Likwidacja działalności gospodarczej z pewnością nie należy do przyjemnych czynności. Szczególnie, gdy biznes powstawał od podstaw dzięki ciężkiej pracy przedsiębiorcy. Czasem nadchodzi okres, w którym podatnik musi podjąć jednoznaczną decyzję o zakończeniu prowadzenia firmy. W niniejszym cyklu przedstawimy formalne czynności konieczne do prawidłowego przeprowadzenia likwidacji działalności gospodarczej.
Likwidacja działalności gospodarczej - definicja
W obecnie obowiązujących przepisach prawa nie zawarto dokładnej definicji likwidacji działalności gospodarczej. W celu określenia, czym dokładnie jest zamknięcie przedsiębiorstwa należy odnieść się do Ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jak wiadomo, osoba fizyczna zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą powinna zgłosić ten fakt wnioskiem o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Adekwatnie, przy zamknięciu działalności, należałoby złożyć wniosek o wykreślenie wpisu z CEiDG, o czym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Wedle artykułu przedsiębiorca zobowiązany jest złożyć wniosek o wykreślenie wpisu z CEiDG w terminie 7 dni od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej.
| Wnioskując z powyższych rozważań, likwidacja działalności gospodarczej stanowi trwałe zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej. Zatem jest to zakończenie wykonywania zarobkowej działalności wytwórczej, budowlanej, handlowej, usługowej oraz poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż, a także działalności zawodowej - wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły. |
Likwidacja działalności gospodarczej może nastąpić również, gdy przedsiębiorca zdecydował się zawiesić przedsiębiorstwo, ale w ciągu 24 miesięcy od pierwszego dnia okresu zawieszenia nie złożył ponownie wniosku o wznowienie działalności.
Likwidacja działalności gospodarczej - analiza sytuacji przedsiębiorstwa a decyzja
Jak zostało wspomniane na wstępie, podjęcie decyzji o likwidacji działalności gospodarczej nie należy do łatwych. Co istotne, nie może ona zostać podjęta pochopnie, bez dokonania dogłębnej analizy sytuacji przedsiębiorstwa nie tylko wewnątrz organizacji, ale także w otaczającym je środowisku. Spadek kondycji finansowej może bowiem okazać się czasowy oraz niezależny od podejmowanych działań strategicznych.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Najczęściej realizacja ryzyka wiążę się z ponoszeniem strat, które w efekcie mogą przyczynić się do upadłości przedsiębiorstwa. Dokonując analizy sytuacji przedsiębiorstwa należałoby na wstępie sprawdzić, jakie szanse oraz jakie zagrożenia czekają na przedsiębiorstwo ze strony otoczenia, a także zdefiniować mocne i słabe strony wewnątrz firmy mające wpływ na jej powodzenie. W tym celu warto posłużyć się słynną analizą SWOT, która jest wykorzystywana przez specjalistów zajmujących się planowaniem strategicznym - czyli podejmowaniem kluczowych dla organizacji decyzji. Skrót SWOT został stworzony z pierwszych liter angielskich słów:
-
Strengths - mocne strony,
-
Weaknesses - słabe strony,
-
Opportunities - szanse z otoczenia,
-
Threats - zagrożenia z otoczenia.
Powyższe obszary kształtują się w pewien schemat macierzy strategicznej, za pomocą której możliwe jest podzielenie aktualnie posiadanych informacji o przedsiębiorstwie (zdefiniowanych czynników) na cztery grypy, co dokładnie obrazuje tabela poniżej.
| Pozytywne | Negatywne | |
| Wewnętrzne (cechy organizacji) | mocne strony S | słabe strony W |
| Zewnętrzne (cechy otoczenia) | szanse O | zagrożenia T |
Głównym zamierzeniem analizy SWOT jest wskazanie najlepszego rozwiązania służącego do osiągnięcia zmierzonych celów organizacji, przy jednoczesnym minimalizowaniu zagrożeń, ograniczaniu słabych stron oraz znacznym wykorzystaniu mocnych stron i szans z otoczenia. Zatem wiąże się to z odpowiedzią na cztery podstawowe pytania:
-
Czy posiadane mocne strony mogą pomóc w wykorzystaniu szans z otoczenia?
-
Czy posiadane mocne strony mogą ograniczyć zagrożenia płynące z otoczenia?
-
Czy posiadane słabe strony ograniczą wykorzystanie szans z otoczenia?
-
Czy posiadane słabe strony wzmożą istniejące zagrożenia?
