Błędny przelew podatkowy może zdarzyć się nawet najbardziej uważnemu przedsiębiorcy. Każda pomyłka w płatności może spowodować poważne konsekwencje, ale błędny przelew podatkowy zdaje się szczególnie skomplikowany. Przedsiębiorca dokonujący zapłaty jest odpowiedzialny za ustalenie zarówno poprawnej kwoty do zapłaty, jak i prawidłowego numeru rachunku, na który płatność powinna zostać dokonana.
Wpłaty tylko na mikrorachunek
Od 1 stycznia 2020 roku każdy przedsiębiorca dokonuje przelewów podatkowych (PIT, CIT, VAT) na specjalnie przydzielony rachunek, tzw. mikrorachunek podatkowy (art. 61b Ordynacji podatkowej). Numery mikrorachunków można uzyskać za pomocą generatora udostępnionego na stronie internetowej Ministerstwa Finansów lub w urzędzie skarbowym. Uzyskanie poprawnego numeru rachunku wymaga wskazania numeru PESEL lub NIP-u. Jeżeli płatnik podatku nie ma żadnego z tych numerów (np. wówczas, gdy oczekuje na nadanie numeru identyfikacyjnego), przelew powinien zostać dokonany na mikrorachunek prowadzony dla konkretnego urzędu skarbowego wskazany w wykazie opublikowanym przez Krajową Administrację Skarbową na jej stronie internetowej.
Przed wykonaniem każdej transakcji należy sprawdzić poprawność rachunku, na który przekazane zostaną środki w ramach zaplanowanego przelewu, wysokość kwoty oraz dane odbiorcy przelewu. W zakresie podatków i opłat, które mogą być regulowane poprzez mikrorachunek, warto sięgnąć do treści Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2023 roku w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego.
Inne rodzaje podatków (np. PCC, akcyza, podatek od spadków i darowizn) powinny być wpłacane na rachunki bankowe prowadzone dla poszczególnych urzędów skarbowych.
Aby nie wykonać błędnego przelewu podatkowego, należy zawsze sprawdzić:
- numer rachunku bankowego odbiorcy,
- dane odbiorcy przelewu,
- kwotę przelewu,
- tytuł przelewu.
#zobacztez
Błędny przelew podatkowy – rodzaje pomyłek
Błędny przelew podatkowy może przybrać wiele postaci – przykładowo:
- wpłacona kwota jest zbyt niska;
- wpłacona kwota jest zbyt wysoka;
- wpłata została dokonana do niewłaściwego urzędu skarbowego;
- wpłata została dokonana do właściwego urzędu skarbowego, ale na niewłaściwy rachunek.
Sposób postępowania w konkretnym przypadku jest uzależniony od rodzaju popełnionego błędu. Również skutki pomyłki będą różne – przykładowo w przypadku nadpłaty możliwe będzie przeksięgowanie środków i zaliczenie ich na poczet przyszłych należności, natomiast przelew na błędny rachunek będzie wymagał dokonania korekty.
Scenariusze wykonania błędnego przelewu podatkowego przedstawiono poniżej:
- Jeżeli wpisany numer rachunku bankowego jest niepoprawny – np. wówczas, gdy przedsiębiorca próbuje wykonać przelew na nieaktualny numer rachunku bankowego. W takiej sytuacji bank zablokuje możliwość wykonania transakcji i przelew nie zostanie przesłany.
- Jeżeli zapłacona kwota podatku jest zbyt niska – konieczne jest niezwłoczne uregulowanie zaległości. Przelew nie wymaga żadnych dodatkowych informacji (np. nie jest konieczne wpisywanie w tytule przelewu informacji o zaległości czy danych poprzedniego przelewu). Przelew powinien zostać opisany w taki sam sposób, jak zazwyczaj i powinien opiewać na brakującą kwotę. Jeżeli upływ czasu od poprzedniej transakcji spowodował naliczenie odsetek, konieczne będzie ich uiszczenie. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 51 Ordynacji podatkowej podatek czy zaliczka na podatek niezapłacona w terminie stanowi zaległość podatkową, od której naliczane są odsetki za zwłokę. W interesie podatnika jest zatem jak najszybsze uregulowanie całości zobowiązania.
