Chciałabym zatrudnić na podstawie umowy o pracę osobę, która ma prawo do emerytury. Z czym się wiąże zatrudnienie emeryta? Jakie składki do ZUS muszę odprowadzać za taką osobę? Czy należy również odprowadzać podatek?
Beata, Jędrzejów
Wielu emerytów pomimo otrzymywania świadczenia pieniężnego z ZUS nie rezygnuje z zatrudnienia i podejmuje decyzję o pozostaniu na rynku pracy. Obowiązek ubezpieczeniowy osoby zatrudnionej, posiadającej prawo do emerytury reguluje Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Czy zatrudnienie emeryta wiąże się z odprowadzeniem za niego składek ZUS w ramach umowy o pracę?
Umowa o pracę – składki ZUS
Osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym finansowanym z dwóch źródeł – przez pracownika oraz pracodawcę.
Do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych finansowanych przez pracownika zaliczamy:
- składkę na ubezpieczenie emerytalne wynoszącą 9,76% podstawy wymiaru składek,
- składkę na ubezpieczenie rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek,
- składkę na ubezpieczenie chorobowe obejmujące 2,45% podstawy wymiaru składek.
Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne z wynagrodzenia pracownika potrącana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne – w wysokości 9% podstawy wymiaru składek.
Składki na ubezpieczenia za pracownika zatrudnionego w ramach umowy o pracę finansowane przez pracodawcę wynoszą:
- 9,76% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne,
- 6,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie rentowe,
- 1,67% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe, przy czym jest to wysokość standardowa i dotyczy płatników składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych,
- 2,45% na Fundusz Pracy,
- 0,10% na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- 1,5% FEP.
Przykład 1.
Pracownik w wieku 42 lat w ramach stosunku pracy otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3500 zł brutto (1/2 etatu). Na podstawie umowy o pracę zatrudniony nie wykonuje pracy w szczególnych warunkach ani pracy w szczególnym charakterze. Pracownik posiada także inne umowy i osiąga miesięcznie ponad minimalne wynagrodzenie. Ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne za tego pracownika?
Składki finansowane przez pracownika:
- składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł
- składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500,00 zł x 1,5% = 52,50 zł
- składka na ubezpieczenie chorobowe – 3 500,00 zł x 2,45% = 85,75 zł
Suma składek społecznych: 479,85 zł
składka na ubezpieczenie zdrowotne – (3 500,00 zł - 479,85 zł) x 9% = 3020,15 zł x 9% = 271,81 zł
Suma wszystkich składek finansowanych przez pracownika: 751,66 zł
Składki finansowane przez pracodawcę:
- składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł
- składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500,00 zł x 6,5% = 227,50 zł
- składka na ubezpieczenie wypadkowe – 3 500,00 zł x 1,67% = 58,45 zł
Suma składek społecznych: 627,55 zł
- składka na FP –3 500,00 zł x 2,45% = 85,75 zł
- składka na FGŚP – 3 500,00 zł x 0,10% = 3,50 zł
Suma wszystkich składek finansowanych przez pracodawcę: 716,80 zł.
Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę
Prawo do emerytury nie wpływa na obowiązek ubezpieczeniowy pracownika. Zgodnie z przepisami Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pracownik pobierający świadczenie emerytalne powinien zostać objęty ubezpieczeniami, tak jak pozostali pracownicy, którzy nie mają prawa do emerytury. Oznacza to, że zatrudnienie emeryta na umowę o pracę wiąże się z opłacaniem za niego składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a także składki na Fundusz Emerytur Pomostowych, jeśli wykonuje on pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Co istotne, w przypadku, gdy pracownik ukończył 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn, pracodawca nie opłaca za niego składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Przykład 2.
62-letnia Maria jest zatrudniona w ramach stosunku pracy, z którego osiąga miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3 500,00 zł brutto (1/2 etatu). W ramach umowy o pracę zatrudniona nie wykonuje pracy w szczególnych warunkach ani pracy w szczególnym charakterze. Pracownik posiada także inne umowy i osiąga miesięcznie ponad minimalne wynagrodzenie. Ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne za tego pracownika?
