Zgodnie z wynikami sondażu Deloitte - 80% pracowników deklaruje, że nie lubi swojej pracy, a praca to jedna z czynności najbardziej absorbujących życie dorosłego człowieka. To ona stanowi źródło dochodów, przez co bezpośrednio wpływa na status społeczny pracownika. Kształtuje również środowisko, w którym się obracamy i świat wartości, jaki wyznajemy. Dlatego tak istotne jest, aby tak kierować swoją karierą zawodową, żeby praca była dla nas źródłem satysfakcji. W przeciwnym razie poczucie niespełnienia i bycia w impasie może prowadzić do narastającej frustracji i niezadowolenia z jakości życia. Jak tego uniknąć oraz sprawić, by kariera zawodowa układała się pomyślnie? Sprawdź, jakie są najczęstsze błędy w planowaniu kariery zawodowej!
Kariera zawodowa - planowanie
Droga do wymarzonego zawodu u każdego z nas jest inna. Są jednak pewne generalne zasady, których warto się trzymać, jeżeli za 20 lat chcemy być w wymarzonym miejscu pracy i czuć się, jak ryba w wodzie. Kariera zawodowa to tak naprawdę szereg podejmowanych przez nas wyborów, na które składają się doświadczenia związane z zajmowaniem się różnymi pracami i zadaniami w obrębie różnych stanowisk, czy to w jednej firmie, czy w kilku.
Szkolenia z planowania kariery obfitują w wiele mobilizujących anegdot. Jedna z nich mówi o amerykańskich naukowcach, którzy przeprowadzili eksperyment wśród studentów ostatniego roku na jednej z uczelni. Naukowcy poprosili studentów o zdefiniowanie swoich celów po studiach - co zamierzają wtedy robić, odpowiedzi udzieliło tylko 3% badanych. Jednak po latach, kiedy naukowcy wrócili zbadać los tych 3% studentów, okazało się, że majątek tej garstki osób to blisko 80% majątku pozostałych 97% badanych. Wniosek jest prosty: jasno określone plany na przyszłość determinują sukces w życiu.
Błąd 1. Kariera zawodowa po prostu
Jak potwierdza historyjka z amerykańskiego podwórka, brak planowania, zdanie się na łut szczęścia i czekanie na sprzyjające warunki jest rozwiązaniem, ale nie przyniesie takiego sukcesu, jak efektywne kształtowanie swojego życia zawodowego. Jeżeli będziemy wyznaczać sobie cele i konsekwentnie do nich dążyć - długoterminowe efekty powinny dać rezultat w spełnieniu zawodowym, które przełoży się także na dobrobyt i życie osobiste.
Planowanie kariery zawodowej nie jest zadaniem łatwym. Wymaga umiejętności krytycznego i analitycznego myślenia. Musimy przemyśleć w czym jesteśmy najlepsi, jakie posiadamy zdolności i umiejętności, jaką mamy osobowość i temperament, zastanowić się nad zainteresowaniami i tym, co chcemy robić za rok, 5, 10 i 20 lat. A potem wyznaczać sobie cele. Najlepiej cele SMART (S - specific, M - measurable, A - ambitious, R - realistic, T - timed) zarówno krótko- , jak i długoterminowe. Istotne jest, żeby zadania były jak najbardziej dookreślone, aby bez problemu umożliwić po założonym czasie weryfikację i ocenę rezultatów.
Błąd 2. Kariera zawodowa w oparciu o wąski krąg kontaktów
Powiedzmy, że już jesteś w swojej wymarzonej firmie. Zaczynasz tam staż, potem pracujesz w oparciu o umowę przez kilka lat. Jednym z błędów, których powinieneś unikać, to zamykanie się na inne możliwości i budowanie swojej kariery zawodowej w oparciu o relacje z wąską grupą innych pracowników. Warto poszerzać swoje kontakty o osoby nie tylko spoza firmy, ale także wyjść poza schemat i nawiązywać kontakty z ludźmi poza swojej branży. Nowe relacje nie tylko poszerzają perspektywy, pokazują inne sposoby myślenia i działania, których zrozumienie może okazać się przydatne w pracy, ale także mogą pomóc w razie wypadków losowych, na które narażony jest każdy, niezależnie od zawodu.
