Likwidacja działalności gospodarczej z pewnością nie należy do przyjemnych czynności. Szczególnie, gdy biznes powstawał od podstaw dzięki ciężkiej pracy przedsiębiorcy. Czasem nadchodzi okres, w którym podatnik musi podjąć jednoznaczną decyzję o zakończeniu prowadzenia firmy. W niniejszym cyklu przedstawimy formalne czynności konieczne do prawidłowego przeprowadzenia likwidacji działalności gospodarczej.
Likwidacja działalności gospodarczej - definicja
W obecnie obowiązujących przepisach prawa nie zawarto dokładnej definicji likwidacji działalności gospodarczej. W celu określenia, czym dokładnie jest zamknięcie przedsiębiorstwa należy odnieść się do Ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jak wiadomo, osoba fizyczna zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą powinna zgłosić ten fakt wnioskiem o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Adekwatnie, przy zamknięciu działalności, należałoby złożyć wniosek o wykreślenie wpisu z CEiDG, o czym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Wedle artykułu przedsiębiorca zobowiązany jest złożyć wniosek o wykreślenie wpisu z CEiDG w terminie 7 dni od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej.
Wnioskując z powyższych rozważań, likwidacja działalności gospodarczej stanowi trwałe zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej. Zatem jest to zakończenie wykonywania zarobkowej działalności wytwórczej, budowlanej, handlowej, usługowej oraz poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż, a także działalności zawodowej - wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły. |
Likwidacja działalności gospodarczej może nastąpić również, gdy przedsiębiorca zdecydował się zawiesić przedsiębiorstwo, ale w ciągu 24 miesięcy od pierwszego dnia okresu zawieszenia nie złożył ponownie wniosku o wznowienie działalności.
Likwidacja działalności gospodarczej - analiza sytuacji przedsiębiorstwa a decyzja
Jak zostało wspomniane na wstępie, podjęcie decyzji o likwidacji działalności gospodarczej nie należy do łatwych. Co istotne, nie może ona zostać podjęta pochopnie, bez dokonania dogłębnej analizy sytuacji przedsiębiorstwa nie tylko wewnątrz organizacji, ale także w otaczającym je środowisku. Spadek kondycji finansowej może bowiem okazać się czasowy oraz niezależny od podejmowanych działań strategicznych.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Najczęściej realizacja ryzyka wiążę się z ponoszeniem strat, które w efekcie mogą przyczynić się do upadłości przedsiębiorstwa. Dokonując analizy sytuacji przedsiębiorstwa należałoby na wstępie sprawdzić, jakie szanse oraz jakie zagrożenia czekają na przedsiębiorstwo ze strony otoczenia, a także zdefiniować mocne i słabe strony wewnątrz firmy mające wpływ na jej powodzenie. W tym celu warto posłużyć się słynną analizą SWOT, która jest wykorzystywana przez specjalistów zajmujących się planowaniem strategicznym - czyli podejmowaniem kluczowych dla organizacji decyzji. Skrót SWOT został stworzony z pierwszych liter angielskich słów:
-
Strengths - mocne strony,
-
Weaknesses - słabe strony,
-
Opportunities - szanse z otoczenia,
-
Threats - zagrożenia z otoczenia.
Powyższe obszary kształtują się w pewien schemat macierzy strategicznej, za pomocą której możliwe jest podzielenie aktualnie posiadanych informacji o przedsiębiorstwie (zdefiniowanych czynników) na cztery grypy, co dokładnie obrazuje tabela poniżej.
Pozytywne | Negatywne | |
Wewnętrzne (cechy organizacji) | mocne strony S | słabe strony W |
Zewnętrzne (cechy otoczenia) | szanse O | zagrożenia T |
Głównym zamierzeniem analizy SWOT jest wskazanie najlepszego rozwiązania służącego do osiągnięcia zmierzonych celów organizacji, przy jednoczesnym minimalizowaniu zagrożeń, ograniczaniu słabych stron oraz znacznym wykorzystaniu mocnych stron i szans z otoczenia. Zatem wiąże się to z odpowiedzią na cztery podstawowe pytania:
-
Czy posiadane mocne strony mogą pomóc w wykorzystaniu szans z otoczenia?
-
Czy posiadane mocne strony mogą ograniczyć zagrożenia płynące z otoczenia?
-
Czy posiadane słabe strony ograniczą wykorzystanie szans z otoczenia?
-
Czy posiadane słabe strony wzmożą istniejące zagrożenia?
