grudnia według stawki 4500 zł.

4000,00 zł × 2 miesiące + 4500,00 zł × 7 miesięcy = 39 500,00 zł

39 500,00 zł / 9 miesięcy = 4388,89 zł

4388,89 zł − (13,71% × 4388,89) = 3787,17 zł

Wynagrodzenie chorobowe za 13 dni zwolnienia lekarskiego obliczamy następująco:

3787,17 zł / 30 dni × 80% = 101,00 zł

101,00 zł × 13 dni = 1313,00 zł.

Pan Robert otrzyma wynagrodzenie chorobowe za styczeń w wysokości 1313 zł.

Co ważne, za pełny miesiąc kalendarzowy uważa się miesiąc, w którym:

nie wystąpiły nieobecności lub wystąpiły takie nieobecności, które są traktowane na równi z dniami pracy, czyli: inne niż urlopy wypoczynkowe, okolicznościowe, nieobecność usprawiedliwiona płatna, dni wolne na poszukiwanie pracy czy dni wolne przysługujące z tytułu opieki nad dzieckiem (art. 188 Kodeksu pracy);
wystąpiły nieobecności inne niż wyżej wymienione, ale pracownik przepracował więcej niż połowę czasu pracy, jaki miał do przepracowania w danym okresie kalendarzowym.

W sytuacji gdy pracownik przepracuje mniej niż połowę miesiąca z innego powodu niż podane powyżej, wówczas miesiąc ten powinien zostać wyłączony z wyliczeń. Natomiast jeśli dana osoba będzie świadczyła pracę przez co najmniej połowę miesiąca, wtedy wynagrodzenie przyjmowane do ustalenia podstawy chorobowego podlega wyrównaniu do takiej wysokości, jaką pracownik otrzymałby, pracując przez cały miesiąc. Istnieje jeden wyjątek od tej reguły – jeśli nieprzepracowanie pełnego miesiąca było spowodowane nieobecnością nieusprawidliwioną, to do wyliczenia przyjmuje się przychód faktycznie osiągnięty (nie stosuje się wyrównania).

Przykład 2.

W lutym 2021 roku pani Adela otrzymała zwolnienie na 19 dni oraz kontynuowała je w marcu przez 13 dni. Ponownie zachorowała we wrześniu 2021 roku Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie zostanie przyjęty luty z powodu przepracowania mniej niż 50% czasu pracy, a wynagrodzenie za marzec zostanie uwzględnione w wyliczeniach w wysokości takiej, jaką pracownik osiągnąłby w przypadku przepracowania całego miesiąca.

Warto tu również wspomnieć o jeszcze jednej zasadzie. Jeżeli pomiędzy kolejnymi nieobecnościami, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek, nie wystąpiła co najmniej 3-miesięczna przerwa, podstawy wymiaru świadczenia nie ustala się na nowo – przyjmuje się wysokość taką, jaką obliczono przy poprzedniej nieobecności. Co istotne, chodzi tu o trzy pełne miesiące kalendarzowe.

Przykład 3.

Pani Zofia od 5 do 20 października 2020 roku sprawowała opiekę nad chorym synem (otrzymała zasiłek opiekuńczy). 24 stycznia 2021 roku rozchorowała się i otrzymała zwolnienie lekarskie do końca miesiąca. Podstawa nie została ustalona na nowo, a przyjęta była z poprzedniej nieobecności zasiłkowej. Po przepracowaniu dwóch pełnych miesięcy pracownica ponownie otrzymała L4. Podstawa była taka sama jak przy sprawowaniu opieki w październiku 2020 roku.

#banner-56679#

Podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu

W razie zmiany wymiaru czasu pracy należy kierować się innymi zasadami. Wtedy bowiem nie znajduje zastosowania metoda ustalania przeciętnego wynagrodzenia z miesięcy poprzedzających miesiąc choroby. Podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu zawsze ustalana jest na nowo, tj. według nowej stawki wynagrodzenia.

Przykład 4.

Pan Przemysław pracuje na ½ etatu w zakładzie mechanicznym. W związku z dużym popytem na usługi tej firmy pracodawca 1 kwietnia wręczył mu aneks, w którym zaproponował pełny wymiar czasu pracy, co wiązało się również z podwyżką wynagrodzenia do 5000 zł. W maju pracownik zachorował. Podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu to 5000 zł – 13,71% = 4314,50 zł.

Nie ma tu znaczenia, czy zwiększono wymiar czasu pracy, czy też go obniżono. Istotny jest sam fakt zmiany etatu.[alert-info]Odmienne zasady obowiązują u pracowników, którym obniżono etat lub zmieniono warunki na mniej korzystne na podstawie ustawy o COVID, zostało to szczegółowo opisane w artykule: Przeliczenie podstawy zasiłku po zmianie etatu z powodu koronawirusa.[/alert-info]

Zmiana wysokości pensji pracownika

Sama podwyżka lub obniżenie wynagrodzenia nie mają wpływu na ustalanie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych. Wtedy wyliczenia dokonuje się na zasadach ogólnych. Wyłącznie w przypadku, gdyby ze zmianą wysokości pensji szła zmiana wymiaru czasu pracy, stosuje się zasady opisane w poprzednim akapicie.

Oznacza to, że w razie choroby pracownika w miesiącu otrzymania podwyżki podstawa wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku nie będzie wyższa. Przy zmianie wynagrodzenia w trakcie miesiąca w podstawie należy uwzględnić pensję, jaką zatrudniony otrzymał za ten miesiąc.

Przykład 5.

Pan Zbigniew podpisał umowę na okres próbny od 2 maja do 31 lipca 2021 roku za wynagrodzeniem 3500 zł. Od 1 sierpnia pracownik otrzymał podwyżkę i od tej pory jego pensja wynosiła 4000 zł. Od 11 do 28 sierpnia pan Zbigniew przebywał w szpitalu. Przy wyliczaniu podstawy należy ująć czerwiec i lipiec. Przeciętne wynagrodzenie z dwóch miesięcy wynosi 3500 zł. Po pomniejszeniu go o 13,71% składek społecznych otrzymamy podstawę w wysokości 3020,15 zł.

Podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu – podsumowanie

Obliczenie wymiaru świadczeń chorobowych nie jest prostym zadaniem – należy tu mieć na uwadze wiele zmiennych czynników. Warto jednak pamiętać, że podstawa wynagrodzenia chorobowego po zmianie etatu zawsze będzie ustalana na nowo według nowej stawki wynagrodzenia.#polecamy##banner-56664#

Question 2

Czy jeżeli rozliczam się na jednym formularzu rocznym PIT-36 za 2020 rok zarówno z tytułu dochodów uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej, jak i ze stosunku pracy, to mogę ująć na deklaracji również składki ZUS (społeczne i zdrowotne) z PIT-11?

Accepted Answer

Tak, w polu 262 deklaracji PIT-36 (28) podaje się sumę:

opłaconej w 2020 roku składki zdrowotnej podlegającej odliczeniu od podatku opłacanej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (odliczeniu podlega część składki 7,75% podstawy wymiaru a nie całe odprowadzane do ZUS 9% podstawy wymiaru),
składki zdrowotnej opłaconej w 2020 roku z tytułu pozostawania w stosunku pracy wykazanej na PIT-11. Jest tam już wykazana kwota składek zdrowotnych podlegająca odliczeniu i nie trzeba jej pomniejszać.

Należy również pamiętać, iż przedsiębiorca pozostający w stosunku pracy, z którego otrzymuje wynagrodzenie równe co najmniej minimalnemu, czyli 2600 zł w roku 2020 (w roku 2021podniesione do 2800 zł) i jednocześnie prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, nie ma obowiązku odprowadzania składek społecznych ZUS z tytułu prowadzenia działalności. Składki społeczne odprowadzane mogą być wówczas jedynie ze stosunku pracy. Natomiast w formularzu PIT-36 (28) należy je umieścić w polu 192.

#polecamy#

#banner-56400#

Question 3

Pracownica złożyła wniosek o urlop wychowawczy. Jakie dokumenty muszę przekazać do ZUS-u? Czy urlop wychowawczy pracownika muszę wykazać na deklaracjach rozliczeniowych, które składa się co miesiąc?

Accepted Answer

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na każdego pracodawcę obowiązek udzielenia pracownikowi – na jego wniosek – urlopu wychowawczego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Dokumentu takiego nie przekazuje się jednak do ZUS-u. Informację o przebywaniu pracownika na urlopie wychowawczym oznacza się bezpośrednio w deklaracjach rozliczeniowych.

Urlop wychowawczy pracownika a ubezpieczenia ZUS

Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym podlega z tego względu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu oraz zdrowotnemu, pod warunkiem że nie posiada on do objęcia nimi innego tytułu. Zatrudniony powinien poinformować pracodawcę, jeśli na urlopie wychowawczym:

podejmie pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia;
rozpocznie działalność gospodarczą;
uzyska prawo do emerytury bądź renty.

[alert-info]Ubezpieczenia, którymi objęty jest pracownik na urlopie wychowawczym, nie są finansowane przez płatnika (pracodawcę udzielającego urlopu), a ze środków pochodzących z budżetu państwa.[/alert-info]

Podstawa składek wykazana w raportach ZUS

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla pracownika przebywającego na urlopie wychowawczym stanowi przeciętny miesięczny przychód z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Co ważne, podstawa ta nie może być:

niższa niż 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym, czyli 2100 zł w 2021 roku;
wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok kalendarzowy, czyli 3155,40 zł w 2021 roku.

Pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy zapewnione jest minimalne wynagrodzenie. Dlatego podstawa wymiaru składek nie może być niższa od aktualnie obowiązującego minimalnego wynagrodzenia. Osobom pracującym na część etatu, mającym zagwarantowaną najniższą pensję w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy, należy ustalić podstawę odpowiednio pomniejszoną do kwoty aktualnego minimalnego wynagrodzenia. Jej kwota nie może być jednak niższa od 75% najniższej krajowej.

Przykład 1.

Pani Joanna złożyła wniosek o urlop wychowawczy w lutym 2021 roku. Jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy, a jej wynagrodzenie od lutego 2020 roku do stycznia 2021 roku wynosiło:

2700 zł od lutego do sierpnia 2020 roku;
3100 zł od września do grudnia 2020 roku;
4000 zł w styczniu 2021 roku.

Podstawę wymiaru składek na urlopie wychowawczym stanowi kwota obliczona w następujący sposób:

(2700 zł x 7 miesięcy + 3100 zł x 4 miesiące + 4000 zł x 1 miesiąc) / 12 miesięcy = 2941,67 zł.

Przykład 2.

Pani Martyna pracuje na ½ etatu. Otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie minimalne ustalone proporcjonalnie do wymiaru etatu, czyli 1400 zł. W kwietniu 2021 roku złożyła wniosek o urlop wychowawczy. W związku z tym, że podstawa będzie niższa od 75% minimalnego wynagrodzenia, to zostanie wyrównana do kwoty 2100 zł.

Przykład 3.

Pani Róża jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 5000 zł. Postanowiła skorzystać z urlopu wychowawczego od września 2021 roku. Jej podstawa wymiaru składek zostanie obniżona do górnej granicy, czyli 3155,40 zł.

Zmiana wymiaru czasu pracy nie ma wpływu na ustalenie podstawy wymiaru składek na urlopie wychowawczym. Do obliczenia tej kwoty przyjmuje się wynagrodzenie należne przed i po zmianie wymiaru czasu pracy.

Przykład 4.

