Q: W lutym 2019 roku ukończyłam 53 lata. Pracowałam od 1 stycznia 1989 r. do 31 grudnia 1994 r. na umowie zlecenie, a następnie byłam zatrudniona w ramach umowy o pracę od 1 stycznia 1995 r. do 30 listopada 2018 r. Umowa została rozwiązana w związku z upadłością firmy. Od 1 grudnia 2018 r. jestem zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Czy należy mi się świadczenie przedemerytalne?

Świadczenia przedemerytalne przysługują kobiecie, która do dnia rozwiązania umowy o pracę ukończyła 56 lat i posiada 20 lat stażu pracy lub ukończyła 55 lat, przy czym jej suma okresów składkowych i nieskładkowych wynosi minimum 30 lat. Dodatkowo ze świadczeń przedemerytalnych mogą skorzystać kobiety, które w danym zakładzie pracy były zatrudnione nie krócej niż 6 miesięcy i do dnia zakończenia stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy posiadały okres uprawniający do emerytury wynoszący minimum 35 lat. Świadczenie przedemerytalne jest dostępne również dla osób zarejestrowanych w urzędzie pracy jako bezrobotni i pobierających zasiłek dla bezrobotnych przez okres nie krótszy niż 180 dni. Dodatkowo w tym przypadku istotne jest, czy w okresie pobierania zasiłku nie odmówiono bez uzasadnionej przyczyny podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Tylko po spełnieniu tych warunków łącznie będzie przysługiwało świadczenie przedemerytalne. Osoba ubiegająca się o świadczenia przedemerytalne powinna złożyć do ZUS-u wniosek ESP wraz z informacją odnośnie do okresów składkowych i nieskładkowych . Świadczenie przedemerytalne od 1 marca 2019 roku wynosi 1140,99 zł. #polecamy# #banner-29313#

Q: W styczniu 2019 roku ukończyłem 58 lat. Na koncie mam łącznie 33 lata okresów składkowych i nieskładkowych. W okresie od 1997 r. do 2010 r. pracowałem w hucie przy ręcznym formowaniu wyrobów szklanych. Następnie pracowałem przy przeróbce mechanicznej węgla, lecz w marcu 2019 r. została ze mną rozwiązana umowa. Czy mam prawo w takim przypadku skorzystać z emerytury pomostowej?

Emerytury pomostowe przysługują osobom, które urodziły się po 1948 r., ukończyły co najmniej 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn, a suma ich okresów składkowych i nieskładkowych wynosi łącznie odpowiednio 20 lat u kobiet i 25 lat u mężczyzn. Aby uzyskać świadczenie, należy dodatkowo wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przez minimum 15 lat. [alert-info]Emerytury pomostowe przysługują pracownikom, z którymi został rozwiązany stosunek pracy oraz którzy pracowali w szczególnych warunkach lub świadczyli pracę o szczególnym charakterze w pełnym wymiarze.[/alert-info] Emerytury pomostowe są finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych i mają zapewnić pracownikom ochronę na wypadek zaprzestania pracy z powodu niezdolności do pracy przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W związku z tym, że nie ukończył Pan 60. roku życia, nie spełnia Pan warunków koniecznych do otrzymania emerytury pomostowej . Należy zwrócić uwagę, że emerytury pomostowe przysługują jedynie w przypadku jednoczesnego spełnienia wszystkich wyżej wymienionych warunków. Niespełnienie chociażby jednego z nich skutkuje brakiem prawa do omawianego świadczenia. #polecamy# #banner-29151#

Question 1

Prowadzę działalność gospodarczą. Chciałbym ubezpieczyć męża i dwóch synów. Czy z tego tytułu wzrosną moje opłaty za ubezpieczenie zdrowotne? Czy ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny mam wykazać w druku ZUS-DRA?

Accepted Answer

Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego zapewnia ubezpieczonemu prawo do świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w ramach NFZ. Do ubezpieczenia zdrowotnego należy zgłosić wszystkich członków rodziny, którzy nie podlegają obowiązkowo temu ubezpieczeniu, w ciągu 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniającej to zgłoszenie. Czy ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny jest odpłatne i czy należy je wykazać w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA? Podpowiadamy poniżej.

Członek rodziny względem ubezpieczenia zdrowotnego

Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym członka rodziny jest obowiązkowe i dotyczy tych, którzy nie posiadają własnego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych za członka rodziny uważa się:

dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli, lub odbywa kształcenie w uczelni, lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
małżonka,
wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Płatnik składek dokonuje zgłoszenia członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego na wniosek ubezpieczonego. Co istotne, ubezpieczony nie powinien składać wniosku o zgłoszenie do ubezpieczeń członka rodziny, jeśli jest on zarejestrowany w urzędzie pracy, gdyż w takim wypadku, to urząd pracy jest zobligowany do dokonania zgłoszenia.

#zobacztez#

Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS

Zgłoszenia członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego odbywa się poprzez złożenie w zakładzie ubezpieczeń społecznych druku ZUS ZCNA. W deklaracji ZUS ZCNA w bloku IV.A. „Dane o członku rodziny osoby ubezpieczonej uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego” w pierwszym polu należy wpisać cyfrę „1” oznaczającą zgłoszenie nowego członka rodziny oraz podać dane osobowe członka rodziny, w tym imię, nazwisko, datę urodzenia oraz PESEL, a także adres zamieszkania, jeśli członek rodziny nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą ubezpieczoną. Jako datę nabycia uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego należy podać dzień zdarzenia, w którym członek rodziny nabył prawo do ubezpieczenia zdrowotnego np. dzień narodzin dziecka. Na deklaracji ZUS ZCNA należy również określić stopień pokrewieństwa, wpisując odpowiedni kod:

01 – małżonek;
11 – dziecko własne, przysposobione lub dziecko małżonka;
21 – wnuk lub dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej;
30 – matka;
31 – ojciec;
32 – macocha;
33 – ojczym;
40 – babka;
41 – dziadek;
50 – osoby przysposabiające osoby ubezpieczone;
60 – inni wstępni pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Deklarację ZCNA należy przekazać do ZUS w terminie 7 dni od dnia, w którym pracownik zawnioskował o objęcia członka rodziny ubezpieczeniem zdrowotnym lub w przypadku zgłoszenia członka rodziny przedsiębiorcy, w ciągu 7 dni od dnia utraty tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny.

Jeśli członek rodziny zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego utraci do niego prawo poprzez nabycie własnego tytułu do ubezpieczenia lub utratę statusu członka rodziny należy pamiętać o jego wyrejestrowaniu z ubezpieczenia. Wyrejestrowanie członka rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego również odbywa się na deklaracji ZUS ZCNA, przy czym wyrejestrowując członka rodziny w pierwszym polu w bloku V.A. „Dane o członku rodziny osoby ubezpieczonej uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego”, należy wpisać „2”. Wyrejestrowanie członka rodziny powinno zostać przekazane do ZUS w terminie 7 dni od zdarzenia powodującego utratę uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny.

Ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny jest bezpłatne

Ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny jest nieodpłatne. Oznacza to, że ubezpieczony może zawnioskować o zgłoszenie nieograniczonej liczby członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, a kwota opłacanych przez niego składek nie ulegnie podwyższeniu. Członków rodziny zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego nie wykazuje się również w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA.

#banner-35463#

Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego

Co istotne, zgłoszenie członka rodziny jest obowiązkowe. Za niedopełnienie tego obowiązku przepisy przewidują sankcje. Zgodnie z art. 193 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
„Kto będąc ubezpieczonym, nie informuje podmiotu właściwego do dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego o okolicznościach powodujących konieczność zgłoszenia lub wyrejestrowania członka rodziny podlega karze grzywny”.

Podsumowując, każdy członek rodziny, który nie posiada własnego tytułu do ubezpieczeń, powinien zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZCNA, w celu możliwości bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ. Za ubezpieczenie zdrowotne członka rodziny ubezpieczony nie ponosi dodatkowych kosztów, gdyż ubezpieczenie to jest nieodpłatne.

#polecamy#

#banner-35460#

Question 2

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą, opłacam wszystkie składki, także na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Opłacając składki za październik 2019 r., nie miałem środków, by pokryć wszystkie składki (społeczne, zdrowotną i Fundusz Pracy), więc w ustawowym terminie przelałem kwotę odpowiadającą wysokości składek społecznych i dobrowolnemu chorobowemu. Kwotę za pozostałe składki opłaciłem 2 tygodnie po terminie. Czy ubezpieczyciel wyłączy mnie z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli nastąpiła częściowa zapłata składek ZUS?

Accepted Answer

Obowiązek ubezpieczeniowy przedsiębiorcy

Osoba zakładająca jednoosobową działalność gospodarczą zostaje objęta obowiązkiem ubezpieczeniowym. Oznacza to, że jest ona zobligowana do zgłoszenia się do ubezpieczeń do odpowiedniego ubezpieczyciela, który będzie rozliczał ją z opłat za odpowiednie składki. Przedsiębiorcy niebędący rolnikami, mają możliwość ubezpieczyć się w ZUS – Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Standardowo przedsiębiorca podlega obowiązkowi ubezpieczeniowemu społecznemu – w którego skład wchodzi:

ubezpieczenie emerytalne,
ubezpieczenie rentowe,
ubezpieczenie wypadkowe.

Można jednak zostać zwolnionym z opłacania składek społecznych bądź płacić pomniejszone składki za te ubezpieczenia. Jest to możliwe, gdy przedsiębiorca spełniający określone warunki, zgłosi się do korzystania z jednej z dostępnych ulg:

ulgi na start,
preferencyjnych składek ZUS,
składek od dochodu (również potocznie nazywane „mały ZUS”).

[alert-info]Objęcie ubezpieczeniem chorobowym jest dobrowolne – to przedsiębiorca decyduje o tym, czy chce do niego przystąpić.[/alert-info]Dodatkowo przedsiębiorca zobowiązany jest również opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników czy zleceniobiorców powinien dokonywać opłat za składki ZUS za dany miesiąc do 10 dnia następnego miesiąca.

Przykład 1.

Pan Jan Kowalski prowadzi swoją działalność od kilku lat. Najpierw opłacał składki na preferencyjnych zasadach, następnie przeszedł na duży ZUS, a gdy sytuacja na rynku w jego branży pogorszyła się, skorzystał z nowej ulgi składek od dochodu. Niezależnie od tego, do jakiego schematu składek pan Jan był przypisany (zgłoszenia w ZUS z różnym kodem ubezpieczeniowym), zawsze był on zobligowany opłacać składki ZUS za dany miesiąc do dnia 10 następnego miesiąca.

Inaczej wygląda sprawa w przypadku zatrudniania pracowników na podstawie umowy o pracę lub zleceniobiorców. W przypadku, gdy przedsiębiorca staje się płatnikiem ubezpieczeń za inne osoby, zostaje mu przedłużony okres opłaty składek za dany miesiąc do 15 dnia następnego miesiąca.

#zobacztez#

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy

Przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego mogą tylko Ci przedsiębiorcy, którzy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Przykład 2.

Antek, jako młody programista, zdecydował się założyć swoją pierwszą działalność, w ramach której oferuje usługi z zakresu tworzenia oprogramowania webowego. Przy zakładaniu działalności zgłosił się jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 40 (ulga na start). Po niedługim czasie chciał się zgłosić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ze względu na to, że na uldze na start przedsiębiorca jest objęty jedynie ubezpieczeniem zdrowotnym – nie jest zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, nie ma możliwości zgłoszenia się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe daje przedsiębiorcy prawo do różnych świadczeń:

zasiłku chorobowego,
zasiłku macierzyńskiego,
zasiłku opiekuńczego,
świadczenia rehabilitacyjnego.

Na ten moment prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz opiekuńczego przysługuje przedsiębiorcy od pierwszego dnia podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Obecnie trwają rozważania rządu nad ograniczeniem prawa do korzystania z tych zasiłków. W ich kontekście brane jest pod uwagę wydłużenie okresu wyczekiwania.

Prawo do pobierania zasiłku chorobowego oraz rehabilitacyjnego przysługuje dopiero po okresie wyczekiwania, który dla przedsiębiorców wynosi 90 dni (przy założeniu terminowego opłacania składek). W przypadku wystąpienia choroby, w trakcie okresu wyczekiwania, mimo że przedsiębiorca opłaca pełne składki ZUS, zasiłek chorobowy nie przysługuje.

