Ortotypografia – co to właściwie jest? Tego terminu używa się często w niemieckiej literaturze i określa on zasady rządzące stawianiem znaków w tekście. Nie chodzi tylko o to, że musimy trzymać się wyznaczonych zasad, bo inaczej jest to błąd. Prawidłowe używanie i formatowanie tekstu sprawia również, że odbiór tekstu jest o wiele prostszy. Dlatego też warto poznać podstawowe zasady formatowania, bo choć może się wydawać, że są powszechnie znane, wiele z nich pomijamy na co dzień. Poprawnie napisany i dobrze złożony tekst świadczy o profesjonalizmie piszącego i pokazuje, że naprawdę zna się on na rzeczy. Jeżeli więc nie wiesz, czym różni się dywiz od półpauzy i zastanawiasz się, dlaczego ktoś usuwa wcięcia akapitowe, które postawiłeś, przeczytaj nasz tekst!
Podstawowe formatowanie tekstu
Zacznijmy od podstaw. Jeżeli przygotujesz już treść, warto zwrócić uwagę na formę. Przede wszystkim, przed wysłaniem dokumentu – wyjustuj tekst. „Chorągiewka” po prawej stronie utrudnia odbiór i choć wydawać by się to mogło nieistotne, wyjustowanie pomaga również sprawdzającym.
| Ważne! Skrót do wyjustowania tekstu w programie MS Word to Ctrl + J |
Pamiętaj również o oddzielaniu nowej myśli akapitem. Można je oddzielać od siebie pustym wierszem lub wcięciem akapitowym. Tutaj często niestety pojawia się problem i aby ułatwić sobie zadanie, piszący często wstawiają zamiast wcięcia określoną liczbę spacji lub tabulator. Wcięcia ustawiamy w programie MS Word w menu „Akapit > Wcięcia i odstępy”. Wystarczy kliknąć na dokument lewym przyciskiem myszy. Tam również ustawimy odpowiednią interlinię. Nie warto „zbijać” tekstu. Bardzo trudno go wówczas odczytać czy poprawić.
Nie zapominaj również o usunięciu podwójnych spacji. Najlepiej pisać teksty z włączonym przyciskiem widoczności białych znaków.
Będziesz wówczas widział, ile spacji wstawiasz, a tekst będzie przedstawiał się mniej więcej w taki sposób:
Podwójne spacje można również usunąć w programie MS Word poprzez wciśnięcie skrótu Ctrl + G, a następnie zakładki „Zamień”. Wpisujemy dwie spacje i zamieniamy na jedną. To szybki sposób, dzięki któremu pozbędziemy się zbędnych znaków.
Dywiz - co z nim?
W świadomości wielu z nas istnieje po prostu myślnik, kreska pozioma, która czasami pojawia się w tekstach. Niestety, nie jest to takie proste, a w tekstach używamy nawet 3 różnych kresek. Czy ma znaczenie to, którą postawimy? Jak najbardziej! Do wyboru mamy dywiz, pauzę i półpauzę. Czym się różnią?
Dywiz jest najkrótszy i znajdziemy go na klawiaturze bez problemu. Z kolei pauza i półpauza są nieco dłuższe i wstawić je możemy za pomocą znaków specjalnych, kodu HTML, albo skrótu na klawiaturze. W niektórych fontach niemal nie da się rozróżnić tych trzech znaków, jednak wbrew pozorom różnica występuje i jest istotna.
Kiedy stosujemy te znaki? Dywiz jest łącznikiem. Zapisujemy go między dwuczłonowymi nazwami, nazwiskami oraz innymi złożeniami. Dwa przedrostki również zapisujemy z zastosowaniem dywizu (quasi- oraz niby-). Dywiz nie może być oddzielamy spacjami od wyrazów.
Przykład 1 - dywiz
Polanica-Zdrój
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
biało-czerwoni, zielono-czarny
quasi-filozof, niby-pisarka
Półpauza i pauza z kolei współcześnie używane są zamiennie. Właściwie częściej korzystamy z półpauzy. Ważna jest jednak konsekwencja. Jeżeli w zapisie dialogów używamy pauzy, pozostańmy przy tym w całym tekście. Warto pamiętać, że pauzę zawsze oddzielamy spacjami od wyrazów znajdujących się obok niej. Z kolei w przypadku półpauzy nie stawiamy spacji, kiedy pełni rolę określania przedziałów, np. 2005–2008 (od… do…).
Przykład 2 - pauza i półpauza
— Dobrze się czujesz?
— Świetnie!
Takie dialogi prowadzili bardzo często w latach 2005–2007.
Cóż, najwyraźniej – w dobie wysokiej technologii – nie chcieli już na siebie patrzeć, komputery wydawały się przyjaźniejsze.
Wielokropek niezgody
Wielokropek jest jednym znakiem. Warto to zapamiętać, ponieważ nie zastąpią go trzy postawione obok siebie kropki.
| Ważne! W programie MS Word wstawimy wielokropek, używając skrótu Alt + 0133. |