Pani Maria rozpoczęła urlop wychowawczy w maju 2021 roku. Od początku 2020 roku była zatrudniona w wymiarze ½ etatu za wynagrodzeniem 2000 zł brutto. W styczniu 2021 roku otrzymała aneks ze zmianą wymiaru czasu pracy na pełny etat za wynagrodzeniem 4000 zł. Podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych wynosi 2666,67 zł ([2000 zł x 8 miesięcy + 4000 zł x 4 miesiące] / 12 miesięcy).[alert-info]Jeśli urlop wychowawczy pracownika rozpoczyna się w trakcie miesiąca, wówczas podstawa wymiaru składek społecznych powinna zostać naliczona proporcjonalnie do liczby dni kalendarzowych przebywania na tym urlopie.[/alert-info]Podstawa składki zdrowotnej w czasie urlopu wychowawczego pracownika jest stała dla każdego, bez względu na wymiar etatu czy wysokość wynagrodzenia. Kwota ta jest równa wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Obecnie jest to 620 zł.#banner-56007#

Urlop wychowawczy pracownika na raportach ZUS-u

Urlop wychowawczy jest urlopem bezpłatnym. Do ZUS-u nie trzeba składać wniosku pracownika o udzielenie urlopu wychowawczego – należy jedynie przekazać deklarację rozliczeniową ZUS. Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z deklaracją rozliczeniową przekazuje się raporty imienne ZUS RSA i ZUS RCA:

raport imienny ZUS RCA z kodem ubezpieczenia 12 11 – z kwotą podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych oraz zdrowotnego z tytułu urlopu wychowawczego i kwotami naliczonych składek finansowanych przez budżet państwa;

[alert-info]Jeżeli pracownik posiada inny tytuł do objęcia ubezpieczeniami, wtedy powinien zostać wykazany na raporcie imiennym RCA z zerową podstawą wymiaru składek.[/alert-info]

raport imienny ZUS RSA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10, wykazaniem okresu korzystania z urlopu wychowawczego i kodem świadczenia/przerwy:

121 – jeśli urlop wychowawczy został udzielony na podstawie art. 186 § 2 Kodeksu pracy;
122 – jeśli urlop wychowawczy został udzielony na podstawie art. 186 § 3 Kodeksu pracy.

Urlop wychowawczy pracownika w systemie wFirma.pl

Moduł Kadry w systemie wFirma.pl umożliwia rozliczanie nieobecności osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy. Aby wprowadzić urlop wychowawczy, należy przejść do KADRY » PRACOWNICY » Szczegóły pracownika » CZAS PRACY » NIEOBECNOŚCI » DODAJ.

Pojawi się okno, w którym w polu RODZAJ trzeba wybrać urlop wychowawczy. Wówczas system samodzielnie obliczy podstawę wymiaru składek dla pracownika.

Urlop wychowawczy - dodanie nieobecności w wfirma.pl

Po zapisaniu tych danych nieobecność zostanie automatycznie wykazana w raporcie RCA i RSA.

Składki emerytalno-rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych finansuje w całości budżet państwa. Pracodawca ich zatem nie wpłaca, a jedynie rozlicza je w raportach miesięcznych ZUS RCA i RSA i po zsumowaniu wykazuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jako składki finansowane przez budżet państwa.#polecamy##banner-56010#

Question 4

W trakcie choroby (7–18 listopada) pracownik złożył wypowiedzenie (16 listopada). Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie, więc obowiązywał od 22 listopada do 5 grudnia. W tym czasie pracownica kontynuowała zwolnienie lekarskie aż do 9 grudnia. Poinformowałam tę osobę, że rozliczę nieobecność z powodu choroby, ale nie jestem pewna, czy wypowiedzenie jest ważne i czy po powrocie z chorobowego jego bieg nie będzie liczył się od nowa. Czy zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia coś zmienia? Proszę o poradę.

Accepted Answer

Często zdarza się, że pracownicy po otrzymaniu wypowiedzenia umowy idą na L4. Panuje przekonanie, że zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia przedłuża okres wypowiedzenia i tym samym okres pobierania świadczeń. Czy wygląda to inaczej, w sytuacji gdy to pracownik składa wypowiedzenie w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim? Odpowiedź na te i inne pytania znajduje się w poniższym artykule.

Wypowiedzenie umowy a zwolnienie lekarskie

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim podlega ochronie i nie może zostać zwolniony przez pracodawcę. Co do zasady nie można zwolnić pracownika, który jest nieobecny w pracy, na co wskazuje art. 41 Kodeksu pracy.

[alert-info]Art. 41 Kodeksu pracy
„Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia”.[/alert-info]

Od przepisu tego istnieją jednak wyjątki, które zostały wymienione głównie w art. 53 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:

jeżeli niezdolność do pracy spowodowana chorobą trwa dłużej niż:

w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innej przyczyny niż wyżej wymienione, która trwa ponad miesiąc.

#zobacztez#Co ważne, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.

Jednak w sytuacji odwrotnej, czyli kiedy to pracownik chce wypowiedzieć umowę w czasie choroby, takich przeciwwskazań już nie ma. Oznacza to, że zatrudniony przebywający na zwolnieniu lekarskim może złożyć wypowiedzenie z pracy. Ważne, aby było ono skuteczne – czyli że pracodawca musi mieć możliwość zapoznania się z nim.

Forma wypowiedzenia umowy w czasie zwolnienia

Jak wspomniano wcześniej, wypowiedzenie umowy przez pracownika powinno zostać przekazane w taki sposób, aby pracodawca miał możliwość zapoznania się z nim. Zgodnie z art. 30 Kodeksu pracy wypowiedzenie umowy o pracę powinno mieć formę pisemną. Oznacza to, że należy je sporządzić na papierze, a następnie własnoręcznie podpisać. W przypadku gdy pracownik jest niezdolny do pracy, z reguły nie ma możliwości dostarczenia takiego dokumentu osobiście. W takiej sytuacji może dokonać tego poprzez wysłanie wypowiedzenia pocztą tradycyjną lub e-mailem. Ważne, aby przy przesyłce listowej mieć potwierdzenie odbioru przesyłki, a jeśli pracownik jej nie odbierze, to potwierdzenie próby dostarczenia takiego dokumentu. W czasie pandemii koronawirusa najlepszym rozwiązaniem będzie jednak wysłanie wypowiedzenia drogą elektroniczną. Zgodnie bowiem z art. 781 § 1 Kodeksu cywilnego oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Tu jednak konieczne jest posiadanie bezpiecznego podpisu kwalifikowanego, którym można potwierdzić dokument. Wypowiedzenie wysłane mailem bez certyfikowanego podpisu będzie wadliwe, ale skuteczne. Oznacza to, że dokument wywołuje skutki prawne i okres wypowiedzenia zaczyna swój bieg, jednak może to zostać zakwestionowane przed sądem.

#banner-48042#

Okres wypowiedzenia umowy

Ani zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia, ani jego kontynuacja nie stanowią podstawy do wydłużenia okresu wypowiedzenia. Jeśli wynosi on 2 tygodnie, to jest liczony tak samo jak w przypadku osoby będącej w pracy. Pracodawca nie ma prawa przedłużyć okresu wypowiedzenia, uzasadniając to kolejnym zwolnieniem lekarskim.

Przykład 1.

6 listopada pani Agnieszka złożyła wypowiedzenie pracodawcy mailem. Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie. Na zwolnieniu lekarskim przebywa do 9 grudnia 2020 roku, natomiast umowa ulegnie rozwiązaniu 5 grudnia 2020 roku, mimo że zwolnienie trwa dłużej.

Zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia - czy pracownik ma prawo do świadczeń?

Pracownik, który złożył wypowiedzenie w trakcie przebywania na zwolnieniu lekarskim, podlega takim samym prawom jak pracownik będący w pracy – zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku do momentu trwania okresu wypowiedzenia.

Za czas przebywania na zwolnieniu lekarskim pracownikowi należy się wynagrodzenie chorobowe – do 33 dni choroby, a następnie zasiłek chorobowy. Zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia należy rozliczyć w identyczny sposób.

Rozwiązanie umowy a zasiłek chorobowy

Pracownik zachowuje prawo do zasiłku chorobowego również po ustaniu stosunku pracy. Wypłata świadczeń z ubezpieczenia chorobowego będzie możliwa wyłącznie wtedy, jeżeli niezdolność do pracy trwała przez co najmniej 30 dni (bez ani jednego dnia przerwy) i powstała:

nie później niż 14 dni od ustania tytułu do ubezpieczenia chorobowego;
nie później niż 3 miesiące od ustania tytułu do ubezpieczenia w przypadku choroby zakaźnej (oznaczonej w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym „E”).

Przykład 2.

Pani Agnieszka przebywa na zwolnieniu lekarskim od 7 listopada do 9 grudnia, przy czym stosunek pracy został rozwiązany 5 grudnia. W związku z tym, że choroba pracownicy trwała bez przerwy przez 30 dni, to uzyska ona prawo do zasiłku także po zakończeniu umowy.

Aby pracownik otrzymał świadczenie po ustaniu zatrudnienia, powinien wysłać do ZUS-u formularz Z-10. Ten obowiązek leży już po stronie ubezpieczonego. Płatnik składek dostarcza w tym przypadku jedynie zaświadczenie Z-3.

Wypowiedzenie umowy przez pracownika w czasie niezdolności do pracy jest możliwe. Zwolnienie lekarskie w trakcie wypowiedzenia pracodawca rozlicza na takich samych zasadach jak w czasie pozostałego okresu zatrudnienia. Po ustaniu zatrudnienia wypłatę zasiłku przejmuje ZUS. Dlatego też po zakończeniu okresu wypowiedzenia wszystkie dokumenty związane ze zwolnieniem lekarskim należy przekazać do swojego oddziału ZUS.#polecamy##banner-54024#

Question 5

Planuję otrzowyć nową działalność w połowie stycznia 2021 roku. Nie przysługuje mi prawo do ulgi na start. Czy powinnam opłacić pełne, czy częściowe składki ZUS? Jak to obliczyć? Jaką należy wziąć podstawę do wyliczeń? Czy pomniejszeniu podlegają wszystkie składki ZUS? I czy są jeszcze inne sytuacje, które mogą skutkować prawem do opłacania częściowych składek ZUS?

Accepted Answer

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca, ma możliwość pomniejszenia składek proporcjonalnie, za dni, w które faktycznie prowadził działalność. Co ważne pomniejszeniu podlegają jedynie składki społeczne, czyli:

emerytalne (19,52%),
rentowe (8%),
dobrowolne chorobowe (2,45%),
wypadkowe (1,67%),
FP (o ile składki opłacana są od standardowej podstawy – 2,45%).

[alert-info]Pomniejszeniu mogą ulegać tylko składki na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna jest niepodzielna – przedsiębiorca zawsze jest zobowiązany opłacić ją w pełnej wysokości.[/alert-info]

Częściowe składki ZUS od preferencji

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, bądź któremu skończył się okres obowiązywania ulgi na start, najczęściej ma prawo do opłacania składek na preferencyjnych warunkach. Preferencyjne składki ZUS umożliwiają przedsiębiorcom opłacanie pomniejszonych składek za ubezpieczenia społeczne przez okres pełnych 24 miesięcy.#zobacztez#

Przykład 1.

Pan Krystian rozpoczynający prowadzenie działalności w terminie 20 maja 2020 roku, nie chce korzystać z ulgi na start tylko od razu korzystać z 2-letniej ulgi dla nowych firm, dokonał rejestracji w ZUS za pomocą odpowiednich deklaracji zgłoszeniowych (ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnej lub ZZA – zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego) w ciągu 7 dni kalendarzowych od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego. Pan Krystian ma prawo korzystać z preferencyjnych składek ZUS przez okres 24 miesięcy, w związku z czym, ulga obowiązywać go będzie do dnia 30 czerwca 2022 roku włącznie.

Podstawę wymiaru preferencyjnych składek opłacanych przez przedsiębiorców ZUS stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto za pracę. W roku 2021 podstawa ta wyniesie 840 zł (30% z minimalnego wynagrodzenia za pracę – 2800 zł brutto).

Częściowa zapłata składek ZUS w trakcie trwania okresu preferencji często związana jest z rozpoczęciem przez przedsiębiorcę prowadzenia działalności w trakcie miesiąca. Nie jest to jednak jedyna podstawa do obliczenia częściowych składek ZUS.[alert-info]Podstawą do wyliczenia częściowych składek ZUS mogą być np.:

okresy zawieszenia działalności,
likwidacja działalności w trakcie miesiąca czy
okresy objęte zwolnieniem chorobowym przedsiębiorcy.[/alert-info]

Częściowe składki społeczne liczy się poprzez określenie pomniejszonej podstawy na ubezpieczenie społeczne oraz fundusz pracy. Standardową podstawę na ubezpieczenia należy podzielić przez ilość dni występujących w danym miesiącu. Następnie uzyskaną podstawę dzienną należy pomnożyć przez ilość dni, w których prowadzona była działalność gospodarcza z uwzględnieniem dni wolnych oraz świąt.

Po wyliczeniu nowej podstawy składek za dany miesiąc będzie można wyliczyć częściowe składki ZUS.

Przykład 2.

