Dodatkowy urlop wypoczynkowy dla osób niepełnosprawnych jest ważnym przywilejem, który ma na celu wsparcie ich zdrowia i dobrego samopoczucia. Zgodnie z przepisami osoby posiadające umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca powinien wiedzieć, na jakich zasadach jest przyznawany, a w przypadku zakończenia umowy ma obowiązek wykazać w świadectwie pracy wymiar wykorzystanego urlopu. Jak to zrobić prawidłowo? Wyjaśniamy w poniższym artykule.
Prawo do dodatkowego urlopu
Osoby niepełnosprawne z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych na rok kalendarzowy. Ten dodatkowy urlop wypoczynkowy przysługuje po przepracowaniu pełnego roku od dnia uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności. Urlop ten nie jest naliczany proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w pierwszym roku, co oznacza, że pracownik nabywa prawo do pełnych 10 dni urlopu po przepracowaniu 12 miesięcy.
Przykład 1.
Pani Anna otrzymała orzeczenie o niepełnosprawności 1 sierpnia 2024 roku. Oznacza to, że 1 sierpnia 2025 roku nabędzie prawo do 10 dni urlopu dodatkowego.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej w świadectwie pracy
Pracodawca ma obowiązek uwzględnić informację o wykorzystanym dodatkowym urlopie wypoczynkowym w świadectwie pracy. Zgodnie z rozporządzeniem w świadectwie należy oddzielnie wykazywać wykorzystanie urlopu wypoczynkowego i dodatkowego urlopu. Taki zapis pozwala nowemu pracodawcy na prawidłowe naliczenie uprawnień urlopowych nowego pracownika.
W celu prawidłowego wykazania urlopu wypoczynkowego w świadectwie pracy należy więc wykazać go osobno:
- w punkcie 6.2 – należy wykazać wymiar urlopu wypoczynkowego, który pracownik wykorzystał w danym roku kalendarzowym do momentu zakończenia umowy o pracę. Warto pamiętać, że wymiar urlopu należy wykazać bez względu na to, czy pracownik wykorzystał go w naturze, czy został mu wypłacony ekwiwalent za niewykorzystany urlop;
- w punkcie 6.12 – należy wykazać wymiar urlop dodatkowego, który – tak, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego – należy wykazać bez względu na to, czy pracownik wykorzystał go w naturze, czy został mu wypłacony ekwiwalent.
[alert-info]W świadectwie pracy należy wykazać wymiar urlopu wypoczynkowego w dniach i godzinach. Ta sama zasada dotyczy wykazania urlopu dodatkowego.[/alert info]
Jednak jeśli wymiar urlopu wypoczynkowego osoby niepełnosprawnej należy wykazać w świadectwie pracy w dwóch pozycjach, a wymiar urlopu jest ustalony dla sumy urlop wypoczynkowego i dodatkowego, to często rodzi się pytanie, jak prawidłowo ustalić wymiar tego urlopu.
Ustalenie wymiaru urlopu dodatkowego w sytuacji zakończenia umowy o pracę w trakcie roku
Gdy umowa o pracę kończy się w trakcie roku, konieczne jest obliczenie proporcjonalnego wymiaru urlopu. Dotyczy to zarówno urlopu wypoczynkowego, jak i dodatkowego, jednak pojawia się pytanie, czy wymiary te należy ustalać osobno, czy łącznie.
Niestety, przepisy nie są precyzyjne w tej kwestii, a Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) i Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) prezentują różne stanowiska. PIP opowiada się za odrębnym ustalaniem wymiaru każdego urlopu, co jest obecnie uzasadnione odrębnym wykazywaniem urlopu dodatkowego w świadectwie pracy. Z kolei MRPiPS sugeruje, że wymiar urlopu powinien być ustalany od łącznej sumy wymiarów obu urlopów.
Przykład 2.
Pan Tadeusz jest zatrudniona na cały etat i ma prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego oraz 10 dni urlopu dodatkowego. Z końcem września umowa o pracę zostaje rozwiązana. Ile wynosi jego wymiar urlopu?
według stanowiska PIP:
26 dni / 12 miesięcy × 9 miesięcy = 19,5 dnia ≈ 20 dni; 20 dni × 7 godz. = 140 godz.
10 dni / 12 miesięcy × 9 miesięcy = 7,5 dnia ≈ 8 dni; 8 dni × 7 godz. = 56 godz.