Jeżeli z analizy wynika, iż w przeważającej ilości występują słabe strony, z którymi powiązane są zagrożenia, to przedsiębiorstwo powinno wziąć pod uwagę strategię defensywną, czyli zmierzać ku wycofaniu się z rynku oraz likwidacji działalności.
Kolejnym krokiem w analizie sytuacji przedsiębiorstwa jest zbadanie kondycji finansowej przy użyciu odpowiednich wskaźników dających miarodajne wyniki. Przy zastosowaniu obliczeń matematycznych możliwe jest zdobycie rzetelnych dowodów wskazujących ewentualne pierwsze oznaki upadłości działalności gospodarczej.
Nazwa wskaźnika | Wzór | Opis |
Wskaźnik ogólnego zadłużenia | Zobowiązania ogółem / Aktywa ogółem | Pokazuje, w jakim stopniu aktywa są finansowane kapitałem obcym. Im mniejsza wartość wskaźnika, tym lepsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. |
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto | Zysk netto / Wartość sprzedaży netto | Wskazuje, jaki procent zysku netto uzyskiwany jest przy danej wartości sprzedaży. Niska wartość wskaźnika świadczy o niskiej efektywności sprzedaży. |
Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto | Zysk brutto / Wartość sprzedaży netto | Wartość wskaźnika wskazuje, jaka jest rentowność przedsiębiorstwa w całym obszarze prowadzonej działalności, przed odliczaniem podatków oraz pozostałych zobowiązań. |
Wskaźnik (bieżącej) płynności finansowej | Aktywa bieżące / Pasywa bieżące | Wskaźnik wskazuje zdolność przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących zobowiązań. Im jego wartość jest wyższa, tym zdolność jest lepsza. * |
Wskaźnik szybkiej płynności finansowej | (Aktywa bieżące - Zapasy - Rozliczenia międzyokresowe czynne) / Pasywa bieżące | Wartość wskaźnika mówi o tym, jak bardzo płynne aktywa bieżące przewyższają posiadane zobowiązania. jego wartość nie powinna przyjmować wartości niższej niż 1. |
* Zaleca się, aby wartość wskaźnika była wyższa od 1 (wartość optymalna 2). W przypadku zbyt wysokiego wskaźnika istnieje podejrzenie, że przedsiębiorstwo posiada nadmierne zapasy lub zaległe należności.
Przeprowadzanie analizy wskaźnikowej powinno rozpoczynać się od wykazania, w jakim stopniu przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć własnym majątkiem posiadane zobowiązania (służy do tego wskaźnik zadłużenia). Następnym etapem jest zbadanie, czy prowadzona działalność jest rentowna, czyli w jakim stopniu prowadzona sprzedaż przynosi oczekiwane zyski. Wysoki stopień zadłużenia oraz niska rentowność sprzedaży mogą doprowadzić w efekcie do spadku płynności finansowej przedsiębiorstwa. Natomiast, gdy dojdzie do sytuacji, w której zyski uzyskane z prowadzonej działalność gospodarczej nie są już w stanie pokryć bieżących zobowiązań, podjęcie decyzji o likwidacji firmy nie powinno budzić żadnych wątpliwości.
Likwidacja a zawieszenie działalności gospodarczej - podstawowe różnice
Tymczasowe pogorszenie obecnej sytuacji przedsiębiorstwa nie zawsze musi się wiązać z koniecznością jego likwidacji. Alternatywnym rozwiązaniem dającym wiele korzyści dla podatników jest prawo do zawieszenia działalności gospodarczej, jakie wynika z Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jednak zawieszenie jest możliwe dopiero po spełnieniu określonych warunków.
Co do zasady zawieszenie działalności możliwe jest na podstawie złożonego do urzędu miasta formularza CEIDG-1, na którym podatnik wykazuje datę rozpoczęcia oraz przewidywaną długość okresu zawieszenia. Istotne jest, aby data zawieszenia nie była wcześniejsza od dnia złożenia wniosku w placówce urzędu. Długość okresu zawieszenia zależy od decyzji podatnika, jednak nie może on być krótszy niż 30 dni, i jednocześnie przekraczać 24 miesięcy.
UWAGA! Podatnik nie ma prawa do zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę. Warunek dotyczy także pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. |
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo:
-
wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
-
przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
-
zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
-
uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
-
wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
-
osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
- a także może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Co istotne, przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Natomiast, gdy przedsiębiorca nie posiada już żadnych perspektyw świadczących o polepszeniu sytuacji własnej działalności ma pełne prawo zadecydować o jej likwidacji. Zamknięcie własnej firmy możliwe jest w każdej chwili, na podstawie ww. wniosku składanego do urzędu miasta.