Rozpoczęcie działalności gospodarczej 13 stycznia 2021 r. z prawem do opłacania preferencyjnych składek ZUS.

840 zł : 31 dni (ilość dni w styczniu) = 27,09 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

27,09 zł x 19 dni (ilość dni prowadzonej działalności) = 514,71 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Częściowe składki ZUS od standardowej podstawy

Może zdarzyć się tak, że przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą, a mimo to nie ma prawa do skorzystania z preferencyjnych składek ZUS. W takim przypadku podstawę do naliczenia standardowych składek ZUS stanowi prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pracę (w 2021 r. – 5452 zł), a dokładnie 60% tego wynagrodzenia. W roku 2021 podstawa ta wyniesie 3155,40 zł ((5452 zł) x 60% = 3136,20 zł).

Przykład 3.

Zawieszenie działalności gospodarczej 19 stycznia 2021 r. przy opłacaniu składek ZUS od standardowej podstawy.

3155,40 zł : 31 dni = 101,78 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

101,78 zł x 19 dni = 1 933,82 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.#banner-47589#

Częściowe składki ZUS od ulgi mały ZUS

Na ten moment przedsiębiorcy spełniający określone warunki mają możliwość korzystać z małego ZUS plus – składek od dochodu. Ulga ta zastąpiła ulgę "składki od przychodu" a zasady przystąpienia do niej są odczuwalnie mniej rygorystyczne.

Do małego ZUS plus przedsiębiorca może zgłosić się do 8 stycznia danego roku, gdy zachowuje ciągłość prowadzenia działalności gospodarczej. Przystąpić do małego ZUS plus może również osoba, której przywilej korzystania z 2-letniej ulgi dla nowych firm dobiegł końca, niezależnie od tego, kiedy doszło do zakończenia okresu preferencji. Prawo do małego ZUS plus mają również przedsiębiorcy, którzy w roku poprzednim zawiesili lub zamknęli działalność gospodarczą, po czym w roku bieżącym decydują się na wznowienia funkcjonowania firmy. Warunek dodatkowy, jaki muszą w tej sytuacji spełnić przedsiębiorcy, to obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej w roku poprzednim przez co najmniej okres 60 dni.

Przykład 4.

Przedsiębiorca w roku 2020 prowadził swoją działalność gospodarczą przez okres 5 pełnych miesięcy, po czym zdecydował się ją zawiesić. Dnia 10 stycznia 2021 r. przedsiębiorca planuje wznowić swoją działalność. Jego dochód za rok 2020 wyniósł w sumie 20 000 zł. W związku z tym spełnia warunki do przystąpienia do ulgi składki od dochodu.

Podstawa do wyliczenia składek ZUS:

20 000 zł : 153 dni (5 miesięcy od stycznia do maja) x 30 = 3921,57 zł.

3921,57 zł x 0,5 (współczynnik) = 1 950,78 zł.

1950,78 zł zł : 31 dni (stycznia) = 62,93 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

62,93 zł x 22 dni = 1384,46 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Przykład 5.

Przedsiębiorca w roku 2020 prowadził działalność przez 310 dni i osiągnął w tym czasie przychód w wysokości 100 000 zł.

120 000 zł : 365 dni = 328,76 zł.

328,77 zł x 310 dni = 101 918,70 zł – limit przychodu przedsiębiorcy dający prawo na przystąpienie do małego ZUS.

W związku z powyższym ma on prawo skorzystać z ulgi „składki od dochodu”.

W roku 2021 przedsiębiorca planuje otworzyć swoją działalność na nowo w terminie 25 marca.

Dochód przedsiębiorcy w roku poprzednim wyniósł 45 000 zł

45 000 zł : 310 dni x 30 = 4 354,84 zł.

4 354,84 zł x 0,5 (współczynnik) = 2 177,42 zł.

2 177,42 zł : 31 dni (marca) = 70,24 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

70,24 zł x 7 dni = 491,68 zł – podstawa wymiaru składek za marzec.

Składka zdrowotna

Składka zdrowotna jako jedyna płacona jest w całości i zawsze od tej samej podstawy bez względu na to, czy przedsiębiorca ma prawo do składek preferencyjnych, czy nie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS. W 2021 roku wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorcy wynosi 381,81 zł. Osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą może odjąć od zaliczki na podatek dochodowego większą część składki zdrowotnej w wysokości 7,75 %, czyli 328,78 zł.

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności w trakcie miesiąca ma prawo do obniżenia wysokości opłacanych składek za ubezpieczenia społeczne. W zależności od tego, jakie składki ZUS przedsiębiorca jest zobowiązany opłacać (zwykły ZUS, preferencyjne składki lub składki od dochodu), tyle proporcjonalnie wyniosą go częściowe składki ZUS.#polecamy##banner-48543#

Question 6

Aktualnie pracuję na etacie i prowadzę działalność gospodarczą. Z tytułu prowadzonej działalności opłacam tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż otrzymuję wynagrodzenie wyższe od minimalnego. Złożyłem jednak wypowiedzenie i będę pracował do 14 marca 2021 roku. W jaki sposób zgłosić to do ZUS-u? Ile wynoszą składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę?

Accepted Answer

Jeżeli przedsiębiorca nie będzie posiadał tytułu do objęcia ubezpieczeniami innego niż działalność gospodarcza, wówczas po zakończeniu umowy o pracę powinien zgłosić się do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

Ile wynoszą składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę?

Po zakończeniu umowy o pracę przedsiębiorca powinien zostać objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia działalności. W tym przypadku może skorzystać z następujących wariantów:

preferencja w opłacaniu składek, czyli opłacanie składek od podstawy stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Do tej ulgi może przystąpić pod warunkiem, że nie minęły jeszcze 24 pełne miesiące od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej lub nie upłynęły 2 lata od dnia zakończenia ulgi na start (czyli po rozpoczęciu działalności nastąpiło zgłoszenie do ZUS-u z kodem 05 40);
mały ZUS, gdzie przedsiębiorca ma prawo do opłacania składek naliczonych od podstawy ustalonej w głównej mierze od dochodu. Podstawowym warunkiem skorzystania z tej opcji jest prowadzenie działalności przez co najmniej 60 dni i nieprzekroczenie przychodu w rozumieniu podatku dochodowego w kwocie 120 tys. zł. Parametry te odnoszą się do roku poprzedniego. Z ulgi tej można korzystać przez 36 miesięcy z kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności;
duży ZUS, gdzie składki opłaca się od wysokości 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia prognozowanego na dany rok kalendarzowy. Z tego wariantu zwykle korzysta się, jeśli nie posiada się prawa do wymienionych wyżej ulg.

[alert-info]W przeciwieństwie do preferencji do małego ZUS-u można przystąpić w trakcie roku tylko w określonych przypadkach, takich jak odwieszenie działalności (gdy była zawieszona na dzień 1 stycznia) i zakończenie korzystania z preferencji.[/alert-info]#zobacztez#

Przykład 1.

Pan Adam prowadzi działalność od 1 lutego 2020 roku. W maju 2021 roku rozwiązał umowę z pracodawcą. Początkowo był zgłoszony do ZUS-u z kodem 05 70. W związku z tym, że nie minęło jeszcze 2 lata od dnia rozpoczęcia działalności, to przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek do końca stycznia 2022 roku.

Przykład 2.

Pani Antonina prowadzi działalność gospodarczą od 2014 roku. Obecnie jest zatrudniona na podstawie stosunku pracy, który ulega zakończeniu 30 września 2021 roku. W 2020 roku jej przychód nie przekroczył 120 tys. zł, a firma była aktywna dłużej niż 60 dni. W roku zakończenia umowy o pracę pani Antonina była zgłoszona do ZUS-u z kodem 05 10 (duży ZUS). Mimo że spełnia warunki do użytkowania małego ZUS-u, to w związku z tym, że nie dokonała z początkiem roku zgłoszenia z kodem 05 90, nie może skorzystać z tej ulgi i do końca roku powinna opłacać składki od podstawy dużego ZUS-u. Z małego ZUS-u będzie mogła skorzystać od stycznia 2022 roku, o ile spełni wspomniane warunki.

Gdyby pani Antonina zgłosiła się w styczniu 2021 roku do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 90, wówczas po zakończeniu umowy mogłaby przystąpić do małego ZUS-u.

Przerejestrowanie przedsiębiorcy w ZUS-ie krok po kroku

Rozwiązanie umowy o pracę rodzi dla przedsiębiorcy obowiązek sporządzenia deklaracji zgłoszeniowych dotyczących wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego oraz przystąpienia do ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu, natomiast ubezpieczeniem chorobowym może zostać objęty na zasadach dobrowolności (ważne, żeby oznaczyć ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne w odpowiednich miejscach deklaracji).

Przerejestrowania trzeba dokonać na dokumentach:

ZUS ZWUA (wyrejestrowanie), gdzie jako datę ustania ubezpieczeń podaje się dzień następny po dniu zakończenia stosunku pracy, jako kod przyczyny wyrejestrowania wpisuje się 600 – inna przyczyna wyrejestrowania;
ZUS ZUA (zgłoszenie), na którym jako datę przystąpienia do ubezpieczeń należy podać dzień następny po dniu zakończenia stosunku pracy (taki sam jak data wyrejestrowania na ZUS ZWUA).

Deklaracje te trzeba przekazać do ZUS-u w ciągu 7 dni od dnia powstania zmiany.

Przykład 3.

Pan Roman zakończył umowę o pracę 3 sierpnia 2021 roku. Powinien dokonać wyrejestrowania z ubezpieczenia i zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z dniem 4 sierpnia 2021 roku. Deklarację ZUS ZWUA i ZUS ZUA należy wysłać do ZUS-u maksymalnie 11 sierpnia.

#banner-53262#

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę w deklaracji rozliczeniowej

W zależności od tego, czy zatrudnienie ustało w trakcie miesiąca, czy z ostatnim dniem, konieczne jest odpowiednie naliczenie składek na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy (FP). Składkę na FP powinien płacić przedsiębiorca, który nie ukończył 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) oraz jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest równa co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu obowiązującemu w danym roku kalendarzowym.

Przykład 4.

Po zakończeniu umowy o pracę pani Ewa zgłosiła się do małego ZUS-u. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustalona od dochodu wynosiła mniej niż 2800 zł. W związku z tym pani Ewa jest zwolniona z opłacania składki na FP.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę w ostatnim dniu miesiąca będą proste do ustalenia. Wtedy bowiem powinny zostać określone w wysokości za cały miesiąc kalendarzowy. W przypadku zakończenia pracy w trakcie miesiąca konieczne jest obliczenie proporcjonalnej podstawy, a dokonuje się tego w następujący sposób: podstawę należną za cały miesiąc dzielimy przez liczbę dni kalendarzowych, a wynik mnożymy przez liczbę dni kalendarzowych podlegania ubezpieczeniom społecznym w danym miesiącu (z uwzględnieniem sobót, niedziel oraz świąt).[alert-info]W sytuacji gdy podstawa jest obliczona proporcjonalnie i jest ona niższa od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, ale przedsiębiorca w pełnych miesiącach pracy jest zobowiązany do naliczenia ich od podstawy wyższej niż płaca minimalna, wówczas konieczne jest obliczenie składki na FP.[/alert-info]

Przykład 5.

Przedsiębiorca zakończył umowę o pracę 14 marca 2021 roku. Od 15 marca zgłosił się do ubezpieczeń społecznych, w tym dobrowolnego chorobowego; nie korzysta z ulg, więc zobowiązany jest przystąpić do dużego ZUS-u, którego podstawa w 2021 roku wynosi 3155,40 zł. Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę w marcu zostaną ustalone od podstawy: 3155,40 zł / 31 dni x 17 dni = 1730,38 zł.

W tym przypadku przedsiębiorca powinien opłacić również składki na FP.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę – rozliczenie w systemie wFirma.pl

W systemie wFirma.pl możliwe jest dokonanie wszystkich niezbędnych formalności związanych z zakończeniem umowy o pracę przez przedsiębiorcę. W pierwszej kolejności konieczne jest sporządzenie deklaracji ZUS ZWUA i ZUS ZUA poprzez START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » ZUS ZWUA / ZUS ZUA.

