Ministerstwo Finansów w opublikowanym (na stronie Rządowego Centrum Legislacji) projekcie nowelizacji ustawy o CIT i PIT oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (od 30 kwietnia 2018 roku kwestię tę reguluje Ustawa Prawo Przedsiębiorców), począwszy od 01.01.2017 r. wprowadza sankcje w stosunku do przedsiębiorców, którzy przekroczą limit płatności gotówką czyli będą dokonywać płatności gotówkowej (zamiast przy użyciu przelewu bankowego) z tytułu transakcji kupna produktów i usług o wartości jednorazowej transakcji przekraczającej kwotę 15 tys. zł.
Zmiana kwoty transakcji - limit płatności gotówką
W ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w art. 22 ust. 1 (przed jej uchyleniem) została wprowadzona zmiana polegająca na tym, iż dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł.
Został zatem określony wyższy limit płatności gotówką powyżej którego zapłata będzie musiała nastąpić w formie przelewu bankowego.
| Ważne! Na dzień dzisiejszy ww. wskazany przepis reguluje art. 19 Ustawa Prawo Przedsiębiorców. |
Zmiany w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych postanowiono uregulować możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów faktur opłaconych gotówkowo o wartości jednorazowej transakcji powyżej 15 tys. zł.:
-
art. 22p. ust. 1 podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kwoty płatności wynikającej z faktury (rachunku), umowy lub innego dokumentu, jeżeli płatność dokonana w formie gotówkowej dotycząca jednorazowej wartości transakcji (bez względu na liczbę wynikających z niej płatności) przekroczyła 15 tys. zł.
-
art. 22p. ust. 2 w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty płatności dokonanej w formie gotówkowej dotyczącej jednorazowej wartości transakcji (bez względu na liczbę wynikających z niej płatności) przekroczyła 15 tys. zł., podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą:
-
zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
-
zwiększają przychody - w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów
- o kwotę płatności wynikającą z faktury (rachunku), umowy lub innego dokumentu w miesiącu, w którym została dokonana płatność.
Powyższe przepisy art. 22p ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:
-
nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych,
-
dokonania płatności
-
po likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej,
-
po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania określoną w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub
z tym że zmniejszenie albo zwiększenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenie przychodów następuje za rok podatkowy, w którym nastąpiła likwidacja tej działalności albo za rok podatkowy poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania.
Brak rzeczywistych transakcji jako przyczyna limitu płatności gotówką
Ministerstwo Finansów w odniesieniu do wprowadzanych zmian uzasadnia je tym, że w rzeczywistym obrocie gospodarczym, m.in. ze względu na bezpieczeństwo stron umowy (transakcji), przedsiębiorcy nie dokonują płatności gotówkowych o wartości bliskiej kwoty limitu wynoszącej 15 tys. euro.
Tłumacząc dalej Ministerstwo ocenia, iż faktury gotówkowe opiewające na kilkadziesiąt tysięcy złotych są na ogół w praktyce dokumentem dotyczącym transakcji, która niejednokrotnie nie ma miejsca.
Przepisy przejściowe
Nowe regulacje znalazłyby zastosowanie w stosunku do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2016 r. Równocześnie limit płatności gotówką nie miałby zastosowania do płatności wynikających z transakcji zawartych przed dniem 1 stycznia 2017 r., jeżeli wartość transakcji nie przekraczałaby obecnej kwoty limitu w wysokości 15 tys. euro.
Ponadto nowe przepisy związane z korektą kosztów nie będą znajdowały zastosowania w odniesieniu do płatności dotyczących kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej.
Płatność gotówką a limity transakcji w innych krajach UE
Państwa Unii Europejskiej stosują różne rozwiązania odnośnie limitów transakcji bezgotówkowych Oto maksymalne progi kwotowe obowiązujące w niektórych krajach UE dla dokonywania płatności gotówkowych:
-
Belgia – limit płatności gotówką wynosi 3000 euro a jego przekroczenie wiąże się z zapłatą grzywny w wysokości od 250 do 225000 euro.
-
Dania – limit płatności gotówką nie występuje, jednakże w sytuacji nabycia usług od przedsiębiorcy w kwocie powyżej 10000 koron (ok. 1340 euro) opłaconych w formie gotówkowej, solidarnie odpowiedzą zarówno nabywca i sprzedawca w sytuacji gdy ten ostatni nie uiści podatku dochodowego i podatku VAT od tej transakcji.
-
Irlandia – limit płatności gotówką nie występuje ale w sytuacji przyjmowania przez przedsiębiorcę zapłaty w formie gotówkowej w kwocie powyżej 15 tys. euro, będzie on zobligowany zgłosić ten fakt do administracji podatkowej.
-
Portugalia – limit płatności gotówką 1.000 euro.
-
Grecja – limit płatności gotówką 1500 euro.