Błąd 3. Kariera zawodowa mierzona złotówkami
Niezależnie od tego ile zarabiamy, statystyki mówią otwarcie, że zawsze będziemy chcieli zarabiać więcej o minimum 20%, bo przecież apetyt rośnie w miarę jedzenia. Podejmowanie się jednak danej pracy tylko ze względu na wysokie wynagrodzenie jest rozwiązaniem krótkoterminowym i najprawdopodobniej wynagrodzi jedynie trudy pierwszych miesięcy pracy. A co dalej? Lepsze warunki finansowe powinny iść w parze z możliwościami rozwoju i zdobywaniem cennego doświadczenia (szczególnie na początku kariery zawodowej), a ponieważ często trzeba wybrać spośród tych dwóch możliwości - lepiej postawić na doświadczenie i rozwój, który w dłuższej perspektywie zapewni większe zyski.
Błąd 4. Kariera zawodowa na skróty
Unikanie wyzwań i strach przed porażką z pewnością nie ułatwiają podejmowania trudnych decyzji. Warto jednak ryzykować i czasem przegrywać. Nieraz wyciągnięte z porażki wnioski wnoszą w naszą karierę zawodową więcej niż kilka zwycięstw. Autoanaliza w planowaniu kariery zawodowej jest kluczem, dlatego kiedy coś nam nie wychodzi, trzeba zastanowić się głębiej, z czego to może wynikać. Chłodna i zdystansowana analiza porażki prowadzi do konstruktywnych wniosków i pouczającej lekcji na przyszłość.
Jeżeli zamiast wyzwań, wciąż będziemy wybierali rozwiązania proste i niewymagające, nigdy nie dowiemy się, czy w sytuacji bez wyjścia będziemy w stanie sobie poradzić. Tak, jak w kultowym “Karate Kid” - trzeba przebrnąć przez cykl niepowodzeń, aby w końcu okazać się mistrzem. Nie da się tego osiągnąć bez uczenia się na błędach.
Błąd 5. "Pusta" kariera zawodowa
W firmie nagle zwolniło się stanowisko kierownika, przychodzi do nas szef, który doceniając naszą ciężką pracę oferuje nam awans na wyższe stanowisko. Omijamy kilka szczebli w karierze, otrzymujemy nowy tytuł, ulepszone wynagrodzenie i kolejne obowiązki, które jednak nie pokrywają się z zakresem obowiązków i odpowiedzialności na podobnym stanowisku w innych firmach. Wpadliśmy w tzw. "pułapkę pustego awansu".
Przy zmianie pracy okazuje się, że przeskakując kilka stanowisk wyżej, nie nabyliśmy odpowiednich kompetencji i kwalifikacji i inna firma nie chce nas przyjąć na strategiczne stanowisko. Próbujemy więc aplikować na stanowisko niższe - w takiej sytuacji potencjalny pracodawca może jednak obawiać się wygórowanych ambicji i wybierze kandydata, którego CV wykazuje tradycyjną ścieżkę zawodową.
Jak tego uniknąć? Zawsze warto sprawdzać i dopytywać, jaki zakres obowiązków idzie za proponowanym stanowiskiem. Dodatkowo powinniśmy także upewnić się, czy posiadamy odpowiednie kompetencje, aby takie stanowisko piastować (nie tylko w obecnej firmie) albo czy jesteśmy w stanie szybko to nadgonić i stać się konkurencyjnymi również dla innego pracodawcy.
To tylko kilka spośród wielu błędów popełnianych przy planowaniu i w trakcie kariery zawodowej. Trzeba jednak pamiętać, że wyznaczanie celów zawodowych i skrupulatne dążenie do nich, uczenie się na błędach i zdobywanie cennego doświadczenia to czynności, które nie tylko nie zaszkodzą naszej karierze zawodowej, wręcz przeciwnie - pomogą ją rozwinąć i odpowiednio ukierunkować.