W przypadku, gdy w trakcie trwania okresu wyczekiwania wystąpiła częściowa zapłata składek ZUS, traci się prawo do zasiłków i jest się zmuszonym do odczekania kolejnych 3 miesięcy.

Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od:

dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z ubezpieczenia, nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został złożony w ZUS,
pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki na to ubezpieczenie,
dnia ustania tytułu podlegania temu ubezpieczeniu.

Jedno konto w ZUS

Od 2018 roku każdy przedsiębiorca w Polsce posiada indywidualne konto rozliczeniowe w ZUS. Na to konto, co do zasady, powinny wpływać środki na pokrycie zobowiązań wobec ZUS z tytułu ubezpieczeń.[alert-info]Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych Art 47 §4b „Płatnik składek jest obowiązany opłacać należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 4, w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek lub obciążenia rachunku płatniczego płatnika w instytucji płatniczej w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2003, z późn. zm.12)”.[/alert-info]Przed 2018 rokiem przedsiębiorcy dokonywali wpłat za składki na cztery różne konta z tytułu ubezpieczeń społecznych, zdrowotnych, funduszu pracy i funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych oraz funduszu emerytur pomostowych. To znaczy, że dla każdej grupy ubezpieczeń było przypisane osobne konto. Obecnie przedsiębiorcy opłacający składki ZUS zobligowani są do przekazywania sumy zobowiązań na jedno konto.

#banner-35184#

Częściowa zapłata składek ZUS

W związku z powyższym, jeżeli miała miejsce częściowa zapłata składek ZUS za dany miesiąc, nawet w przypadku gdy przelane kwoty odzwierciedlają wysokość kwot za konkretne składki, ZUS uzna, że przedsiębiorca nie wywiązał się z zobowiązania ubezpieczeniowego z tytułu dobrowolnej składki chorobowej.

Częściowa zapłata składek ZUS skutkować będzie dla przedsiębiorcy powstaniem niedopłaty, którą ubezpieczony zobowiązany jest uregulować.[alert-info]Jeżeli przedsiębiorca prowadził działalność, kiedy obowiązywała zasada opłacania składek na cztery konta, powinien skontaktować się z ZUS w celu zweryfikowania ewentualnych niedopłat.[/alert-info]W przypadku, gdy miała miejsce w przeszłości np. tylko częściowa zapłata składek ZUS, w tym za dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, to od wprowadzenia indywidualnego konta ZUS część wpłacanych środków na bieżące zobowiązania może być przekierowywana na pokrywanie powstałej niedopłaty, która jest przenoszona z miesiąca na miesiąc.

Częściowa zapłata składek ZUS, co do zasady, skutkować będzie utraceniem prawa do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W takim przypadku należy ponownie zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i przeczekać okres wyczekiwania lub złożyć podanie do ZUS o przywrócenie prawa do tego też ubezpieczenia.

#polecamy#

#banner-35181#

Question 3

Pracownik wypowiedział umowę o pracę na czas nieokreślony. Czy w związku z tym musi on podawać przyczynę wypowiedzenia umowy? Jaką podstawę prawną wpisać w wystawianym dla niego świadectwie pracy?

Accepted Answer

Rozwiązanie stosunku pracy jest regulowane przez kodeks pracy. Zgodnie z art. 30. § 1 kp umowa o pracę może zostać rozwiązana na mocy porozumienia stron, przez: oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia lub przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia, lub z upływem czasu, na jaki była zawarta.

Wypowiedzenie umowy o pracę

Umowa o pracę na czas nieokreślony może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem przez każdą ze stron, zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę. Wypowiedzenie umowy powinno zostać sporządzone na piśmie i zawierać następujące elementy:

miejscowość oraz datę,
dane pracodawcy i pracownika,
informację o wypowiedzeniu umowy wraz z datą jej zawarcia oraz oznaczeniem stron umowy,
informację o zachowaniu okresu wypowiedzenia,
podpisy obu stron umowy.

[alert-info]W przypadku, gdy stroną wypowiadającą umowę jest pracodawca, w wypowiedzeniu umowy o pracę powinna się znaleźć dodatkowo adnotacja o możliwości odwołania się przez pracownika do sądu pracy.[/alert-info]

#zobacztez#

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony - okres wypowiedzenia

Długość okresu wypowiedzenia jest uzależniona od okresu, na jaki została zawarta umowa oraz od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy. Zgodnie z art. 36. § 1. kp okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony jest taki sam i wynosi 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, miesiąc w przypadku gdy pracownik jest zatrudniony co najmniej 6 miesięcy lub 3 miesiące dla pracowników zatrudnionych co najmniej 3 lata.

Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia jest:

pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego, po miesiącu, w którym wypowiedzenie umowy zostało złożone dla wypowiedzenia liczonego w wymiarze miesięcznym,
pierwsza niedziela po dniu złożenia wypowiedzenia umowy dla wypowiedzenia liczonego w wymiarze tygodniowym.

Przykład 1.

Pracownik posiadający staż pracy w wysokości 5 lat u danego pracodawcy złożył wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony 18 listopada 2019 r. Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia będzie 1 grudnia 2019 r.

Przykład 2.

Pracownik zatrudniony u danego pracodawcy przez okres 4 miesięcy złożył wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony 20 listopada 2019 r. Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia będzie 24 listopada 2019 r.

Obowiązek podania przyczyny wypowiedzenia umowy

Pracownik nie jest zobligowany do poinformowania pracodawcy o powodach wypowiedzenia umowy. Natomiast pracodawca, który wypowiada pracownikowi umowę o pracę na czas określony, ma obowiązek zamieścić w oświadczeniu przyczynę tego wypowiedzenia, przy czym przyczyna ta powinna być prawdziwa i konkretna.[alert-info]Obowiązek uzasadniania wypowiedzenia nie dotyczy pracownika.[/alert-info]

#banner-34938#

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem w świadectwie pracy

W przypadku zakończenia umowy z pracownikiem pracodawca powinien niezwłocznie, w ostatnim dniu pracy wydać pracownikowi świadectwo pracy podsumowujące jego okres zatrudnienia w danej firmie. Na świadectwie pracy, oprócz informacji dotyczących stanowiska, okresu i rodzaju wykonywanej pracy, oraz informacji niezbędnych do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, powinna znaleźć się informacja dotycząca trybu, oraz podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy, którą należy umieścić w punkcie 4 świadectwa pracy.

Umowę o pracę rozwiązuje się na podstawie:

art. 30 § 1 pkt 1 – jeżeli umowa została rozwiązana na mocy porozumienia stron,
art. 30 § 1 pkt 2 – w przypadku, gdy umowa uległa rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez pracownika lub pracodawcę,
art. 30 § 1 pkt 3 – jeżeli umowa została rozwiązana przez pracownika lub pracodawcę bez zachowania okresu wypowiedzenia,
art. 30 § 1 pkt 4 – w sytuacji, gdy umowa została rozwiązana z upływem czasu, na jaki była zawarta,
art. 30 § 1 pkt 3 w związku z art. 52 § 1 pkt 2 – przy rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

Ponadto, poza wymienionymi wyżej, wyróżniamy również podstawy prawne szczególnego ustania zatrudnienia, które dotyczą między innymi rozwiązania umowy na skutek śmierci pracownika lub pracodawcy, przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, z powodu tymczasowego aresztowania pracownika itp.

Podsumowując, wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony może zostać złożone zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika, natomiast obowiązek związany z uzasadnieniem przyczyny wypowiedzenia ciąży jedynie na pracodawcy. Jeśli umowa na czas nieokreślony została rozwiązana za wypowiedzeniem przez pracownika, wówczas na świadectwie pracy w ust. 4 należy wskazać jako podstawę prawną rozwiązania umowy art. 30 § 1 pkt 2 i zaznaczyć, że umowę wypowiedział pracownik.

#polecamy#

#banner-34935#

Question 4

Rozpoczęłam nową działalność gospodarczą w trakcie miesiąca tj. 13 listopada 2019 r. Zbliża się termin opłacania składek ZUS. Nie przysługuje mi prawo do ulgi na start. Czy powinnam opłacić pełne, czy częściowe składki ZUS? Jak to obliczyć? Jaką należy wziąć podstawę do wyliczeń? Czy pomniejszeniu podlegają wszystkie składki ZUS? I czy są jeszcze inne sytuacje, które mogą skutkować prawem do opłacania częściowych składek ZUS?

Accepted Answer

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca, ma możliwość pomniejszenia składek proporcjonalnie, za dni, w które faktycznie prowadził działalność. Co ważne pomniejszeniu podlegają jedynie składki społeczne, czyli:

- emerytalne (19,52%),

- rentowe (8%),

- dobrowolne chorobowe (2,45%),

- wypadkowe (1,67%),

- FP (o ile składki opłacana są od standardowej podstawy – 2,45%).

[alert-info]Pomniejszeniu mogą ulegać tylko składki na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna jest niepodzielna – przedsiębiorca zawsze jest zobowiązany opłacić ją w pełnej wysokości.[/alert-info]

Częściowe składki ZUS od preferencji

Przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, bądź któremu skończył się okres obowiązywania ulgi na start, najczęściej ma prawo do opłacania składek na preferencyjnych warunkach. Preferencyjne składki ZUS umożliwiają przedsiębiorcom opłacanie pomniejszonych składek za ubezpieczenia społeczne przez okres pełnych 24 miesięcy.

Przykład 1.

Pan Krystian rozpoczynający prowadzenie działalności w terminie 20 maja 2019 roku, mający prawo skorzystania z 2-letniej ulgi dla nowych firm, dokonał rejestracji w ZUS za pomocą odpowiednich deklaracji zgłoszeniowych (ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnej lub ZZA – zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego) w ciągu 7 dni kalendarzowych od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego. Pan Krystian ma prawo korzystać z preferencyjnych składek ZUS przez okres 24 miesięcy, w związku z czym, ulga obowiązywać go będzie do dnia 30 czerwca 2021 roku włącznie.

Podstawę wymiaru preferencyjnych składek opłacanych przez przedsiębiorców ZUS stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto za pracę. W roku 2020 podstawa ta wyniesie 780 zł (30% z minimalnego wynagrodzenia za pracę – 2600 zł brutto).

Częściowa zapłata składek ZUS w trakcie trwania okresu preferencji często związana jest z rozpoczęciem przez przedsiębiorcę prowadzenia działalności w trakcie miesiąca. Nie jest to jednak jedyna podstawa do obliczenia częściowych składek ZUS.

[alert-info]Podstawą do wyliczenia częściowych składek ZUS mogą być np.:
- okresy zawieszenia działalności,
- likwidacja działalności w trakcie miesiąca czy
- okresy objęte zwolnieniem chorobowym przedsiębiorcy.[/alert-info]

Częściowe składki społeczne liczy się poprzez określenie pomniejszonej podstawy na ubezpieczenie społeczne oraz fundusz pracy. Standardową podstawę na ubezpieczenia należy podzielić przez ilość dni występujących w danym miesiącu. Następnie uzyskaną podstawę dzienną należy pomnożyć przez ilość dni, w których prowadzona była działalność gospodarcza z uwzględnieniem dni wolnych oraz świąt.

Po wyliczeniu nowej podstawy składek za dany miesiąc będzie można wyliczyć częściowe składki ZUS.

Przykład 2.

Rozpoczęcie działalności gospodarczej 13 stycznia 2020 r. z prawem do opłacania preferencyjnych składek ZUS.

780,00 zł : 31 dni (ilość dni w styczniu) = 25,16 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

25,16 zł x 19 dni (ilość dni prowadzonej działalności) = 478,04 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

#zobacztez#

Częściowe składki ZUS od standardowej podstawy

Może zdarzyć się tak, że przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą, a mimo to nie ma prawa do skorzystania z preferencyjnych składek ZUS. W takim przypadku

Podstawę do naliczenia standardowych składek ZUS stanowi prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pracę (w 2020 r. – 5227 zł), a dokładnie 60% tego wynagrodzenia. W roku 2020 podstawa ta wyniesie 3136,20 zł (5227 zł) x 60% = 3136,20 zł.

Przykład 3.

Zawieszenie działalności gospodarczej 19 stycznia 2020 r. przy opłacaniu składek ZUS od standardowej podstawy.