Łącznie 28 dni, czyli 196 godz.
według MPiPS:
26 dni + 10 dni = 36 dni
36 dni / 12 miesięcy × 9 miesięcy = 27 dni
27 dni × 7 godz. = 189 godz.
Jak widać, w zależności od przyjętej metody obliczania wymiaru urlopu otrzymywany jest inny wynik. Jednak powszechną praktyką jest przyjmowanie wyliczeń zawsze na korzyść pracownika. Obliczanie wymiaru osobno dla urlopu wypoczynkowego i urlopu dodatkowego ma również swoje uzasadnienie, właśnie z koniecznością wykazania tych urlopów w osobnych punktach świadectwa pracy.
Wymiar urlopu wypoczynkowego i dodatkowego urlopu dla osoby niepełnosprawnej a zatrudnienie na część etatu
W celu ustalenia wymiaru urlopu dodatkowego w przypadku osoby niepełnosprawnej zatrudnionej na część etatu również stosuje się takie same zasady jak przy ustalaniu urlopu wypoczynkowego.
Przykład 3.
Ile wynosi wymiar urlopu dodatkowego dla pracownika zatrudnionego na ¾ etatu, któremu przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego?
20 dni × ¾ = 15 dni
15 dni × 7 godz. = 105 godz.
10 dni × ¾ = 7,5 dni ≈ 8 dni
8 dni × 7 godz. = 56 godz.
Pracownikowi zatrudnionemu na ¾ etatu przysługuje 105 godz. urlopu wypoczynkowego i 56 godz. dodatkowego urlopu wypoczynkowego.
Sumowanie okresów zatrudnienia
W przypadku zmiany pracodawcy okresy zatrudnienia są sumowane w celu ustalenia rocznego stażu pracy. Nie wymaga się ciągłości zatrudnienia, co oznacza, że przerwy między zatrudnieniem u różnych pracodawców nie wpływają na prawo do dodatkowego urlopu, o ile suma okresów zatrudnienia wynosi co najmniej 365 dni w roku. Pracownik, który przepracował 10 miesięcy u jednego pracodawcy i zmienił pracę, uzyska prawo do dodatkowego urlopu po przepracowaniu kolejnych 2 miesięcy u nowego pracodawcy.
W związku z powyższym, jeśli pracownik posiada orzeczenie o niepełnosprawności, ale przed zakończeniem umowy o pracę nie nabył prawa do urlopu dodatkowego, to informacji tej nie umieszcza się w świadectwie pracy.
Przykład 4.
Pracownikowi przyznano orzeczenie niepełnosprawności 15 stycznia 2024 roku, natomiast jego umowa wygasła 31 grudnia 2024 roku, czyli po okresie, na który została zawarta. Pracownik nabyłby prawo do dodatkowego urlopu 15 stycznia 2025 roku. Tym samym pracodawca nie wykazuje żadnej informacji o dodatkowym urlopie w świadectwie pracy.
Świadectwo pracy w systemie wFirma
Prawidłowe wypełnienie świadectwa pracy to bezwzględny obowiązek pracodawcy, a za błędnie wykazane dane mogą grozić spore konsekwencje. Dlatego też warto korzystać ze sprawdzonych i bezpiecznych narzędzi, które pomogą uniknąć błędów w wypełnianiu dokumentów. Takim systemem jest wFirma, która umożliwia łatwy sposób wystawienie świadectwa pracy. Wystarczy przejść do zakładki KADRY » UMOWY » zaznaczyć zakończoną umowę » DRUKUJ » ŚWIADECTWO PRACY. W trybie edycji można uzupełnić informacje o urlopie dodatkowym, dzięki czemu będzie on wykazany w prawidłowy sposób w dwóch pozycjach.
Podsumowanie
Zmiany w przepisach dotyczących dodatkowego urlopu dla osób niepełnosprawnych mają na celu zapewnienie lepszych warunków pracy i wsparcia dla tych pracowników. Dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni, z możliwością wydłużenia do 21 dni w określonych sytuacjach, jest ważnym elementem tego wsparcia. Pracodawcy powinni pamiętać o obowiązku uwzględnienia tego urlopu w świadectwie pracy, aby nowi pracodawcy mogli prawidłowo naliczać uprawnienia urlopowe nowych pracowników.
