Zakup towaru na targowisku - ewidencja w KPiR
Może zdarzyć się tak, że osoba prowadząca działalność gospodarczą dokona zakupów z nią związanych na targu. W takiej sytuacji może zaistnieć problem w postaci braku potwierdzenia zakupu w postaci faktury czy też rachunku. Nie budzi wątpliwości fakt, iż zakup taki powinien zostać zaewidencjonowany w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Jak tego dokonać?
Dopuszczalne dowody księgowe
Podstawą do zaliczenia wydatku związanego z prowadzoną działalnością do kosztów uzyskania przychodu, mogą być odpowiednio wystawione faktura lub rachunek. Jednak przepisy rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawierają zapis, iż dowodem księgowym mogą być również inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
- wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
- datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
- przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
- podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie (par. 12 ust. 3 rozporządzenia).
Umowa kupna towaru handlowego jako podstawa księgowania
W przypadku zakupu towaru na targowisku, dokumentem spełniającym wyżej opisane warunki jest umowa kupna towaru handlowego, na podstawie której nabywca wystawia dowód wewnętrzny. Ważne jest, aby posiadała ona wszystkie niezbędne informacje określone w par. 12 ust. 3 rozporządzenia.
Bowiem zgodnie z par. 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów, mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków - dowody wewnętrzne, określające:
- przy zakupie – nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość,
- a w innych przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).
Ustęp par. 14 ust. 2 określa sytuacje, których zaistnienie uzasadnia wystawienie dowodu wewnętrznego. Zgodnie z tym przepisem, dowód wewnętrzny można wystawić w przypadku m.in. zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt; zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych (PKWiU 01.11.91-00), jagód, owoców leśnych (PKWiU 01.13.23-00) i grzybów (PKWiU 01.12.13-00.43); wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika.
W związku z powyższym, dla udokumentowania zakupu na targowisku, gdy sprzedawca nie ma możliwości wystawienia faktury ani rachunku, odpowiednim dokumentem potwierdzającym transakcję jest umowa kupna towaru handlowego. Na jej podstawie wystawia się dowód wewnętrzny, który służy zaksięgowaniu danego wydatku w KPiR.