3136,20 zł : 31 dni = 101,16 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

101,16 zł x 19 dni = 1922,04 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Częściowe składki ZUS od ulgi mały ZUS

Na ten moment przedsiębiorcy spełniający określone warunki mają możliwość korzystać z małego ZUS – składek od przychodu. Od lutego 2020 roku ulga ta zmieni się w „składki od dochodu”, a zasady przystąpienia do niej będą odczuwalnie mniej rygorystyczne.

Do małego ZUS przedsiębiorca może zgłosić się do 8 stycznia danego roku, gdy zachowuje ciągłość prowadzenia działalności gospodarczej. Przystąpić do małego ZUS może również osoba, której przywilej korzystania z 2-letniej ulgi dla nowych firm dobiegł końca, niezależnie od tego, kiedy doszło do zakończenia okresu preferencji. Prawo do małego ZUS mają również przedsiębiorcy, którzy w roku poprzednim zawiesili lub zamknęli działalność gospodarczą, po czym w roku bieżącym decydują się na wznowienia funkcjonowania firmy. Warunek dodatkowy, jaki muszą w tej sytuacji spełnić przedsiębiorcy, to obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej w roku poprzednim przez co najmniej okres 60 dni.

Przykład 4.

Przedsiębiorca w roku 2019 prowadził swoją działalność gospodarczą przez okres 5 pełnych miesięcy, po czym zdecydował się ją zawiesić. Dnia 10 lutego 2020 r. przedsiębiorca wznowił swoją działalność. Jego przychód za rok 2019 wyniósł w sumie 20 000 zł. W związku z tym spełnia warunki do przystąpienia do ulgi składki od dochodu.

Podstawa do wyliczenia składek ZUS:

20 000 zł : 153 dni (5 miesięcy od stycznia do maja) x 30 = 3921,57 zł.

3921,57 zł x 0,5 (współczynnik) = 1 950,78 zł.

1950,78 zł zł : 31 dni (stycznia) = 62,93 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

62,93 zł x 22 dni = 1384,46 zł – podstawa wymiaru składek za styczeń.

Przykład 5.

Przedsiębiorca w roku 2019 prowadził działalność przez 310 dni i osiągnął w tym czasie przychód w wysokości 100 000 zł. W związku z czym ma on prawo skorzystać z ulgi „składki od dochodu”.

120 000 zł : 365 dni = 328,76 zł.

328,77 zł x 310 dni = 101 918,70 zł – limit przychodu przedsiębiorcy dający prawo na przystąpienie do małego ZUS.

W roku 2020 przedsiębiorca zdecydował się otworzyć swoją działalność na nowo w terminie 25 marca.

Dochód przedsiębiorcy w roku poprzednim wyniósł 45 000 zł

45 000 zł : 310 dni x 30 = 4 354,84 zł.

4 354,84 zł x 0,5 (współczynnik) = 2 177,42 zł.

2 177,42 zł : 31 dni (marca) = 70,24 zł – dzienny wymiar podstawy składek społecznych.

70,24 zł x 7 dni = 491,68 zł – podstawa wymiaru składek za marzec.

#banner-14323#

Składka zdrowotna

Składka zdrowotna jako jedyna płacona jest w całości i zawsze od tej samej podstawy bez względu na to, czy przedsiębiorca ma prawo do składek preferencyjnych, czy nie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS. Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne poznamy w 2 połowie stycznia 2020 roku.

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności w trakcie miesiąca ma prawo do obniżenia wysokości opłacanych składek za ubezpieczenia społeczne. W zależności od tego, jakie składki ZUS przedsiębiorca jest zobowiązany opłacać (zwykły ZUS, preferencyjne składki lub składki od przychodu/dochodu), tyle proporcjonalnie wyniosą go częściowe składki ZUS.

#polecamy#

#banner-34842#

Question 5

Nie przekazałam w terminie do urzędu skarbowego deklaracji PIT-11 za pracowników. Czy urząd skarbowy może nałożyć na mnie jakąś karę? Co mogę zrobić w tej sytuacji?

Accepted Answer

Czym jest PIT-11?

Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11) jest formularzem, w którym pracodawca podaje, w jakiej wysokości wyliczył i odprowadził zaliczki na podatek dochodowy za zatrudnionych:

pracowników,
zleceniobiorców,
wykonawców dzieł,
menedżerów zatrudnionych na kontrakcie itd.

W PIT-11 wykazywane są co do zasady, dochody opodatkowane wg skali podatkowej określonej zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

I próg podatkowy (limit wynoszący 85 528 zł) – 17% podatek,
II próg podatkowy (dochód powyżej 85 528 zł) – 32% podatku.

Kto jeszcze jest zobowiązany wystawiać PIT-11?

Na podstawie art. 35 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określa się, że podmiotami obowiązanymi do poboru zaliczek na rzecz PIT (a przez to wystawiania PIT-11) są również:#zobacztez#

spółdzielnie od oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni zaliczonego w ciężar kosztów spółdzielni,
osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy,
uczelnie oraz placówki naukowe, jak i zakłady pracy, oraz inne jednostki organizacyjne – od wypłacanych przez nie stypendiów (świadczeń niezwolnionych z opodatkowania),
wojewódzkie urzędy pracy – od świadczeń wypłacanych z FGŚP,
organy zatrudnienia (gdzie osoba zatrudniona dostaje wynagrodzenie finansowane ze środków Funduszu Pracy),
areszty śledcze i zakłady karne od wynagrodzeń za pracę przypadającą więźniom oraz osobom tymczasowo aresztowanym,
oddziały Agencji Mienia Wojskowego – za wypłacane żołnierzom świadczenia pieniężne,
centrum integracji społecznej od wypłacanych świadczeń,
podmiot przyjmujący na praktykę absolwencką – od świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich.

#banner-32076#

Przykład 1.

Pani Julia jest polską rezydentką podatkową, której miejscem zamieszkania jest Jelenia Góra. Posiada ona podwójne obywatelstwo polsko-francuskie. Pani Julia jest emerytką, której świadczenie wypłacane jest z zagranicy.

Według zapisów umowy międzynarodowej, wszelkie świadczenia z tytułów emerytur, rent i innych pokrewnych wynagrodzeń, których podstawą nadania była praca wykonywana przez daną osobę na terenie państwa Francji, zostaną objęte obowiązkiem podatkowym Polskim. Potrzebne jest do tego posiadanie obywatelstwa polskiego oraz miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju.

W takim przypadku, mimo że źródło finansowania świadczenia znajduje się za granicą, to bank jako pośrednik zobowiązany jest wystawić formularz PIT-11.

Dodatkowo na podstawie art. 42e ustawy o PIT komornik sądowy albo podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, a ponadto spółdzielczego stosunku pracy i obliczający, pobierający i wpłacający te zobowiązania zobowiązany jest do wystawienia PIT-11.

Przekazanie PIT do US i pracowników

Płatnik podatku generujący PIT-11 obowiązany jest przekazać ten dokument do Urzędu Skarbowego w terminie do końca stycznia danego roku za rok poprzedni. Jedyną dopuszczalną formą przekazania PIT-11 do US jest droga elektroniczna.

Pracodawca zobowiązany jest również przekazać PIT-11 do pracownika, którego dany dokument dotyczy. Deklarację należy przekazać najpóźniej do ostatniego dnia lutego w danym roku kalendarzowym za rok poprzedni. Forma przekazania tego dokumentu jest dowolna. Dopuszcza się przekazanie PIT-11 pracownikom poprzez wysyłkę dokumentu w formie elektronicznej, wysyłkę listowną bądź formę bezpośrednią (osobistą).

[alert-info]Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 42g.
Termin przesyłania rocznych obliczeń podatku i informacji urzędowi skarbowemu i płatnikowi
1. Płatnicy oraz podmioty, o których mowa w art. 42a, przesyłają roczne obliczenie podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7, oraz informacje, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 10, art. 39 ust. 1 i 3, art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 42a ust. 1 oraz art. 42e ust. 6:

urzędowi skarbowemu – w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym;
podatnikowi – w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.[/alert-info]

W sytuacji, gdy przedsiębiorca zaprzestanie prowadzić działalność gospodarczą przed upływem terminów, o których mowa w ust. 1 art. 42g wyżej wymienionej ustawy, wówczas obowiązek przesłania rocznego obliczenia podatku oraz informacji, przypada najpóźniej na dzień zaprzestania prowadzenia działalności.

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie

Złożenie deklaracji PIT-11 po terminie jest wykroczeniem skarbowym. Grozi za nie grzywna, którą orzeka sąd lub uprawniony urzędnik skarbowy w postępowaniu mandatowym. Sąd może wymierzyć karę grzywny w wysokości do 180 stawek dziennych. To sąd decyduje przy wymierzeniu kary, ile wyniesie wysokość jednej stawki dziennej oraz ile stawek dziennych obciąży płatnika.

W sytuacji, gdy deklaracja PIT-11 nie została przekazana do urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie, należy tego dokonać niezwłocznie, a do deklaracji PIT-11 dołączyć czynny żal.

Czynny żal będzie skuteczny jedynie w przypadku, gdy dopełniono czynności będącej czynem karalnym, a także, gdy w chwili złożenia wniosku organ skarbowy nie mógł być świadomy popełnionego czynu. Można zatem założyć, że wysyłanie deklaracji 1-2 dni po terminie razem z wnioskiem o zastosowanie czynnego żalu uchroni podatnika przed negatywnymi skutkami.

#polecamy#

#banner-32079#

Question 6

W grudniu 2019 r. zatrudniłem pracownika. Datę wypłaty wynagrodzenia ustaliliśmy na 10. dzień kolejnego miesiąca, czyli pierwsza pensja została przekazana 10 stycznia. Kiedy generuję PIT-11 za 2019 rok dla tej osoby, wychodzą mi w nim same zera. Czy jest to prawidłowe? Czy mam przekazać do urzędu skarbowego zerowy PIT-11?

Accepted Answer

Roczna deklaracja podatkowa PIT-11

PIT-11 jest to dokument o charakterze informacyjnym, zawiera on w sobie dane o przychodach, dochodach, kosztach oraz o pobranych przez pracodawcę zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zobowiązanym do wystawienia tego dokumentu jest płatnik – czyli pracodawca, który w trakcie roku rozliczeniowego pobierał i wpłacał do US zaliczki na podatek dochodowy.

Formularz PIT-11, mimo że jest deklaracją podatkową, tzn. wykazuje się w nim dane dotyczące przychodów, dochodów, kosztów oraz pobranych zaliczek na podatek, to również należy zawrzeć w nim informacje o pobranych składkach ZUS. W ramach składek ZUS opisuje się zarówno kwoty pobranych składek na ubezpieczenia społeczne, jak i zdrowotne.

W deklaracji PIT-11 za rok 2019 powinny zostać wykazane przychody opodatkowane stawką podatkową 17%, 17,75%, 18% oraz 32%.

W rocznej deklaracji podatkowej PIT-11 płatnicy zawierają dane o wynagrodzeniach wypłaconych w roku 2019 z tytułu:

umów o pracę,
umów zlecenie,
umów aktywizacyjnych,
umów o dzieło i innych.

W jakim celu wystawia się PIT-11?

PIT-11 wystawia się ze względu na obowiązek informacyjny, jaki występuje względem US. Oprócz tego płatnicy, czyli pracodawcy, wystawiają deklaracje PIT-11 w celu dostarczenia ich swoim pracownikom i innym zatrudnionym osobom.

Deklaracja ta obowiązkowo musi zostać dostarczona osobom wykonującym pracę na rzecz danego przedsiębiorcy, ponieważ na jej podstawie osoby te wypełniają zeznania roczne PIT-37 lub PIT-36.

Istotne jest zarówno z perspektywy US, jak i samego pracodawcy, żeby wystawione PIT-11 były poprawne nie tylko z perspektywy obliczeniowej, lecz także merytorycznej.[alert-info]W roku 2020 aktualny jest formularz PIT-11 w wersji 25.[/alert-info]

Terminy wysyłki PIT-11

Roczne deklaracje podatkowe, w tym PIT-11, PIT-4R oraz PIT-8AR, należy dostarczyć do US w terminie do końca stycznia 2020 roku. Jedyna dopuszczalna forma dostarczenia dokumentów to forma elektroniczna.

Natomiast PIT-11 pracownikom i innym zatrudnionym osobom należy dostarczyć w terminie do końca lutego 2020 roku. W tym przypadku forma dostarczenia dokumentacji jest dowolna – istotne jedynie jest otrzymanie potwierdzenie odbioru PIT-11.

Które wypłaty wynagrodzeń należy ująć w PIT-11?

