Prowadzę zakład fotograficzny i kupiłem do firmy komputer stacjonarny wraz ze specjalnym monitorem, myszką i klawiaturą, które będę wykorzystywał do obróbki zdjęć. Ponadto kupiłem aparat fotograficzny wraz z obiektywem. Wszystkie urządzenia planuję używać dłużej niż rok. Obiektyw będzie wykorzystywany nie tylko do nowego aparatu, lecz także do pozostałych, które posiadam. Zarówno wartość zakupu zestawu sprzętu komputerowego, jak i aparatu z obiektywem przekracza kwotę 10 tys. zł netto (jestem czynnym podatnikiem VAT). Czy muszę wprowadzić komputer do ewidencji środków trwałych? Jak zaksięgować zakup zestawu sprzętu, tj. aparat i obiektyw? Proszę o pomoc.
Olek, Piotrków Trybunalski
W myśl art. 22a ustawy PIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością;
- maszyny, urządzenia i środki transportu;
- inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Powyższe przepisy wskazują, że określony składnik majątku podatnika może zostać zaliczony do środków trwałych, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- stanowi on własność lub współwłasność podatnika;
- został nabyty lub wytworzony we własnym zakresie;
- jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania;
- przewidywany okres jego używania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest dłuższy niż rok (decyzja w tej sprawie należy do podatnika);
- jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Warto też zauważyć, że zgodnie z art. 22d ust. 1 powoływanej ustawy podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 10 000 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.
Z kolei przepis art. 22d ust. 2 ww. ustawy stanowi, że składniki majątku, o których mowa w art. 22a i 22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.
Zakup zestawu sprzętu komputerowego jako jeden środek trwały
Z treści przywołanego art. 22a ust. 1 ustawy PIT wynika, że jednym z kryteriów zakwalifikowania składników majątku do środków trwałych podlegających amortyzacji jest kompletność i zdatność do użytku w dniu przyjęcia do używania. Środkiem trwałym podlegającym amortyzacji jest zatem kompletny zespół komputerowy, który może funkcjonować samodzielnie. Pojedyncze elementy takie jak monitor, myszka czy klawiatura nie mogą być uznane za środki trwałego. Urządzenia te stanowią części peryferyjne i nie funkcjonują samodzielnie, lecz jedynie we współpracy z komputerem.
Zauważyć należy, że nie są one samodzielnymi urządzeniami, to znaczy urządzeniami, których wszystkie funkcje użytkowe mogą być realizowane w ich samodzielnej pracy, bez współpracy z urządzeniem głównym – komputerem. Aby mogły one spełniać wszystkie swoje funkcje, urządzenia te winny współpracować z komputerem poprzez wymianę informacji. Obiektem zdatnym do użytku zgodnie z jego przeznaczeniem, a więc środkiem trwałym w rozumieniu przepisów podatkowych (po spełnieniu innych warunków przewidzianych w przepisie art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), jest takie urządzenie, które ma cechy kompletności i dzięki temu można korzystać ze wszystkich funkcji tego urządzenia. Jego poszczególne elementy nie mogą być traktowane jako osobne obiekty, gdyż nie są elementami samodzielnymi i zdatnymi do użytku.
W rezultacie stwierdzić należy, że skoro wymienione urządzenia zakupiono w celu ich wzajemnego połączenia z komputerem, stanowią one części peryferyjne, które nie funkcjonują samodzielnie. Dla celów amortyzacji tworzą one wraz z wcześniej zakupionym komputerem kompletny i zdatny do użytku jeden składnik majątku w postaci zespołu komputerowego.
Kwalifikacja zestawu fotograficznego jako środka trwałego
Wydatek na zakup obiektywu do aparatu fotograficznego kwalifikuje się jako koszt podatkowy, co znajduje potwierdzenie w treści interpretacji Dyrektora KIS z 22 listopada 2019 roku (nr 0112-KDIL3-3.4011.387.2019.1.WS).
Jednocześnie w sytuacji, gdy obiektyw będzie służył do obsługi więcej niż jednego aparatu, mamy do czynienia z dwoma odrębnymi środkami trwałymi.
Ponadto należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 22f ust. 3 ustawy PIT w przypadku zakupu składników majątku, których wartość nie przekracza 10 tys. zł, podatnik ma do wyboru 3 rozwiązania:
- może nie zaliczać danego składnika majątkowego do środków trwałych, natomiast wydatki związane z nabyciem tego środka trwałego zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów na podstawie cytowanego wyżej art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- może zaliczyć dany składnik majątku do środków trwałych, a następnie jednorazowo go zamortyzować. Następuje to przez dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości odpowiadającej wydatkom na nabycie danego składnika majątku – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego albo w miesiącu następnym;
- może amortyzować dany składnik majątkowy na analogicznych zasadach jak wszystkie inne środki trwałe.
Podsumowując, przy kwalifikacji danego składnika jako środka trwałego w rozumieniu przepisów ustawy PIT należy brać pod uwagę, czy spełnia kryterium kompletności i zdatności do użytku. Pojedyncze urządzenia mające charakter peryferyjny i niezapewniające pełnej funkcjonalności nie powinny być ujmowane w ewidencji środków trwałych.