Składki finansowane przez pracownika:
- składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł
- składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500,00 zł x 1,5% = 52,50 zł
- składka na ubezpieczenie chorobowe – 3 500,00 zł x 2,45% = 85,75 zł
Suma składek społecznych: 479,85 zł
składka na ubezpieczenie zdrowotne – (3 500,00 zł - 479,85 zł) x 9% = 3020,15 zł x 9% = 271,81 zł
Suma wszystkich składek finansowanych przez pracownika: 751,66 zł
Składki finansowane przez pracodawcę:
- składka na ubezpieczenie emerytalne – 3 500,00 zł x 9,76% = 341,60 zł
- składka na ubezpieczenie rentowe – 3 500,00 zł x 6,5% = 227,50 zł
- składka na ubezpieczenie wypadkowe – 3 500,00 zł x 1,67% = 58,45 zł
W przypadku mężczyzn, którzy ukończyli 60. rok życia, nie opłaca FP oraz FGŚP.
Suma składek finansowanych przez pracodawcę: 627,55 zł.
Obowiązki związane z zatrudnieniem emeryta na podstawie stosunku pracy
Tak, jak w przypadku pozostałych pracowników, zatrudnienie emeryta wiąże się z obowiązkiem zgłoszenia go do ubezpieczeń. W celu zgłoszenia pracownika należy przekazać do ZUS deklarację ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 1X. Jako datę powstania obowiązku ubezpieczenia należy podać pierwszy dzień obowiązywania umowy o pracę. Zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.
Podatek od wynagrodzenia pracujących emerytów
Emeryt zatrudniony będzie na podstawie umowy o pracę musi pamiętać o tym, że przysługuje mu jedna kwota wolna od podatku w wysokości 30 000,00 zł. Dlatego w sytuacji, gdy zdecyduje się dorabiać do emerytury, to nie powinien składać swojemu pracodawcy oświadczenia PIT-2. W przeciwnym razie kwota zmniejszająca podatek będzie uwzględniana w wyliczeniu zaliczki zarówno z emerytury jak i wynagrodzenia z umowy o pracę i po zakończeniu roku może okazać się, że wyjdzie podatek don zapłaty nawet w kwocie 3 600,00 zł.
Rząd podjął kroki, aby wesprzeć emerytów w kontynuacji ich pracy oraz w rozwoju zawodowym. Od 2022 roku wprowadzono ulgę PIT dla wybranych emerytów, którzy mimo nabycia uprawnień do emerytury czasowo zrezygnują z jej pobierania i pozostaną aktywni zawodowo.
Emeryci którzy spełnią warunki nie będą płacić podatku od przychodów z pracy na etacie, zleceniu lub działalności gospodarczej – do kwoty 85 528,00 zł rocznie. Dodatkowo pracujący seniorzy, niepobierający emerytury i rozliczający się według skali podatkowej, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528,00 zł zarobków (30 000,00 zł kwoty wolnej + 85 528,00 zł ulgi).
Umowa o pracę w systemie wFirma.pl
System wFirma.pl umożliwia proste generowanie umów o pracę. Aby utworzyć umowę o pracę, należy w pierwszej kolejności wprowadzić pracownika do systemu poprzez KADRY » PRACOWNICY » DODAJ. W oknie dodawania pracownika należy uzupełnić wszystkie wymagane informacje.
Następnie w celu wygenerowania umowy o pracę należy przejść do zakładki KADRY » UMOWY » DODAJ » UMOWA O PRACĘ. W kolejnym kroku pojawi się okno dialogowe, w którym trzeba wprowadzić informacje dotyczące między innymi daty rozpoczęcia i zakończenia umowy, wynagrodzenia, wymiaru etatu itp.
Wygenerowaną umowę można wydrukować. W tym celu należy ją zaznaczyć i wybrać z górnego paska zadań opcję DRUKUJ » UMOWĘ.
Pojawi się wówczas okno ustawień drukowania, w którym można otworzyć umowę w trybie edycji oraz zaznaczyć opcję zapisania dokumentów. Po naciśnięciu na DRUKUJ umowa zostanie pobrana na dysk komputera w formacie PDF.