W deklaracji PIT-11 dochody i pobrane zaliczki na podatek dochodowy wykazywane są zgodnie z datą wypłaty wynagrodzenia, a nie zgodnie z miesiącem, za który pensja była należna. W tym przypadku pracownik nie osiągnął żadnego dochodu podlegającego opodatkowaniu, w związku z czym zerowy PIT-11 jest prawidłowy.[alert-info]Art. 32 ust. 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika.[/alert-info]

#banner-34725#

Zerowy PIT-11

Pracodawca, który w danym roku podatkowym nie pobierał zaliczek na podatek dochodowy za pracownika, co do zasady nie jest zobowiązany wystawić zerowego PIT-11. Jednakże wysłany do urzędu skarbowego zerowy PIT-11 dla pracownika nie jest traktowany jako wykroczenie skarbowe i nie podlega żadnej karze.

Płatnicy często decydują się wystawić zerowy PIT-11 i dostarczyć go do US na cele dowodowe. Jest to sposób dodatkowego zabezpieczenia się pracodawców w razie jakichkolwiek kontroli.

Warto mieć jednak na uwadze, że w niektórych sytuacjach konieczne jest sporządzenie zerowej deklaracji – tzn. bez wykazania kwoty dochodu bądź pobranej zaliczki. Dotyczy to głównie następujących przypadków:

wypłacono wynagrodzenie, ale nie pobrano zaliczki na podatek (np. z winy własnej lub pomyłki pracownika);
wypłacono tak niską pensję, że należna od niej zaliczka wyszła zerowa;
wypłacono wynagrodzenie niższe od kwoty wolnej od podatku;
nie wypłacono wynagrodzenia ze względu na kompensatę z wzajemną wierzytelnością i należało pobrać zaliczki od takiego wynagrodzenia.

[alert-info]PIT-11 nie wystawia się w przypadku zatrudnienia pracownika na umowę zlecenie lub umowę o dzieło w przypadku, gdy wartość wynagrodzenia wynikająca z umowy nie przekracza kwoty 200 zł. W sytuacji umowy o pracę na wartość poniżej 200 zł deklarację PIT-11 należy obowiązkowo wygenerować i przekazać do urzędu skarbowego.[/alert-info]W związku z niepobieraniem zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń osób zatrudnionych pracodawca ma prawo wystawić tzw. zerowy PIT-11. To, czy jest to konieczne z perspektywy prawnej, zależy od okoliczności dodatkowych dotyczących rozliczeń za danego pracownika.

Deklaracje PIT-11 w systemie wFirma.pl

Oprogramowanie kadrowo-płacowe wFirma.pl gwarantuje możliwość szybkiego generowania rocznych deklaracji podatkowych. Automatycznie uzupełniane formularze zaciągają dane wprowadzone ówcześnie do systemu.

System wFirma.pl umożliwia również bezpośrednią wysyłkę deklaracji PIT-11 do US. Po zaznaczeniu wygenerowanego dokumentu należy wybrać opcję WYŚLIJ/EKSPORTUJ » WYŚLIJ DO US ALBO ZUS.

Po wysłaniu deklaracji i otrzymaniu potwierdzenia jej odbioru można pobrać UPO (Urzędowe Poświadczenie Odbioru).

zerowy pit-11

Dokument ten można przechowywać w dokumentacji firmowej dla celów dowodowych.

#polecamy#

#banner-34722#

Question 7

Prowadzę działalność gospodarczą i mam zamiar zatrudnić od przyszłego miesiąca małżonkę. Rozważam zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na ⅓ etatu lub umowę zlecenie za wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym 1000 zł. Małżonka nie jest dodatkowo nigdzie zatrudniona. W którym przypadku poniosę mniejsze koszty związane z zatrudnieniem? Ile wyniosą mnie składki ZUS należne do opłacenia za małżonkę w przypadku zatrudnienia jej na umowę o pracę oraz umowę zlecenie? Z jakim kodem tytułu ubezpieczenia powinna zostać zgłoszona do ZUS-u osoba współpracująca?

Accepted Answer

W myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę współpracującą jest uważany małżonek, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka lub dzieci przysposobione, a także rodzice oraz macocha i ojczym, jeżeli prowadzą z przedsiębiorcą wspólne gospodarstwo domowe i pomagają przy prowadzeniu działalności. Osoba współpracująca może świadczyć pomoc w prowadzeniu działalności na podstawie umowy zlecenie, umowy o pracę, umowy o dzieło lub bezumownie. Osobę współpracującą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę lub świadczącą pracę bezumownie należy zgłosić do ZUS-u z kodem 05 11. Wyjątek stanowi zatrudnienie osoby współpracującej w ramach umowy o zlecenie, wówczas przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia takiej osoby z kodem 04 11. Co istotne, zasady opłacania składek ZUS zależą od rodzaju zatrudnienia i różnią się dla osoby współpracującej świadczącej pomoc w prowadzeniu działalności na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenie.

Osoba współpracująca

Osoba współpracująca zatrudniona w ramach umowy o pracę

Zatrudnienie osoby współpracującej w ramach umowy o pracę wiąże się z obowiązkiem opłacania za nią składek ZUS w wysokości jak za przedsiębiorcę od podstawy wynoszącej 3136,20 zł w 2020 roku. Oznacza to, że zatrudniając małżonkę na umowę o pracę z wynagrodzeniem wynoszącym 1000 zł, należy za nią opłacać składki ZUS wynoszące:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 19,52% × 3136,20 zł = 612,19 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 8% × 3136,20 zł = 250,90 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe: 1,67% × 3136,20 zł = 52,37 zł.

Oprócz wymienionych wyżej składek ZUS przedsiębiorca ma obowiązek opłacać za osobę współpracującą:

składkę na Fundusz Pracy w wymiarze 2,45% × 3136,20 zł = 76,84 zł,
składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynoszącą 0,1% × 3 136,20 zł = 3,14 zł,
składkę na ubezpieczenie zdrowotne, która w 2020 roku wynosi 9% × 4026,01 = 362,34 zł.

Istnieje również możliwość zgłoszenia małżonki do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, wówczas suma należnych do opłacenia składek wzrośnie o kwotę wynoszącą 2,45% podstawy składek: 2,45 % × 3136,20 zł = 76,84 zł.

Z powyższych obliczeń wynika, że w przypadku zatrudnienia małżonki na podstawie umowy o pracę przedsiębiorca powinien opłacać za nią składki miesięczne w wysokości 1357,78 zł lub w przypadku podlegania dodatkowo pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – 1434,62 zł.

#banner-33270#

Osoba współpracująca zatrudniona na podstawie umowy zlecenie

W przypadku zatrudnienia małżonki w ramach umowy zlecenie składki ZUS naliczane są od wynagrodzenia, tak jak w przypadku innych pracowników. Zawierając z małżonką umowę zlecenie na kwotę 1000 zł miesięcznie, przedsiębiorca opłaca za nią składki w wysokości:

składka na ubezpieczenie emerytalne: 9,76% × 1000 zł = 97,60 zł,
składka na ubezpieczenie rentowe: 6,5% × 1000 zł = 65,00 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe: 1,67% × 1000 zł = 16,70 zł,
składka na FGŚP: 0,1% × 1000 zł = 1 zł.

W związku z tym, że wynagrodzenie małżonki będzie wynosiło mniej niż kwota minimalna – 2250 zł w 2019 r. – przedsiębiorca nie jest zobowiązany opłacać za nią składki na Fundusz Pracy.

Pozostała część składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest finansowana z wynagrodzenia małżonki i nie stanowi dodatkowych kosztów dla przedsiębiorcy.

Oznacza to, że za małżonkę zatrudnioną na umowę zlecenie za wynagrodzeniem wynoszącym 1000 zł brutto przedsiębiorca ma obowiązek opłacać składki w wysokości równej 180,30 zł miesięcznie.

Podsumowując, w przypadku zatrudnienia małżonki na umowę o pracę za wynagrodzeniem równym 1000 zł brutto przedsiębiorca powinien opłacać za nią składki w wysokości 1249,78 zł lub 1319,83 zł ze składką na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, natomiast na podstawie umowy zlecenie – za tę samą kwotę wynagrodzenia składki w wysokości 180,30 zł.

Jak wynika z powyższych obliczeń, różnica w składkach należnych do opłacenia jest spora i korzystniejszym rozwiązaniem jest zdecydowanie zatrudnienie małżonki na umowę zlecenie.

#polecamy#

#banner-33267#

Question 8

Ostatnio zawarłem umowę zlecenie z osobą małoletnią do pomocy przy dekorowaniu biura. Nie wiem jak wystawić jej deklarację ro rozliczeniu dochodu. Czy deklaracja PIT-11 dla małoletniego wystawiana jest na niego czy na rodzica, opiekuna prawnego?

Accepted Answer

Każda osoba prowadząca działalność po zakończeniu roku podatkowego ma obowiązek wystawienia swoim pracownikom deklaracji PIT-11. Dotyczy to również sytuacji, których zatrudniani są małoletni.

Obowiązek wystawienia PIT-11 dla zleceniobiorców

Zleceniodawca jest zobligowany do wystawienia deklaracji PIT-11 dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie, o ile wynagrodzenia zleceniobiorców były opodatkowane na zasadach ogólnych. Nie ma tu znaczenia, w jakim wieku są zleceniobiorcy.

Obowiązek wystawiania informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy wynika z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

[alert-info]Art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46, 74 i 148. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.[/alert-info]

#zobacztez#

Kiedy nie ma potrzeby wystawienia deklaracji PIT-11 dla małoletniego?

Zawarcie umowy zlecenie nie zawsze powoduje konieczność wystawienia informacji o dochodach i pobranych zaliczkach. Deklaracji PIT-11 dla małoletniego nie wystawia się w sytuacji, gdy umowa opiewała na kwotę do maksymalnie 200 zł brutto i został zastosowany zryczałtowany podatek dochodowy (PIT-8AR). Warto jednak mieć na uwadze, że zastosowanie zryczałtowanego podatku nie dotyczy umów z wynagrodzeniem określonym wg stawki za wykonanie jednostki.

Przykład 1.

Pan Mariusz zatrudnił na podstawie umowy zlecenie Marysię (lat 12) do pomocy w pakowaniu paczek świątecznych. W umowie została określona stawka za 1 godzinę pracy w wysokości 17 zł brutto. Marysia przepracowała 10 godzin. W związku z tym rachunek opiewał na kwotę 170 zł. Od wynagrodzenia zostanie pobrana zaliczka na podatek na zasadach ogólnych, mimo że w rozliczeniu wynagrodzenie jest niższe niż 200 zł.

Jak wystawić PIT-11 dla małoletniego pracownika

Zgodnie z przepisami osiąganie przychodów m.in. z tytułu umowy zlecenie łączy się z powstaniem obowiązku podatkowego, dlatego osoby, które osiągnęły takie przychody, stają się podatnikami zgodnie z definicją zawartą w Ordynacji podatkowej.

[alert-info]Art. 7. § 1. Ordynacji podatkowej
Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.[/alert-info]

#banner-33279#

Jeśli stroną umowy zlecenia jest osoba posiadająca status podatnika, to deklaracja PIT-11 powinna być wystawiona na tę osobę, nawet jeśli jest to małoletni. Nie istnieją przepisy prawa, na podstawie których przedsiębiorca, sporządzając deklarację, miałby jako podatnika wskazywać przedstawiciela ustawowego osoby małoletniej.

Jednakże to przedstawiciele ustawowi są zobowiązani do wykonania odpowiednich obowiązków podatkowych w imieniu małoletniego, z powodu braku pełnej zdolności do czynności prawnych.

Oznacza to, że na podstawie PIT-11 dla małoletniego, to rodzice wypełniają i podpisują dla niego deklarację PIT-37.

Przesłanie PIT-11 do urzędu skarbowego i pracownika

Deklarację PIT-11 należy dostarczyć w odpowiednim terminie zarówno do urzędu skarbowego, jak i do pracownika. Terminy przekazania deklaracji do wspomnianych jednostek nie są takie same. Wysyłka PIT-11 do urzędu skarbowego powinna nastąpić maksymalnie do 31 stycznia danego roku za rok poprzedni. Co ważne, tę deklarację od 2019 roku można złożyć wyłącznie w wersji elektronicznej. Jeśli zleceniodawca nie dopełni swoich obowiązków w terminie, wówczas może zostać nałożona na niego grzywna. Aby jej uniknąć, należałoby złożyć czynny żal. Jednak będzie on skuteczny wyłącznie w sytuacji, gdy pracodawca przyzna się do niedopełnienia obowiązków, zanim wykryje to urząd skarbowy. Zleceniobiorca z kolei powinien otrzymać PIT-11 do końca lutego.

