Kierowcy wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe mają określone uprawnienia wynikające m.in. z przepisów o czasie pracy kierowców. W przypadku gdy kierowca przebywa w danej dobie w więcej niż w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej (UE), wspomniane unormowania przewidują określony sposób ustalania jakim jest stawka diety z tego tytułu. Na czym polega specyfika tych regulacji prawnych — wyjaśniamy w niniejszym artykule.
Stawka diety przysługujące kierowcom wykonującym międzynarodowe przewozy drogowe — obowiązujące przepisy oraz ogólne zasady
Zasady obowiązujące przy ustalaniu diet przysługujących kierowcom wykonującym międzynarodowe przewozy drogowe zostały określone w przepisach Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o czasie pracy kierowców, zwanej dalej „ustawą”.
Powyżej przytoczone ustalenie oznacza ujednolicenie zasad rozliczania i wynagradzania kierowców.
Warto także wspomnieć o innym przepisie, który ma istotne znaczenie dla rozliczeń podatkowych — zgodnie bowiem z art. 26h ustawy do dni pobytu za granicą kierowcy oraz do dni pobytu za granicą, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23d Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zalicza się:
- dni urlopu wypoczynkowego,
- okresu przebywania na zwolnieniu lekarskim od pracy z powodu choroby,
- okresu korzystania z urlopu bezpłatnego.
Przykład 1.
Kierowcy wykonują międzynarodowe przewozy drogowe. W rozliczeniu podatkowym uwzględnia się zasadę, zgodnie z którą dni pobytu za granicą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmują dni urlopu wypoczynkowego oraz okresu: zwolnienia lekarskiego i korzystania z urlopu bezpłatnego. Pozostałe okresy nieobecności usprawiedliwionej nie są natomiast objęte takim wyłączeniem.
Sposób ustalania diet przysługujących kierowcom wykonującym międzynarodowe przewozy drogowe
Przepisy ustawy określają, w jaki sposób ustalić stawkę diety przysługującej kierowcy wykonującemu międzynarodowe przewozy drogowe, jeżeli okres pobytu za granicą jest krótszy niż 12 godzin.
Stosownie do brzmienia art. 26h ust. 2 ustawy w przypadku gdy okres pobytu kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe za granicą jest krótszy niż 12 godzin, kwoty diet ulegają zmniejszeniu do:
- 1/3 w przypadku pobytu do 8 godzin,
- 1/2 w przypadku pobytu ponad 8 do 12 godzin.
Wysokość stawek mających zastosowanie przy ustaleniu diet dla kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe
Przy ustalaniu diet przysługujących kierowcy wykonującemu międzynarodowe przewozy drogowe przebywającemu w danej dobie w więcej niż jednym państwie członkowskim UE mają zastosowanie stawki określone w przepisach dotyczących podróży służbowych na obszarze kraju i za granicą.
Zgodnie z § 13 ust. 2 rozporządzenia dieta przysługuje w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa podróży zagranicznej.
Ponadto w przypadku podróży zagranicznej odbywanej do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe.
Należność z tytułu diet oblicza się w następujący sposób:
- za każdą dobę podróży zagranicznej przysługuje dieta w pełnej wysokości;
- za niepełną dobę podróży zagranicznej:
- do 8 godzin – przysługuje 1/3 diety,
- ponad 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety,
- ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.
Obliczanie diet przysługujących kierowcy wykonującemu międzynarodowe przewozy drogowe przebywającemu w danej dobie w więcej niż jednym państwie członkowskim UE — różne warianty
Sposób obliczania diety w odniesieniu do kierowcy realizującego przewozy międzynarodowe, który przebywa w danej dobie w więcej niż jednym państwie członkowskim UE, najlepiej zilustrować przy pomocy przykładowej sytuacji, w jakiej znalazł się konkretny pracownik.
Przykład 2.
Pracownik-kierowca wykonuje międzynarodowe przewozy drogowe na obszarze państw członkowskich UE. Jedno z zadań zleconych przez pracodawcę przewiduje podróż do Czech, a następnie do Niemiec. Pobyt w Czechach obejmuje 11 godzin, natomiast w Niemczech – 6 godzin. W przypadku podróży w Czechach przysługuje 50% diety określonej w rozporządzeniu, czyli 20,50 euro, z kolei pobyt w Niemczech oznacza ⅓ diety ustalonej na podstawie stawki zawartej w rozporządzeniu, będzie to zatem kwota 16,33 euro. Powyższe kwoty podlegają zsumowaniu, co oznacza, że kierowcy przysługuje dieta w łącznej wysokości 36,83 euro.
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, w przypadku przewozu realizowanego przez kierowcę do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe.
Przykład 3.
Pracodawca zlecił pracownikowi wykonanie przewozu, określając dwa państwa docelowe. Kierowca przebywa we Francji (9 godzin), następnie w Niemczech (6 godzin) i Czechach (5 godzin). Wysokość poszczególnych diet kształtuje się następująco: 27,50 euro, 16,33 euro oraz 13,66 euro. Wskazane należności trzeba zsumować, a więc kierowca z tytułu realizacji powyższego zadania ma prawo do diety w łącznej wysokości 57,49 euro.
W konkretnych okolicznościach kierowca wykonujący przewozy międzynarodowe może w ciągu jednej doby przebywać na terytorium nawet czterech państw członkowskich UE.
Przykład 4.
Kierowca wykonuje przewozy międzynarodowe na obszarze państw należących do UE. Jedno ze zleceń przewiduje realizację zadania w Austrii i Niemczech, a następnie w Czechach i na Słowacji. Pobyt w Austrii obejmuje 9 godzin, w Niemczech 5 godzin, a w Czechach i na Słowacji odpowiednio – 5 godzin i 4 godziny. Pracownik wykonuje zatem zadania na terytorium czterech państw członkowskich UE w ciągu jednej doby. W tym przypadku wysokość diety za pobyt w Austrii to 28,50 euro, z kolei dieta za podróż w Niemczech wynosi 16,33 euro. Natomiast dieta za przejazd na terytorium Czech to 13,66 euro, a dieta za pobyt na Słowacji wynosi 15,66 euro. W takich okolicznościach pracownik jest uprawniony do diet z tytułu przejazdu za granicą w łącznej wysokości odpowiadającej kwocie 74,15 euro.
Jaką stawkę diety należy stosować w przypadku kierowcy, który w danej dobie przebywa w więcej niż jednym państwie członkowskim UE? Podsumowanie
Przy ustalaniu diet przysługujących kierowcy wykonującemu międzynarodowe przewozy drogowe przebywającemu w danej dobie w więcej niż jednym państwie członkowskim UE mają zastosowanie stawki określone w załączniku do Rozporządzenia MPiPS z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. W przypadku gdy okres pobytu kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe za granicą jest krótszy niż 12 godzin, kwoty diet ulegają zmniejszeniu do 1/3 w przypadku pobytu do 8 godzin lub do 1/2 w przypadku pobytu ponad 8 do 12 godzin. W razie podróży zagranicznej odbywanej do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe.