Jeżeli z analizy wynika, iż w przeważającej ilości występują słabe strony, z którymi powiązane są zagrożenia, to przedsiębiorstwo powinno wziąć pod uwagę strategię defensywną, czyli zmierzać ku wycofaniu się z rynku oraz likwidacji działalności.
Kolejnym krokiem w analizie sytuacji przedsiębiorstwa jest zbadanie kondycji finansowej przy użyciu odpowiednich wskaźników dających miarodajne wyniki. Przy zastosowaniu obliczeń matematycznych możliwe jest zdobycie rzetelnych dowodów wskazujących ewentualne pierwsze oznaki upadłości działalności gospodarczej.
| Nazwa wskaźnika | Wzór | Opis |
| Wskaźnik ogólnego zadłużenia | Zobowiązania ogółem / Aktywa ogółem | Pokazuje, w jakim stopniu aktywa są finansowane kapitałem obcym. Im mniejsza wartość wskaźnika, tym lepsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. |
| Wskaźnik rentowności sprzedaży netto | Zysk netto / Wartość sprzedaży netto | Wskazuje, jaki procent zysku netto uzyskiwany jest przy danej wartości sprzedaży. Niska wartość wskaźnika świadczy o niskiej efektywności sprzedaży. |
| Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto | Zysk brutto / Wartość sprzedaży netto | Wartość wskaźnika wskazuje, jaka jest rentowność przedsiębiorstwa w całym obszarze prowadzonej działalności, przed odliczaniem podatków oraz pozostałych zobowiązań. |
| Wskaźnik (bieżącej) płynności finansowej | Aktywa bieżące / Pasywa bieżące | Wskaźnik wskazuje zdolność przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących zobowiązań. Im jego wartość jest wyższa, tym zdolność jest lepsza. * |
| Wskaźnik szybkiej płynności finansowej | (Aktywa bieżące - Zapasy - Rozliczenia międzyokresowe czynne) / Pasywa bieżące | Wartość wskaźnika mówi o tym, jak bardzo płynne aktywa bieżące przewyższają posiadane zobowiązania. jego wartość nie powinna przyjmować wartości niższej niż 1. |
* Zaleca się, aby wartość wskaźnika była wyższa od 1 (wartość optymalna 2). W przypadku zbyt wysokiego wskaźnika istnieje podejrzenie, że przedsiębiorstwo posiada nadmierne zapasy lub zaległe należności.
Przeprowadzanie analizy wskaźnikowej powinno rozpoczynać się od wykazania, w jakim stopniu przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć własnym majątkiem posiadane zobowiązania (służy do tego wskaźnik zadłużenia). Następnym etapem jest zbadanie, czy prowadzona działalność jest rentowna, czyli w jakim stopniu prowadzona sprzedaż przynosi oczekiwane zyski. Wysoki stopień zadłużenia oraz niska rentowność sprzedaży mogą doprowadzić w efekcie do spadku płynności finansowej przedsiębiorstwa. Natomiast, gdy dojdzie do sytuacji, w której zyski uzyskane z prowadzonej działalność gospodarczej nie są już w stanie pokryć bieżących zobowiązań, podjęcie decyzji o likwidacji firmy nie powinno budzić żadnych wątpliwości.
Likwidacja a zawieszenie działalności gospodarczej - podstawowe różnice
Tymczasowe pogorszenie obecnej sytuacji przedsiębiorstwa nie zawsze musi się wiązać z koniecznością jego likwidacji. Alternatywnym rozwiązaniem dającym wiele korzyści dla podatników jest prawo do zawieszenia działalności gospodarczej, jakie wynika z Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jednak zawieszenie jest możliwe dopiero po spełnieniu określonych warunków.
Co do zasady zawieszenie działalności możliwe jest na podstawie złożonego do urzędu miasta formularza CEIDG-1, na którym podatnik wykazuje datę rozpoczęcia oraz przewidywaną długość okresu zawieszenia. Istotne jest, aby data zawieszenia nie była wcześniejsza od dnia złożenia wniosku w placówce urzędu. Długość okresu zawieszenia zależy od decyzji podatnika, jednak nie może on być krótszy niż 30 dni, i jednocześnie przekraczać 24 miesięcy.
| UWAGA! Podatnik nie ma prawa do zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę. Warunek dotyczy także pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. |
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo:
-
wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
-
przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
-
zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
-
uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
-
wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
-
osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
- a także może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Co istotne, przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Natomiast, gdy przedsiębiorca nie posiada już żadnych perspektyw świadczących o polepszeniu sytuacji własnej działalności ma pełne prawo zadecydować o jej likwidacji. Zamknięcie własnej firmy możliwe jest w każdej chwili, na podstawie ww. wniosku składanego do urzędu miasta.