Wystawienie PIT-11 dla małoletniego powinno odbyć się na takich samych zasadach jak wystawienie deklaracji dla pozostałych zatrudnionych. Oznacza to, że powinna ona zawierać dane zleceniobiorcy, nawet jeśli nie osiągnął jeszcze pełnoletności. Przepisy bowiem nie przewidują odstępstw w takim przypadku.

#polecamy#

#banner-33282#

Question 9

Z 15 stycznia 2018 roku rozpocząłem działalność gospodarczą, korzystając z 2-letniej ulgi dla nowych firm w ZUS. Niedługo przestaną mnie obowiązywać preferencyjne składki ZUS. W związku z tym, czy muszę podejmować jakieś kroki, czy w ZUS-ie wszystko wydarzy się „automatycznie”?

Accepted Answer

Preferencyjne składki ZUS

Jest to ulga oferowana nowym przedsiębiorcom bądź tym, którzy kończą korzystanie z ulgi na start. Preferencyjne składki ZUS obejmują okres 24 pełnych miesięcy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dzięki niej przedsiębiorcy mogą płacić mniejsze składki za ubezpieczenia społeczne. Zgłoszenia do preferencji należy dokonać z wykorzystaniem deklaracji zgłoszeniowej ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Przy czym:

ZUS ZUA jest to deklaracja służąca do zgłoszenia się przedsiębiorcy zarówno do ubezpieczeń społecznych, jak i ubezpieczenia zdrowotnego,
ZUS ZZA służy przedsiębiorcy do zgłoszenia się do ubezpieczenia ZUS tylko zdrowotnego.

#zobacztez#

Minimalne opłaty za preferencyjne składki ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych określił odgórnie dolny limit podstawy opłacanych składek. Wynosi ona nie mniej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2020 roku podstawa ta wynosi 780 zł.

Osoby objęte 2-letnią ulgą zobowiązane są do opłacania, z tytułu prowadzonej działalności, składek na:

ubezpieczenia społeczne,
ubezpieczenie zdrowotne.

Istnieją jednak wyjątki, w przypadku których przedsiębiorca może zostać zwolniony z opłacania składek za ubezpieczenia społeczne.

Preferencyjne składki ZUS dobiegają końca, co dalej?

Przedsiębiorca świadomy zbliżającego się końca okresu trwania małego ZUS powinien zastanowić się, na jakie składki przejdzie po 2-letniej uldze. Możliwość wyboru ogranicza się do dwóch opcji:

opłacania standardowych składek ZUS, tzw. dużego ZUS,
opłacania składek od przychodu/dochodu, tzw. mały ZUS.

Duży ZUS

Przejście na standardowe składki ZUS oznacza obowiązek opłacania przez przedsiębiorcę składek, których podstawę stanowi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Stopy procentowe składek, jakie zobligowany jest opłacać przedsiębiorca, zostały ujęte w tabeli.

Składki na ubezpieczenia	Stopa % składki	Wysokość składek w 2020 r.
Emerytalne	19,52%	612,19 zł
Rentowe	8%	250,90 zł
Chorobowe	2,45%	76,84 zł
Wypadkowe*	1,67%	52,37 zł
SUMA Składki na ub. społeczne	31,64%	1069,14 zł
Fundusz Pracy	2,45%	76,84 zł

Wysokość składki zdrowotnej jest ustalana odgórnie. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2020 roku wynosi 75% przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2019 roku (5368,01 x 75% = 4026,01). Z podstawy wymiaru składki zdrowotnej należy wyliczyć 9%, dzięki czemu uzyska się stawkę, jaką powinien opłacać przedsiębiorca za ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że w 2020 roku wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 362,34 zł (4026,01 x 9%).

Mały ZUS

Od 2019 roku przedsiębiorcy mają możliwość korzystać z kolejnej ulgi – składek od przychodu, czyli tzw. małego ZUS. Natomiast już w roku 2020 dojdzie do przekształcenia formy tej ulgi oraz warunków do jej przystąpienia. Po wejściu w życie zmian ulga „składki od przychodu” zmieni się na ulgę „składki od dochodów”.

Ulga „składki od przychodu” będzie obowiązywała tylko do stycznia 2020 roku. Co do zasady do małego ZUS-u przedsiębiorca może zgłosić się do 8 stycznia danego roku. Do składek od przychodu może zgłosić się również przedsiębiorca kończący opłacać preferencyjne składki ZUS. Zgłoszenia takiego należy dokonać z nowym kodem w ciągu 7 dni od daty zakończenia preferencyjnych składek ZUS.

Z tej metodologii rozliczania się z ZUS mogą korzystać osoby, których przychód w poprzednim roku nie przekroczył 30 krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku poprzednim. Ten rodzaj ulgi obowiązuje przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności. Po przekroczeniu tego okresu przedsiębiorca zobligowany będzie przejść na zwykłe składki ZUS, a prawo do ponownego korzystania z tego rozwiązania zostanie nadane po upływie kolejnych 2 lat. Każdy przedsiębiorca opłacający składki od dochodu musi indywidualnie określić swoją podstawę wyliczania składek.

[alert-info]Składki od dochodu będą obowiązywały od 1 lutego 2020 roku. W styczniu 2020 mały ZUS będzie przysługiwał na takich samych zasadach, jak w 2019 roku, czyli do wyliczenia podstawy będzie brany przychód[/alert-info]

Przedsiębiorca chcący skorzystać z ulgi „składki od dochodu”, od 1 lutego 2020 roku, będzie musiał spełnić podstawowy warunek: jego przychody osiągnięte w roku ubiegłym nie mogą być wyższe niż 120 tys. zł. Nowe warunki przystąpienia do ulgi znacznie poszerzą grono osób, które będą mogły z niej skorzystać.

#banner-32877#

Koniec 2-letniej ulgi dla nowych firm

Preferencyjne składki ZUS można opłacać przez 24 miesiące, a na koniec okresu trwania tej ulgi należy dopełnić kilku formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Po pierwsze, należy złożyć druk ZUS ZWUA, za pomocą którego następuje wyrejestrowanie płatnika składek. Należy w nim wskazać termin następujący po dniu zakończenia obowiązywania preferencji oraz wpisać kod tytułu ubezpieczenia 05 70. Jako kod przyczyny wyrejestrowania należy wskazać 600 – czyli inny powód dokonania wyrejestrowania. Co ważne, wyrejestrowania takiego powinno się dokonać w terminie 7 dni od daty zakończenia prawa do 2-letniej ulgi dla nowych firm.

Drugi krok to dokonanie ponownej rejestracji za pomocą formularza ZUS ZUA lub wspomnianego wyżej ZUS ZZA. Należy wskazać w nim termin objęcia nowym obowiązkiem ubezpieczeniowym. Termin ten powinien być taki sam jak termin wyrejestrowania. Zgodność terminowa jest potrzebna do zachowania ciągłości ubezpieczenia. Zgłoszenia należy dokonać z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 lub jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się przejść na składki od przychodu – z kodem tytułu ubezpieczeń 05 90. Obowiązującym terminem w tym wypadku jest okres 7 dni od momentu, w którym zaczynają obowiązywać wyższe składki ZUS.

Trzeci i ostatni krok to złożenie deklaracji ZUS DRA za pierwszy miesiąc opłacania składek na nowych zasadach (opłata za tzw. duży ZUS lub składki od przychodu). Za jej pomocą określa się podstawę do wyliczenia składek. Deklarację tę należy złożyć najpóźniej 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni pod warunkiem, że przedsiębiorca opłaca składki wyłącznie za siebie W przypadku, gdy dochodzi do zatrudniania pracowników lub zleceniobiorców, opłat za ZUS trzeba dokonywać do 15. dnia następnego miesiąca.

Przerejestrowanie z preferencyjnych składek na duży ZUS w systemie wFirma.pl

Pierwszym krokiem jest wyrejestrowanie z ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZWUA - tak jak zostało to opisane powyżej. W tym celu należy z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ wygenerować deklarację ZUS ZWUA.

preferencyjne składki zus

W następnym kroku dokonujemy ponownej rejestracji w ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZUA. Deklarację generuje się z poziomu START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » ZUS ZUA.

preferencyjne składki zus

Po dokonaniu przerejestrowania w ZUS, należy dokonać zmiany schematu składek ZUS w systemie na cele rozliczeniowe.

preferencyjne składki zus

Podsumowując, przedsiębiorca powinien dopilnować formalności związanych z poinformowaniem ZUS o zmianie obowiązku ubezpieczeniowego. Dokonuje się tego poprzez odpowiednie wyrejestrowanie się z ubezpieczeń, a następnie poprzez ponowną rejestrację. Należy również pamiętać o terminowym złożeniu pierwszej deklaracji rozliczeniowej DRA z uwzględnieniem nowego obowiązku ubezpieczeniowego.

#polecamy#

#banner-32880#

Question 10

Zatrudniam 30 osób, z czego większość to obcokrajowcy. Obowiązek przekazania za nich PIT-11 za 2019 rok do urzędu skarbowego mija 31 stycznia, zatem chciałabym sporządzić deklaracje odpowiednio wcześnie. Czy to prawda, że obecnie PIT-11 za cudzoziemca-rezydenta można wysłać tylko z numerem PESEL?

Accepted Answer

Cudzoziemiec zamieszkujący i podejmujący pracę na terenie Polski, powinien wystąpić w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania czy zameldowania na pobyt stały lub czasowy, o wydanie numeru PESEL.

Identyfikator podatkowy na PIT-11

Od 2018 roku jedynym właściwym identyfikatorem podatkowym, dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przybywających na terytorium kraju w celu wykonywania pracy, jest numer PESEL.

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy obcokrajowiec prowadzi tu działalność gospodarczą i ma nadany NIP, wówczas ten identyfikator co do zasady może być wystarczający do rozliczenia. Mówi o tym ustawa z 13 października 1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

[alert-info]Art. 3. ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
1. Identyfikatorem podatkowym jest:
1) numer PESEL – w przypadku podatników będących osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług;
2) NIP – w przypadku pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w art. 2.[/alert-info]

PIT-11 za cudzoziemca bez numeru PESEL

Od kilku lat PIT-11 za cudzoziemca, który nie ma nadanego żadnego identyfikatora przez polski urząd, można rozliczyć podając serię i numer paszportu. W polu dotyczącym NIP wpisuje się wtedy “9999999999”. Złożenie takiego zeznania za 2018 rok początkowo nie było możliwe – bramka Ministerstwa Finansów odrzucała deklarację i zwracała błąd o nieprawidłowym numerze ID. Potwierdzał to artykuł zamieszony na stronie podatki. gov, w którym czytamy:

Jeżeli twój pracownik jest cudzoziemcem i zamieszkuje na terytorium naszego kraju, powinien posiadać identyfikator podatkowy PESEL.

Rejestracją danych w rejestrze PESEL zajmują się organy gminy, które są właściwe do:

zameldowania na pobyt stały i czasowy cudzoziemca,
złożenia wniosku o nadanie numeru PESEL.

Informacje te zostały zamieszone pod koniec 2018 roku, obecnie PIT-11 za cudzoziemca bez numeru PESEL zostanie przyjęty przez MF w wpisując zamiast NIP same dziewiątki.

Wysyłka PIT-11 tylko elektronicznie

Oprócz tego, że od 2019 roku skrócono okres przekazywania PIT-11 do urzędu skarbowego – wszyscy pracodawcy muszą złożyć to zeznanie za 2019 rok do 31 stycznia 2020 roku – przepisy zezwalają na wysyłkę deklaracji wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Czyli wyeliminowana została możliwość składania zeznania w formie papierowej. Ilość zatrudnianych pracowników nie ma tu żadnego znaczenia (dotychczas wysyłka elektroniczna była obowiązkowa dla pracodawców zatrudniających co najmniej 5 pracowników).#polecamy# #banner-32298#

Question 11

Zatrudniam kilku pracowników na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem. W bieżącym roku jest ono płaca minimalna jest wyższa, w związku z tym mam pytanie. Czy zmiana płacy minimalnej zobowiązuje pracodawcę do sporządzenia aneksów dla pracowników?

