Ludzie pragną wyrażać swoją indywidualność za pomocą stroju. Jednak pracodawca może wymagać od pracownika przestrzegania w miejscu pracy określonych zasad ubierania się – czyli dress code’u. Wprowadzenie jednolitego ubioru w przedsiębiorstwie ma jeden główny cel – identyfikację wizualną. Klient, wchodząc do salonu znanej marki, od razu zauważa, gdzie znajduje się ekspedient. W razie pytań będzie wiedział, do kogo ma się zwrócić. Zaprojektowanie eleganckich marynarek dla pracowników placówek bankowych świadczy z kolei o profesjonalizmie instytucji finansowej. Czy przedsiębiorcy powinni wprowadzać dress code do małych firm? Jakie korzyści mogą osiągnąć? Czy pracownicy mogą odmówić ubierania się w określony sposób?
Dress code a przepisy Kodeksu pracy
Zgodnie z artykułem 104 Kodeksu pracy pracodawca może określić wymagania dotyczące określonego sposobu ubierania się w wewnętrznym regulaminie pracy. Pracownicy muszą zostać poinformowani o wprowadzeniu wytycznych dotyczących sposobu ubierania się. Zasady dress code’u mogą być także przedstawione w specjalnie przygotowanej instrukcji oraz umowie o pracę. Na etapie wdrażania do pracy nowo zatrudnianej osoby należy poinstruować ją, jakie elementy ubioru są aprobowane, a czego nie powinna zakładać do biura. Jeśli pracodawca wprowadził jednolite uniformy, powinien zaopatrzyć w nowego pracownika w kompletny strój.
Oczywiście, pracodawca nie ma całkowitej swobody w ustalaniu dress code’u. Nie powinien on przekroczyć granicy dobrego smaku. Artykuł 111 Kodeksu pracy stanowi, że wymogi odnoszące się do sposobu ubierania się powinny respektować godność i pozostałe dobra osobiste pracowników.
Zasady dress code’u powinny być przestrzegane. Zgodnie z artykułem 108 Kodeksu pracy pracodawca może nałożyć sankcje (w tym kary pieniężne) na osoby, które nie będą stosowały określonego sposobu ubierania się. Jeśli pracowników obowiązuje strój korporacyjny, a nie są oni skłonni go nosić, pracodawca może:
-
obniżyć premię uznaniową,
-
udzielić nagany lub upomnienia,
-
zwolnić dyscyplinarnie pracownika – wyłącznie w przypadku, gdy niezachowanie stroju korporacyjnego zagraża interesom przedsiębiorstwa.
Należy także mieć na względzie, że na określonych stanowiskach pracy może obowiązywać strój roboczy, który wprowadzony zostaje z powodu zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Jeśli pracownik nie nosi odpowiedniej odzieży, łamie przepisy BHP. Za to także można zostać zwolnionym w trybie natychmiastowym.
Dress code w małej firmie – jakie zasady mogą zostać wprowadzone?
Pracodawca powinien dostosować zasady dotyczące sposobu ubierania się do branży, w której prowadzi działalność gospodarczą. Na przykład pracownicy restauracji muszą przestrzegać wymogów, które wynikają z przepisów prawa. W wewnętrznym regulaminie pracy dress code powinien więc obejmować zasady BHP oraz wytyczne narzucane przez Powiatowe Stacje Sanitarno – Epidemiologiczne (Sanepid).
Pracownicy, którzy mają bezpośredni kontakt z klientem, powinni ubierać się schludnie i odpowiednio do wykonywanej pracy. Oni bowiem będą przyczyniali się do kształtowania wizerunku przedsiębiorstwa w oczach konsumentów. Pracownica banku nie powinna nosić zbyt krótkich lub przydługich spódnic. Natomiast ekspedientka w sklepie spożywczym dość dziwnie wyglądałaby w marynarce i białej koszuli. Dress code musi być więc dostosowany do specyfiki prowadzonej działalności.
Czy dress code powinien zostać wprowadzony, jeśli pracownicy nie mają bezpośredniego kontaktu z klientem? Oczywiście, że tak. Dzięki temu osoby zatrudnione będą utożsamiały się z firmą i być może się z nią zintegrują. To może wpłynąć na podzielanie wartości, które cenione są przez pracodawcę, wpłynąć na wzrost wydajności i motywacji. Zaangażowanie pracownika często wynika z poczucia wspólnoty, a jednakowy strój z pewnością ją zapewni.
Dress code w małej firmie – szef stanowi przykład!
W małej firmie przedsiębiorca zwykle ma bezpośredni kontakt ze wszystkimi pracownikami. Z tego względu skuteczne wprowadzenie dress code’u często zależy od postawy pracodawcy. Jeśli właściciel poinstruuje zatrudniane osoby, że obsługując klienta powinny zakładać koszulki z logo firmy, a sam nie przestrzega ustalonych przez siebie zasad, nie stanowi dobrego przykładu dla swoich pracowników. Co prawda zatrudnieni powinni mieć na względzie, że szef nie musi stosować wymogów dotyczących ubioru. Jeśli jednak będzie je respektować, to żadna z zatrudnionych osób nie odważy się złamać ustalonych zasad. Skoro szef przestrzega dress code’u, to pracownik tym bardziej musi się do niego dostosować.