Wykup samochodu z leasingu a jego późniejsza sprzedaż

Przedsiębiorcy coraz chętniej jako sposób finansowania nabycia samochodu wybierają leasing. Jest to atrakcyjna forma finansowania zakupu ze względu na fakt, że daje możliwość wykupienia pojazdu na preferencyjnych warunkach, często niższych niż cena rynkowa. Przeczytaj artykuł i sprawdź, jak powinien zostać rozliczony wykup samochodu z leasingu i jego późniejsza sprzedaż.

Wykup samochodu z leasingu na firmę

Wykup samochodu z leasingu na firmę daje przedsiębiorcy możliwość ujęcia majątku w ewidencji środków trwałych. Wówczas wydatek będzie księgowany w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne. Często występują sytuacje, w których cena zakupu znacznie odbiega od ceny rynkowej oraz nie przekracza 10 000 zł. Wówczas przedsiębiorca ma możliwość wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych oraz dokonania jednorazowej amortyzacji ze względu na niską wartość samochodu. W sytuacji, gdy zakup samochodu nastąpił z przeznaczeniem mieszanym (będzie wykorzystywany w działalności, a także potencjalnie prywatnie) wówczas przedsiębiorcy będzie przysługiwało prawo częściowego odliczenia VAT.

W momencie zbycia firmowego samochodu należy wykazać przychód z działalności gospodarczej niezależnie od tego, czy sprzedaż nastąpi po miesiącu oraz przed czy po upływie pół roku. Co ważne, taka sprzedaż jest traktowana jako odpłatna dostawa towarów i tym samym podlega opodatkowaniu stawką 23%.

Sprzedając samochód, przedsiębiorca może być jednak uprawniony do odliczenia pozostałej kwoty VAT z faktury wykupu w drodze korekty podatku naliczonego dokonywanej na podstawie przepisów art. 90b ustawy o VAT. W przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł okres korekty wynosi tylko 12 miesięcy. Tym samym sprzedając samochód rok po zakończeniu miesiąca wykupu samochodu z leasingu, podatnik do korekty takiej nie będzie uprawniony.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że jeżeli przedsiębiorca od zakupu pojazdu nie miał prawa do odliczenia podatku VAT, np. zakup nastąpił na fakturę marża, wówczas przekazanie składnika majątku na cele prywatne nie powoduje konsekwencji w podatku VAT. Tym samym sprzedaż takiego wycofanego pojazdu nie będzie opodatkowana VAT. Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT odpłatne zbycie wycofanego uprzednio środka trwałego nie doprowadzi do powstania przychodu z działalności gospodarczej tylko wtedy, kiedy sprzedaż będzie miała miejsce po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wycofano pojazd z majątku firmy.

Wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną

Samochód będący w firmowym leasingu przedsiębiorca może również wykupić prywatnie, czyli poza działalnością gospodarczą. Taka decyzja powoduje, że samochód nie wchodzi do majątku przedsiębiorstwa podatnika. W konsekwencji sprzedaż takiego pojazdu nie podlega opodatkowaniu VAT. 

Osoba fizyczna, dokonując zakupu auta od innej osoby prywatnej, zobowiązana jest do rozliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) w związku z zawarciem umowy kupna-sprzedaży. Kupujący ma 14 dni na złożenie w swoim urzędzie skarbowym poprawnie wypełnionego formularza PCC-3 oraz zapłatę podatku na rachunek tego urzędu. W przypadku zawarcia umowy kupna-sprzedaży rzeczy ruchomej (w tym pojazdu) stawka podatku wynosi 2% wartości rynkowej przedmiotu transakcji. W przypadku zakupu na fakturę od firmy leasingowej nie wystąpi konieczność rozliczania PCC.

W tej sytuacji należy podkreślić, że zgodnie z przepisami po spełnieniu określonych warunków sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu prywatnie nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT źródłami przychodów są odpłatne zbycia innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Zatem wystarczy poczekać 6 miesięcy ze sprzedażą.

Argumentem potwierdzającym postawioną tezę jest stanowisko Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej z 25.02.2016 r. nr DD9.8220.2.56.2016.KZU. Wnioskodawczyni prowadząca działalność gospodarczą zwróciła się do organu z pytaniem: czy sprzedaż samochodu wykupionego na cele prywatne (niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych) po upływie co najmniej 6 miesięcy od jego wykupu, będzie objęta podatkiem dochodowym?

W odpowiedzi organ zajął stanowisko: (...) skoro wykupiony po zakończeniu umowy leasingu samochód nie będzie przez Wnioskodawczynię wykorzystywany w działalności gospodarczej i nie zostanie zaliczony do składników majątku firmy, wymienionych w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego samochodu nie będzie stanowił przychodu z działalności gospodarczej. Przychód ze sprzedaży tego samochodu należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy. W sytuacji, gdy zbycie samochodu miało miejsce po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie, obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie.

Należy jednak podkreślić, że w przeszłości kwestii ta była przedmiotem sporu wśród organów podatkowych, które wskazują na fakt, że preferencyjne warunki wykupu samochodu z leasingu przysługują wyłącznie stronie leasingobiorcy, czyli przedsiębiorcy, a nie osobie fizycznej. Tym samym każda sprzedaż pojazdu, który wcześniej był wykorzystywany w działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu operacyjnego, a po wykupie użytkowanego prywatnie przez przedsiębiorcę, i tak powoduje powstanie przychodu w działalności gospodarczej. W związku z tym przychód należałoby wykazać, jeżeli do sprzedaży samochodu dojdzie w okresie 6 lat od wycofania z majątku lub likwidacji działalności gospodarczej. Stanowisko to zostało potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 23 listopada 2011 roku (nr ITPB1/415-926/11/AK) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 6 listopada 2012 roku (nr ILPB1/415-803/12-4/AG).

Reasumując, wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną i jego późniejsza sprzedaż nie może zostać jednoznacznie oceniona z punktu widzenia podatku dochodowego. Kwestia ta była w przeszłości przedmiotem wielu sporów. Dlatego przedsiębiorca ma możliwość dla potwierdzenia swojego stanowiska ubiegać się o wydanie interpretacji indywidualnej w jego konkretnej sprawie.