Accepted Answer

Jadwiga, Sosnowiec

Płaca minimalna – co to jest?

Wynagrodzenie minimalne jest to odgórnie określone najniższe dopuszczalne wynagrodzenie pieniężne należne za pracę na podstawie umowy o pracę. Płaca minimalna może być ustalona w postaci:

stawki godzinowej lub
stałej stawki miesięcznej.

Płaca minimalna ustalana jest przez państwo. Najniższa krajowa jest niezależna od poziomu kompetencji danej osoby. Każdy pracownik powinien mieć więc zagwarantowane minimalne wynagrodzenie za pełny przepracowany miesiąc, bez względu na staż pracy, wiek czy posiadane umiejętności.

[alert-info]Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
Art. 2. 1. „Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, zwanego dalej »minimalnym wynagrodzeniem«, jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego”.[/alert-info]

Wynagrodzenie minimalne – co wchodzi w jego skład?

Płaca minimalna nie jest odpowiednikiem płacy zasadniczej. W praktyce oznacza to, że na płacę minimalną składa się suma wypłacanego miesięcznie wynagrodzenia. Na sumę wypłacanego wynagrodzenia przypadają więc:

składniki wynagrodzenia i
inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy.

Składniki wynagrodzenia składające się na płacę minimalną:#zobacztez#

wynagrodzenie zasadnicze,
dodatki do wynagrodzenia zasadniczego np. dodatek funkcyjny lub dodatki specjalne np. za pełnione funkcje,
nagrody i premie przyznawane zgodnie z zapisami regulaminu (tylko wypłacane jako składnik wynagrodzenia – nie wyróżnienia),
wypłata za urlop wypoczynkowy,
dodatek wyrównawczy (wypłacany za obniżenie wynagrodzenia z powodu wypadku w pracy lub choroby zawodowej),
wypłata za czas niezdolności do pracy (choroba, czas przestoju niezawinionego przez pracownika, urlop szkoleniowy),
ekwiwalent pieniężny za dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego,
świadczenia odszkodowawcze.,

Przykład 1.

Pani Małgorzata zatrudniona na podstawie umowy o pracę na pełen etat otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2150 zł. Dodatkowo otrzymała w listopadzie premię w wysokości 200 zł. Dodatkowo pani Małgorzata otrzymuje comiesięcznie dodatek funkcyjny w wysokości 250 zł. Zatem jej wynagrodzenie za pracę wyniesie w listopadzie w sumie 2600 zł – co jest zgodne z obecnie obowiązującymi stawkami dotyczącymi wynagrodzenia minimalnego w 2020 roku.

Przykład 2.

Pani Małgorzata, z przykładu 1., w grudniu otrzymała w ramach płacy:

2150 zł wynagrodzenia zasadniczego oraz
250 zł w ramach dodatku funkcyjnego.

Ze względu na brak wypłaconej premii regulaminowej, suma jej wynagrodzenia nie osiągnęła poziomu płacy minimalnej (2600 zł w 2020 roku). W związku z powyższym pracodawca pani Małgorzaty zobowiązany jest wyrównać jej wynagrodzenie do najniższej krajowej.

#banner-32175#

Najniższa krajowa – wysokość płacy minimalnej

Wynagrodzenie pracownicze musi spełniać normy dotyczące płacy minimalnej. Przepisy te zostały zawarte w Ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

[alert-info]Art. 6. 1. „Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie art. 2 i art. 4”.[/alert-info]

Płaca minimalna z roku na rok ma tendencję zwyżkową.

Rok	Płaca minimalna (brutto)
2019	2250,00
2018	2100,00
2017	2000,00
2016	1850,00

Od 2020 roku płaca minimalna wyniesie 2600 zł brutto. Kwota ta stanowić będzie 49,7% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W stosunku do roku 2019 wynagrodzenie minimalne wzrośnie aż o 350 zł. Jest to jedna z bardziej odczuwalnych podwyżek w obszarze płacy minimalnej na przestrzeni ostatnich kilku lat.

[alert-info]Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r.
„Na podstawie art. 2 ust. 5 Ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564) zarządza się, co następuje: § 1. Od dnia 1 stycznia 2020 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2600 zł. § 2. Od dnia 1 stycznia 2020 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 17 zł. § 3. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.”[/alert-info]

Płaca minimalna co do zasady odnosi się do pracowników, czyli osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

W przypadku umowy zlecenia i świadczenia usług w ramach samozatrudnienia – od 2017 r. wprowadzono minimalną stawkę godzinową.

Rok	Minimalna stawka godzinowa (brutto)
2019	14,70
2018	13,70
2017	13,00

Minimalna stawka godzinowa w 2020 roku wyniesie 17 zł brutto za godzinę.

Płaca minimalna a aneks

Zmiana płacy minimalnej nie zawsze powoduje konieczności sporządzania aneksów dla pracowników, którzy osiągają minimalne wynagrodzenie.

Jeżeli w umowach pracowników zapis o wynagrodzeniu za pracę podano kwotowo, wówczas pracodawca powinien poinformować swoich podwładnych o zmianie płacy minimalnej poprzez sporządzenie aneksu do umowy.

Natomiast w przypadku, gdy wynagrodzenie nie zostało określone poprzez podanie konkretnej kwoty i w umowie widnieje zapis o tym, że pracownik otrzymuje minimalne wynagrodzenie, pracodawca nie musi sporządzać aneksów dla swoich pracowników. Zawieranie takiego zapisu jest prawidłowe i mniej uciążliwe dla pracodawcy, ze względu na możliwość zrezygnowania z aneksowania umów w razie odgórnej zmiany płacy minimalnej.

Minimalne wynagrodzenie w systemie wFirma.pl

Wprowadzając umowę w systemie wFirma.pl, użytkownik ma możliwość ustawić poziom wynagrodzenia na poziomie płacy minimalnej. Dzięki temu system automatycznie wylicza wynagrodzenie pracownika na poziomie ustawowo określonego wynagrodzenia minimalnego.

zmiana płacy minimalnej

Tak wprowadzone wynagrodzenie do umowy zostaje również odpowiednio zdefiniowanie bezpośrednio w treści umowy generowanej przez wFirma.pl

zmiana płacy minimalnej

#polecamy#

#banner-32178#

Question 12

Wiem, że zakończenie roku wiąże się dla pracodawcy z pewnymi obowiązkami wobec pracowników i urzędu skarbowego. W poprzednim roku zatrudniałem pracowników zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umów cywilnoprawnych. Jakie deklaracje podatkowe roczne powinienem przygotować, jak i komu należy przekazać PIT?

Accepted Answer

Koniec roku wiąże się dla pracodawców z koniecznością rozliczenia się z urzędem skarbowym i przekazania odpowiednich deklaracji pracownikom. To, które deklaracje podatkowe roczne należy sporządzić, zależy przede wszystkim od rodzaju umów, na podstawie których zatrudnialiśmy pracowników, oraz w jaki sposób byli oni rozliczani. Sprawdźmy, jakie PITy, czyli deklaracje roczne, przy rozliczeniach z pracownikami są niezbędne.

Deklaracje podatkowe roczne przy rozliczeniach z pracownikami - PIT-11

PIT-11 jest imienną informacją na temat tego, jaki dochód uzyskał pracownik w danym roku, oraz na temat zaliczek pobranych przez płatnika składek (pracodawcę) na podatek dochodowy. Informację tę należy przygotować dla wszystkich zatrudnianych w danym roku pracowników, którzy byli rozliczani na zasadach ogólnych. Przygotowaną e-deklarację należy przekazać do urzędu skarbowego oraz samemu pracownikowi. Warto również sporządzić kopie deklaracji dla siebie i przechowywać ją w dokumentach firmowych. Deklarację PIT - 11 należy przekazać do urzędu skarbowego w formie elektronicznej do dnia 31 stycznia danego roku za rok poprzedni. Deklaracje podatkowe roczne, dostarczone do US w formie papierowej, nie zostaną przyjęte przez urząd i rozpatrzone - bez względu na ilość zatrudnianych przez danego pracodawcę pracowników/zleceniobiorców/wykonawców dzieła.

#zobacztez#

PIT-4R - rozliczenie pobranych zaliczek na podatek dochodowy pracowników

Z kolei PIT - 4R jest deklaracją, którą przedsiębiorca przekazuje jedynie do urzędu skarbowego. Nie przekazuje tej informacji pracownikom. Rozliczenie PIT - 4R jest informacją zawierającą roczne dane na temat pobranych przez płatnika zaliczek na podatek dochodowy. Dane dotyczą wszystkich pracowników (zatrudnionych na umowę o pracę, umowę zlecenie, umowę o dzieło), z podziałem na miesiące. Podobnie jak PIT - 11, deklarację PIT - 4R należy przekazać do 31 stycznia do urzędu skarbowego.

Deklaracje podatkowe roczne przy rozliczeniach z pracownikami - PIT-8AR

Jeśli pracownik zatrudniony jest na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia lub umowy o dzieło), a jego miesięczne wynagrodzenie nie przekracza 200 zł, wynagrodzenie powinno być rozliczone na podstawie zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT - 8A). Po zakończeniu roku należy sporządzić rozliczenie roczne w formie PIT - 8AR. Podobnie jak wyżej opisane deklaracje, również PIT - 8AR należy złożyć do końca stycznia danego roku za rok poprzedni.

Deklaracje PIT złożone po terminie

W przypadku gdy przedsiębiorca składa PIT po terminie, powinien być świadom konsekwencji prawnych, jakie niesie za sobą to opóźnienie. Złożenie deklaracji podatkowych rocznych po terminie jest wykroczeniem skarbowym, za które grozi grzywna. Sąd. jako odpowiednia jednostka egzekucyjna. orzeka czy zostanie przyznana grzywna, a jeżeli tak to w jakiej wysokości. Urzędnik skarbowy o odpowiednich uprawnieniach, również może wymierzy karę podatnikowi w ramach postępowania mandatowego.

W sytuacji, gdy deklaracje podatkowe nie zostały przekazane do Urzędu Skarbowego w ustalonym odgórnie terminie, przedsiębiorca powinien dołożyć wszelkich starań do tego, żeby nadrobić zwłokę najszybciej jak to tylko możliwe. Istnieje również możliwość, ubiegania się przez przedsiębiorcę o uniknięcie konsekwencji w związku ze spóźnionym terminem złożenia PITów. Do składanych deklaracji przedsiębiorca może dołączyć również pismo wyrażające czynny żal. Wykazana skrucha pracodawcy, może uchronić go przed otrzymaniem kary w postaci grzywny, natomiast istotnym jest pamiętać, iż czynny żal zostanie rozpatrzony tylko w przypadku gdy Urząd Skarbowy nie zdarzył jeszcze wykryć popełnionego wykroczenia.

Deklaracje podatkowe w systemie wFirma.pl

System wFirma.pl, oferujący kompleksową obsługę małych i średnich firm od strony księgowej oraz kadrowo-płacowej, umożliwia m.in. szybkie i intuicyjne generowanie deklaracji podatkowych.

Z poziomu jednej zakładki, określa się jaki rodzaj deklaracji chce się wygenerować:

deklaracje podatkowe

a następnie, po wybraniu z listy rozwijanej kogo dotyczyć mają deklaracje podatkowe, wystarczy kliknąć ZAPISZ.

deklaracje podatkowe

#polecamy#

#banner-31728#

Question 13

W kwietniu zdecydowałam się zatrudnić pracownika, aby pomógł mi w pracach biurowych. Chciałabym ustalić, ile urlopu może jeszcze wykorzystać w bieżącym roku. Niestety nie wiem, jak ustalić wymiar urlopu. Proszę o podpowiedź, co ma wpływ na staż urlopowy pracownika?

Accepted Answer

Osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę należy naliczyć urlop w odpowiedniej wysokości. Jego wymiar zależy od tego, jaki staż urlopowy dany pracownik posiada.

Staż urlopowy

Staż urlopowy jest to suma okresów pozostawania w zatrudnieniu o charakterze pracowniczym.

W przypadku gdy staż urlopowy wynosi:

mniej niż 10 lat – wówczas pracownikowi przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku,
co najmniej 10 lat – wtedy pracownik może liczyć na 26 dni urlopu w ciągu roku.

W drodze ustalania stażu urlopowego pracodawca powinien uwzględnić wszelkie okresy zatrudnienia danej osoby – zarówno na podstawie stosunku pracy, jak i te, które wliczają się do stażu pracowniczego na podstawie odrębnych przepisów.