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę schemat

Po wygenerowaniu deklaracji za okres, w którym przedsiębiorca podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, konieczna będzie zmiana schematu opłacania składek w systemie, której dokonuje się w USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE. W schemacie składek należy wybrać opcję: ZWYKŁY (duży ZUS), 2-LETNIA ULGA DLA NOWYCH FIRM (jeżeli przedsiębiorca ma prawo do opłacania preferencyjnych składek) lub SKŁADKI OD DOCHODU (gdy ma prawo do małego ZUS-u).

Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę deklaracje zgłoszeniowe

Jeżeli przedsiębiorca zakończył umowę o pracę w trakcie miesiąca, wówczas w deklaracji ZUS DRA generowanej w START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ po otwarciu się okna z wyborem okresu należy zaznaczyć opcję „Częściowe składki” w celu proporcjonalnego naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne. W okienku Częściowe składki trzeba wprowadzić liczbę dni prowadzenia działalności w danym miesiącu (z uwzględnieniem sobót, niedziel oraz świąt) od momentu zakończenia umowy o pracę, czyli dni, w czasie których przedsiębiorca podlega już pod pełne oskładkowanie.

Ustanie tytułu do ubezpieczeń społecznych, jakim jest zatrudnienie na etat, przynosi osobie prowadzącej działalność kilka dodatkowych obowiązków. Składki przedsiębiorcy po zakończeniu umowy o pracę należy naliczyć na specjalnych zasadach, dlatego warto skorzystać z narzędzi, które maksymalnie upraszczają ten proces.#polecamy##banner-53265#

Question 7

Zatrudniam kilku pracowników na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem. W bieżącym roku jest ono płaca minimalna jest wyższa, w związku z tym mam pytanie. Czy zmiana płacy minimalnej zobowiązuje pracodawcę do sporządzenia aneksów dla pracowników?

Accepted Answer

Wynagrodzenie minimalne jest to odgórnie określone najniższe dopuszczalne wynagrodzenie pieniężne należne za pracę na podstawie umowy o pracę. Płaca minimalna może być ustalona w postaci:

stawki godzinowej lub
stałej stawki miesięcznej.

Płaca minimalna ustalana jest przez państwo. Najniższa krajowa jest niezależna od poziomu kompetencji danej osoby. Każdy pracownik powinien mieć więc zagwarantowane minimalne wynagrodzenie za pełny przepracowany miesiąc, bez względu na staż pracy, wiek czy posiadane umiejętności.

[alert-info]Art. 2 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
„Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, zwanego dalej »minimalnym wynagrodzeniem«, jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego”.[/alert-info]

Wynagrodzenie minimalne – co wchodzi w jego skład?

Płaca minimalna nie jest odpowiednikiem płacy zasadniczej. W praktyce oznacza to, że na płacę minimalną składa się suma wypłacanego miesięcznie wynagrodzenia. Na sumę wypłacanego wynagrodzenia przypadają więc:

składniki wynagrodzenia i
inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy.

Składniki wynagrodzenia składające się na płacę minimalną:#zobacztez#

wynagrodzenie zasadnicze,
dodatki do wynagrodzenia zasadniczego np. dodatek funkcyjny lub dodatki specjalne np. za pełnione funkcje,
nagrody i premie przyznawane zgodnie z zapisami regulaminu (tylko wypłacane jako składnik wynagrodzenia – nie wyróżnienia),
wypłata za urlop wypoczynkowy,
dodatek wyrównawczy (wypłacany za obniżenie wynagrodzenia z powodu wypadku w pracy lub choroby zawodowej),
wypłata za czas niezdolności do pracy (choroba, czas przestoju niezawinionego przez pracownika, urlop szkoleniowy),
ekwiwalent pieniężny za dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego,
świadczenia odszkodowawcze.,

Przykład 1.

Pani Małgorzata zatrudniona na podstawie umowy o pracę na pełen etat otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2350 zł. Dodatkowo otrzymała w listopadzie premię w wysokości 200 zł, a co miesiąc pracodawca nalicza jej dodatek funkcyjny w wysokości 250 zł. Zatem jej wynagrodzenie za pracę wyniesie w listopadzie w sumie 2800 zł – co jest zgodne z obecnie obowiązującymi stawkami dotyczącymi wynagrodzenia minimalnego w 2021 roku.

Przykład 2.

Pani Małgorzata, z przykładu 1., w grudniu otrzymała w ramach płacy:

2350 zł wynagrodzenia zasadniczego oraz
250 zł w ramach dodatku funkcyjnego.

Ze względu na brak wypłaconej premii regulaminowej, suma jej wynagrodzenia nie osiągnęła poziomu płacy minimalnej (2800 zł w 2021 roku). W związku z powyższym pracodawca pani Małgorzaty zobowiązany jest wyrównać jej wynagrodzenie do najniższej krajowej.

#banner-53277#

Najniższa krajowa – wysokość płacy minimalnej

Wynagrodzenie pracownicze musi spełniać normy dotyczące płacy minimalnej. Przepisy te zostały zawarte w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

[alert-info]Zgodnie z art. 6. ust 1. ustawy o minimalnym wynagrodzeniu „Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie art. 2 i art. 4”.[/alert-info]

Płaca minimalna z roku na rok ma tendencję zwyżkową.

Rok	Płaca minimalna (brutto)
2020	2600,00 zł
2019	2250,00 zł
2018	2100,00
2017	2000,00

Od 2021 roku płaca minimalna wynosi 2800 zł brutto. Kwota ta stanowić będzie 53,24% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W stosunku do roku 2020 wynagrodzenie minimalne wzrośnie o 200 zł. Jest to jedna z bardziej odczuwalnych podwyżek w obszarze płacy minimalnej na przestrzeni ostatnich kilku lat.

[alert-info]Rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r.
„Na podstawie art. 79 ust. 5 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568, 695, 1086, 1262 i 1478) zarządza się, co następuje:
§ 1. Od dnia 1 stycznia 2021 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2800 zł.
§ 2. Od dnia 1 stycznia 2021 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 18,30 zł.
§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.”[/alert-info]

Płaca minimalna co do zasady odnosi się do pracowników, czyli osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

W przypadku umowy zlecenia i świadczenia usług w ramach samozatrudnienia – od 2017 r. wprowadzono minimalną stawkę godzinową.

Rok	Minimalna stawka godzinowa (brutto)
2020	17,00 zł
2019	14,70 zł
2018	13,70 zł
2017	13,00 zł

Minimalna stawka godzinowa w 2020 roku wyniesie 17 zł brutto za godzinę.

Płaca minimalna a aneks

Zmiana płacy minimalnej nie zawsze powoduje konieczności sporządzania aneksów dla pracowników, którzy osiągają minimalne wynagrodzenie.

Jeżeli w umowach pracowników zapis o wynagrodzeniu za pracę podano kwotowo, wówczas pracodawca powinien poinformować swoich podwładnych o zmianie płacy minimalnej poprzez sporządzenie aneksu do umowy.

Natomiast w przypadku, gdy wynagrodzenie nie zostało określone poprzez podanie konkretnej kwoty i w umowie widnieje zapis o tym, że pracownik otrzymuje minimalne wynagrodzenie, pracodawca nie musi sporządzać aneksów dla swoich pracowników. Zawieranie takiego zapisu jest prawidłowe i mniej uciążliwe dla pracodawcy, ze względu na możliwość zrezygnowania z aneksowania umów w razie odgórnej zmiany płacy minimalnej.

Minimalne wynagrodzenie w systemie wFirma.pl

Wprowadzając umowę w systemie wFirma.pl, użytkownik ma możliwość ustawić poziom wynagrodzenia na poziomie płacy minimalnej. Dzięki temu system automatycznie wylicza wynagrodzenie pracownika na poziomie ustawowo określonego wynagrodzenia minimalnego.

płaca minimalna - ustawienie stawki

Tak wprowadzone wynagrodzenie do umowy zostaje również odpowiednio zdefiniowanie bezpośrednio w treści umowy generowanej przez wFirma.pl

płaca minimalna - zapisy w umowie o najniższej krajowej

Dzięki temu rozwiązaniu, nie ma potrzeby dodawania pracownikom aneksu w razie zmiany wynagrodzenia minimalnego. #polecamy#

#banner-53808#

Question 8

W grudniu 2020 r. zatrudniłem pracownika. Datę wypłaty wynagrodzenia ustaliliśmy na 10. dzień kolejnego miesiąca, czyli pierwsza pensja została przekazana 10 stycznia. Kiedy generuję PIT-11 za 2020 rok dla tej osoby, wychodzą mi w nim same zera. Czy jest to prawidłowe? Czy mam przekazać do urzędu skarbowego zerowy PIT-11?

Accepted Answer

Roczna deklaracja podatkowa PIT-11

PIT-11 jest to dokument o charakterze informacyjnym, zawiera on w sobie dane o przychodach, dochodach, kosztach oraz o pobranych przez pracodawcę zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zobowiązanym do wystawienia tego dokumentu jest płatnik – czyli pracodawca, który w trakcie roku rozliczeniowego pobierał i wpłacał do US zaliczki na podatek dochodowy.

Formularz PIT-11, mimo że jest deklaracją podatkową, tzn. wykazuje się w nim dane dotyczące przychodów, dochodów, kosztów oraz pobranych zaliczek na podatek, to również należy zawrzeć w nim informacje o pobranych składkach ZUS. W ramach składek ZUS opisuje się zarówno kwoty pobranych składek na ubezpieczenia społeczne, jak i zdrowotne.

W deklaracji PIT-11 za rok 2019 powinny zostać wykazane przychody opodatkowane stawką podatkową 17%, 17,75%, 18% oraz 32%.

W rocznej deklaracji podatkowej PIT-11 płatnicy zawierają dane o wynagrodzeniach wypłaconych z tytułu:

umów o pracę,
umów zlecenie,
umów aktywizacyjnych,
umów o dzieło i innych.

W jakim celu wystawia się PIT-11?

PIT-11 wystawia się ze względu na obowiązek informacyjny, jaki występuje względem US. Oprócz tego płatnicy, czyli pracodawcy, wystawiają deklaracje PIT-11 w celu dostarczenia ich swoim pracownikom i innym zatrudnionym osobom.

Deklaracja ta obowiązkowo musi zostać dostarczona osobom wykonującym pracę na rzecz danego przedsiębiorcy, ponieważ na jej podstawie osoby te wypełniają zeznania roczne PIT-37 lub PIT-36.

Istotne jest zarówno z perspektywy US, jak i samego pracodawcy, żeby wystawione PIT-11 były poprawne nie tylko z perspektywy obliczeniowej, lecz także merytorycznej.[alert-info]W roku 2020 aktualny jest formularz PIT-11 w wersji 25.[/alert-info]

Terminy wysyłki PIT-11

Roczne deklaracje podatkowe, w tym PIT-11, PIT-4R oraz PIT-8AR, należy dostarczyć do US w terminie do końca stycznia 2020 roku. Jedyna dopuszczalna forma dostarczenia dokumentów to forma elektroniczna.

Natomiast PIT-11 pracownikom i innym zatrudnionym osobom należy dostarczyć w terminie do końca lutego 2020 roku. W tym przypadku forma dostarczenia dokumentacji jest dowolna – istotne jedynie jest otrzymanie potwierdzenie odbioru PIT-11.

Które wypłaty wynagrodzeń należy ująć w PIT-11?

W deklaracji PIT-11 dochody i pobrane zaliczki na podatek dochodowy wykazywane są zgodnie z datą wypłaty wynagrodzenia, a nie zgodnie z miesiącem, za który pensja była należna. W tym przypadku pracownik nie osiągnął żadnego dochodu podlegającego opodatkowaniu, w związku z czym zerowy PIT-11 jest prawidłowy.[alert-info]Art. 32 ust. 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika.[/alert-info]

#banner-52680#

Zerowy PIT-11

Pracodawca, który w danym roku podatkowym nie pobierał zaliczek na podatek dochodowy za pracownika, co do zasady nie jest zobowiązany wystawić zerowego PIT-11. Jednakże wysłany do urzędu skarbowego zerowy PIT-11 dla pracownika nie jest traktowany jako wykroczenie skarbowe i nie podlega żadnej karze.

Płatnicy często decydują się wystawić zerowy PIT-11 i dostarczyć go do US na cele dowodowe. Jest to sposób dodatkowego zabezpieczenia się pracodawców w razie jakichkolwiek kontroli.