- Jeżeli zapłacona kwota podatku jest zbyt wysoka – w takiej sytuacji najprostszym rozwiązaniem jest potraktowanie nadpłaty jako zaliczki na poczet przyszłej płatności podatkowej. Płatność za kolejny okres powinna zostać pomniejszona o kwotę nadpłaconą przy okazji poprzedniego przelewu. Podobnie jak w przypadku niedopłaty przelew nie musi być zatytułowany w żaden szczególny sposób.
Podatnik może również rozważyć przekazanie nadpłaty na rzecz płatności innego podatku (np. w sytuacji, w której nadpłacona została kwota podatku VAT, natomiast przedsiębiorca chciałby przekazać nadwyżkę na rzecz płatności PIT). Przeksięgowanie wpłaty wymaga kontaktu z urzędem skarbowym i złożenia wniosku o przeksięgowanie.
Powyższe wynika z treści art. 76 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Jak wskazał NSA w wyroku z 12 grudnia 2023 roku (I FSK 1505/23), niewątpliwie art. 76 § 1 Ordynacji wprowadza ograniczenie swobody dysponowania przez podatnika kwotą nadpłaconego podatku. Zwrot nadpłaty możliwy jest zatem wyłącznie wtedy, gdy na podatniku nie ciążą zaległe daniny, odsetki, o których mowa w tym przepisie, oraz nie ma on bieżących zobowiązań. W przepisie posłużono się sformułowaniem „nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu”, tym samym zaliczenie nadpłaty nie zależy od uznania organu podatkowego, jak również dyspozycji podatnika.
Jeżeli przedsiębiorca dokonał przelewu na rachunek bankowy należący do innego urzędu skarbowego, ma 2 możliwości działania:
- przedsiębiorca może złożyć wniosek o przeksięgowanie wpłaty na rachunek właściwego urzędu skarbowego, albo
- przedsiębiorca może zapłacić podatek ponownie na rzecz właściwego urzędu skarbowego i jednocześnie złożyć wniosek do urzędu, na którego rzecz została dokonana nieprawidłowa wpłata o zwrot środków.
Należy pamiętać, że zapłata podatku na rzecz niewłaściwego organu podatkowego lub na niewłaściwy rachunek bankowy nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Oznacza to, że choć środki z rachunku zostały pobrane tytułem zapłaty podatku, sama płatność nie została w rzeczywistości dokonana. Właściwy organ podatkowy ma prawo naliczania odsetek za opóźnienie w płatności od dnia, w którym upłynął termin do zapłaty podatku.
Jak wskazał WSA w Białymstoku w wyroku z 7 stycznia 2009 roku (I SA/Bk 445/08), wpłata podatku w ustawowym terminie do organu niewłaściwego nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Po stronie podatnika rodzi to wszakże uprawnienie żądania zwrotu nadpłaty powstałej z powodu uiszczenia podatku na rachunek niewłaściwego organu, jednak zobowiązanie podatkowe nadal istnieje, dopóki nie zostanie uregulowane na rachunek właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego. W konsekwencji zapłata podatku na rzecz innego organu podatkowego niż właściwy nie może powodować wygaśnięcia ciążącego na podatniku zobowiązania podatkowego.
Na zakończenie wskażmy, że nie istnieje oficjalny wzór wniosku o przeksięgowanie wpłaty, stąd każdy płatnik może sporządzić pismo w indywidualny sposób, nawet w formie własnoręcznie spisanego dokumentu. We wniosku należy zawrzeć możliwie jak najwięcej informacji dotyczących nieprawidłowej wpłaty, w tym:
- dane płatnika (imię, nazwisko, numer identyfikacyjny, adres korespondencyjny);
- dane urzędu skarbowego, na którego rzecz wpłata powinna zostać dokonana;
- kwotę omyłkowo zapłaconą na rzecz urzędu;
- termin dokonania przelewu;
- opis sytuacji wraz z jej wyjaśnieniem;
- kwotę podatku, która powinna zostać zapłacona;
- informację o tytule wpłaty (np. tytułem jakiego zobowiązania podatkowego wpłata powinna zostać dokonana).
