Faktoring jest jednym z zewnętrznych źródeł finansowania przedsiębiorstwa. Usługa ta związana jest ze sprzedażą wierzytelności i pozwala na korzystny i stosunkowo szybki zastrzyk gotówki w firmie. Czym różni się umowa faktoringu od umowy cesji wierzytelności i z czego dokładnie się składa?
Na czym polega faktoring?
Faktoring, najogólniej ujmując, polega na wykupie w drodze cesji nieprzeterminowanych wierzytelności, które należą się przedsiębiorcy z tytułu umów z innymi podmiotami (np. umowy sprzedaży, umowy dostawy itp.). Kwota należności, jaką przedsiębiorca otrzymuje od faktora, jest zasadniczo mniejsza od rzeczywistej wartości faktury.
Faktoring świadczą wyspecjalizowane instytucje finansowe (najczęściej spółki z udziałem banku lub same banki). Dzięki takim usługom przedsiębiorca otrzymuje środki finansowe jeszcze przed terminem płatności faktury (co pozwala mu pokrycie bieżących wydatków i jednocześnie zachowanie płynności finansowej), natomiast najczęściej to na faktorze spoczywa odpowiedzialność za ściąganie należności od kontrahentów przedsiębiorcy.
Umowa faktoringu - przedmiot umowy
Przedmiotem umowy faktoringu jest przeniesienie na faktora własności wierzytelności wynikających z określonych umów (np. umowy sprzedaży) przez przedsiębiorcę. W zamian za to faktor zobowiązuje się do:
zapłaty przedsiębiorcy określonej części wartości wierzytelności czy też udzieleniu pożyczki,
prowadzenia rozliczeń związanych z wierzytelnościami (inkasowania i ewidencjonowania wpływów należności),
administrowania dokumentami,
dochodzenia długu od dłużnika, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Wszystkie powyższe zobowiązania faktora uznaje się za świadczenie dodatkowych usług, co jest główną przesłanką zawarcia umowy faktoringu. W przypadku braku świadczenia usług dodatkowych nie mamy do czynienia z umową faktoringu, a z umową cesji wierzytelności.
Przedmiotem umowy faktoringu są wyłącznie wierzytelności, których termin zapłaty jeszcze nie minął.
Umowa faktoringu - strony umowy
Stronami umowy faktoringu jest:
faktorant - czyli przedsiębiorca, który dokonuje cesji wierzytelności oraz
faktor - nabywca wierzytelności (najczęściej bank lub inny podmiot świadczący usługi finansowe.
Wyróżnia się także trzeci podmiot (niebędący stroną umowy faktoringu) - dłużnika.
Umowa faktoringu - forma zawarcia
Umowa faktoringu nie jest uregulowana w kodeksie cywilnym, zatem nie jest narzucona szczególna forma jej zawarcia. Zalecane jest jednak, aby została zawarta na piśmie, wówczas w razie ewentualnego sporu pomiędzy stronami może posłużyć jako dowód w sprawie.
Umowa faktoringu - rodzaje faktoringu
Wyróżnia się następujące rodzaje faktoringu:
faktoring niepełny (niezupełny, nieprawidłowy) - faktor może zwrócić faktorantowi wierzytelność w przypadku niewypłacalności dłużnika;
faktoring pełny (prawidłowy) - całkowite ryzyko niewypłacalności dłużnika przejmuje faktor i wierzytelność nie wróci do faktoranta, nawet jeśli dłużnik będzie niewypłacalny;
faktoring mieszany - ryzyko jest rozłożone między faktora i faktoranta.