Warto mieć jednak na uwadze, że w niektórych sytuacjach konieczne jest sporządzenie zerowej deklaracji – tzn. bez wykazania kwoty dochodu bądź pobranej zaliczki. Dotyczy to głównie następujących przypadków:

wypłacono wynagrodzenie, ale nie pobrano zaliczki na podatek (np. z winy własnej lub pomyłki pracownika);
wypłacono tak niską pensję, że należna od niej zaliczka wyszła zerowa;
wypłacono wynagrodzenie niższe od kwoty wolnej od podatku;
nie wypłacono wynagrodzenia ze względu na kompensatę z wzajemną wierzytelnością i należało pobrać zaliczki od takiego wynagrodzenia.

[alert-info]PIT-11 nie wystawia się w przypadku zatrudnienia pracownika na umowę zlecenie lub umowę o dzieło w przypadku, gdy wartość wynagrodzenia wynikająca z umowy nie przekracza kwoty 200 zł. W sytuacji umowy o pracę na wartość poniżej 200 zł deklarację PIT-11 należy obowiązkowo wygenerować i przekazać do urzędu skarbowego.[/alert-info]W związku z niepobieraniem zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń osób zatrudnionych pracodawca ma prawo wystawić tzw. zerowy PIT-11. To, czy jest to konieczne z perspektywy prawnej, zależy od okoliczności dodatkowych dotyczących rozliczeń za danego pracownika.

Deklaracje PIT-11 w systemie wFirma.pl

Oprogramowanie kadrowo-płacowe wFirma.pl gwarantuje możliwość szybkiego generowania rocznych deklaracji podatkowych. Automatycznie uzupełniane formularze zaciągają dane wprowadzone ówcześnie do systemu.

zerowy pit-11 - dodawanie do systemu

System wFirma.pl umożliwia również bezpośrednią wysyłkę deklaracji PIT-11 do US. Po zaznaczeniu wygenerowanego dokumentu należy wybrać opcję WYŚLIJ/EKSPORTUJ » WYŚLIJ DO US ALBO ZUS.

zerowy pit-11 - zerowy pit

Po wysłaniu deklaracji i otrzymaniu potwierdzenia jej odbioru można pobrać UPO (Urzędowe Poświadczenie Odbioru).

zerowy pit-11 -UPO

Dokument ten można przechowywać w dokumentacji firmowej dla celów dowodowych.#polecamy##banner-52710#

Question 9

Nie przekazałam w terminie do urzędu skarbowego deklaracji PIT-11 za pracowników. Czy urząd skarbowy może nałożyć na mnie jakąś karę? Co mogę zrobić w tej sytuacji, aby uniknąć ewentualnych konsekwencji?

Accepted Answer

Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11) jest formularzem, w którym pracodawca podaje, w jakiej wysokości wyliczył i odprowadził zaliczki na podatek dochodowy za zatrudnionych:

pracowników,
zleceniobiorców,
wykonawców dzieł,
menedżerów zatrudnionych na kontrakcie itd.

W PIT-11 wykazywane są co do zasady, dochody opodatkowane wg skali podatkowej określonej zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

I próg podatkowy (limit wynoszący 85 528 zł) – 17% podatek,
II próg podatkowy (dochód powyżej 85 528 zł) – 32% podatku.

Kto jeszcze jest zobowiązany wystawiać PIT-11?

Na podstawie art. 35 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określa się, że podmiotami obowiązanymi do poboru zaliczek na rzecz PIT (a przez to wystawiania PIT-11) są również:#zobacztez#

spółdzielnie od oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni zaliczonego w ciężar kosztów spółdzielni,
osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy,
uczelnie oraz placówki naukowe, jak i zakłady pracy, oraz inne jednostki organizacyjne – od wypłacanych przez nie stypendiów (świadczeń niezwolnionych z opodatkowania),
wojewódzkie urzędy pracy – od świadczeń wypłacanych z FGŚP,
organy zatrudnienia (gdzie osoba zatrudniona dostaje wynagrodzenie finansowane ze środków Funduszu Pracy),
areszty śledcze i zakłady karne od wynagrodzeń za pracę przypadającą więźniom oraz osobom tymczasowo aresztowanym,
oddziały Agencji Mienia Wojskowego – za wypłacane żołnierzom świadczenia pieniężne,
centrum integracji społecznej od wypłacanych świadczeń,
podmiot przyjmujący na praktykę absolwencką – od świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich.

Pani Julia jest polską rezydentką podatkową, której miejscem zamieszkania jest Jelenia Góra. Posiada ona podwójne obywatelstwo polsko-francuskie. Pani Julia jest emerytką, której świadczenie wypłacane jest z zagranicy.

Według zapisów umowy międzynarodowej, wszelkie świadczenia z tytułów emerytur, rent i innych pokrewnych wynagrodzeń, których podstawą nadania była praca wykonywana przez daną osobę na terenie państwa Francji, zostaną objęte obowiązkiem podatkowym Polskim. Potrzebne jest do tego posiadanie obywatelstwa polskiego oraz miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju.

W takim przypadku, mimo że źródło finansowania świadczenia znajduje się za granicą, to bank jako pośrednik zobowiązany jest wystawić formularz PIT-11.

Dodatkowo na podstawie art. 42e ustawy o PIT komornik sądowy albo podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, a ponadto spółdzielczego stosunku pracy i obliczający, pobierający i wpłacający te zobowiązania zobowiązany jest do wystawienia PIT-11.

#banner-52611#

Przekazanie PIT do US i pracowników

Płatnik podatku generujący PIT-11 obowiązany jest przekazać ten dokument do Urzędu Skarbowego w terminie do końca stycznia danego roku za rok poprzedni. Jedyną dopuszczalną formą przekazania PIT-11 do US jest droga elektroniczna.

Pracodawca zobowiązany jest również przekazać PIT-11 do pracownika, którego dany dokument dotyczy. Deklarację należy przekazać najpóźniej do ostatniego dnia lutego w danym roku kalendarzowym za rok poprzedni. Forma przekazania tego dokumentu jest dowolna. Dopuszcza się przekazanie PIT-11 pracownikom poprzez wysyłkę dokumentu w formie elektronicznej, wysyłkę listowną bądź formę bezpośrednią (osobistą).

[alert-info]Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 42g.
Termin przesyłania rocznych obliczeń podatku i informacji urzędowi skarbowemu i płatnikowi
1. Płatnicy oraz podmioty, o których mowa w art. 42a, przesyłają roczne obliczenie podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7, oraz informacje, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 10, art. 39 ust. 1 i 3, art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 42a ust. 1 oraz art. 42e ust. 6:

urzędowi skarbowemu – w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym;
podatnikowi – w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.[/alert-info]

W sytuacji, gdy przedsiębiorca zaprzestanie prowadzić działalność gospodarczą przed upływem terminów, o których mowa w ust. 1 art. 42g wyżej wymienionej ustawy, wówczas obowiązek przesłania rocznego obliczenia podatku oraz informacji, przypada najpóźniej na dzień zaprzestania prowadzenia działalności.

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie jest wykroczeniem skarbowym. Grozi za nie grzywna, którą orzeka sąd lub uprawniony urzędnik skarbowy w postępowaniu mandatowym. Sąd może wymierzyć karę grzywny w wysokości do 180 stawek dziennych. To sąd decyduje przy wymierzeniu kary, ile wyniesie wysokość jednej stawki dziennej oraz ile stawek dziennych obciąży płatnika.

W sytuacji, gdy deklaracja PIT-11 nie została przekazana do urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie, należy tego dokonać niezwłocznie, a do deklaracji PIT-11 dołączyć czynny żal.

Czynny żal będzie skuteczny jedynie w przypadku, gdy dopełniono czynności będącej czynem karalnym, a także, gdy w chwili złożenia wniosku organ skarbowy nie mógł być świadomy popełnionego czynu. Można zatem założyć, że wysyłanie deklaracji 1-2 dni po terminie razem z wnioskiem o zastosowanie czynnego żalu uchroni podatnika przed negatywnymi skutkami.#polecamy##banner-52647#

Question 10

Zatrudniam 30 osób, z czego większość to obcokrajowcy. Obowiązek przekazania za nich PIT-11 za 2020 rok do urzędu skarbowego mija 31 stycznia, zatem chciałabym sporządzić deklaracje odpowiednio wcześnie. Czy to prawda, że obecnie PIT-11 za cudzoziemca-rezydenta można wysłać tylko z numerem PESEL?

Accepted Answer

Cudzoziemiec zamieszkujący i podejmujący pracę na terenie Polski, powinien wystąpić w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania czy zameldowania na pobyt stały lub czasowy, o wydanie numeru PESEL.

Identyfikator podatkowy na PIT-11

Od 2018 roku jedynym właściwym identyfikatorem podatkowym, dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przybywających na terytorium kraju w celu wykonywania pracy, jest numer PESEL.

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy obcokrajowiec prowadzi tu działalność gospodarczą i ma nadany NIP, wówczas ten identyfikator co do zasady może być wystarczający do rozliczenia. Mówi o tym ustawa z 13 października 1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

[alert-info]Art. 3. ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
1. Identyfikatorem podatkowym jest:
1) numer PESEL – w przypadku podatników będących osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług;
2) NIP – w przypadku pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w art. 2.[/alert-info]

PIT-11 za cudzoziemca bez numeru PESEL

Od kilku lat PIT-11 za cudzoziemca, który nie ma nadanego żadnego identyfikatora przez polski urząd, można rozliczyć podając serię i numer paszportu. W polu dotyczącym NIP wpisuje się wtedy “9999999999”. Złożenie takiego zeznania za 2020 z wykazaniem paszportu i samych dziewiątek również jest możliwe.

Wysyłka PIT-11 tylko elektronicznie

Oprócz tego, że od 2019 roku skrócono okres przekazywania PIT-11 do urzędu skarbowego – wszyscy pracodawcy muszą złożyć to zeznanie za 2020 rok do 31 stycznia 2021 roku – przepisy zezwalają na wysyłkę deklaracji wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Czyli wyeliminowana została możliwość składania zeznania w formie papierowej. Ilość zatrudnianych pracowników nie ma tu żadnego znaczenia (dotychczas wysyłka elektroniczna była obowiązkowa dla pracodawców zatrudniających co najmniej 5 pracowników).#polecamy# #banner-32298#

Question 11

Z 15 stycznia 2019 roku rozpocząłem działalność gospodarczą, korzystając z 2-letniej ulgi dla nowych firm w ZUS. Niedługo przestaną mnie obowiązywać preferencyjne składki ZUS. W związku z tym, czy muszę podejmować jakieś kroki, czy w ZUS-ie wszystko wydarzy się „automatycznie”?

Accepted Answer

Preferencyjne składki ZUS

Jest to ulga oferowana nowym przedsiębiorcom bądź tym, którzy kończą korzystanie z ulgi na start. Preferencyjne składki ZUS obejmują okres 24 pełnych miesięcy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dzięki niej przedsiębiorcy mogą płacić mniejsze składki za ubezpieczenia społeczne. Zgłoszenia do preferencji należy dokonać z wykorzystaniem deklaracji zgłoszeniowej ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Przy czym:

ZUS ZUA jest to deklaracja służąca do zgłoszenia się przedsiębiorcy zarówno do ubezpieczeń społecznych, jak i ubezpieczenia zdrowotnego,
ZUS ZZA służy przedsiębiorcy do zgłoszenia się do ubezpieczenia ZUS tylko zdrowotnego.

#zobacztez#

Minimalne opłaty za preferencyjne składki ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych określił odgórnie dolny limit podstawy opłacanych składek. Wynosi ona nie mniej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2021 roku podstawa ta wynosi 840 zł.

Osoby objęte 2-letnią ulgą zobowiązane są do opłacania, z tytułu prowadzonej działalności, składek na:

ubezpieczenia społeczne,
ubezpieczenie zdrowotne.

Istnieją jednak wyjątki, w przypadku których przedsiębiorca może zostać zwolniony z opłacania składek za ubezpieczenia społeczne.

Preferencyjne składki ZUS dobiegają końca, co dalej?

Przedsiębiorca świadomy zbliżającego się końca okresu trwania małego ZUS powinien zastanowić się, na jakie składki przejdzie po 2-letniej uldze. Możliwość wyboru ogranicza się do dwóch opcji:

opłacania standardowych składek ZUS, tzw. dużego ZUS,
opłacania składek od dochodu, tzw. mały ZUS.