Przy ustalaniu stażu pracowniczego należy wziąć pod uwagę m.in.

okres zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy,
poprzednie zatrudnienie, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy,
okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
odbytą czynną służbę wojskową,
zawodową służbę wojskową,
pełnienie służby w charakterze policjanta lub funkcjonariusza,
prowadzenie gospodarstwa rolnego lub wykonywanie pracy w gospodarstwie współmałżonka,
przypadający przed 1 stycznia 1983 r. okres pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rodziców lub teściów, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa,
urlop bezpłatny, udzielony na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy,
bezpłatny urlop szkoleniowy, udzielony pracownikowi, który bez skierowania pracodawcy podnosi kwalifikacje zawodowe,
urlop bezpłatny,
zatrudnienie u pracodawców zagranicznych,
wykonywanie pracy nakładczej,
okres, za który pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu skrócenia mu okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
okres, za który pracownikowi przyznano wynagrodzenie w związku z orzeczeniem sądu przywracającym pracownika do pracy albo odszkodowanie z powodu bezprawnego rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę.

[alert-info]Do stażu urlopowego nie zalicza się okresów zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych.[/alert-info]Pracodawca wylicza staż urlopowy na podstawie przedłożonych mu przez pracownika świadectw pracy oraz innych dokumentów potwierdzających realizację pracy w danym okresie. W przypadku gdy pracownik nie dostarczy w.w. dokumentów, pracodawca dokonuje wyliczeń stażu na podstawie danych, które posiada. Dlatego też w interesie pracownika jest dostarczenie odpowiedniej dokumentacji najszybciej jak to możliwe.

#zobacztez#

Staż urlopowy – okresy nauki

Do stażu urlopowego należy również wliczyć okresy związane z nauką, potwierdzone dostarczonymi:

dyplomami ukończenia szkoły,
innymi dokumentami potwierdzającymi okresy nauki.

Okresy nauki określa się następująco, z tytułu ukończenia:

zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;
średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;
średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (i równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat;
średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata;
szkoły policealnej – 6 lat;
szkoły wyższej – 8 lat (niezależnie od tego, czy ukończono szkołę z tytułem inżyniera, licencjata czy magistra).

Okresów nauki nie można sumować.

Przykład 1.

Anna jest absolwentką średniej szkoły ogólnokształcącej w Świdnicy oraz Uniwersytetu Ekonomicznego, kierunek Zarządzanie. Anna ukończyła studia ze stopniem magistra i właśnie podpisała umowę o pracę z firmą z branży spożywczej. Absolwentka UE była przekonana, że mając ukończone liceum ogólnokształcące oraz obronionego magistra – jej staż urlopowy wyniesie w sumie 12 lat (4 lata za liceum a 8 lat za studia).

Nie jest to jednak prawdą, ponieważ okresy nauki się nie sumują. Przedsiębiorca, ustalając staż urlopowy, wlicza do niego okres nauki, który jest dla pracownika korzystniejszy, tzn. w tym przypadku staż Anny wyniesie 8 lat.

W przypadku, gdy pracownik równocześnie studiował oraz pozostawał w stosunku pracy, ustalając staż urlopowy, należy uwzględnić okres korzystniejszy dla pracownika. Tak samo, gdy pracownik miał jednocześnie dwie umowy o pracę – nie można sumować ich okresów.

Jeśli zatrudniony nie złoży dokumentów potwierdzających okresy nauki (wystarczy przedłożyć dokumenty ukończenia szkoły zapewniającej najwyższy staż urlopowy), przełożony nie ma obowiązku przyznania mu wyższego wymiaru urlopu. Ma to zastosowanie nawet, jeśli oczywistym jest, że pracownik posiada już co najmniej 10-letni staż pracy.

Staż urlopowy a wymiar urlopu

Mianem stażu urlopowego mianuje się sumę okresów pozostawania w zatrudnieniu. To przekłada się w sposób bezpośredni na liczbę dni urlopu, jaka przysługiwać będzie pracownikowi w ciągu danego roku kalendarzowego.

Pula dni urlopu do wykorzystania (wymiar urlopu) przez pracownika na dany rok jest podzielna w zależności od tego ile czasu pozostawał w zatrudnieniu oraz w jakim wymiarze czasu pracy pracował.[alert-info]W przypadku zatrudnienia w ciągu roku wymiar urlopu należy ustalić proporcjonalnie do okresu zatrudnienia u obecnego pracodawcy.[/alert-info]Zasada proporcjonalności odnosi się również do osób zatrudnionych na część etatu. Pracownik ma prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do wymiaru czasu pracy.

Przykład 2.

Pan Janusz mający za sobą ponad 20 lat pracy w zawodzie, na podstawie umowy o pracę, posiada prawo do 26 dni urlopowych w ciągu roku kalendarzowego. Jednakże ze względu na stan zdrowia, postanowił on ograniczyć liczbę godzin swojej pracy. Po negocjacjach z pracodawcą, została podjęta decyzja o obniżeniu jego wymiaru czasu pracy od 01 stycznia 2020 roku – do ½ etatu. Oznaczać to będzie, że w roku 2020 pan Janusz będzie miał prawo wykorzystać urlop w wymiarze: 26 dni x (½ etatu) = 13 dni.

#banner-31863#

Wymiar urlopu – wyjątek od zasady

Wyjątkową sytuacją dla pracownika jest podjęcie się pierwszej pracy zarobkowej na podstawie umowy o pracę.

Osoba podejmująca pracę po raz pierwszy w życiu otrzymuje prawo do urlopu w roku kalendarzowym, w którym podjęła pracę, z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu jej przysługującego. W praktyce oznacza to, że pracownik uzyskuje prawo do części swojego wymiaru urlopu z upływem każdego kolejnego miesiąca pracy w pierwszym roku kalendarzowym obowiązywania umowy o pracę. Wymiar ten jest obliczany w.w. proporcją.

Po zakończeniu okresu trwania pierwszej pracy u danego pracodawcy lub po rozpoczęciu się 2 roku kalendarzowego pracy, młody pracownik otrzymuje odgórnie prawo do pełnego, przysługującego mu wymiaru czasu pracy.

W odniesieniu do zapytania naszej czytelniczki, przy zatrudnianiu pracownika na podstawie umowy o pracę w trakcie roku kalendarzowego, w celu określenia wymiaru urlopu należy:

poprawnie określić staż urlopowy, z uwzględnieniem okresów pracy jak i okresów nauki,
a następnie obliczyć, z wykorzystaniem proporcji, ilość dni urlopu wypoczynkowego.

#polecamy#

#banner-31860#

Question 14

3 czerwca 2019 roku wystawiłem świadectwa pracy według wzoru z rozporządzenia. Ostatnio były pracownik zwrócił się do mnie o korektę świadectwa pracy. Czy imiona rodziców w świadectwie pracy to błąd, który należy skorygować?

Accepted Answer

Od 4 maja 2019 r. uznaje się, że imiona rodziców w świadectwie pracy to informacja, której nie powinno być. Nowelizacja kodeksu pracy z 4 maja 2019 r. uniemożliwia pozyskiwanie tej informacji zarówno od kandydata do pracy, jak i od pracownika. Dlatego po 4 maja 2019 nie wolno było wpisywać w świadectwie imion rodziców pracowników. Zmiana ta dostosowuje prawo pracy do wymogów RODO.

[alert-info]Od 4 maja 2019 roku nie umieszcza się imion rodziców w świadectwie pracy![/alert-info]

Natomiast nowelizacja z 18 czerwca 2019 r. Rozporządzenia MRPiPS w sprawie świadectwa pracy wprowadziła nowy pomocniczy wzór świadectwa pracy. Obowiązuje on od 29 czerwca 2019 r. i nie ma w nim miejsca na wprowadzenie takich danych jak imiona rodziców.

W sytuacji, gdy w okresie od 4 maja 2019 r. do 28 czerwca 2019 r. w świadectwie pracy umieszczono imiona rodziców, wówczas zgodnie z nowelizacją pracownik ma możliwość złożenia do pracodawcy wniosku o wydanie nowego dokumentu, według dotychczasowego wzoru, z pominięciem tych informacji. Wniosek ten może zostać złożony w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownika, osobę przez niego upoważnioną, małżonka, osobę uprawnioną do ubiegania się o rentę rodzinną lub spadkobiercę pracownika zmarłego we wskazanym okresie. Zgodnie z przepisami pracodawca ma obowiązek przekazania świadectwa pracy bez imion rodziców w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku. Jeżeli z przyczyn obiektywnych nie może tego zrobić, ma on kolejne 7 dni na jego doręczenie za pośrednictwem operatora pocztowego albo w inny sposób. Warto również pamiętać, że pracodawca najpóźniej w dniu dostarczenia nowego świadectwa pracy, usuwa stare (zawierające imiona rodziców) z akt osobowych pracownika i niszczy.

Podsumowując, po otrzymaniu wniosku od pracownika, ma Pan obowiązek przekazać mu świadectwo pracy bez informacji na temat imion rodziców. Natomiast świadectwo zawierające imiona rodziców należy usunąć z akt i zniszczyć.

#polecamy#

#banner-31539#

Question 15

W lutym 2019 roku ukończyłam 53 lata. Pracowałam od 1 stycznia 1989 r. do 31 grudnia 1994 r. na umowie zlecenie, a następnie byłam zatrudniona w ramach umowy o pracę od 1 stycznia 1995 r. do 30 listopada 2018 r. Umowa została rozwiązana w związku z upadłością firmy. Od 1 grudnia 2018 r. jestem zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Czy należy mi się świadczenie przedemerytalne?

Accepted Answer

Świadczenia przedemerytalne przysługują kobiecie, która do dnia rozwiązania umowy o pracę ukończyła 56 lat i posiada 20 lat stażu pracy lub ukończyła 55 lat, przy czym jej suma okresów składkowych i nieskładkowych wynosi minimum 30 lat. Dodatkowo ze świadczeń przedemerytalnych mogą skorzystać kobiety, które w danym zakładzie pracy były zatrudnione nie krócej niż 6 miesięcy i do dnia zakończenia stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy posiadały okres uprawniający do emerytury wynoszący minimum 35 lat.

Świadczenie przedemerytalne jest dostępne również dla osób zarejestrowanych w urzędzie pracy jako bezrobotni i pobierających zasiłek dla bezrobotnych przez okres nie krótszy niż 180 dni. Dodatkowo w tym przypadku istotne jest, czy w okresie pobierania zasiłku nie odmówiono bez uzasadnionej przyczyny podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Tylko po spełnieniu tych warunków łącznie będzie przysługiwało świadczenie przedemerytalne.

Osoba ubiegająca się o świadczenia przedemerytalne powinna złożyć do ZUS-u wniosek ESP wraz z informacją odnośnie do okresów składkowych i nieskładkowych.

Świadczenie przedemerytalne od 1 marca 2019 roku wynosi 1140,99 zł. #polecamy# #banner-29313#

Question 16

W styczniu 2019 roku ukończyłem 58 lat. Na koncie mam łącznie 33 lata okresów składkowych i nieskładkowych. W okresie od 1997 r. do 2010 r. pracowałem w hucie przy ręcznym formowaniu wyrobów szklanych. Następnie pracowałem przy przeróbce mechanicznej węgla, lecz w marcu 2019 r. została ze mną rozwiązana umowa. Czy mam prawo w takim przypadku skorzystać z emerytury pomostowej?

Accepted Answer

Emerytury pomostowe przysługują osobom, które urodziły się po 1948 r., ukończyły co najmniej 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn, a suma ich okresów składkowych i nieskładkowych wynosi łącznie odpowiednio 20 lat u kobiet i 25 lat u mężczyzn. Aby uzyskać świadczenie, należy dodatkowo wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przez minimum 15 lat.

[alert-info]Emerytury pomostowe przysługują pracownikom, z którymi został rozwiązany stosunek pracy oraz którzy pracowali w szczególnych warunkach lub świadczyli pracę o szczególnym charakterze w pełnym wymiarze.[/alert-info]

Emerytury pomostowe są finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych i mają zapewnić pracownikom ochronę na wypadek zaprzestania pracy z powodu niezdolności do pracy przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

W związku z tym, że nie ukończył Pan 60. roku życia, nie spełnia Pan warunków koniecznych do otrzymania emerytury pomostowej. Należy zwrócić uwagę, że emerytury pomostowe przysługują jedynie w przypadku jednoczesnego spełnienia wszystkich wyżej wymienionych warunków. Niespełnienie chociażby jednego z nich skutkuje brakiem prawa do omawianego świadczenia.

