Kontrakt menadżerski nie jest wprost wymieniony w polskich przepisach, stosuje się do niego przepisy o zleceniu (art. 734-751 k.c.), ogólne przepisy o zobowiązaniach (art. 353 i n. k.c.) oraz przepisy kodeksu spółek handlowych. Jak powinien zostać zawarty kontrakt menadżerski?
Kontrakt menadżerski - darmowy wzór do pobrania w PDF i DOCX!
Kontrakt menadżerski - przedmiot umowy
W ramach kontraktu menadżerskiego menadżer w imieniu oraz w interesie ustanawiającego zarządu zobowiązuje się do profesjonalnego prowadzenia przedsiębiorstwa w zamian za wynagrodzenie. Warto podkreślić, że menadżer jest samodzielny i ma swobodę w wyborze sposobu kierowania przedsiębiorstwem (może korzystać ze wcześniej zdobytych umiejętności i doświadczenia zawodowego). Nie podlega służbowo ustanawiającemu zarząd ani nie wykonuje pracy pod jego kierownictwem (kontrakt menadżerski nie jest umową o pracę).
Kontrakt menadżerski może określać konkretne czynności, które będą należały do obowiązków menadżera lub też nakładać na niego kompetencje organów podmiotu, w związku z działalnością którego zawierana jest umowa - istotne, by w umowie zostały one precyzyjnie opisane.
Strony umowy
Kontrakt menadżerski zawierany jest przez menadżera oraz ustanawiającego (lub powierzającego) zarząd. Stronami kontraktu mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, a także jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Funkcję menadżera w praktyce często pełni osoba fizyczna (głównie prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą), jeżeli jednak jest to osoba prawna lub jednostka organizacyjna, to co do zasady wskazuje się, jaka osoba fizyczna będzie działała w imieniu tych podmiotów.
Prawa i obowiązki stron zawierających kontrakt menadżerski
Podstawowymi obowiązkami menadżera są przede wszystkim:
-
zarządzanie przedsiębiorstwem, wykonywanie czynności wskazanych w kontrakcie menadżerskim (na przykład będzie to podejmowanie decyzji gospodarczych, podejmowanie strategii, zarządzanie majątkiem czy zasobami ludzkimi);
-
zakaz prowadzenia konkurencyjnej działalności (nawet zbliżonej) - z uwagi na to, że menadżer posiada szeroki dostęp do informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, mógłby wykorzystać je do prowadzenia konkurencyjnej działalności;
-
poddanie się kontroli i ocenie powierzającemu zarząd (najczęściej ocenia się efektywność zarządzania).
Do najważniejszych obowiązków ustanawiającego zarząd jest:
-
wypłata wynagrodzenia - w przypadku zwłoki w wypłacie wynagrodzenia menadżerowi przysługuje prawo do pobrania odsetek z tytułu opóźnienia;
-
współpraca z menadżerem, o ile jest to konieczne dla zwiększenia efektywności jego pracy (na przykład powinien udostępnić dokumentację przedsiębiorstwa czy podać istotne informacje o jego działalności).
Odpowiedzialność stron
Odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań wynikających z kontraktu menadżerskiego wynika z samych regulacji zawartych w umowie (o ile strony uregulują te kwestie). W przypadku braku takich regulacji stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.
Niezależnie od tego, że strony mogą dowolnie kształtować zakres odpowiedzialności, nie można całkowicie wyłączyć odpowiedzialności jednej ze stron za umyślnie wyrządzoną szkodę. Kontrakt menadżerski może zawierać kary umowne za złamanie niektórych postanowień umowy
Kontrakt menadżerski a czas pracy i urlop
Charakterystyką kontraktu menadżerskiego jest to, że czas pracy jest w zasadzie nienormowany - ustalane są określone zadania, które menadżer ma obowiązek wykonać. W praktyce nie ma więc możliwości określenia czasu rozpoczęcia pracy i jej zakończenia. W odniesieniu do niektórych zadań konieczne jest ich wykonanie do określonego momentu (bowiem liczy się rezultat). Zatem może to skutkować wzmożoną pracą i wysiłkiem w postaci np. nadgodzin. Z drugiej strony, w niektórych okresach pracy będzie mniej, a nawet nie będzie jej w ogóle. Wszystko zależy od rodzaju podejmowanych prac, z których rozliczany jest menadżer.
Ponieważ kontrakt menadżerski nie jest umową o pracę, menadżerowi nie przysługują prawa wynikające z kodeksu pracy dotyczące urlopów oraz czasu pracy. W rezultacie nie ma prawa do płatnego urlopu wypoczynkowego wynikającego z przepisów prawa. Strony powinny uregulować tę kwestię w umowie - można do niej wprowadzić zapis gwarantujący prawo do płatnego wypoczynku.
Podstawowe elementy kontraktu menadżerskiego
Podsumowując, kontrakt menadżerski powinien zawierać przede wszystkim:
-
datę i miejscowość zawarcia kontraktu,
-
strony kontraktu menadżerskiego - czyli menadżer i ustanawiający (powierzający) zarząd;
-
przedmiot umowy - precyzyjnie wskazane czynności, które będą obowiązkiem menadżera;
-
określenie praw i obowiązków stron;
-
wynagrodzenie menadżera - jego wysokość i sposób wypłaty. Strony mogą przyjąć stałą kwotę wypłacanej co miesiąc lub wynagrodzenie podstawowe oraz wynagrodzenia dodatkowe (uzależnione od wysokości zysków przedsiębiorstwa czy oceny pracy menadżera);
-
zapis o prawie do płatnego wypoczynku;
-
podpisy obu stron.