Duży ZUS

Przejście na standardowe składki ZUS oznacza obowiązek opłacania przez przedsiębiorcę składek, których podstawę stanowi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Stopy procentowe składek, jakie zobligowany jest opłacać przedsiębiorca, zostały ujęte w tabeli.

Składki na ubezpieczenia	Stopa % składki	Wysokość składek w 2021 r.
Emerytalne	19,52%	615,93 zł
Rentowe	8%	252,43 zł
Chorobowe	2,45%	77,31 zł
Wypadkowe*	1,67%	52,70 zł
SUMA Składki na ub. społeczne	31,64%	998,37 zł
Fundusz Pracy	2,45%	77,31 zł

Wysokość składki zdrowotnej jest ustalana odgórnie. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2021 roku wynosi 75% przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2021 roku - w związku z tym wysokość składki zdrowotnej w 2021 poznamy na początku roku. Z podstawy wymiaru składki zdrowotnej należy wyliczyć 9%, dzięki czemu uzyska się stawkę, jaką powinien opłacać przedsiębiorca za ubezpieczenie zdrowotne.

Mały ZUS

Od 2019 roku przedsiębiorcy mają możliwość korzystać z kolejnej ulgi – składek od przychodu, czyli tzw. małego ZUS. Natomiast w 2020 doszło do przekształcenia formy tej ulgi oraz warunków do jej przystąpienia. Po wejściu w życie zmian ulga „składki od przychodu” zmieniła się na ulgę „składki od dochodów”.

Ulga „składki od przychodu” obowiązywała tylko do stycznia 2020 roku, a od lutego 2020 obowiązuje już tylko "składka od dochodu". Co do zasady do małego ZUS-u przedsiębiorca może zgłosić się do 8 stycznia danego roku. Do składek od dochodu może zgłosić się również przedsiębiorca kończący opłacać preferencyjne składki ZUS. Zgłoszenia takiego należy dokonać z nowym kodem w ciągu 7 dni od daty zakończenia preferencyjnych składek ZUS.

Z tej metodologii rozliczania się z ZUS mogą korzystać osoby, których przychód w poprzednim roku nie przekroczył 120 tys. zł. Ten rodzaj ulgi obowiązuje przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności. Po przekroczeniu tego okresu przedsiębiorca zobligowany będzie przejść na zwykłe składki ZUS, a prawo do ponownego korzystania z tego rozwiązania zostanie nadane po upływie kolejnych 2 lat. Każdy przedsiębiorca opłacający składki od dochodu musi indywidualnie określić swoją podstawę wyliczania składek.

[alert-info]Składki od dochodu obowiązują od 1 lutego 2020 roku, którego limit wynosi 120 tys. zł przychodu z roku poprzedniego.[/alert-info]

#banner-50418#

Koniec 2-letniej ulgi dla nowych firm

Preferencyjne składki ZUS można opłacać przez 24 miesiące, a na koniec okresu trwania tej ulgi należy dopełnić kilku formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Po pierwsze, należy złożyć druk ZUS ZWUA, za pomocą którego następuje wyrejestrowanie płatnika składek. Należy w nim wskazać termin następujący po dniu zakończenia obowiązywania preferencji oraz wpisać kod tytułu ubezpieczenia 05 70. Jako kod przyczyny wyrejestrowania należy wskazać 600 – czyli inny powód dokonania wyrejestrowania. Co ważne, wyrejestrowania takiego powinno się dokonać w terminie 7 dni od daty zakończenia prawa do 2-letniej ulgi dla nowych firm.

Drugi krok to dokonanie ponownej rejestracji za pomocą formularza ZUS ZUA lub wspomnianego wyżej ZUS ZZA. Należy wskazać w nim termin objęcia nowym obowiązkiem ubezpieczeniowym. Termin ten powinien być taki sam jak termin wyrejestrowania. Zgodność terminowa jest potrzebna do zachowania ciągłości ubezpieczenia. Zgłoszenia należy dokonać z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 lub jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się przejść na składki od dochodu – z kodem tytułu ubezpieczeń 05 90. Obowiązującym terminem w tym wypadku jest okres 7 dni od momentu, w którym zaczynają obowiązywać wyższe składki ZUS.

Trzeci i ostatni krok to złożenie deklaracji ZUS DRA za pierwszy miesiąc opłacania składek na nowych zasadach (opłata za tzw. duży ZUS lub składki od przychodu). Za jej pomocą określa się podstawę do wyliczenia składek. Deklarację tę należy złożyć najpóźniej 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni pod warunkiem, że przedsiębiorca opłaca składki wyłącznie za siebie W przypadku, gdy dochodzi do zatrudniania pracowników lub zleceniobiorców, opłat za ZUS trzeba dokonywać do 15. dnia następnego miesiąca.

Przerejestrowanie z preferencyjnych składek na duży ZUS w systemie wFirma.pl

Pierwszym krokiem jest wyrejestrowanie z ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZWUA - tak jak zostało to opisane powyżej. W tym celu należy z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ wygenerować deklarację ZUS ZWUA.

preferencyjne składki zus

W następnym kroku dokonujemy ponownej rejestracji w ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZUA. Deklarację generuje się z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » ZUS ZUA.

preferencyjne składki zus

Po dokonaniu przerejestrowania w ZUS, należy dokonać zmiany schematu składek ZUS w systemie na cele rozliczeniowe.

preferencyjne składki zus

Podsumowując, przedsiębiorca powinien dopilnować formalności związanych z poinformowaniem ZUS o zmianie obowiązku ubezpieczeniowego. Dokonuje się tego poprzez odpowiednie wyrejestrowanie się z ubezpieczeń, a następnie poprzez ponowną rejestrację. Należy również pamiętać o terminowym złożeniu pierwszej deklaracji rozliczeniowej DRA z uwzględnieniem nowego obowiązku ubezpieczeniowego.

#polecamy##banner-50427#

Question 12

Ostatnio zawarłem umowę zlecenie z osobą małoletnią do pomocy przy dekorowaniu biura. Nie wiem jak wystawić jej deklarację po rozliczeniu dochodu. Czy deklaracja PIT-11 dla małoletniego wystawiana jest na niego czy na rodzica, opiekuna prawnego?

Accepted Answer

Każda osoba prowadząca działalność po zakończeniu roku podatkowego ma obowiązek wystawienia swoim pracownikom deklaracji PIT-11. Dotyczy to również sytuacji, których zatrudniani są małoletni.

Obowiązek wystawienia PIT-11 dla zleceniobiorców

Zleceniodawca jest zobligowany do wystawienia deklaracji PIT-11 dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie, o ile wynagrodzenia zleceniobiorców były opodatkowane na zasadach ogólnych. Nie ma tu znaczenia, w jakim wieku są zleceniobiorcy.

Obowiązek wystawiania informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy wynika z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:[alert-info]Art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46, 74 i 148. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.[/alert-info]#zobacztez#

Kiedy nie ma potrzeby wystawienia deklaracji PIT-11 dla małoletniego?

Zawarcie umowy zlecenie nie zawsze powoduje konieczność wystawienia informacji o dochodach i pobranych zaliczkach. Deklaracji PIT-11 dla małoletniego nie wystawia się w sytuacji, gdy umowa opiewała na kwotę do maksymalnie 200 zł brutto i został zastosowany zryczałtowany podatek dochodowy (PIT-8AR). Warto jednak mieć na uwadze, że zastosowanie zryczałtowanego podatku nie dotyczy umów z wynagrodzeniem określonym wg stawki za wykonanie jednostki.

Przykład 1.

Pan Mariusz zatrudnił na podstawie umowy zlecenie Marysię (lat 16) do pomocy w pakowaniu paczek świątecznych. W umowie została określona stawka za 1 godzinę pracy w wysokości 17 zł brutto. Marysia przepracowała 10 godzin. W związku z tym rachunek opiewał na kwotę 170 zł. Od wynagrodzenia zostanie pobrana zaliczka na podatek na zasadach ogólnych, mimo że w rozliczeniu wynagrodzenie jest niższe niż 200 zł.

Jak wystawić PIT-11 dla małoletniego pracownika

Zgodnie z przepisami osiąganie przychodów m.in. z tytułu umowy zlecenie łączy się z powstaniem obowiązku podatkowego, dlatego osoby, które osiągnęły takie przychody, stają się podatnikami zgodnie z definicją zawartą w Ordynacji podatkowej.[alert-info]Art. 7. § 1. Ordynacji podatkowej
Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.[/alert-info]#banner-50571#

Jeśli stroną umowy zlecenia jest osoba posiadająca status podatnika, to deklaracja PIT-11 powinna być wystawiona na tę osobę, nawet jeśli jest to małoletni. Nie istnieją przepisy prawa, na podstawie których przedsiębiorca, sporządzając deklarację, miałby jako podatnika wskazywać przedstawiciela ustawowego osoby małoletniej.

Jednakże to przedstawiciele ustawowi są zobowiązani do wykonania odpowiednich obowiązków podatkowych w imieniu małoletniego, z powodu braku pełnej zdolności do czynności prawnych.

Oznacza to, że na podstawie PIT-11 dla małoletniego, to rodzice wypełniają i podpisują dla niego deklarację PIT-37.

Przesłanie PIT-11 do urzędu skarbowego i pracownika

Deklarację PIT-11 należy dostarczyć w odpowiednim terminie zarówno do urzędu skarbowego, jak i do pracownika. Terminy przekazania deklaracji do wspomnianych jednostek nie są takie same. Wysyłka PIT-11 do urzędu skarbowego powinna nastąpić maksymalnie do 31 stycznia danego roku za rok poprzedni. Co ważne, tę deklarację od 2019 roku można złożyć wyłącznie w wersji elektronicznej. Jeśli zleceniodawca nie dopełni swoich obowiązków w terminie, wówczas może zostać nałożona na niego grzywna. Aby jej uniknąć, należałoby złożyć czynny żal. Jednak będzie on skuteczny wyłącznie w sytuacji, gdy pracodawca przyzna się do niedopełnienia obowiązków, zanim wykryje to urząd skarbowy. Zleceniobiorca z kolei powinien otrzymać PIT-11 do końca lutego.

Wystawienie PIT-11 dla małoletniego powinno odbyć się na takich samych zasadach jak wystawienie deklaracji dla pozostałych zatrudnionych. Oznacza to, że powinna ona zawierać dane zleceniobiorcy, nawet jeśli nie osiągnął jeszcze pełnoletności. Przepisy bowiem nie przewidują odstępstw w takim przypadku.#polecamy##banner-50592#

Question 13

Dotychczas mieszkałam w Danii i tam byłam zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Chciałabym założyć działalność gospodarczą w Polsce. Jednym z głównych kontrahentów będzie przedsiębiorstwo, z którym wiązał mnie stosunek pracy. Chcę świadczyć usługi dla tej firmy także podczas prowadzenia własnego biznesu. Jakie składki ZUS w razie współpracy z byłym pracodawcą powinnam opłacać? Czy przysługują mi jakiekolwiek ulgi?

Accepted Answer

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma prawo do skorzystania z ulg w opłacaniu składek, o ile spełni odpowiednie warunki. Jednym z nich jest nieświadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy, ale zasadę tę należy rozpatrywać indywidualnie.

Ulgi w opłacaniu składek ZUS

Prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi tytuł do objęcia ubezpieczeniami w ZUS-ie. Składki na nie przedsiębiorcy mogą opłacać w różnej wysokości, ponieważ przepisy przewidują możliwość skorzystania z kilku ulg – zarówno zaraz po założeniu firmy, jak i w kolejnych okresach. Wśród nich wymienia się:

Warunkiem skorzystania z każdej z wyżej wymienionych ulg jest nieświadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy.#zobacztez#

Czy w razie współpracy z byłym pracodawcą składki ZUS mogą zostać obniżone?

Doprecyzowując wcześniejsze stwierdzenie, wspomniane przywileje nie przysługują osobom wykonującym działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Co ważne, warunek ten dotyczy całego okresu przysługiwania ulgi, a nie tylko pierwszego dnia prowadzenia działalności.

Należy tu wyjaśnić, że za byłego pracodawcę w świetle przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uznaje się zakład pracy, na rzecz którego dana osoba świadczyła pracę w ramach stosunku pracy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, a także takiego, z którym nie rozwiązano stosunku pracy. Natomiast przez „czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej” należy rozumieć usługi świadczone w ramach działalności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy pokrywające się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy (powierzonych przez pracodawcę i wykonywanych przez pracownika na danym stanowisku).