#polecamy#

#banner-29151#

Question 17

Chciałbym złożyć wniosek o emeryturę. Do tego potrzebna jest mi informacja o okresach składkowych i nieskładkowych na druku RP-6. Czy taki formularz powinien wypełnić pracodawca? Jakie dokumenty do niego dołączyć?

Accepted Answer

Obecnie informacja o okresach składkowych i nieskładkowych, podawana jest na formularzu ERP-6, który zastąpił druk RP-6. Dzięki temu dokumentowi przyspieszone będzie rozpatrzenie wniosku o świadczenie z ZUS.

Jakie okresy wykazuje się we wniosku ERP-6 (dawniej RP-6)?

Wniosek ERP-6 powinien uzupełnić sam ubezpieczony, jednak nie ma przeszkód, aby uzyskać w tym zakresie pomoc byłego lub obecnego pracodawcy. W tym formularzu podaje się okresy:#zobacztez#

składkowe – okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub okres zaliczany jako składkowy, pomimo braku obowiązku odprowadzania składek;
nieskładkowe – okres, za który nie opłacano składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, jednak ZUS bierze je pod uwagę przy ustalaniu świadczeń z tytułu emerytur i rent;
uzupełniające (rolne) – uwzględniane w przypadku, gdy okresy składkowe i nieskładkowe nie są wystarczająco długie by przyznać świadczenie emerytalno-rentowe.

#banner-28570#

Jeśli podane okresy pokrywają się w czasie, to na cele ustalenia wysokości świadczeń, Zakład przyjmuje okres korzystniejszy.

Wśród wyżej podanych okresów, wymienia się m.in:

prowadzenie działalności gospodarczej,
zatrudnienie w ramach stosunku pracy bądź umowy cywilnoprawnej, z której opłacane były składki społeczne;
czynną służbę wojskową;
naukę w szkole wyższej;
opieką nad małym dzieckiem;
podleganie ubezpieczeniom w jednym z krajów UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu lub, z którym Polska podpisała umowę o dwustronnym zabezpieczeniu społecznym.

Dokumentowanie okresów składkowych i nieskładkowych

Bardzo ważna jest dokumentacja okresów uwzględnianych do ustalenia wysokości świadczeń emerytalno-rentowych. Dlatego jako załączniki do wniosku ERP-6 (dawniej RP-6), należy dołączyć świadectwa pracy, orzeczenia sądu, zeznania świadków, potwierdzenia ZUS, zaświadczenia pracodawców oraz innych organów stanowiące dowód podlegania ubezpieczeniom.#polecamy#

Question 18

Pracownik był zatrudniony w ramach umowy o pracę na czas określony od 2 stycznia 2019 r. 8 lutego 2019 r. wręczono mu wypowiedzenie i wysłano na urlop wypoczynkowy. Okres wypowiedzenia miał upłynąć 23 lutego 2019 r. 12 stycznia 2019 r. przyniósł on kartę powołania do służby wojskowej. Czy powołanie do wojska chroni pracownika przed zwolnieniem?

Accepted Answer

Zgodnie z przepisami powołanie do wojska chroni pracownika przed zwolnieniem. Okres ochronny trwa od momentu otrzymania karty powołania do służby wojskowej do dnia jej zakończenia. Dotyczy to służby przygotowawczej oraz czynnej. Ochrona ta dotyczy wszystkich rodzajów umowy o pracę. Wypowiedzenie staje się natomiast bezskuteczne nawet w sytuacji, gdy pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę, a kartę powołania do służby dostarczono dopiero w okresie wypowiedzenia. Jednak w okresie ochronnym rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić na wyraźne żądanie pracownika.

Ochrona nie obowiązuje także, gdy:

wypowiedzenie spowodowane jest ogłoszeniem upadłości lub likwidacji firmy,
zwolnienie pracownika nastąpiło w trybie dyscyplinarnym,
powołanie do wojska dotyczy jednodniowych ćwiczeń w ramach czynnej służby wojskowej.

Warto także pamiętać, że pracownikowi zatrudnionemu na okres próbny, który otrzymał powołanie do wojska, umowa automatycznie przekształca się na umowę na czas nieokreślony, w przypadku gdy okres próbny kończy się po powołaniu do służby wojskowej. Zasada ta nie ma zastosowania w przypadku umowy o pracę na czas określony lub wykonywania określonej pracy, które ulegają rozwiązaniu po upływie wskazanego w nich czasu. Reguła ta także nie obowiązuje w sytuacji powołania do jednodniowych ćwiczeń w ramach czynnej służby.

Po zakończeniu służby wojskowej pracownik może domagać się od pracodawcy zatrudnienia go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym. Jednak pracownik ma na zgłoszenie się do pracodawcy 30 dni od dnia zwolnienia ze służby. Po tym okresie stosunek pracy wygasa, chyba że nie zgłosił się on ze względu na zdarzenia i okoliczności, które były niezależne od niego.

#polecamy#

Question 19

Słyszałem że Główny Urząd Statystyczny ogłosił, że średnie wynagrodzenie w kwietniu 2019 roku wyniosło 5164,53 zł. Żaden z moich pracowników nie ma takich zarobków. Czym jest średnie wynagrodzenie?

Accepted Answer

Średnia krajowa ogłaszana przez GUS jest zawsze dużym zaskoczeniem. Dzieje się tak, ponieważ nie tak wielu pracowników na polskim rynku pracy zarabia około 5000 zł miesięcznie. W rzeczywistości rzadko pracownicy mają taką kwotę na umowie. Główną przyczyną takiej sytuacji jest sposób, w jaki obliczane jest średnie wynagrodzenie.

[alert-info]Średnie wynagrodzenie oblicza się, dodając zarobki wszystkich Polaków, a następnie dzieląc otrzymaną kwoty przez ich liczbę.[/alert-info]

Wynika z tego, że dużo mniejszy wpływ na średnią mają osoby, które zarabia kwotę zbliżoną do płacy minimalnej niż te, których wynagrodzenie liczy się w milionach. Czyli można przyjąć że średnie wynagrodzenie jest zawyżone przez osoby, które zarabiają duże pieniądze. Kolejnym powodem wysokiej średniej zarobków jest to, że często jako wynagrodzenie przeciętne podaje się kwotę, przy której wzięto pod uwagę firmy zatrudniające ponad 9 osób, a zwykle w małych firmach wynagrodzenia są niższe.

Podsumowując, średnie wynagrodzenie ogłaszane przez GUS nie odzwierciedla rzeczywistych zarobków. Jednak mimo to należy pamiętać, że pensje w Polsce co roku wzrastają, dlatego przy ustalaniu wynagrodzenia należy wziąć to pod uwagę.

#polecamy#

Question 20

Jestem osobą fizyczną, która nie prowadzi działalności gospodarczej, czy w takiej sytuacji możliwe jest zatrudnienie niani? Jak należy tego dokonać?

Accepted Answer

Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej ma możliwość zatrudnienia niani na podstawie tzw. umowy uaktywniającej. Jest to korzystne rozwiązanie, gdyż składki ZUS od takiej umowy w części finansuje budżet państwa.

Zatrudnienie niani a elementy umowy

Umowę uaktywniającą można zawrzeć w przypadku, gdy dziecko, nad którym niania będzie sprawować opiekę, ma od 20 tygodni do 3 lat. Możliwe jest zatrudnienie niani dla dziecka do 4. roku życia, pod warunkiem, że nie ma możliwości zapewnienia dziecku opieki przedszkolnej.

[alert-info]Nianią nie może być żaden z rodziców ani osoba, która nie ukończyła 18. roku życia. Może nią być natomiast babcia, dziadek lub inna osoba spokrewniona.[/alert-info]

Zatrudnienie niani wymaga spisania umowy uaktywniającej, która powinna zawierać:

strony umowy,
cel i przedmiot umowy,
czas i miejsce sprawowania opieki,
liczbę dzieci powierzonych opiece,
obowiązki niani,
wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty,
czas, na jaki umowa została zawarta,
warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.

#zobacztez#

Zatrudnienie niani a zgłoszenie w ZUS-ie

Po podpisaniu umowy należy dokonać zgłoszenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli rodzic nie jest zarejestrowany jako płatnik składek, np. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, to powinien zgłosić się do ZUS-u na druku ZFA, a następnie w ciągu 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń zgłosić nianię do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA lub w przypadku zbiegu tytułów ubezpieczenia (np. dodatkowa praca na etat) jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego poprzez formularz ZUS ZZA.

Podleganie ubezpieczeniu chorobowemu jest dobrowolne. Jeśli niania zdecyduje się podlegać pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, to składki na to ubezpieczenie będą finansowane przez nianię z jej wynagrodzenia. Wartość składki jest potrącana z pensji niani, a rodzic jako płatnik składek odprowadza składkę do ZUS-u.

Dofinansowanie do zatrudnienia niani

Składki za nianię na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne są finansowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50% wynagrodzenia minimalnego w danym roku. Rodzic finansuje składki od nadwyżki przekraczającej połowę najniższej płacy.

Przykład 1.

Niania została zatrudniona 1 lutego 2019 r. w oparciu o umowę uaktywniającą na kwotę 2420 zł. Wysokość minimalnego wynagrodzenia w 2019 roku to 2250 zł.

Połowa wynagrodzenia minimalnego w 2019 roku wynosi: 2250 zł : 2 = 1125 zł

Różnica między wynagrodzeniem niani a połową wynagrodzenia minimalnego w 2019 roku:

2420 zł - 1125 zł = 1295 zł

W tej sytuacji ZUS opłaca składki od kwoty odpowiadającej połowie minimalnego wynagrodzenia wynoszącej 1125 zł, natomiast rodzic opłaca składki od pozostałej części wynagrodzenia, czyli od kwoty wynoszącej 1295 zł.

[alert-info]Rodzic ma obowiązek niezwłocznie powiadomić Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przypadku jakichkolwiek zmian wpływających na opłacanie składek, w szczególności dotyczących rozwiązania lub wygaśnięcia umowy uaktywniającej![/alert-info]

#banner-28093#

Warunki finansowania przez budżet państwa składek za zatrudnioną nianię

Składki za zatrudnioną nianię są finansowane przez budżet państwa w przypadku, gdy rodzice:

są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę,
świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej,
prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
prowadzą działalność rolniczą (z wyjątkiem osób ubezpieczonych w KRUS-ie jako domownik).

[alert-info]Art. 51 ust. 4 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3
W przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, o których mowa w ust. 3 pkt 2, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn.[/alert-info]

Dodatkowo, aby ZUS dofinansował zatrudnienie niani, musi zostać ona zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, a dziecko, nad którym będzie sprawowana opieka, nie może być umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym, a także nie może być objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Zatrudnienie niani a złożenie deklaracji rozliczeniowych

Za zatrudnioną nianię należy do 15. dnia następnego miesiąca przekazać do ZUS-u komplet dokumentów rozliczeniowych. Składki należy wykazać w deklaracji ZUS DRA oraz załączonym do niej raporcie imiennym ZUS RCA lub ZUS RZA.

W przypadku gdy podstawa wymiaru składek jest wyższa niż minimalne wynagrodzenia, wówczas w raporcie imiennym wykazuje się pozycje:

z kodem tytułu ubezpieczenia 04 30 xx, z rozliczonymi składkami od podstawy wymiaru nieprzekraczającej kwoty minimalnego wynagrodzenia lub połowy minimalnego wynagrodzenia dla zatrudnienia od 1 stycznia 2018 roku oraz
z kodem tytułu ubezpieczenia 04 31 xx, z rozliczonymi składkami od podstawy wymiaru składek będącej kwotą nadwyżki ponad kwotę minimalnego wynagrodzenia lub połowy minimalnego wynagrodzenia dla zatrudnienia od 1 stycznia 2018 roku.

Po złożeniu kompletu dokumentów rozliczeniowych za pełny miesiąc nie ma potrzeby comiesięcznego przekazywania deklaracji rozliczeniowych do ZUS-u, pod warunkiem że w kolejnych miesiącach nie zachodzą zmiany w wysokości składek.#polecamy#

#banner-28096#

Zdaniem eksperta

Kategorie artykułów

Narzędzia

Zainteresują Cię

Wyślij znajomemu odnośnik do tego artykułu