Konkurencja towarzyszy człowiekowi przez całe życie. Szkoła uczy, jak konkurować z innymi, aby otrzymać wyróżnienie i lepszą ocenę, dostać się do prestiżowego liceum i jak zdać test. W dorosłym życiu pracodawcy dość często powodują wśród pracowników “wyścig szczurów”. Jakie są skutki złego współzawodnictwa?
Zalety współzawodnictwa w pracy
Współzawodnictwo w pracy oczywiście ma też wiele zalet. Pracodawca musi jednak sprzyjać odpowiedniej atmosferze, aby pracownicy mogli czuć się swobodnie i tym samym, dążyli do lepszych wyników. Dobre współzawodnictwo wpływa znacząco na poprawę umiejętności i sprzyja rozwojowi intelektualnemu - potęguje chęć dokształcania. A nic nie wpływa lepiej na rozwój przedsiębiorstwa, jak wykwalifikowana kadra. Odpowiednio motywowani pracownicy będą aktywniej realizować cele firmy, co będzie miało odzwierciedlenie w nowych pomysłach i rozwiązaniach.
Skutki złego współzawodnictwa w pracy
Skutkiem złego współzawodnictwa jest przede wszystkim wyczerpanie psychiczne i fizyczne. Pozostawanie po godzinach, opuszczanie obowiązków rodzicielskich, niedbanie o kontakty towarzyskie skutkuje pracoholizmem. Dążenie do bycia najlepszym dzieje się często kosztem łamania zasad moralnych i jednoczesnej frustracji, która z tego wynika, gdy osobisty sukces staje się priorytetem. Psycholodzy określają 3 motywacje osób, które za wszelką cenę chcą zdobywać coraz lepsze wyniki:
Pragnienie bycia najlepszym w swojej dziedzinie - o ile łączy się to z motywacją, dokształcaniem się i dzieleniem się wiedzą z innymi - ma to dobre skutki dla rozwoju firmy, skutek przeciwny osiąga się przez dążenie “po trupach” do celu i niechęci pracy w grupie;
Dostrzeganie i przekraczanie własnych ograniczeń i braków. Ta motywacja również może mieć dwie strony. Podnoszenie sobie poprzeczki może przysłużyć się zarówno do osiągania lepszych wyników i efektywniejszej pracy, a z drugiej strony - ciągła poprawa i dostrzeganie w sobie tylko tego, co można “ulepszyć” może przyczynić się do poczucia klęski i utraty wiary we własne możliwości;
Chęć posiadania mocy sprawczej. Nie każdy jest urodzonym leaderem, ale też nie każdy leader będzie dobrze zarządzał pracą zespołu. Samo pragnienie władzy może przyczynić się do skierowania uwagi jedynie na osobisty sukces, a nie na realizację celów firmy.
Niestety, dość często to sami pracownicy powodują atmosferę wzajemnej podejrzliwości i braku zaufania. Wiąże się to dość często z nieinformowaniem o warunkach, jakie trzeba spełnić, aby otrzymać awans, wyższe wynagrodzenie, dobrą premię. Przez konkurowanie pracownicy wyrywają sobie nawzajem zlecenia, nie pytają o radę, bo nie chcą informować kogoś o braku jakiejś umiejętności, ślepo rywalizują o awans.
Jednak badania wskazują, że proste, jednotorowe zadania efektywniej realizowane są w pojedynkę, natomiast bardziej rozbudowane zlecenia, wymagające kreatywności ze strony pracownika, o wiele lepiej realizowane są w zespole. Praca w grupie skutkuje lepszymi pomysłami i szybszym osiąganiem zamierzonych efektów.
Ponadto osoby, którym zależy jedynie na własnym sukcesie i awansie, wcale nie są cenionymi pracownikami w firmie. Wynika to z tego, że osobistą skuteczność przekładają nad cele firmy, nie potrafią pracować w zespole, a każde niepowodzenie odbierają osobiście jako życiową tragedię.
Współzawodnictwo w pracy - korzyści dla zespołu
Nikt nie lubi przychodzić do pracy z negatywnym nastawieniem. Myśl o ciągłej realizacji i niepewność miejsca pracy, często nie przyczynia się większej efektywności. Można jednak zamienić złewspółzawodnictwo, na takie, które będzie nieść korzyści dla obu stron. Dlatego też warto pomyśleć o zmianach w zespole, które spowodowałyby polepszenie relacji. Jednym z takich rozwiązań jest zorganizowanie spotkania integracyjnego, dzięki któremu pracownicy będą mieli szansę poznać siebie nawzajem od prywatnej strony, co przełoży się na bardziej koleżeńskie relacje w firmie. Najprostszym sposobem jest gra fair-play, w której kierownicy jasno przedstawiają podwładnym cele i zadania, system oceny pracowniczej i warunki uzyskania podwyżki.