[alert-info]Za pracodawcę nie uważa się podmiotu, z którym przed prowadzeniem działalności przedsiębiorca miał zawartą umowę zlecenie czy umowę o dzieło.[/alert-info]

Jeżeli samozatrudniony świadczy pracę na rzecz firmy, w której był wcześniej zatrudniony, wówczas powinien opłacać tzw. duży ZUS. Składki ZUS w razie współpracy z byłym pracodawcą opłacane są od podstawy stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

#banner-50241#

Przykład 1.

Pani Halina jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na stanowisku projektanta wnętrz. Zamierza jednak zrezygnować z pracy na etacie i otworzyć własną działalność. Jednym z jej kontrahentów będzie były pracodawca, a świadczone w ramach działalności usługi będą polegały na przesyłaniu projektów wnętrz. W tej sytuacji pani Halina powinna opłacać duży ZUS, ponieważ wykonywanie działalności ma taki sam charakter jak praca na etacie.

Przykład 2.

Pan Marek jest zatrudniony w firmie X na stanowisku administratora sieci. Obecnie chce dodatkowo otworzyć własny biznes, w ramach którego będzie świadczył usługi programowania. Składki ZUS w razie współpracy z byłym pracodawcą mogą zostać obniżone, bowiem czynności świadczone w ramach działalności będą miały inny charakter niż zakres obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Praca na rzecz zagranicznego pracodawcy

Przepisy dotyczące byłego pracodawcy nie mają natomiast zastosowania w przypadku zatrudnienia u podmiotów zagranicznych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o sus obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Kluczowe jest tu zatem zatrudnienie na terenie Polski.

Jeżeli pracownik przez okres swojego zatrudnienia podlegał innemu ustawodawstwu niż polskie, wówczas składki ZUS w razie współpracy z byłym pracodawcą mogą zostać obniżone. Potwierdzają to również interpretacje wydane przez ZUS.

[alert-info]Interpretacja WPI/200000/43/495/2017 z 5 maja 2017 roku:
„Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie podkreśla w tym miejscu, iż wykonywanie pracy na rzecz pracodawcy zagranicznego pozwala przedsiębiorcy na deklarowanie do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia, pod warunkiem że w całym okresie wykonywania tej pracy (w ramach stosunku pracy) nie było właściwe dla przedsiębiorcy ustawodawstwo polskie”.[/alert-info]

Jedna z interpretacji wydanych przez ZUS dotycząca możliwości korzystania z ulgi na start potwierdziła, że z 6-miesięcznego zwolnienia ze składek społecznych może skorzystać także przedsiębiorca zatrudniony w polskim oddziale spółki, który po założeniu działalności świadczy usługi na rzecz spółki matki znajdującej się na terenie UE.

[alert-info]Interpretacja WPI/200000/43/64/2020 z 21 lutego 2020 roku:
„W myśl Kodeksu pracy [...] art. 3 pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. W konsekwencji to Oddział w Polsce był pracodawcą dla Przedsiębiorcy (Wnioskodawcy), a nie spółka matka z siedzibą w Holandii. W bieżącym roku Przedsiębiorca planuje świadczenie usług na rzecz spółki matki firmy z siedzibą w Holandii, czyli odrębnego, samoistnego pracodawcy w rozumieniu Kodeksu pracy (nie „byłego pracodawcy” w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców). W związku z tym Przedsiębiorca, który w styczniu 2020 roku rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce oraz bieżącym roku 2020 planuje świadczenie usług dla spółki matki mającej siedzibę w Holandii – nie wypełni swoim zachowaniem negatywnej przesłanki (wykonywanie działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy) do skorzystania z ulgi na podstawie art. 18 ust. 1 Prawo przedsiębiorców i będzie miał prawo do niepodlegania ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej”.[/alert-info]

Składki ZUS w razie współpracy z byłym pracodawcą – podsumowanie

Przedsiębiorca podejmujący się współpracy z byłym pracodawcą nie zawsze traci prawo do ulg w opłacaniu składek. Ważny jest w tym przypadku charakter świadczonych usług, ale także inne czynniki, jak na przykład podleganie polskiemu ustawodawstwu.#polecamy# #banner-50259#

Question 14

Pracownica podjęła pracę na podstawie umowy o pracę na pełen etat od 26 października 2020 roku i zrezygnowała z niej 30 października 2020 roku. Czy przysługuje jej urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc pracy? Wspomnę, że nie jest to pierwsza praca tej osoby i ma ona ponad dziesięcioletni staż pracy.

Accepted Answer

W przypadku gdy zatrudnienie zostaje nawiązane lub ustaje w trakcie roku kalendarzowego, wymiar urlopu kolejnego ustalany jest proporcjonalnie do okresu zatrudnienia.

Urlop wypoczynkowy naliczony proporcjonalnie

Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu rocznego pracownika jest stały i wynosi 20 lub 26 dni w zależności od długości stażu pracy, jaki posiada. Co istotne, limit urlopu wypoczynkowego u obecnego pracodawcy powinien zostać przeliczony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, jeżeli stosunek pracy ulega rozwiązaniu w trakcie roku. Zasada ta ma zastosowanie, pod warunkiem że pracownik nie wykorzystał do zakończenia umowy urlopu w wyższym wymiarze.

Zgodnie z art. 155^2a § 1 i § 2 Kodeksu pracy podczas ustalania wymiaru urlopu proporcjonalnego jeden miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Przy czym niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.

Przykład 1.

Pan Roman złożył wypowiedzenie u dotychczasowego pracodawcy i jego umowa ulegnie zakończeniu 13 października. Pracownik posiada 10-letni staż pracy, co oznacza, że jego roczny wymiar urlopu wynosi 26 dni. W związku z zakończeniem umowy w trakcie miesiąca miesiąc ten zaokrągla się do góry. To znaczy, że urlop należy naliczyć za 10 miesięcy pracy, czyli pracownikowi przysługuje 22 dni urlopu (26 dni / 12 x 10 miesięcy).[alert-info]W przypadku obliczania urlopu proporcjonalnego niepełny dzień urlopu zawsze ulega zaokrągleniu w górę.[/alert-info]#zobacztez#

Urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc w razie zmiany pracodawcy w trakcie roku

Zmiana pracodawcy w trakcie roku również powoduje konieczność proporcjonalnego obliczenia wymiaru urlopu wypoczynkowego. Mogą tu wystąpić dwie sytuacje:

Gdy pracownik zostaje zatrudniony do końca roku kalendarzowego – urlop nalicza się w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego.
Gdy pracownik zostaje zatrudniony na okres krótszy niż do końca roku kalendarzowego – urlop nalicza się w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym.

Przykład 2.
Pani Julia została zatrudniona na czas określony od 1 września 2020 roku do 31 sierpnia 2021 roku. Przysługuje jej urlop w niższym, 20-dniowym wymiarze. Za cztery miesiące 2020 roku uzyska prawo do 7 dni urlopu.

Warto zwrócić uwagę, że w przypadku zmiany pracodawcy w trakcie miesiąca urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc pracy powinien naliczyć pracownikowi obecny pracodawca. Wskazuje na to art. 155(2a) § 3 Kodeksu pracy.[alert-info]Art. 155^2a § 3 Kodeksu pracy
„Jeżeli ustanie stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie takiego stosunku u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca”.[/alert-info]

Pracownik nie może zatem nabyć urlopu u obu pracodawców w razie zmiany pracy w trakcie miesiąca.

Przykład 3.

Pani Natalia zakończyła umowę o pracę 10 października. U nowego pracodawcy została zatrudniona na okres próbny od 12 października do 31 grudnia. Posiada ponad 10-letni staż pracy. Dotychczasowy pracodawca powinien ustalić jej urlop za okres od stycznia do października, czyli 22 dni. U nowego pracodawcy może wykorzystać pozostałe 4 dni urlopu.

Kilkukrotna zmiana zakładu pracy w trakcie roku nie spowoduje przyznania pracownikowi urlopu wyższego niż wynika to z limitu określonego w kodeksie. Łączny wymiar urlopu nie może przekroczyć 20 lub 26 dni. Pracodawca powinien sprawdzić świadectwa pracy pracownika z danego roku kalendarzowego w celu ustalenia przysługującego mu wymiaru.

Przykład 4.

Pani Karolina w 2020 roku zmieniała pracę dwukrotnie. Przysługuje jej 20-dniowy wymiar urlopu. U pierwszego pracodawcy wykorzystała 15 dni urlopu, u kolejnego pracodawcy 5 dni urlopu. Oznacza to, że w trzeciej firmie nie będzie jej przysługiwał urlop wypoczynkowy bez względu na to, przez jaki okres będzie tam pracowała.

Powyższe zasady stosuje się również w przypadku, gdy pracownik przepracował w firmie zaledwie kilka dni. Jeżeli pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę od 26 października i zrezygnował z niej 30 października, to urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc pracy przysługuje mu wymiarze proporcjonalnym, tj. 1/12 × 26 dni = 2,16, po zaokrągleniu – 3 dni urlopu. Jeżeli zatrudniony nie wykorzysta urlopu w naturze, pracodawca musi wypłacić mu ekwiwalent za urlop. Rozwiązanie to nie znajdzie zastosowania, w sytuacji gdy w październiku pracownik był zatrudniony w innej firmie i poprzedni pracodawca udzielił mu urlopu wypoczynkowego za ten miesiąc bądź wypłacił ekwiwalent.#banner-45825#

Pierwsza praca na innych zasadach

W pierwszym roku pracy prawo do urlopu wypoczynkowego pracownik nabywa na innych zasadach. Kwestię tę reguluje art. 153 Kodeksu pracy. W myśl wspomnianego przepisu osoby podejmujące pracę pierwszy raz w życiu nabywają prawo do urlopu wraz z upływem każdego miesiąca kalendarzowego w wysokości 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Co ważne, pracodawca nie ma obowiązku zaokrąglania niepełnego dnia urlopu w górę.

Przy ustalaniu upływu miesiąca należy zastosować potoczne zasady liczenia terminów – miesięczny okres zatrudnienia w przypadku zawarcia umowy:

od pierwszego dnia miesiąca upływa ostatniego dnia miesiąca – np. przy zatrudnieniu od 1 października okres miesięczny upływa 31 października;
w trakcie miesiąca upływa w kolejnym miesiącu w dniu poprzedzającym dzień zawarcia umowy – np. przy zatrudnieniu od 15 września okres miesięczny upłynie 14 października.

Przykład 5.

Romek podjął swoją pierwszą pracę 2 września 2020 roku. Jest zatrudniony do końca roku. W tej sytuacji nabędzie urlop jedynie za 3 pełne miesiące pracy. Odbędzie się to w dniach:

1 października – 1,67 dnia,
1 listopada – 1,67 dnia,
1 grudnia – 1,67 dnia.

W roku 2020 Romek może wykorzystać 5,01 dnia urlopu.

Jeśli pracownik podejmujący zatrudnienie po raz pierwszy nie przepracuje całego miesiąca, wówczas nie nabywa prawa do urlopu.

Przykład 6.

Marta zatrudniła się po raz pierwszy na stoisku z kosmetykami. Rozpoczęła pracę 15 listopada, jednak ze względów zdrowotnych złożyła wypowiedzenie i umowa została rozwiązana 4 grudnia. Pracownica nie nabyła prawa do urlopu wypoczynkowego.

Prawo do urlopu kolejnego pracownicy podejmujący pierwszą pracę nabywają z każdym następnym rokiem kalendarzowym.

Urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc pracy – podsumowanie

Jeśli pracownik posiada prawo do urlopu kolejnego, wówczas przysługuje mu ono, nawet gdy stosunek pracy trwa tylko przez kilka dni w miesiącu. Należy naliczyć pracownikowi urlop wypoczynkowy za niepełny miesiąc pracy, bez względu na liczbę dni przepracowanych w danym miesiącu.#polecamy#

#banner-47424#

Question 15

Jako pracownik jestem odpowiedzialny w firmie za kwestie przygotowania wycen za wykonanie instalacji dla naszych klientów. Jestem jedyną osobą odpowiedzialną za ten obszar w biurze, nikt nie jest w stanie mnie zastąpić. Z powodu przemęczenia wynikającego z nadmiaru pracy oraz jej złych warunków rozchorowałem się i zostałem skierowany przez lekarza na zwolnienie. Mój szef zagroził mi, że mnie zwolni, jeśli nie wykonam swoich obowiązków. Czy ma do tego prawo? Czy brak zastępstwa za pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim oznacza, że chory nadal zobligowany jest do wykonywania swoich zadań?

