Umowa sublicencyjna o stosowanie wynalazku ma zastosowanie w przypadkach gdy chcemy używać znaku, na który ktoś inny posiada licencję. Jak zatem stworzyć umowę sublicencji o stosowanie wynalazku?
Definicja wynalazku dla potrzeb umowy sublicencji
Dla zrozumienia problematyki sublicencji kluczowe jest poznanie definicji wynalazku. Choć w polskich przepisach nie znajdziemy jego ścisłej charakterystyki, z ustawy Prawo własności przemysłowej możemy poznać jego cechy: musi być nowy, posiadać poziom wynalazczy i nadawać się do stosowania w przemyśle. Artykuły 28 i 29 ustawy wskazują także, czego nie można uznać za wynalazki i na co nie jest udzielana ochrona patentowa:
Art. 28. Za wynalazki, w rozumieniu art. 24, nie uważa się w szczególności: 1) odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych; 2) wytworów o charakterze jedynie estetycznym; 3) planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier; 4) wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki; 5) programów do maszyn cyfrowych; 6) przedstawienia informacji. Art. 29. 1. Patentów nie udziela się na: 1) wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo; 2) odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami; 3) sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu. 2. Sposób hodowli roślin lub zwierząt, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jest czysto biologiczny, jeżeli w całości składa się ze zjawisk naturalnych, takich jak krzyżowanie lub selekcjonowanie. |
Utwór a wynalazek
Zastosowanie powyższych kryteriów jest szczególnie ważne w sytuacji, gdy chcemy rozróżnić pojęcia utworu i wynalazku. Choć cechy utworu, czyli indywidualny charakter i utrwalenie, są w pewien sposób podobne do cech wynalazku (nowość, charakter użytkowy, zaspokojenie pewnej potrzeby społecznej), to sposób ich ochrony znacznie się różni. Utwór jest chroniony prawami autorskimi od chwili utrwalenia, zaś sama ochrona polega na zakazie używania go w sposób sprzeczny z przepisami ustawy, zasadniczo jednak umożliwia korzystanie z dzieła. Wynalazek natomiast chroniony jest od momentu rejestracji, zaś z chwilą objęcia go ochroną patentową znika także możliwość używania go przez osoby trzecie. Osoba uprawniona może co najwyżej udzielać licencji, czyli udzielać pozwolenia na korzystania z dzieła, nie wiąże się to jednak z przeniesieniem praw do wynalazku, tak jak to jest w przypadku przeniesienia praw autorskich do utworu. Udzielenie licencji powinno odbyć się w formie umowy, w której strony zawrą zasady korzystania z wynalazku, a twórca wynalazku udzieli ewentualnych dodatkowych uprawnień licencjobiorcy. Może się do nich zaliczać także możliwość udzielenia sublicencji.
Umowa sublicencyjna - charakterystyka
Najprościej można określić sublicencję jako prawo do korzystania z wynalazku, przekazane dalej przez licencjobiorcę, który z kolei otrzymał je bezpośrednio od twórcy. To specyficzna umowa - jej zawarcie uzależnione jest od kilku warunków.
Przede wszystkim licencjobiorca nie może udzielić osobie trzeciej sublicencji bez zezwolenia twórcy wynalazku, zaś zezwolenie to powinno być zawarte w umowie licencyjnej. Bez takiego zapisu w kontrakcie, udzielona sublicencja jest nieważna. Zawsze nieważne jest też udzielenie dalszych sublicencji - prowadziłoby to do znacznych rozmiarów rozpowszechnienia praw licencyjnych do wynalazku.
Licencja może być odpłatna lub nieodpłatna. Oznacza to, że licencjodawca może zażądać od licencjobiorcy opłat za korzystanie z utworu lub umożliwić mu to za darmo, zawsze jednak zapis na ten temat powinien znaleźć się w umowie licencyjnej. Podobnie jest z sublicencją, jednak fakt odpłatności lub nieodpłatności sublicencji nie wpływa na obowiązki licencjobiorcy. Jeżeli posiadacz praw do wynalazku udzielił mu licencji odpłatnie, zaś w umowie sublicencyjnej strony ustaliły, że sublicencjobiorca będzie korzystał z wynalazku za darmo, nie zwalnia to licencjobiorcy od obowiązku wnoszenia opłat licencyjnych. I odwrotnie - w sytuacji, gdy nie ma on obowiązku uiszczać opłat licencyjnych, może żądać od sublicencjobiorcy zapłaty.
Umowa sublicencyjna o stosowanie wynalazku lub wzoru użytkowego
Prawo własności przemysłowej nie zawiera ograniczeń dotyczących rodzajów utworów, na które można udzielać licencji, a także sublicencji. Wywnioskować więc można, że wszystkie typy dzieł, także wynalazek i wzór użytkowy, mogą stanowić przedmiot takiej umowy (art. 20 ustawy - Prawo własności przemysłowej). Ważne jest, by strony ujęły w kontrakcie wszelkie elementy pozwalające jasno określić typ umowy, charakter (odpłatna czy nieodpłatna), przedmiot umowy i pola, na których sublicencjobiorca może go eksploatować. Ustawa wskazuje jednak, że w przypadku sublicencji na wynalazek, tak jak w przypadku licencji, sublicencjobiorca ma obowiązek wpisać licencję do rejestru patentowego.
Umowa sublicecnyjna o stosowanie wynalazku lub wzoru użytkowego - elementy
Do najważniejszych elementów umowy sublicencyjnej należą:
określenie stron, ewentualnie osób je reprezentujących,
wskazanie miejsca i daty zawarcia umowy,
wskazanie przedmiotu umowy - patent na wynalazek lub prawo ochronne do wzoru użytkowego - należy także wskazać dokument, na podstawie którego przedmiot kontraktu podlega ochronie,
wskazanie umowy licencyjnej, na podstawie której sublicencjodawca może korzystać z utworu i udzielać sublicencji,
wskazanie odpłatnego lub nieodpłatnego charakteru umowy,
w przypadku gdy umowa jest odpłatna - wskazanie wysokości opłat sublicencyjnych,
wskazanie czasu trwania umowy,
wskazanie pól eksploatacji utworu,
- wskazanie sposobu rozwiązywania sporów wynikających z umowy.