Accepted Answer

Nieobecność usprawiedliwiona a zwolnienie pracownika

Zgodnie z przepisami nawiązanie stosunku pracy rodzi – zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika – pewne prawa i obowiązki. W ramach stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, a pracodawca za tę pracę zobowiązany jest wypłacić godziwe wynagrodzenie.

Co natomiast dzieje się w przypadku, gdy pracownik nie może świadczyć pracy ze względu na swą nieobecność? Zgodnie z zapisami Kodeksu pracy podczas nieobecności usprawiedliwionej, w tym zwolnienia lekarskiego pracownika, co do zasady wręczenie wypowiedzenia jest czynnością nieskuteczną.[alert-info]Art. 41 Kodeksu pracy
„Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia”.[/alert-info]#zobacztez#

Konsekwencje próby zwolnienia pracownika na zwolnieniu chorobowym

Pracodawca, który niezgodnie z przepisami Kodeksu pracy podejmie się czynności zwolnienia z pracy pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim, naraża się na karę:

wypłaty odszkodowania,
wypłaty zadośćuczynienia (wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy).

Granice kwot odszkodowania zostały określone w art. 47¹ Kodeksu pracy. Ostateczną decyzję o wysokości odszkodowania podejmuje sąd; może być ona równa wynagrodzeniu za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, jednak nie mniejsza niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia.

Jednakże należy pamiętać, że pracodawca ma prawo zwolnić pracownika po stawieniu się zatrudnionego do pracy. W przypadku gdy pracownik zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas określony, pracodawca ma prawo zwolnić go bez konieczności podania przyczyny.

Sprawa ma się natomiast inaczej, w sytuacji gdy pracownik świadczy pracę w ramach umowy o pracę na czas nieokreślony – wtedy pracodawca zobowiązany jest uwzględnić w wypowiedzeniu przyczynę zwolnienia. Co istotne, jeżeli będzie ona niewystarczająca bądź niepoprawna, pracownik będzie miał prawo do odwołania się od takiego wypowiedzenia umowy w sądzie w ciągu 21 dni od momentu otrzymania wypowiedzenia, o czym mówi art. 264 § 1 Kodeksu pracy.[alert-info]Art. 44 Kodeksu pracy
„Pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy, o którym mowa w dziale dwunastym”.[/alert-info]#banner-44232#

Brak zastępstwa za pracownika na zwolnieniu lekarskim

Brak zastępstwa za pracownika będącego nieobecnym w pracy z usprawiedliwionych przyczyn nie może być podstawą do zrzucania na niego winy za niewykonaną pracę. To po stronie pracodawcy leży obowiązek zapewnienia płynności pracy w firmie.

W przypadku gdy w zakładzie na stałe nie są zatrudniane dodatkowo osoby o wymiennych zdolnościach i doświadczeniu, pracodawca może na czas nieobecności danego pracownika postawić na skorzystanie z usług firm zewnętrznych bądź na nawiązanie współpracy ze specjalistą na podstawie np. umowy zlecenia w celu uzupełnienia braków w personelu.

Brak zastępstwa za pracownika nie może być powodem do świadczenia pracy przez osobę nieobecną np. w formie zdalnej.[alert-info]Świadczenie pracy przez osobę przebywającą na zwolnieniu lekarskim może skutkować cofnięciem takiemu pracownikowi przez ZUS prawa do zasiłku chorobowego.[/alert-info]

ZUS jest w stanie zweryfikować, czy dana osoba świadczy pracę w okresie usprawiedliwionej nieobecności. Potwierdzeniem świadczenia pracy przez nieobecnego pracownika mogą być:

wykonane połączenia telefoniczne;
wysłane służbowe maile;
podpisane dokumenty firmowe;
obecność w zakładzie pracy itp.

[alert-info]Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim ma prawo i obowiązek przekazać kody dostępów do programów i systemów, które wymagane są do realizacji zadań z jego obszaru odpowiedzialności.[/alert-info]

Brak zastępstwa za pracownika – podsumowanie

Pracownik nieobecny w pracy z usprawiedliwionych powodów jest objęty ochroną. W tym czasie pracodawca nie ma prawa go zwolnić, nie może mu również nakazać świadczenia pracy np. w formie zdalnej, ponieważ takie zachowanie może skutkować utratą przez pracownika prawa do wypłaty zasiłku chorobowego. Pracownik przebywający na zwolnieniu chorobowym – jak w omawianym przypadku – zobowiązany jest jedynie do przekazania odpowiednich kodów i haseł pracodawcy do systemów potrzebnych do wykonania jego obowiązków. Brak zastępstwa za pracownika nie jest winą samego nieobecnego pracownika – to pracodawca powinien zorganizować wsparcie, które pozwoli na płynne funkcjonowanie firmy.

#polecamy#

#banner-46950#

Question 16

Od dwóch lat zatrudniam narzeczonego w swojej firmie na podstawie stosunku pracy. Czy po ślubie będę mogła dalej zatrudniać go na tych samych warunkach? Czy składki ZUS za osobę współpracującą różnią się wysokością od składek ZUS opłacanych z tytułu umowy o pracę? Czy w związku z zawarciem związku małżeńskiego powinnam dokonać jakichś formalności w ZUS-ie?

Accepted Answer

Zgodnie z art. 6 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych „za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności”.

Oznacza to, że w efekcie zawarcia związku małżeńskiego z pracodawcą i prowadzenia z nim wspólnego gospodarstwa domowego zatrudniony zyskuje miano osoby współpracującej i nie podlega dłużej ubezpieczeniom jako pracownik, lecz jako wspomniana osoba współpracująca.#zobacztez#

Osoba współpracują zatrudniona w ramach stosunku pracy a ZUS

Kwota składek ZUS dla osoby współpracującej zatrudnionej w ramach stosunku pracy nie jest uzależniona od wysokości wynagrodzenia za pracę. W tym przypadku powinna być opłacana w wymiarze jak za przedsiębiorcę. Oznacza to, że składki ZUS za osobę współpracującą należy opłacać w standardowej wysokości od podstawy wynoszącej 3136,20 zł w 2020 roku. Ubezpieczenie chorobowe dla osób współpracujących jest dobrowolne, nie ma więc konieczności opłacania na nie składki tak jak w przypadku pracowników etatowych.

Należy zaznaczyć, że osoba współpracująca nie posiada takich samych praw jak przedsiębiorca, w związku z czym nie może korzystać z ulg w opłacaniu składek, takich jak:

6-miesięczna ulga na start,
2-letnia preferencja składek ZUS,
mały ZUS plus.

Osoba współpracująca opłaca składki społeczne zawsze od standardowej podstawy stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia za pracę na dany rok. Składka zdrowotna zawsze będzie opłacana w takim wymiarze jak za przedsiębiorcę. W sytuacji gdy członek rodziny zatrudniony w firmie ma również etat u innego pracodawcy, wówczas taka osoba podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.[alert-info]Składki na ubezpieczenia osoby współpracującej są finansowane w całości ze środków pracodawcy.[/alert-info]

Wynagrodzenie osoby współpracującej zatrudnionej na umowie o pracę

Pracownikowi, który staje się osobą współpracującą i pozostaje zatrudniony na podstawie umowy o pracę, wynagrodzenie rozliczać należy inaczej niż dotychczas. Jak już wspomniano, od wynagrodzenia osoby współpracującej nie pobiera się składek. W tym wypadku potrącona zostaje jedynie zaliczka na podatek dochodowy. Oznacza to, że po zakończeniu roku należy wystawić PIT-11 na standardowych zasadach.

#banner-43980#

Naliczanie wynagrodzenia za pracownika, który w trakcie miesiąca stał się osobą współpracującą, jest dość skomplikowane. Tu bowiem należałoby ustalić osobno podstawę za okres, kiedy członek rodziny był jeszcze pracownikiem, i osobno za okres, kiedy stał się osobą współpracującą.

Przykład 1.

Właściciel firmy wziął ślub z pracownicą 15 czerwca 2020 roku. Od tego dnia pracownik uzyskał status osoby współpracującej. W związku z tym, że małżonka nie posiada innego tytułu do objęcia ubezpieczeniami, należy rozliczyć go jako:

pracownika do 14 maja i naliczyć mu składki wynikające z wynagrodzenia za pracę (wynagrodzenie zasadnicze wynosi 4000 zł brutto);
osobę współpracującą od 15 maja, naliczając składki proporcjonalnie od podstawy stanowiącej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Wyliczenie w tym przypadku będzie wyglądało następująco:

Podstawa składek za okres od 1 do 14 czerwca:

wynagrodzenie za 1 godzinę pracy 4000 zł / 168 h = 23,81 zł

wynagrodzenie za czas przepracowany 23,81 zł x 72 h = 1 714,32 zł

podstawa naliczania składek społecznych: 1714,32 zł

składki społeczne pracownika (w uproszczeniu 13,71%): 235,03 zł

składki finansowane przez pracodawcę (20,48%): 351,09 zł

podstawa naliczania składki zdrowotnej: 1714,32 – 235,03 zł = 1479,29 zł

składka zdrowotna 9%: 133,14 zł

składka zdrowotna do odliczenia 7,75%: 114,65 zł

Podstawa naliczania składek za okres 15–30 czerwca:

podstawa składek społecznych naliczona proporcjonalnie: 3136,20 zł / 30 dni x 16 dni = 1672,64 zł

składki społeczne (z chorobowym) + FP + FGŚP osoby współpracującej (34,19%):

571,88 zł

podstawa składki zdrowotnej: 4026,01 zł

składka zdrowotna: 362,34 zł

Naliczenie wynagrodzenia za miesiąc, w którym pracownik stał się osobą współpracującą:

podstawa opodatkowania: 4000 zł – 235,03 zł – 250 zł = 3514,97 zł ~ 3515 zł

zaliczka na podatek: 3515 zł x 17% – 43,76 zł – 114,65 zł = 439,14 zł ~ 439 zł

wynagrodzenie netto: 4000 zł – 235,03 – 133,14 zł – 439 zł = 3192,83 zł

Na łączny koszt wynagrodzenia pracownika, który stał się osobą współpracującą, składają się wynagrodzenie brutto + składki finansowane przez pracodawcę od wynagrodzenia + składki za osobę współpracującą, czyli 4000 zł + 351,09 zł + 571,88 zł + 362,34 zł = 5285,31 zł.

Co ważne, składki ZUS za osobę współpracującą będą odliczane w zaliczce na podatek dochodowy przedsiębiorcy.

#banner-43980#

Jakich formalności należy dokonać w związku ze zmianą statusu z pracownika na osobę współpracującą?

Przedsiębiorca powinien zgłosić w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zmianę tytułu do ubezpieczeń pracownika, który został osobą współpracującą przy prowadzeniu działalności. W tym celu musi dokonać przerejestrowania małżonka w ZUS-ie z dniem zawarcia związku małżeńskiego poprzez złożenie dwóch deklaracji. Pierwszą z nich jest deklaracja wyrejestrowująca z ubezpieczeń ZUS ZWUA. Tu jako kod tytułu wyrejestrowania należy podać 01 10 XX. Natomiast drugą – deklaracja ZUS ZUA, na której przedsiębiorca dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń małżonka z kodem 05 11 XX przeznaczonym dla osób współpracujących.

Podsumowując, po zawarciu związku małżeńskiego z pracownikiem staje się on dla pracodawcy osobą współpracującą. Przedsiębiorca ma wówczas obowiązek zgłosić go do ubezpieczeń z nowym kodem tytułu ubezpieczenia oraz opłacać składki ZUS od podstawy składek wyznaczonej dla przedsiębiorców. Inaczej zostanie również rozliczone wynagrodzenie takiej osoby. Składki ZUS nie będą od niego naliczane.

Składki ZUS za osobę współpracującą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w systemie wFirma.pl

W systemie wFirma.pl można rozliczyć osobę współpracującą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę. Aby tego dokonać, należy przejść do USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OSOBY WSPÓŁPRACUJĄCE » DODAJ.